İçeriğe atla

Sadık Ahmet

Dr. Sadık Ahmet
Sadık Ahmet'in Gümülcine'deki mezarı.

Sadık Ahmet (Yunanca: Σαδίκ Αχμέτ Sadik Achmet, 7 Ocak 1947, Gümülcine - 24 Temmuz 1995, Gümülcine), mensubu olduğu Batı Trakya Türklerinin hakları için verdiği mücadele ile tanınmış bir tıp doktoru ve siyasetçidir.

Sadık Ahmet Gümülcine'nin Sirkeli köyünde doğmuş; ilköğrenimi kendi köyünde, orta öğrenimi ise il merkezindeki Celal Bayar Lisesi'nde tamamlamıştır. 1966-1967 öğrenim yılını Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde geçirdikten sonra, Selanik Üniversitesi Tıp Fakültesine girdi. 1974 yılında aynı fakülteden hekim olarak mezun olduktan sonra, 34 ay süren askerlik görevini yerine getirdi. Bunun ardından, bir yıllık zorunlu hekimlik hizmetinden sonra 1978 yılında Batı Trakya'ya dönüp cerrahlık ihtisasına başladı. Cerrah unvanını 1984 yılında edindi ve aynı dönemde Batı Trakya Türklerinin toplumsal sorunlarıyla ilgilenmeye başladı.

Bu sorunların başında Yunanistan'ın Batı Trakya Türk azınlığının etnik kimliğini tanımaması ve onun yerine Lozan Antlaşması'na sığınarak dini kimliği kullanması gelir. Bunun yanı sıra, çoğunluğu çiftçilik ve hayvancılık ile uğraşan Batı Trakya Türklerinin topraklarının kamulaştırılması, insan haklarına aykırı olarak 1955-1998 yılları arasında Yunanistan vatandaşlık yasasının 19. maddesi gereği 46.638 Batı Trakyalı ve On İki Adalı Türk'ün vatandaşlıktan çıkarılması[1] ve Lozan Antlaşması'na aykırı olarak Batı Trakya Türk azınlığının eğitim kurumu kurup denetleyememesi ve dini önderini seçme hakkının gasp edilmesi diğer önemli sorunlar arasındadırlar.[2]

Bu sorunlar karşısında, Sadık Ahmet ilk olarak 1985 yılında, Batı Trakya Türklerinin sorunlarını uluslararası kamuoyuna duyurmayı amaçlayan bir imza kampanyası başlattı ve 8 Ağustos 1986'da bunun üzerine tutuklandı. Engellemelere rağmen, 15.000'e yakın imza toplamayı başarmıştı.

Sonraki yıl, 25 Eylül’de Selanik'te bulunan İnsan Hakları üyelerine Batı Trakya Türklerinin sorunlarını açıklayan bildiriler dağıttı ve bu yüzden 30 ay hapis cezasına çarptırıldı. Bu karar uluslararası kuruluşların baskıları nedeniyle hâlâ Yunanistan Yüksek Mahkemesinde temyiz halinde bulunmaktadır.

18 Haziran 1989 genel seçimlerinde Batı Trakya Türklerinden seçilen ilk bağımsız milletvekili oldu; ancak çok sürmeden milletvekilliği iptal edildi. 26 Ocak 1990 tarihinde gerçekleşen bir konuşmasında, Batı Trakya Azınlığı ile "Türk" sıfatını kullanmasından ötürü tutuklandı ve Selanik Dudullu hapishanesinde 2 ay geçirdikten sonra cezasının kalanı paraya çevrilip serbest bırakıldı.

8 Nisan 1990'da ikinci kez bağımsız milletvekili olarak seçilen Sadık Ahmet, Batı Trakya Türklerini temsil eden ilk siyasi parti olan Dostluk, Eşitlik, Barış (DEB) partisini 13 Eylül 1991'de kurup genel başkanlığını üstlendi. Bunun üzerine 1993'te seçim yasasında değişikliğe gidilerek, seçimlere katılan partilerin mecliste temsil edilebilmesi için %3'ün üzerinde oy alma zorunluluğu getirildi. Yunanistan nüfusunun %1.5-2'sini oluşturun Batı Trakya Türk azınlığı ile DEB'in Meclise girmesi böylece engellendi.

