İçeriğe atla

Sagamartha Millî Parkı

Sagamartha Milli Parkı
UNESCO Dünya Mirası
Batıdan Everest Dağı (Sagamarta)
Konum   Nepal
KriterDoğal: vii
Referans1979
Tescil120 (Bilinmiyor oturum)
BölgeAsya-Pasifik

Sagarmāthā Milli Parkı (sagaramāthā rāṣṭriya nikuñja), Nepal'in doğusunda, Himalayalar üzerinde, Everest Dağı'nın egemen olduğu bir koruma alanıdır. Solukhumbu Bölgesi'nde 1,148 km2 (443 mi2) bir alanı kaplar ve 2.845'ten Everest Dağı'nın zirvesinde 8.848 m'ye (9.334 ila 29.029 ft) kadar yükselerek uzanır. Sınırını kuzeyde Tibet'in Qomolangma Ulusal Tabiatı Koruma Alanı ile paylaşır ve güneyinde Dudh Kosi nehri uzanır. Doğu sınırında ise Makalu Barun Milli Parkı yer alır.[1]

Sagarmāthā, सगर् sagar "gökyüzü" ve माथा māthā "baş" anlamına gelen Nepalce bir kelimedir.[2]

Korunan alan, BirdLife International tarafından Önemli Kuş Alanı olarak tanımlanmış ve Kutsal Himalaya Peyzajına dahil edilmiştir.[3]

Kaynakça

  1. ^ Bhuju, U. R., Shakya, P. R., Basnet, T. B., Shrestha, S. (2007). Nepal Biodiversity Resource Book. Protected Areas, Ramsar Sites, and World Heritage Sites 26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. International Centre for Integrated Mountain Development, Ministry of Environment, Science and Technology, in cooperation with United Nations Environment Programme, Regional Office for Asia and the Pacific. Kathmandu, Nepal. ISBN 978-92-9115-033-5
  2. ^ Turner, R. L. (1931). सगर् sagar 13 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. and माथा matha 13 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in: A comparative and etymological dictionary of the Nepali language. K. Paul, Trench, Trubner, London.
  3. ^ "Sacred Himalayan Landscape". Government of Nepal – Department of National Parks and Wildlife Conservation. 25 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Türkiye'deki millî parklar listesi, Türkiye'de bulunan millî parkların derlendiği listedir. Türkiye'de millî park kavramı ilk kez Selahattin İnal tarafından gündeme getirilmiş, "doğa koruma alanlarının millî park statüsü taşıması gerektiği ve doğal güzellik ile turistik potansiyel kıstaslarına göre belirlenmesi gerektiği" savunulmuştur. Kavram, 31 Ağustos 1956 tarihinde kabul edilen Orman Kanunu'nun 25. maddesinde yer bularak ilk kez yasal düzlemde yer almıştır. Kanunla millî parkların sorumluluğu kendisine verilen Orman Genel Müdürlüğü, gerekli gördüğü ormanlık bölgelerin fauna ve florasının korunması şartıyla bilimsel ve halka açık spor ile mesire alanı olarak kullanılması amaçlarıyla herhangi bir bölgeyi millî park ilan etmekle yetkili kılınmış, iki yıl sonra kurulan Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile görev bu kuruma devredilmiştir. 1983 yılına kadar yalnızca orman örtüsüne sahip olan yerler millî park dâhilinde değerlendirilirken 9 Ağustos 1983 tarihinde kabul edilen Millî Parklar Kanunu ile ormanlık olmasa bile tarihî, turistik ya da kültürel değeri haiz alanların da millî park ilan edilmesi sağlanarak tabiat parkı, tabiat koruma alanı, tabiat anıtı gibi yeni koruma statüleri tesis edilmiştir. Kanunun güncel hâline göre Tarım ve Orman Bakanlığı tasarrufunda olan millî park alanlarının belirlenmesi bu bakanlığın yanı sıra imar konularında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve tarihî ile turistik konularda Kültür ve Turizm Bakanlığının görüşleri alınarak sağlanmakta olup cumhurbaşkanlığı kararnamesinin yayımlanmasıyla resmiyete kavuşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Everest Dağı</span> Himalayaların Mahalangur Himal alt aralığında bulunan, deniz seviyesinden Dünyanın en yüksek dağı

Everest Dağı, Himalayalar'ın Mahalangur Himal alt bölgesinde yer alan, Dünya'nın deniz seviyesinden en yüksek dağıdır. Çin-Nepal sınırı, zirve noktasından geçmektedir. 2020 yılında Çinli ve Nepalli yetkililer tarafından tespit edilen kar yüksekliği 8.848,86 m 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nepal</span> Güney Asyada Çin ile Hindistan arasında yer alan bağımsız bir ülke

