İçeriğe atla

Sacit Kayasu

Sacit Kayasu
Doğum15 Kasım 1952
Sarayköy, Denizli, Türkiye
Ölüm28 Kasım 2014 (62 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı[1]
MeslekSavcı, avukat

Sacit Kayasu (d. 15 Kasım 1952, Sarayköy, Denizli - ö. 28 Kasım 2014, İstanbul) Türk hukukçu, eski Adana Cumhuriyet Savcısı.

Biyografi

21 Ekim 1952 tarihinde Denizli, Babadağ'da doğdu. 1958 yılında ailesi ile Babadağ’dan Denizli’ye taşındı. İlkokulu 1958-63 yılları arasında Denizli Katip Çelebi İlkokulunda okudu. 1969 yılında Denizli Lisesi'ni bitirdi. Lisede okurken önce duvar gazetesi sonra da mahalli gazete olarak Meş'ale isimli okul gazetesini çıkardı. 1970 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne girdi. 1975 yılı Şubat döneminde üniversiteden mezun oldu. 1976 yılının Mart ayına kadar avukatlık stajı yaptı. Mart 1976'da yedek subay olarak askerliğe başladı. 1977 yılı Temmuz ayında askerliğini tamamladı ve eksik kalan avukatlık stajını tamamlayarak aynı yıl avukatlığa başladı. 1988 yılının Ağustos ayına kadar Denizli'de avukatlık yaptı. Avukatlığı müddetince mahalli gazetelerde vatandaşa yardımcı olacak şekilde başta hukuki konular olmak üzere her konuda yazılar yazdı. Ancak avukat olarak adalete yeterince katkıda bulunamadığını düşünerek Hakimlik ve Savcılık mesleğine geçmek için talepte bulundu. Adalet Bakanlığınca talebi kabul edildi. 4 Ağustos 1988 tarihinde fiilen savcılığa başladı. İlk görev yeri Çamlıhemşin'di. Daha sonra sırasıyla Oğuzeli, Iğdır, Adıyaman, Ödemiş ve Adana’da görev yaptı. 28 Mart 2000 tarihinde, Adana Cumhuriyet Savcısı olarak görev yaparken, 1980 darbesini gerçekleştiren Kenan Evren hakkında darbe yapmak suçundan iddianame tazim edince,önce açığa alındı, daha sonra da meslekten ihraç edildi.Emeklilik hakkını elde ettiği için, ihraç edilmeden önce emekliliğini talep etti ve emekli oldu. AİHM'de kazandığı dava sonrası avukatlık yapmak isteyen Kayasu'nun talebi İstanbul Barosu tarafından reddedildi. Barolar Birliğine yaptığı itiraz sonucu İstanbul Barosu levhasına kayıt olmuştur. Kayasu, evli ve üç çocukluydu.[2]

Meslekten ihracı

Kayasu Ödemiş Savcılığı görevini ifa ederken, işkence edilerek öldürülen bir erkeğe ait cesedin Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım'a ait olduğunu iddia etmiş, soruşturma sürerken Adalet Bakanlığı tarafından Adana'ya atanmıştı. Mesleki hayatının sonunu getirecek olan iddianameyi de orada hazırladı. Kayasu'nun Ağustos 1999'da bir vatandaş olarak Ankara DGM'ye dilekçeye yanıt verilmedi. Bunun üzerine 28 Mart 2000 tarihinde, 12 Eylül darbesinin lideri Kenan Evren'in anayasal suç işlediğine dair iddianamesini tazim etti ve 12 Eylül yöneticilerinin yargılanmasını istedi. Hakimler Savcılar Kurulu (HSK), Kayasu'nun evine davet ettiği gazetecilere açıklama yaptığı ve iddianame suretlerini dağıttığı gerekçesiyle 29 Mart 2000 tarihinde yargılanmasına izin verdi. HSK, Kayasu'ya 30 Mart 2000 tarihinde kınama cezası verdi. Bu sırada Adana Cumhuriyet Başsavcılığı, iddianameyi sadece kınama olarak görerek işlem yapılmasına da Anayasanın Geçici 15. madde uyarınca gerek olmadığına karar verdi. Yargıtay Ceza Daireleri Genel Kurulu'nun 15 Mayıs 2001 tarihli kararını yerine bulan Yargıtay 9. Ceza Dairesi de, 11 Aralık 2002 tarihinde Kayasu'yu "görevi kötüye kullanmak" ve "askeri kuvvetleri tahkir ve tezyif" iddialarıyla hapisten para cezasına mahkûm etti ve cezaları erteledi. 20 Nisan 2000'da savcılık görevinden uzaklaştırılan Kayasu, HSYK kararıyla da 27 Şubat 2003'te meslekten ihraç edildi.[3] Kayasu hakkında Hakimler ve Savcılar Kurulu 2011 tarihinde mesleğe tekrar kabulüne karar verilmiş ise de Kayasu emekli olmuş olması ve ilerleyen yaşı nedeniyle mesleğe geri dönmeyi reddetti.[4]