Sonraki yıllarda, Yunan makamlarının caydırıcı politikasının devamına rağmen, Sadık Ahmet, ülke içinde ve uluslararası ortamlarda Batı Trakya Türklerinin sorunlarını başarı ile dile getirmeye devam etti. 24 Temmuz 1995'te Lozan Antlaşması'nın 72. yıldönümünde, Gümülcine şehrine bağlı Susurköy (Sostis) köyünün dışında şüpheli bir trafik kazası ile hayatını kaybetti. Türkiye'de, özellikle Trakya bölgesinde, birçok okul, yol ve park onun adını taşımaktadır. Kazanın üzerindeki sis perdesi hala aralanamamıştır. 02.02.2024 tarihinde vizyona giren Sadık Ahmet (film) filminde Turgay Aydın tarafından canlandırılmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Batı Trakya Türk toplumu Avrupa Federasyonu'nun basın bildirisi 27 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve Human Rights Watch 1999 Yunanistan Raporu 29 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2006. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lozan Antlaşması</span> İsviçrenin Lozan şehrinde Türkiye ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan barış antlaşması

Lozan Antlaşması, 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre'nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Britanya İmparatorluğu, Fransız Cumhuriyeti, İtalya Krallığı, Japon İmparatorluğu, Yunanistan Krallığı, Romanya Krallığı ve Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (Yugoslavya) temsilcileri tarafından, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace'ta imzalanmış bir barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Balkan Savaşları</span> 1912-1913 yıllarında Balkan Yarımadasında yaşanan iki savaş

Balkan Savaşları, Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkanlardaki 8 Ekim 1912 - 10 Ağustos 1913 arasında dört devlete karşı yaptığı savaşlardır. Çatışmaların temel nedeni Bulgaristan Krallığı ile Sırbistan Krallığı'nın Balkanlarda hızlanan yayılma faaliyetleridir.

<span class="mw-page-title-main">Sevr Antlaşması</span> Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan ve Ankara Hükûmetince fiilen ve hukuken geçersiz kılınan barış antlaşması

Sevr Antlaşması, I. Dünya Savaşı sonrasında İtilâf Devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu hükûmeti arasında 10 Ağustos 1920'de Fransa'nın başkenti Paris'in 3 km batısındaki Sevr (Sèvres) banliyösünde bulunan Seramik Müzesi'nde imzalanmış antlaşmadır. Antlaşma imzalandığı dönemde devam eden Türk Kurtuluş Savaşı'nın sonucunda Türklerin galibiyetiyle, bu antlaşma yerine 24 Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması imzalanıp uygulamaya konulduğundan Sevr Antlaşması geçerliliğini kaybetmiştir. Sevr Antlaşması 433 maddeden oluşmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Gümülcine</span> Yunanistanın Batı Trakya bölgesi, Rodop ilçesi, Gümülcine belediyesine bağlı yerleşim yeri

Gümülcine, Yunanistan'ın Trakya bölgesinde, Rodopi (Rodop) ilinin (nomos) merkezi ve önemli miktarda bir Türk nüfusun yaşadığı bir şehirdir. Şehrin 2011 yılı itibarıyla nüfusu 66.919'dur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi</span> Türkiye ile Yunanistan arasında din esasına dayanılarak gerçekleştirilmiş zorunlu göç

Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi, 1923 yılında Lozan Barış Antlaşması'na ek olarak yapılan sözleşme uyarınca Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan Krallığı'nın kendi ülkelerinin yurttaşlarını din esası üzerine tehcir ve zorunlu göçe tabi tutmasına verilen addır. Göçe tabi tutulan kişilere ise mübadil denir.

<span class="mw-page-title-main">İskeçe</span> Yunanistandaki bir yer

İskeçe, Ege Trakyası'ndaki aynı adlı vilâyetin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan Türkleri</span> Vikimedya anlam ayrımı sayfası

Yunanistan'da yaşayan Türk azınlıkları şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Baskın Oran</span>

Baskın Oran, Türk siyasetçi ve Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Batı Trakya Türkleri</span> Yunanistanın Batı Trakya bölgesinde yaşayan Türk etnik azınlık

