İçeriğe atla

Sabri Ülgener

Sabri Fehmi Ülgener
Doğum8 Mayıs 1911(1911-05-08)
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm1 Temmuz 1983 (72 yaşında)
İstanbul, Türkiye
VatandaşlıkTürkiye
Eğitimİstanbul Hukuk Mektebi
Kariyeri
Dalıİktisat, sosyoloji
EtkilendikleriAlexander Rüstow, Werner Sombart, Max Weber
EtkiledikleriAhmet Güner Sayar

Sabri Ülgener, (d. 8 Mayıs 1911, İstanbul - ö. 1 Temmuz 1983, İstanbul), Türk iktisat profesörü ve toplum bilimci.

Baba tarafından dedesi Nakşibendi Şeyhi İsmail Necati Efendi, anne tarafından dedesi ise bir asker olan Hasan Sabri Paşa idi. Babası Mehmet Fehmi Ülgener Osmanlı son dönem alimlerindendi. Sarayda da büyük itibarı olan bu şahıs, şehzadelere ders verirdi. Baba Mehmet Fehmi Ülgener, aynı zamanda Cumhuriyet Döneminin ilk İstanbul Müftüsüydü. Annesi Emine Behice Hanım'ın ailesinde de (Hüseyin Hüsnü Paşa, İsmail Fazıl Paşa, Mehmet Ali Aybar, Ali Fuat Cebesoy, Kazım Karabekir ve Nazım Hikmet gibi) asker ve sivil pek çok önemli sima bulunmaktaydı. Baba tarafından aldığı Sufi gelenek ve anne tarafı dolayısıyla içinde yetiştiği aristokrat ortam sonraki tüm yaşantısını etkileyecekti.

İstanbul Erkek Lisesi'ni ve İstanbul Hukuk Mektebi'ni bitirdi. 1933 yılında Almanya'da Hitler'in iktidara gelmesinden sonra, can güvenlikleri sebebiyle Türkiye'ye sığınarak, İktisat fakültesinin kuruluş ve gelişiminde önemli rol oynayan Alman bilim adamları F. Neumark (Maliye, İktisat Politikası ve Teorisi dersleri vermiştir), Wilhelm Röpke (İktisadi Coğrafya, İktisat Teorisi ve Politikası konularında dersler vermiştir), Gerhard Kessler (Sosyal Politika konusunda dersler vermiştir), Alexander Rüstow (İktisat Sosyolojisi konusunda dersler vermiştir), Alfred İsaac'tan (İşletme konusunda dersler vermiştir) dersler aldı ve bu Alman hocalarının etkisinde kaldı. 1935'te aynı okulda bulunan İktisat ve İçtimaiyat Enstitüsü'nde (İlk İçtimaiyat Enstitüsü, Edebiyat Fakültesi'nde Ziya Gökalp ve arkadaşları tarafından 1916 yılında kurulmuş, 1933 - 1934 öğretim yılında İktisat ve İçtimaiyat Enstitüsü adıyla İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne bağlanmıştır) asistan oldu. 1941 yılında doçent, 1951 yılında da Profesör olan Ülgener İktisat Fakültesi'nde dekanlık da yaptı.

Ülgener'i farklı kılan özellikler arasında şunlar sayılabilir: Batıyı da Doğuyu da tanıması; Orta Çağ'dan Yeni Çağa, Feodalizmden Kapitalizme geçiş sürecini bir zihniyet dönüşümü çerçevesinde açıklama çabası; toplumsal dönüşüm ve iktisadi gelişme sürecinde maddi unsurların yanı sıra manevi-kültürel unsurların rolüne ve bu kapsamda “ekonomi zihniyeti”ne vurgu yapması; kendi dinamiklerimize dayalı yeni bir gelişme modeline olan ihtiyaç bağlamında ahlâk, zihniyet ve İslâm iktisat siyaseti sorunlarıyla yakından ilgilenmiş olması.