Nepal, resmî adıyla Nepal Federal Demokratik Cumhuriyeti, Güney Asya'da bir ülkedir. Büyük bölümü Himalayaların eteklerinde, bir bölümü ise Hint-Ganj Ovası'nda konumlanmıştır. Dünyanın en kalabalık 49. ve en geniş 93. ülkesidir. Denize kıyısı bulunmayan Nepal kuzeyde Çin'e bağlı Tibet; güney, doğu ve batıda Hindistan ile komşudur. Bangladeş Nepal'in güneydoğu ucundan sadece 27 km uzaklıkta olmasına rağmen sınırdaşı değildir, Bhutan da Hindistan'ın Sikkim eyaletiyle ayrılmıştır. Verimli ovalar, subalpin kuşak ormanları ve en yüksek on dağdan sekizini bulunduran Nepal zengin bir coğrafi çeşitliliğe sahiptir. Dünyanın en yüksek dağı olan Everest Dağı da bunlara dahildir. Başkenti ve en büyük şehri Katmandu'dur. Resmi dil Nepalcedir, ancak ülke birçok etnik gruba ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Himalayalar</span> Dünyanın en yüksek sıradağları

Himalaya Dağları, dünyanın en büyük ve en yüksek sıradağları arasında zirveyi çeker. Asya'nın orta güney kısmında, doğu-batı doğrultusunda uzanır. Dünyanın en yüksek zirvesi Everest'i içine alır. Everest Tepesi, Nepal ile Tibet (Çin) sınırında yer alır. Everest tepesi Nepal'in sınırları içerisindedir. Himalayalar, levha tektoniği kuramına göre, iki kıtasal levhanın yani Hindistan levhası ve Asya levhasının çarpışması sonucu oluşmuştur ve bu oluşum hâlen devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">En yüksek dağlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

En yüksek dağlar listesi, yeryüzünde yüksekliği deniz seviyesinin 7200 m üzerinde bulunan 100'den fazla doruğu listelemektedir. Bu dorukların büyük bir kısmı Orta ve Güney Asya'da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hint fili</span>

Hint fili Asya filinin kabul edilmiş üç alt türünden biridir ve Asya anakarasına özgüdür. 1986 yılından beri Elephas maximus Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından son üç kuşaktır popülasyonu en az %50 azaldığı için soyunun tükenme riski çok yüksek olan tehlikedeki türler arasında listelenir. Türün karşısındaki en önemli tehditler yaşam alanı yokolması ve yaşam alanı parçalanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lhotse Dağı</span>

Lhotse Dağı dünyanın dördüncü yüksek dağıdır. Everest, K2 ve Kangchenjunga ilk üç sıradadır. Lhotse Himalayalar'da yer alır ve Everest'e Güney Col adlı doruk bağlantısı vardir. Lhotse Tibetçede "Güney Zirve" anlamına gelir. Bu dağın en yüksek zirvesi 8,516 metre rakımlıdır ve hemen yanında yüksek rakımlı altzirveler bulunur. Bunlar doğuda 8,414 metre rakımlı "Orta Lhotse"; 8,383 metre rakımlı "Lhotse Shar" ve batı sırtında en büyük zirve olan "Nuptse"'dir. Bu dağ Tibet (Çin) ve Nepal'in Khumbu bölgesi sınırındadır.

<span class="mw-page-title-main">Makalu Dağı</span>

Makalu Dağı dünyanın en yüksek beşinci dağıdır. Makalu Dağı Himalayalar'da Nepal ile Çin sınırı üzerinde yer alır ve Everest'in 19 kilometre güneydoğusundadır. 8,481 m. rakımı ile sekizbinlikler dağlarından biridir. Makalu'nun zirvesi hemen etrafında diğer doruklar olmadan dört-kenarlı bir piramit şeklinde 2,386 m çıkıntı gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Virunga Millî Parkı</span>

Virunga Millî Parkı, eski adıyla Albert Millî Parkı, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin doğusunda, güneyde Virunga Dağlarından kuzeyde Rwenzori Dağlarına uzanan; Ruanda'daki Volkanlar Ulusal Parkı ve Rwenzori Dağları Millî Parkı ile Uganda'daki Kraliçe Elizabeth Millî Parkı'nın sınırları arasında yer alan 7,800 kilometrekarelik bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">W Millî Parkı</span>

W Milli Parkı ya da W Bölgesel Parkı, Batı Afrika'da, Nijer Nehri'nde "W" şeklinde bir menderes çizen bir millî parktır. Park Nijer, Benin ve Burkina Faso'ya ait topraklar içinde yer almakta ve bu üç ülke tarafından yönetilmektedir. Bölgesel yönetim 2008 yılına kadar, AB tarafından finanse edilen ve ECOPAS Projesi tarafından desteklendi. Üç milli park W Sınıraşan Parkı adı altında yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lorentz Millî Parkı</span>

Lorentz Milli Parkı, Endonezya'nın Papua ilinde, eskiden Irian Jaya olarak bilinen bölgede yer almaktadır. 25,056 km2 (9,674 mi2) alan ile Güneydoğu Asya'nın en büyük millî parkıdır. 1999 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Keoladeo Millî Parkı</span>

