Sadıh bey Ağabeyov

Sadıh bey Ağabeyov
Azerice: Sadıx bəy Ağabəyov

Doğum	Mehdi Bey Süleyman oğlu Hacınski 15 Mart 1865(1865-03-15) Göyçay, Rus İmparatorluğu
Ölüm	09 Ekim 1944 (79 yaşında) Lviv, Ukrayna SSC
Milliyet	Azerbaycanlı
Diğer ad(lar)ı	Sadık Bey Ağabeyzade Muhammed Sadık Ağabeyzade
Mezun olduğu okul(lar)	Bakü Realnı Okulu 2. Konstantinovskoe Askeri Okulu
Meslek	Asker, politikacı, polis
Etkin yıllar	1886-1944

Sadıh bey Ağabeyov (Azerice: Sadıx bəy Ağabəyov), Sadık Bey Ağabeyzade veya Muhammed Sadık Ağabeyzade (15 Mart 1865 - 9 Ekim 1944), Rus İmparatorluk Ordusu'nda Azerbaycanlı general ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nde Azerbaycanlı politikacı, Azerbaycan Polisinin kurucusu ve reformcusu, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti İçişleri Bakan Yardımcısı, Tümgeneral, Oryantalist.^[1]

İlk yılları

Sadıh bey Ağabekov, 15 Mart 1865'te Bakü Guberniyası'nın Göyçay şehrinde doğmuştur. 1883'te Bakü Realnı Okulu'ndan mezun olduktan sonra Sankt-Peterburg'daki 2. Konstantinovskoe Askeri Okulu'na kaydolmuştur.

Askeri kariyer

1886'da Ağabeyov, Kafkasya'da podporuçik rütbesiyle hizmete başlamıştır. On yıl sonra, 1896'da sınavları başarıyla geçerek, Genelkurmay'daki St. Petersburg Doğu Dilleri Enstitüsü'ne kabul edilmiştir. Bu enstitüden mezun olduktan sonra 1899'da daha fazla askerlik hizmeti için Türkistan'a gönderilmiştir. 1913 yılında Sadıh bey hastalık nedeniyle tümgeneral rütbesinde ordudan emekli olmuştur. Türkistan'da askerliğini yaptığı dönemde ilim adamı-oryantalist olarak halk hikâyeleri, destanlar ve efsaneler topluyordu. Titanik çalışmalarının bir sonucu olarak Sadık bey, Buhara Emiri'nin kendisine özel bir diploma verdiği "Türkmen lehçesi" ders kitabını yayınlamıştır.

Sadıh bey, aktif askerlikten emekli olmuş ve hayatının geri kalanını memleketi Göyçay'da geçirmek için Azerbaycan'a dönmüştü. Ancak I. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra orduya geri dönmüş ve Kafkasya'da, ardından Ukrayna cephesinde muharebelerde savaşmıştır. 1916'de Ağabeyov bey Göyçay'a dönerek oradaki evinde yaşar.

Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Hükûmeti'nin 23 Ekim 1918 tarihli kararı ile Sadıh bey, Azerbaycan İçişleri Bakan Yardımcısı olarak atanmıştır. 1919 yılı Ekim ayı başlarında Sadıh bey, hükûmet adına Batum'da Amerika Birleşik Devletleri Başkanı'nın Kişisel Temsilcisi General James Harbort ile görüşmüştür. Sadıh bey, 4-10 Ekim tarihlerinde Cumhurbaşkanlığı elçisine eşlik etmiş ve kendisine bir koruma sağlamıştır. General Harbort Bakü'ye vardığında Hacı Zeynelabidin Tağıyev'in evini ziyaret etmiştir. Konuşmasında, Sadıh bey'in entelektüel potansiyeli yüksek bir adam olduğunu ve orduda bu kadar eğitimli ve ilginç bir adama hiç rastlamadığını kayfetmiştir. Görev süresi Aralık 1919'a kadar sürmüşdür. Sadıh bey, Azerbaycan'da kolluk sisteminin reformcusuydu.^[2]

Kaynakça

^ "AXC hökumətinin generalı". Azadlıq. 31 Ocak 2013. 19 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022.
^ "Azərbaycanın ilk polisi: Məhəmməd Sadıq bəy". yenisabah.az. 2 Temmuz 2020. 19 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022.

İlgili Araştırma Makaleleri

Kafkasya Cephesi, I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu'nun 2. ve 3. orduları ile Rus İmparatorluğu Kafkas Ordusu'nun karşı karşıya geldikleri cephe. Kafkasya Cephesi, savaş sırasında Doğu Anadolu Bölgesi içlerine kadar genişlemiş, Trabzon, Bitlis, Muş ve Van şehirlerine kadar yayılmıştır. Kara harbi, Karadeniz Bölgesinde bulunan Osmanlı İmparatorluğu deniz gücü ve Rus donanması tarafından desteklenmiştir.

Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti veya kısaca Azerbaycan Cumhuriyeti, Doğu Kafkasya'da yerleşmiş ve yüzölçümü 147.629 km² olan, Müslüman ve Türk toplumlarında kurulan ilk laik ve demokratik devlet. Nüfusu 2 milyon kişiye ulaşan cumhuriyetin sınırları kuzeyde Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti, kuzeybatıda Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, batıda Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve güneyde İran'la belirlenmiştir. Azerbaycan'da en büyük şehir olan Bakü'nün Bolşevik Bakü Sovyeti'nin kontrolünde olması nedeniyle, AHC'nin geçici başkenti Gence olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mürsel Bakü</span> Türk asker

Mürsel Bakü, I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı'nda önemli görevler üstlenmiş, Bakü ve İzmir şehirlerini düşman işgalinden kurtarmış, sonrasında bir dönem milletvekilliği yapmış Kafkasya asıllı Türk askeri. 9 Eylül 1922 sabahı, 1. Süvari Tümeni'nin komutanı olarak İzmir'e ilk giren Türk paşasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Muharebesi (1918)</span> 1. Dünya Savaşı sırasında Rus ve Türk orduları arasında geçen savaş

Bakü Muharebesi, 1918 yılında Azeri ve Dağıstanlı gönüllülerle takviye edilen ve Kafkas İslam Ordusu adı verilen Osmanlı Ordusu'nun Bakü Sovyeti, Britanya İmparatorluğu, Merkezi Hazar Diktatörlüğü ve Beyaz Ordu karşısında Bakü'yü almak için giriştiği muharebe.

Göyçay, Azerbaycan'ın Göyçay Rayonu'nun merkez belediyesidir. Belediye, Göyçay şehrini ve yakındaki Qızılqaya köyünü kapsamaktadır.

Samet bey Mehmandarov, Azeri topçu generali

Zakir Hasanov, Azerbaycanlı asker ve siyasetçi. 22 Ekim 2013 tarihinden beri Azerbaycan savunma bakanı olarak görev yapmaktadır.

Süleyman Bey Sülkeviç, Lipka Tatarı asker, siyasetçi, Rus İmparatorluğu korgenerali, Kırım Başbakanı (1918) ve 1918-20 yılları arasında Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı.

Modern Azerbaycan ordusunun tarihi, 1918'de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri 26 Haziran 1918'de kurulduğunda, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'ne dayanmaktadır. ADR Savunma Bakanı Dr. Khosrov bey Sultanov olmuştur. Bakanlık resmi olarak kurulduğunda, General Samet bey Mehmandarov, bakan ve Lt-Gen, Aliağa Şıhlinski yardımcısı oldu. ADR Ordusu Genelkurmay Başkanı Maj-Gen'di. Habib Bey Salimov, Mammad Bey Şulkevich ve Maj-Gen. Abdulhamid Bey Gaytabaşı da rehber oldular.

Bakıhanovlar, Azerbaycan'ın tanınmış soylu hanedan ailelerinden biri. Hanedanın temsilcileri, 1718 yılında kurulup 1747 ile 1806 yılları arasında bağımsız olan Bakü Hanlığı'nı yönetmiştir.

Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Milli Ordusu, Azerbaycan'ın bağımsızlığından sonra 1918 yılında Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Hükûmeti tarafından oluşturulan milli bir ordudur. Azerbaycan Halk Cumhuriyeti silahlı kuvvetlerinin teşkilatı, cumhuriyetin ilanından itibaren başlamıştır.

Abdulhamid Bey Kaydabaşı, asker, Rus İmparatorluğu Yarbayı, Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin Tümgenerali ve 1919-1920 yılları arasında Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı.

Firudin Bey Vezirov, asker, Rus İmparatorluğu ve Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin Tümgenerali. Rus İmparatorluğu ordusunda 15. Tver Drakon Alayının ve 10. Novotroitsko-Yekaterinoslavsky Drakon Alayının komutanı olmuştur.

Reşid Han Zavid oğlu Kaplanov, Reşid Han Kaplanov olarak da bilinir, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin beşinci ve dördüncü kabinelerinde Maliye Bakanı ve Eğitim ve Din İşleri Bakanı olarak görev yapan Kumuk etnik kökenli Azerbaycanlı bir devlet adamıdır.

Selimov Hebib Bey Hacı Yusuf oğlu Tümgeneral, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin ilk Genelkurmay Başkanı, “Asgeran Savaşı Kahramanı” olarak bilinmektedir.

Samet Saygın ve ya Samet bey Refibeyli Azerbaycanlı ve Türk asker, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin Yarbay'ı, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Tümgeneral'i (1948). Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde General rütbesini alan ilk Azerbaycanlı'dır. Türkiye'de Soyadı Kanunu kabul edildikten sonra Saygın soyadını kullanmıştır.

Abdulali Bey Emircanov Şirali bey oğlu, Maliye Bakanı, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Devlet Kontrolörü olarak görev yapan ve Azerbaycan Ulusal Konseyi ve daha sonra Azerbaycan Parlamentosu üyesi olan bir Azerbaycanlı devlet adamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Hüsrev Bey Sultanov</span> Azeri siyasetçi

Hüsrev Bey Alipaşa Bey oğlu Sultanov, aynı zamanda Hüsrev Bey Sultanov olarak da bilinir, Azerbaycanlı devlet adamı, Karabağ Genel Valisi ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Savunma Bakanıydı.

Reşid bey Esad bey oğlu İsmailov, Azerbaycanlı tarihçi, gazeteci ve eğitimci. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Hükûmeti'nin büro müdürü olmuştur (1919-1920).

Mirza Yusuf han Cavanşir Memmedbeyov, Azerbaycanlı bir devlet adamı, mühendis ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin bakan yardımcısıydı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.