Batı Trakya Türkleri, günümüzde, Yunanistan sınırları içindeki Batı Trakya bölgesinde yaşayan ve Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi çerçevesinin dışında tutulmuş Türk-Müslüman toplumu için ve bu toplum ile doğrudan bağları mevcut Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının memleketlerini ve/veya kökenlerini ifade etmek için de kullanılan tanımdır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Trakya</span>

Batı Trakya, Ege Trakyası veya Yunanistan Trakyası, tarihi Trakya bölgesinin Yunanistan'da yer alan bölümüdür. Yunanistan'ın en kuzeyi olduğundan Kuzey Yunanistan olarak da adlandırılmaktadır. Yunanistan'da Türkçenin en yoğun konuşulduğu bölgedir. Yaklaşık 100.000'in üzerinde Müslüman Türk yaşamaktadır. Bölge, 3 alt yönetim birimine ayrılmıştır :

  1. İskeçe ili, başkent İskeçe / Ksanti
  2. Rodopi ili, başkent Gümülcine / Komotini
  3. Evros ili, başkent Dedeağaç / Aleksandrupolis
<span class="mw-page-title-main">I. Konstantin (Yunanistan kralı)</span> Yunanistan Kralı

I. Konstantinos 18 Mart 1913'ten 11 Haziran 1917'ye ve 19 Aralık 1920'den 27 Eylül 1922'ye kadar Yunanistan Kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Batı Trakya Bağımsız Hükûmeti</span> Batı Trakyada kurulan kısa süreli bir devlet

Batı Trakya Bağımsız Hükûmeti, 31 Ağustos 1913 tarihinde Batı Trakya’da kurulmuştur.

Hafız Yaşar Mehmetoğlu, Batı Trakya Türk Cemaati lideri, Türk asıllı Yunanistan parlamenteri, yayıncı, öğretmen, gazeteci.

Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu veya kısaltılmış adıyla ABTTF, Almanya'dan Batı Trakya'ya göç eden Batı Trakya Türkleri'nin Yunanistan'daki Batı Trakya Türk toplumunun azınlık sorunları ile ilgilenmek ve çözümüne katkı sağlamak amacıyla 28 Şubat 1988'de kurulmuş bir çatı kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Müezzinoğlu</span> Türk hekim ve siyasetçi

Mehmet Müezzinoğlu, Türk hekim ve siyasetçi. Sağlık Bakanlığı görevini 2013–2016 yılları arasında sürdüren Müezzinoğlu, 2007, 2011, Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekili olarak meclise girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dostluk Eşitlik ve Barış Partisi</span>

Dostluk Eşitlik ve Barış Partisi, resmi adı Komma İsotitas İrinis Ke Filias kısa adıyla DEB Partisi veya KIEF, kurucusu Sadık Ahmet olan, 1991 yılında kurulan ve Yunanistan'da faaliyet gösteren, Batı Trakya Türk azınlığının haklarını savunan partidir. Genel Başkanı 5 Ocak 2019'dan beri Çiğdem Asafoğlu'dur.

Gümülcine olayları, 29 Ocak 1990 tarihinde Yunanistan'ın kuzeyindeki Gümülcine civarında Yunanlar ile Batı Trakya Türkleri arasında meydana gelen şiddet olaylarıdır. Yunanistan'da Yargıtayın "Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği ile Gümülcine Türk Gençler Birliği'ni kapatma kararı alması, Batı Trakya Türkleri'nin tepkisine yol açmış ve 29 Ocak 1988 tarihinde Gümülcine olayları meydana gelmişti. Batı Trakya Türkü Milletvekili Sadık Ahmet'in suçlanıp hapis cezasına çarptırıldığı 2 yıl önceki olayların yıldönümüne denk gelen günde ise Türklerin protesto gösterileri başladı. Yunan radyolarından bir Yunan'ın Türk tarafından öldürüldüğü haberi yayılınca Türklere karşı Yunanlar tarafından herhangi bir ölümle sonuçlanmayan şiddet olayları baş gösterdi ve bu olaylar sonunda Türklere ait olan 400 dükkân yağmalandı.

İlhan Ahmet Gümülcine, Yunanistan doğumlu Türk kökenli, Yunan politikacıdır.

Çiğdem Asafoğlu Batı Trakya Türkü Yunanistan siyasetçisidir ve şu anda Batı Trakya'daki Türk Azınlığı temsil eden Dostluk, Eşitlik ve Barış Partisi'nin başkanıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.