Sadak, Kelkit
| Sadak | |
|---|---|
 | |
 Gümüşhane'nin Türkiye'deki konumu | |
  Sadak Sadak'ın Gümüşhane'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Gümüşhane |
| İlçe | Kelkit |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1710 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 430 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0456 |
| İl plaka kodu | 29 |
| Posta kodu | 29600 |
Sadak, Gümüşhane ilinin Kelkit ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyün 1-1,5 km güneydoğusunda Bakır Çağı'ndan itibaren çeşitli medeniyetlerin yerleşimine sahne olan ve Roma döneminde doğu sınırlarının güvenliği için kurulan önemli bir yerleşim ve XV Apollinaris Lejyonunun merkezi konumundaki Satala antik kenti bulunmaktadır.
Osmanlı egemenliğinde yerleşim "Nefs-i Sadak" Kelkit'in merkez köyü konumundadır. Yerleşim bölgede yaşanan savaşların etkisiyle harap olduğundan 1516 yılı tahririnde virane (boş) köy olarak kaydedilmiştir. Osmanlı yönetimince bölgede başlatılan iskan politikası neticesinde 1530 ve 1591 tahrirlerinde yerleşim, sadece Müslümanların yaşadığı bir köy olarak görülmektedir.[3] 1642 yılı avarız defterine göre köyde avarız vergisine konu 23 Müslüman hane bulunmaktadır. Bunların 10'u normal, 12'si askeri (erbab-ı tımar) ve 1'i dini ailelerden oluşmaktadır.[4] 1835 yılı sayımında (sadece erkek nüfus sayılmış) sadece Müslümanların yaşadığı görülen köyde, 53 hanede 210 erkek nüfus yaşamaktadır. Ayrıca köy sınırlarında konar-göçerlerden 8 erkek nüfusta kaydedilmiştir.[5] Yerleşim 1881 yılında Kelkit kazasına bağlı, 16 köyü olan nahiye merkezi konumundadır.[6] Yerleşim, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuyla Kelkit'e bağlı bir köy statüsünü sürdürmektedir.
Coğrafya
Gümüşhane iline 88 km, Kelkit ilçesine 17 km uzaklıktadır. Köyün doğusundan Sadak Deresi akmakta olup bu dere üzerinde Sadak Barajı bulunmaktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 430[2] |
| 2019 | 292[2] |
| 2018 | 1.013[2] |
| 2017 | 54[2] |
| 2016 | 63[2] |
| 2015 | 78[2] |
| 2014 | 361[2] |
| 2013 | 457[2] |
| 2012 | 446[2] |
| 2011 | 490[2] |
| 2010 | 469[2] |
| 2009 | 479[2] |
| 2008 | 529[2] |
| 2007 | 512[2] |
| 2000 | 1.150[1] |
| 1990 | 870[1] |
| 1985 | 1.121[1] |
Kaynakça
- ^ a b c d "Sadak Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Gümüşhane Kelkit Sadak Köyü Nüfusu". Nufusune.com. 4 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2022.
- ^ Gül, Abdulkadir (2009). "Kelkit Kazasında İskân ve Demografik Yapı 1516–1642". Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi. 6 (6). DergiPark. s. 53. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2022.
- ^ Çakır, İbrahim E.; Demir, Selçuk (2014). "XVII. Yüzyılın Ortalarına Doğru Kelkid Kazası" (PDF). Karadeniz Araştırmaları, 41. Karam Dergisi. ss. 175,178. 18 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Ocak 2022.
- ^ Gül, Abdulkadir; Kılıç, Ümit (2010). "XIX. Yüzyılda Kelkit Kazası'nın Demografik Yapısına Genel Bir Bakış". Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 10 (44). Devlet arşivleri. ss. 45,46. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2022.
- ^ Özger, Yunus (2007). "XIX. Yüzyılda Bayburt" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih anabilim Dalı Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi. ss. 86,88. 9 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Ocak 2022.
