İçeriğe atla

Saguaro Millî Parkı

Saguaro Ulusal Parkı
Saguaro National Park
Saguaro Ulusal Parkı'nda "saguaro" türü kaktüsler
Alan türü Ulusal Park
SınıflandırmaIUCN II
Devlet ABD
DevletABD
Federasyon Arizona
İlTucson
İlçePima
Koordinatları K 32° 15' 00" B 110° 30' 00"
Karasal alanı 370,04 km2
37.005
Kuruluş tarihi 14 Ekim 1994
Ziyaretçi sayısı 610 045 (2011)
Kontrol kuruluşu Ulusal Park Hizmeti
İnternet sitesi http://www.nps.gov/sagu/ındex

Saguaro Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletleri Arizona eyaletinin güneyinde olup, Tucson şehri yakınlarında bulunan Sonora Çölü arazilerini içine alan ve "Tucson Dağları" adı verilen tepeleri ile "Rincon Dağları" arazilerini içine alan iki bölgeden oluşan, 370,04 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır. Bu ulusal park 14 Ekim 1994'te kurulmuş ve ismini kapsadığı çölün tipik bitkisi olan büyük "saguaro" türü kaktüsten almıştır.

Park Sonora Çölü içinde olmakta ve ortada bulunan Tucson şehri tarafından iki "bölge"ye ayrılmıştır: doğuda "Rincon Dağları Bölgesi" ve batıda tepelerden oluşan "Tucson Dağları Bölgesi".

Parkta yaklaşık 240 km toplam uzunluğu aşkın devamlı bakımlı ve iyi işaretlenmiş yürüyüş patikaları bulunmaktadır. Ama çok sıcak olan yaz aylarında ağır sırtçantası taşıyarak yapılması planlanan trekking yürüyüşlerinin yapılmaması tavsiye edilmektedir.

Tarihçe

Parkın bulunduğu toprakların insanlar tarafından ilk yerleşilmesi 7000 yıl önceye götürülebilmektedir. Bu "Amerika'da Arkaik Dönem"de bu bölgede arkeolojik insan izlerine rastlanmakla beraber bu arkeolojik veriler bu dönemde bölgede devamlı olarak oturan yerli Amerikalı kabileler bulunduğunu bildirmemektedir. Bu bölgede yerleşen ilk yerli Amerikan kabilelerinin 2. ile 15. yüzyıllar arasında bu bölgede yaşamış olduğu bilinen "Hohokam"'lar olduğu ve sonradan "Sobaupuri" ve "Tohono O'ödham" kabileleri olduğu belirtilmektedir. Ama bu yerleşenler bu arazide tarım yapmayıp toplayıcılık ve avcılıkla yaşadıkları kabul edilmektedir.

Bu güney Arizona bölgesine ilk gelen Avrupa asıllıların 16. yüzyılda İspanyollar olduğu ve bunların kurdukları ilk kolonilerin 18. yüzyılda kurulduğu belgelidir. Arizona ABD-Meksika savaşlarından sonra ABD eline geçmiş ve ama birbirine birleşik ABD arazisinde en son kurulan eyalet olarak 1912'de Birleşik Amerika'nın bir eyaleti olmuştur.

Bu ulusal parkın bulunduğu araziler 1 Mart 1933'te ABD Devlet Başkanı Herbert Hoover tarafından "Saguaro Ulusal Anıt" arazileri olarak ilan edilmiştir.[1] 14 Ekim 1994'te bu araziler ABD Kongresi'nden geçen bir kanunla Saguara Ulusal Parki statüsüne geçirilmiştir.

Coğrafya

Park iki "bölge"'den oluşmaktadır. Her iki bölge de "Sonora Çölü" içindedir. "Rincon Dağları Bölgesi" Tucson şehir merkezinin yaklaşık 24 km doğusundadır Tucson Dağları adlı tepelerden oluşan diğer bölge ise Tucson merkezinin 32 km batısındadır. Her iki bölgede birer ziyaretçi merkezi bulunmaktadır. Toplam yüzölçümü 37.500 hektar (370,04 km²) olup bunun 28.694 hektar alanı "Ulusal Vahşi Araziler" olarak özel korumalara alınmıştır. Park bölgelerine kamu ulaşımı bulunmamaktadır ama her iki bölgeye kolayca otomobille ulaşım sağlayan karayolu bulunmaktadır.

  • Ulusal Parkı'n genel haritası
    Ulusal Parkı'n genel haritası
  • Batıda "Tucson Dağları" Bölgesi
    Batıda "Tucson Dağları" Bölgesi
  • Doğuda "Rincon Dağları" Bölgesi
    Doğuda "Rincon Dağları" Bölgesi

İklim

İklim çok kurak olmakta bazı aylar hiç yağış göstermeden geçmekte ve yıllık ortalama yağış 300 mm altında kalmaktadır. Nisan-Haziran dönemi gayet kurak ve yağışsız geçmekte; Temmuz ve Ağustos en nemli aylar olmaktadır. Bu nemli aylarda Kuzey Amerika mansun yağışları olarak çok şiddetli sağanak yağışlı fırtınalar ortaya çıkmakta ve yıl içinde devamlı kuru olan vadi ve dereler kısa bir dönem için gayet şiddetli yüksek debili seller haline dönüşmektedirler.[2].Yağışlar kışa doğru da uzana bilmektedir.

