Sad bin Muaz

Sad bin Muaz (Arapça:سعد بن معاذ) (590-627) Medine'deki Evs kabilesinin lideri ve İslam peygamberi Muhammed'in önde gelen sahabelerinden biriydi. Hendek Savaşı'ndan kısa bir süre sonra öldü.

Sad, 590 yılında Medine'de doğdu.^[1] Evs kabilesinin Abduleşhal kabilesinden Muaz bin Numan'ın ve Yahudi Beni Haris'ten Kabşa bint Rafi'nin oğlu olarak dünyaya geldi.^[2] Kardeşleri Evs (en büyükleri), İyas, Amr, İkrab ve Ümmü Hizam'dı.

Kardeşi Evs'in dul eşi Hind bint Simak ile evlendi ve bu onun ikinci dereceden kuzeniydi. Kardeşi, 617'deki Buas Muharebesi'nde öldürülene kadar Evs kabilesinin reisiydi. Amr ve Abdullah adında iki oğlu vardı.

Hazreç'in Neccar kabilesinin reisi Es'ad ibn Zürare, Sa'd'ın anne tarafından birinci dereceden kuzeniydi. Usayd ibn Hudayr, karısının yeğeniydi ve onun birinci dereceden kuzeniydi.

Muhammed'in Medine'den İslam'a geçen Evs ve Hazreç halkına dediği gibi Sad, Ensar'ın önde gelen isimlerinden biriydi. Mu'sab ibn Umeyr'in eliyle müslüman oldu. Onun müslüman olması, Evs'in alt kabilesi olan Bani Abduleşhil'ın tamamının anında müslüman olmasına yol açtı.

Bedir Muharebesi'nden önce Sad, gayrimüslim arkadaşı Ümeyye ibn Halef ile birlikte umre yapmak için Mekke'ye gittiğinde Ebu Cehil ile karşılaştılar. Aralarında bir tartışma çıktı ve tartışma kızışınca Sad, Ebu Cehil'i Müslümanların Mekke'de hac yapmasını engellemesi halinde Medine'den güvenli geçişini engellemekle tehdit etti.

Bedir Muharebesi'nde, Muhammed sahabeyi Medine'den kervanı durdurmak için çıkardı. Ama sonuçta putperest Mekkelilerle savaşacağını biliyordu. Bu esnada kurmaylarını topladı ve fikirlerini aldı. Bu toplantida Sad söyle dedi:

"Görünüşe göre bizi mi soruyorsun ey Allah'ın Resulü! Seni Hak ile gönderene yemin ederim ki! Eğer denizi geçmek istersen ve içine girersen, biz de sana uyarız ve hiçbirimiz geride kalmayız. Bizi düşmana karşı savaşa sokmanızdan çekinmiyorum. Biz savaşta sabırlıyız ve acımasızız. Allah, bizim çabalarımızdan seni rahatlatan şeylere şahitlik etsin. O halde, Allah'ın bereketiyle ilerleyin."

Sad, Halid bin Velid liderliğindeki Mekkeliler karşı saldırıya geçtiğinde savaş alanında kalan az sayıda sahabeden biriydi ve sonunda Mekkeliler çekilmek zorunda kalana kadar savaşmaya devam etti. Sad, diğer Müslümanları geri çekildikleri için azarladı ve Mekkelilere kahramanca saldırdı, savaşta ölen Mus'ab ibn Umeyr'in karşılaştığı son Müslümandı. Daha sonra Muhammed'le buluştu ve onu savunan küçük Müslüman birliğinin bir parçasıydı.

627 (H. 5) yılındaki Medine'nin Hendek Savaşı'nda Mekke ordusu tarafından başarısızlıkla kuşatılması sırasında, Yahudi Beni Kureyza kabilesi, düşmanla saldırmazlık anlaşması yapmasına rağmen Mekke ordusuna destek verdi. Daha sonra Müslümanlar kalelerini kuşattı ve Banu Kurayza teslim oldu.

Evs'in birkaç üyesi eski Yahudi müttefikleri adına yalvardı ve Muhammed'in, meseleyi kendi şeflerinden birinin yargılaması yönündeki önerisini kabul etti. Benî Kurayza, Sad'ı bizzat atadı ve Sad'ın hükmü ne olursa olsun ona katılacaklarını ilan etti. Medine'deki bir Yahudi kabilesi olan Beni Kurayza'nın hükmü Eski Ahit'e uygundu ve bazı alimler kararın Tesniye 20:12-14'e dayandığını iddia ediyor.

Sad, Hendek Muharebesi'nde yaralanmıştı ve ölümün eşiğindeydi. Sad yaralara yenik düştü ve Medine'ye döndükten sonra öldü.