Keoladeo Millî Parkı veya Keoladeo Ghana Millî Parkı eski adıyla Bharatpur Kuş Koruma Alanı, Hindistan'ın, Rajasthan Eyaletine bağlı Bharatpur'da, özellikle kış mevsiminde binlerce kuşa ev sahipliği yapan önemlibir kuş gözleme alanıdır. Bölgede 230 kuş türünün ikamet ettiği bilinmektedir. Ayrıca kış sezonunda buraya gelen kuş bilimcileri ile önemli bir turizm merkezidir. 1971'de Koruma Alanı ilan edilmiştir. Aynı zamanda bir Dünya Mirası alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Chitwan Millî Parkı</span>

Chitwan Milli Parkı, Nepal'deki ilk ulusal parktır. 1973 yılında kurulmuş ve 1984 yılında Dünya Mirası statüsüne kavuşmuştur. 932 km2 (360 mi2) bir alanı kaplar ve Nepal'in orta-güneyindeki Nawalparasi, Parsa, Chitwan ve Makwanpur bölgelerindeki subtropikal İç Terai ovalarında yer alır. Yüksekliği, nehir vadilerinde yaklaşık 100 m (330 ft) ila Churia Tepelerinde 815 m (2,674 ft) arasında değişir.

<span class="mw-page-title-main">Elizabeth Hawley</span> Amerikalı gazeteci ve yazar (1923 – 2018)

Elizabeth Hawley ,Himalaya Dağları'nı araştıran Amerikalı kadın gazeteci ve gezi yazarı. Eylül 1960'ta Nepal'e gitti ve orada yaşamını sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Belovejskaya Puşa Millî Parkı</span> Polonya da bir park

Belovezhskaya Pushcha Ulusal Parkı, Brest ve Hrodna voblastlarında, Polonya sınırında yer alan bir ulusal parktır. 1992'den bu yana, bir zamanlar Avrupa'da bulunan Avrupa Ovası boyunca uzanan Avrupa ormanlık alanlarının son ilkel orman parçası UNESCO Dünya Mirası alanı Białowieża Ormanı'nın korunmuş bir parçasıdır. Kıtanın en ağır kara hayvanları olan büyük bir Avrupa bizonu popülasyonuna ev sahipliği yapmaktadır. İki ülke arasındaki sınır, Białowieża Ulusal Parkı'nın sınırının Polonya tarafındaki ormanın içinden geçmektedir. Mayıs 2015'ten beri Pererov-Białowieża sınır kapısında yürüyüşçüler ve bisikletçiler için orman içinde vizesiz bir alan bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Algeti Millî Parkı</span>

Algeti Millî Parkı, Gürcistan'ın güneydoğusunda yer alankorunan bir alandır. Ülkenin başkenti Tiflis'in yaklaşık 60 km güneybatısındaki Tetritsqaro Belediyesi içinde yer alan Kvemo Kartli bölgesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Baykal-Lena Tabiatı Koruma Alanı</span>

Baykal-Lena Tabiatı Koruma Alanı güney Sibirya'daki Baykal Gölü'nün kuzeybatı kıyısında yer alan bir Rus 'zapovednik'idir. Hem göl kıyısını hem de Lena Nehri'nin kaynağını korur. Koruma alanı, Baykal Gölü'nün batı kıyısında yaklaşık 120 km uzunlukta, ortalama 65 km genişlikte uzanmaktadır. Koruma alanı İrkutsk Oblastı'nın Kachugsky Rayonu'nda bulunmaktadır. Aralık 1996 itibarıyla, Baykal-Lena Tabiatı Koruma Alanı Pribaikalsky Millî Parkı ile birlikte Dünya Kültürel ve Doğal Miras alanıdır ve Dünya Mirasları Listesi'ne dahil edilmiştir. Baykal-Lena Tabiatı Koruma Alanı hemen güneyde olan Pribaikalsky Millî Parkı ile birlikte yönetilir ve ikisi birlikte Baykal Gölü çevresindeki 580 km kıyı şeridini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Oka Tabiatı Koruma Alanı</span>

Oka Tabiatı Koruma Alanı, Meschera ovalarında, Oka Nehri'nin taşkın yatağında ve Pra Nehri'nde bulunan bir Rus 'zapovednik'idir. Geniş ova nehirleri ve ormanlık turbalıklarla koruma alanı, su kuşları ve balıkçıllar için önemli bir alandır. Koruma alanı, bizon ve turna yetiştirme merkezlerine ev sahipliği yapmaktadır. Ryazan şehrinin yaklaşık 60 km kuzeydoğusunda, Spassky Bölgesi, Ryazan Oblastı'nda yer almaktadır. 1994 yılında, "Pra ve Oka Nehirlerinin taşkın ovaları", uluslararası öneme sahip bir Ramsar sulak alanı ilan edildi. 1978'de UNESCO İnsan ve Biyosfer Programı (MAB) koruma alanı olarak belirlendi. Resmi olarak 1935'te kuruldu ve 55.722 hektar (215,14 sq mi) alan kaplamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Domogled-Valea Cernei Millî Parkı</span>

Domogled-Valea Cernei Milli Parkı, Romanya'da Caraş-Severin, Gorj ve Mehedinţi illerinin idari topraklarında bulunan bir koruma alanıdıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda'daki millî parklar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Yeni Zelanda'daki millî parklar listesi, Yeni Zelanda'da bulunan millî parkları içerir.