Şu tablolar Saguaro Ulusal Parkı için ısı ve yağış gözlemlerinin aylık özetlerini vermektedirler:

Saguaro Ulusal Parkı gözlemleri[2]
AyOcakŞubatMartNisanMayısHaz.Tem.Ağus.EylülEkimKasımAra.Yıl
En yüksek ısı derecesi gözlemleri (°C) 31 31 36 40 42 46 46 44 42 39 35 31 46 (1994)
En yüksek ısı derecesi aylık ortalamaları (°C) 18 21 23 27 32 38 38 37 35 29 23 19 28
En düşük ısı derecesi aylık ortalamaları (°C) 4 6 8 11 16 21 24 23 20 14 8 4 13
En düşük ısı derecesi gözlemleri (°C) -6 -6 -3 -3 7 11 13 14 8 3 -3 -5 -6 (1985)
Aylık yağış ortalamaları (mm) 24 27 28 7 5 5 52 65 31 28 18 28 318

Hidrografi

Bu ulusal park içinde yılın çok büyük kısmında kuru olan birçok dere ve vadi bulunmaktadır. Ama yılın Kuzey Amerika masun döneminde (genellikle Temmuz Ağustos yaz aylarında) çok şiddetli sağanak yağışlar olmakta ve bu dereleri ("flash-flood" adı verilen) seller götürmektedir. Bu parkı iki bölgeye ayıran Tucson şehrinde önemli olan akarsu "Santa Cruz Çayı"'dır. Bütün bu dereler ve çaylar sularını "Kolorado Nehri Havzası"'na ve dolayısıyla Meksika'daki Büyük Okyanus'a bağlı Kaliforniya Körfezi'ne göndermektedirler.

Özel bitki ve hayvanlar

Park ismini bu bölgeye has olan büyük "saguaro" türü kaktüsden almaktadır ve bu kaktüsler bu park alanında korunmaktadır. Parkta ayrıca çok sayıda "Varil kaktüsü (Echinocactus)", "chola (Cylindropuntia)" ve "kaynanadılı gibi diğer kaktüs turu bitkiler bulunmaktadır. Parkta kaybolma tehdidi altında olan ve özel koruma altında bulunan "Meksika Benekli Baykuşu (Strix)" ve "Uzun-Burunlu Yarasa" bulunmaktadır.

Resimler

Saguaro Ulusal Parkı panoraması
  • Park'ın Doğu Bölgesi girişi
    Park'ın Doğu Bölgesi girişi
  • Saguaro Ulusal Parki'nın batı Rincon Dağı Bölgesi
    Saguaro Ulusal Parki'nın batı Rincon Dağı Bölgesi
  • Saguaro Ulusal Parkı batı Rincon Dağı Bölgesinde gün batımı
    Saguaro Ulusal Parkı batı Rincon Dağı Bölgesinde gün batımı
  • Doğu Tucson Dağları Bölgesi'nde en yüksek rakımlı mevki Wasson Zirvesi
    Doğu Tucson Dağları Bölgesi'nde en yüksek rakımlı mevki Wasson Zirvesi

Ayrıca bakınız

  • ABD'deki ulusal parklar listesi

Kaynakça

  1. ^ "Saguaro Celebrates its 75th Anniversary". National Park Service. Erişim tarihi: 6 Haziran 2011. 
  2. ^ a b "National Parks Climate Means". The Weather Channel. 22 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2013. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Saguaro Millî Parkı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Vikigezgin'de Saguaro National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

(İngilizce)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arizona</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Arizona, Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatısında bulunan bir eyalettir. 50 eyaletin 6. büyük ve 14. kalabalık eyaletidir. Başkenti ve en büyük şehri Phoenix'tir. Arizona, Dört Köşe bölgesini kuzeyde Utah, kuzeydoğuda Colorado ve doğuda New Mexico ile paylaşıyor; diğer komşu eyaletleri batıda Nevada ve Kaliforniya, güneyde ve güneybatıda Meksika eyaletleri Sonora ve Baja California'dır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Kanyon Ulusal Parkı</span> Dünyanın en büyük kanyonu

Büyük Kanyon Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona eyaleti sınırlarında bulunan en eski ulusal parktır.

<span class="mw-page-title-main">Goodyear, Arizona</span>

Goodyear, ABD'nin güneybatısındaki Arizona eyaletinin Maricopa ilçesinde bulunan bir şehir. Phoenix'in bir banliyösüdür ve Phoenix Metropolitan Bölgesi içindedir.

<span class="mw-page-title-main">Arches Ulusal Parkı</span>

Arches Ulusal Parkı ABD'nin Utah Eyaleti'nde bulunan ulusal park.