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararı

13 Kasım 2008 tarihinde, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Sacit Kayasu'nun "ifade özgürlüğünü kısıtladığı" için Türkiye'yi 41 bin avro tazminata mahkûm etti. Kayasu'nun, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 13. ve 10. maddelerine aykırı davranıldığı iddiasıyla yaptığı başvuruyu karara bağlayan AİHM, Türkiye'nin hem kendisini girişim ve kararlarıyla ifade eden bir savcıyı engellediğini, hem de mahkemede hakkını aramasına engel olduğuna oybirliğiyle karar verdi.[5]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021. 
  2. ^ Kayasu, Bora. "Sacit Kayasu'nun Biyografisi". demokrasimeydani.8k.com. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2009. 
  3. ^ Türker, Yıldırım (24 Nisan 2006). "Geriiii marş!". Radikal. 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "12 Eylül'e dava açan savcı Sacit Kayasu hayatını kaybetti". Sözcü. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Önderoğlu, Erol (13 Kasım 2008). "12 Eylül'ün Peşine Düşünce Cezalandırılan Savcı Kayasu AİHM'de Kazandı". Bianet. 25 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kenan Evren</span> 7. Türkiye cumhurbaşkanı (1982–1989)

Ahmet Kenan Evren, Türk asker, devlet adamı ve ressam. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 17. Genelkurmay Başkanı, 12 Eylül Darbesi sonrası Türkiye'nin Devlet Başkanı (1980-1982) ve 7. Cumhurbaşkanıdır (1982-1989). Ayrıca 1982 yılında kurulan Mehmetçik Vakfının kurucularındandır. 1998 yılında "Atatürk" adlı yağlı boya tablosunun 105 milyar liraya satılmasıyla dönemin yaşayan en pahalı Türk ressamı olmuştur. Osmanlı Devleti'nin vatandaşı olarak doğmuş son Türkiye cumhurbaşkanıdır.

2005 Şemdinli olayları, 9 Kasım 2005'te Hakkâri ili Şemdinli ilçesindeki Umut Kitabevinin bombalanması olayıdır.

Ferhat Sarıkaya,, eski Türk hukukçu ve Cumhuriyet Savcısı.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Ceza Mahkemesi</span> hükûmetlerarası örgüt ve uluslararası mahkeme

Uluslararası Ceza Mahkemesi, kuruluş belgesi Roma Statüsü olan, savaş suçları, insanlığa karşı işlenen suçlar, soykırım suçları ve saldırı suçlarına bakan uluslararası bir mahkemedir. 1 Temmuz 2002 tarihinde kurulmuş ve 11 Mart 2003 tarihinde çalışmaya başlamıştır. Mahkeme binası "Ev Sahipliği Anlaşması" yaptığı Hollanda'nın Lahey kentinde bulunmaktadır. Mahkemeye 124 ülke taraf olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Savcı</span> İddia makamı olarak adalete hizmet eden kişi

Savcı, ceza yargılamasında iddia makamı olarak adalete hizmet eden kişidir. Savcılık ceza muhakemesinde iddia görevini yaparak devlet adına ceza davası açan makamdır. Bu makamdaki yetkiliye savcı adı verilmiştir. Özetle savcı, suç haberinin kendisine ulaşmasıyla birlikte devlet adına araştırma ve soruşturma faaliyetinde bulunmak, kamu davasının açılmasını gerektiren şartlar oluştuğunda dava açmak ve yürütmek, mahkemelerin verdiği kararları yerine getirmek ve kanunla kendisine verilen diğer görevleri yapmak durumunda olan ve yargı organı içinde yer alan kamu görevlisi olarak tanımlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Halil Özyörük</span>

Halil İbrahim Özyörük, Türk siyasetçi ve hukukçu, eski Türkiye İçişleri Bakanı, Adalet Bakanı ve Yüce Divan Başkanı'dır.

Hasan Fehmi Kolay,, Türk siyasetçi ve hukukçu.

Zekeriya Öz, Türk hukukçu ve eski savcı. Ergenekon ve 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet soruşturmasının savcılarındandı. Gülen Cemaati’ne üye olduğu iddia edilmektedir. Hakkında kırmızı bültenle yakalama kararı bulunan Öz, 2015 yılında Almanya'ya iltica etmiştir.

Ergenekon davaları veya Ergenekon kumpası, iddia olunan Ergenekon örgütü kapsamında açılan davalardır.

Balyoz ya da Balyoz Harekât Planı 5-7 Mart 2003 tarihlerinde 1. Ordu karargâhında düzenlenen plan seminerinde Türkiye hükûmetini devirmek amacıyla Çetin Doğan liderliğinde hazırlandığı iddia edilen askerî darbe planıdır. Yapılan yargılamalar sonucu, darbe planlarının gerçeği yansıtmadığı ortaya çıkmıştır.

Askeri casusluk ve şantaj davası, devletin güvenliğine ilişkin belgeleri sızdırmak suçlamasıyla İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi'nde başlayan davanın karar duruşması 29 Ocak 2016 günü Anadolu 5. Ağır Ceza Mahkemesinde yapıldı. Mahkeme Heyeti Başkanı Selçuk Kaya tüm sanıkların beraatine karar verildiğini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de avukatlık</span>

Türkiye'de avukatlık kanunda "bir kamu hizmeti ve serbest meslek" olarak tanımlanmıştır. Avukatlar, hakim ve savcılar gibi yargı erkinin kurucu unsuru olup bağımsız savunmayı serbestçe temsil ederler. Kural olarak bağımsız çalışan avukatların devlet kurumlarında ve özel işletmelerde de çalışmaları mümkündür.

Turgut Kazan, Türk avukattır.

İbrahim Okur Türk hakim, eski HSYK üyesi.

Aysel Demirel Türk avukat.

12 Eylül Davası, 12 Eylül Darbesi'ni gerçekleştiren komutanlardan hayatta kalanların yargılandığı dava. Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya, 765 sayılı TCK'nin "Devlet Kuvvetleri Aleyhine Cürümler" başlıklı 146. maddesi uyarınca müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Tahsin Şahinkaya'nın, Kenan Evren’den iki ay sonra, 90 yaşında ölmesiyle Yargıtay aşamasındaki dava düştü ve kararlar kesinleşmedi. Yıllar sonra, 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi sonrası; Kenan Evren'in ifadesini alan dönemin Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili, Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya'ya dava açan dönemin Ankara Cumhuriyet Savcısı, açılan davaya ilk bakan hâkimler ve iddia makamında bulunan savcılar, "Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) soruşturması" kapsamında meslekten ihraç edildi. Daha sonra bazıları yargılandı ve mahkûm oldu.

Yusuf Hakkı Doğan Yargıtay üyesi.

İrfan Fidan Türk hukukçu ve Anayasa Mahkemesi üyesi. Eski Yargıtay üyesi, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı ve Vekili.

Mehmet Akif Ekinci, Türk savcı, HSK başkanvekili.

Murat Uzun,, Türk hukukçu ve Cumhuriyet Savcısı.