<span class="mw-page-title-main">Olympic Ulusal Parkı</span> ABD de bir milli park

Olympic Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Washington eyaletinde, Seattle şehri yakınlarında bulunan, Olympic Yarımadası'nın 3.734 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Mamut Mağarası Ulusal Parkı</span> Kentuckyde bulunan milli park ve mağara

Mamut Mağarası Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletleri Kentucky eyaletinin merkezi bölgesinde, Brownsville şehri yakınlarında bulunan, 400 mil uzunlukta dünyada en büyük mağaralar sistemini kapsayan ve 214 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmetleri tarafından idare edilen bir millî parktır. Ulusal Park'ın en önemli kısmı Kentucky eyaletine bağlı Edmonson ilçesi (county) içinde bulunmakta ve küçük alanlarda doğuya sarkarak "Hart" ve "Barren" ilçelerinde bulunmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Mount Rainier Ulusal Parkı</span>

Mount Rainier Ulusal Parkı kuzey-batı Amerika Birleşik Devletleri'nde, Washington eyaletinde, Tacoma şehri yakınlarında bulunan, Mount Rainer Dağı ve etrafında 956,6 km² yüzölçümü kaplayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Zion Ulusal Parkı</span> Utah, ABDdeki bir milli park

Zion Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri güneybatısında bulunan Utah eyaletinde, Springfield, Utah şehri yakınlarında bulunan, 593,26 km2 yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaleti iç bölgesinde, Denali Borough, Matanuska-Susitna Borough'da bulunan, Kuzey Amerika kıtasının en yüksek zirvesi olan 6 194m irtifalı McKinley Dağı'nı ihtiva eden ABD Ulusal Park Hizmetleri tarafından idare edilen bir ulusal park ve ve Koruma Bölgesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Gates of the Arctic Ulusal Parkı</span>

Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinin kuzey kesiminde ve tümüyle Kuzey Kutup Dairesi içinde bulunan ve ABD ulusal parklarından en kuzeyde olanı; Brooks Sıradağları'nı kapsayan; 34.287 km²lik yüzölçümü ile ikinci büyük ABD ulusal parkı olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Great Sand Dunes Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Great Sand Dunes Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Colorado eyaletinde, Alamosa küçük şehri yakınlarında bulunan,343 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu ulusal park 343 km² alan ile 2004'te kurulmakta iken Ulusal Park arazisi 17.906 hektar olarak tespit edilmiş ve buna 16.870 hektar arazi eklenmiş ve bu iki tip arazi "Koruma Bölgesi" olarak nietlendirilip özel statülü olduğu kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Petrified Forest Ulusal Parkı</span>

Petrified Forest Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Arizona eyaletinin kuzeydoğusunda, Flagstaff şehri yakınlarında bulunan, Boyalı Çölü içine alan, 885 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Lassen Volkanik Ulusal Parkı</span>

Lessen Volkanik Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletinin kuzey-doğusunda, Redding ile Susanville küçük şehirleri yakınlarında bulunan ve 429 km² yüzölçümü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Wrangell–St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Wrangell–St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinde Anchorage şehrinin batı yakınlarında bulunan, 33.682,5 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Ulusal park ve koruma bölgesi birlikte 53.320.757 km² alanla, federal büro-daire olan Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen en geniş arazili kuruluştur.

Rincon Dağları ABD'nin güzeybatısında Arizona eyaletinde Pima İlçesi (county) Tucson şehri doğusunda bulunan ve büyük bir kısmı Saguaro Ulusal Parkı içinde olup korunan bir sıra dağdır.

<span class="mw-page-title-main">Tucson Dağları</span>

Tucson Dağları güneybatı ABD'de Arizona eyaletindeki Pima ilçesi (county) içindeki Tucson şehrinin batısında bulunan küçük bir sıradağ masifidir. Tucson vadisinde bulunan beş sıradağdan birisi olup diğerleri "Santa Catalına Dağları", "Santa Rita Dağları", Rincon Dağları ve "Tortolita Dağları"'dır. Tucson Dağları'nın büyük bir kısmı Saguaro Ulusal Parkı içinde bulunup korunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Colorado Platosu</span>

Kolorado Platosu, ABD'nin güney-doğusunda coğrafik ve jeolojik niteliklere göre belirlenmiş çok büyük bir bölgedir. Tüm yüzölçümü 337.000 km² olup Utah, Arizona, New Mexico ve Kolorado eyaletlerine yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Colorado Çölü</span> önemli bir kısmı güneybatı ABDde, bir kısmı da Meksikada olan çöl

Colorado Çölü, önemli bir kısmı güneybatı ABD'de Kaliforniya ve Arizona eyaletlerinde ve bir kısmı da kuzeybatı Meksika'da Sonora, Baja California ve Baja California Sur eyaletlerinde bulunan ve Sonora Çölü'nün kuzeybatıya doğru bir uzantısı olan bir çöldür.

<span class="mw-page-title-main">Boyalı Çöl</span> Arizona da bir çöl

Boyalı Çöl, Kuzey Amerika kıtasında Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona eyaletinde bulunan çöl arazisi.

<span class="mw-page-title-main">Flagstaff, Arizona</span>

Flagstaff; ABD'nin güneybatısındaki Arizona eyaletinin kuzeyinde Coconino İlçesinde bulunan ve bu ilçenin merkezi olan bir şehir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.