İslam ahlakıyla (yahut Müslüman bir duyarlılıkla), pozitivizmin ve Batı Modernizminin dilini, kültürünü felsefe ve iktisadın retoriğini kullanarak, Türkiye'nin içinde bulunduğu ekonomik ve politik durumu tahlile ve anlatmaya çalıştığı eserler arasında sayabileceğimiz; "Zihniyet, Aydınlar ve İzmler" (Mayaş Yayınları, 1983), "İktisadi Çözülmenin Ahlâk ve Zihniyet Dünyası" (Der Yayınları, 1981), "Darlık Buhranları ve İslâm İktisat Siyaseti" (Mayaş Yayınları, 1984) ile "Zihniyet ve Din" Ülgener’in geride bıraktığı, her biri okunmaya değer bilimsel yapıtlardır.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hilmi Ziya Ülken</span>

Mehmet Hilmi Ziya Ülken, Türk düşünce yaşamında ve Türkiye'de bir felsefe geleneğinin oluşmasında büyük etkisi olmuş bir filozof ve sosyologdur.

<span class="mw-page-title-main">Şemsettin Günaltay</span> 8. Türkiye başbakanı

Mehmet Şemsettin Günaltay, Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. başbakanı, tarihçi ve eski Türk Tarih Kurumu başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Kâmil Paşa</span> 204. Osmanlı sadrazamı

Kıbrıslı Mehmet Kâmil Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde 4 kez sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Esfender Korkmaz, Türk akademisyen, ekonomist, gazeteci ve siyasetçidir.

İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nin geçmişi Darülfünun’a dayanmaktadır. 1870 yılında açılan Darulfünun-i Osmani 1872 yılında kapanmış, 1874-1875 ders yılında eğitim ve öğretime başlayan Darulfünun-i Sultani ise 1881 yılında kapatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Aysan</span>

Mustafa Aydın Aysan, Türk ekonomist.

Ahmet Kılıçbay, Türk ekonometri profesörüdür.

1940 yılında Erzurum’da doğan İzzettin Önder, İlk ve Orta öğrenimini sırasıyla Fatih İlkokulu ve Robert Koleji’nde yaptı. 1963 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ni bitirdi. Aynı fakültede 1967 yılında Doktorasını, 1971 yılında Doçentliğini tamamladı. 1980 yılında Profesör oldu. Halen İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Kürsüsü’nde görevini sürdürmektedir. Boğaziçi Üniversitesi'nde Devlet Kontrolü ve Vergilendirme derslerini vermektedir. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyoloji Bölümün de Türkiye İktisat Tarihi derslerine girmektedir. Uzun süre Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Arar</span>

İsmail Hakkı Arar, Siyasetçi, hukukçu.

<span class="mw-page-title-main">Tunca Toskay</span> Türk siyasetçi

Tunca Toskay, Türk siyasetçi.

İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi, 1883 yılında kurulan Hamidiye Ticaret Mektebi’nin devamı niteliğinde bir öğrenim kurumu olarak 1959 yılından itibaren hizmet vermiş; 1982’de kurulan Marmara Üniversitesi’nin temelini oluşturmuş olan kurumdur. 1982’de Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi‘ne bağlanmıştır.

Mehmet Ali Ayni, Türk bürokrat.

Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Selçuk Üniversitesi'ne bağlı bir İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesidir. Fakülte bünyesinde 5 bölüm bulunmaktadır: Uluslararası İlişkiler, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi, İktisat, İşletme ve Uluslararası Ticaret.

<span class="mw-page-title-main">Cengiz Aktar</span> Türk gazeteci ve yazar

Cengiz Aktar, Türk gazeteci ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi ekonomi</span> üretim, alım-satım ve bunların kanun, gümrük ve devlet ile ilişkilerinin incelenmesine verilen ad

Siyasi iktisat aslen üretim, alım-satım ve bunların kanun, gümrük ve devlet ile ilişkilerinin incelenmesine verilen addır. Siyasi iktisat kavramı ahlak felsefesinde ortaya çıkmıştır. 18. yüzyılda devletlerin ("polities") iktisatlarının çalışılması olarak gelişmiş dolayısıyla da "siyasi" iktisat (ekonomi) adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sadri Ertem</span> Türk siyasetçi

Sadri Etem Ertem, Türk siyasetçi ve yazar. Öykü ve romanlarıyla tanınır. Sol Kemalizm ideolojisinin kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi</span> Ankara Üniversitesine bağlı fakülte

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara Üniversitesi Cebeci Yerleşkesi'nde eğitim ve öğretim veren, Ankara Üniversitesine bağlı bir fakültedir. Osmanlı Devleti döneminde sivil yönetici sınıfını yetiştirme amacıyla açılmış ve Türkiye'de siyaset bilimi ve iktisadın birçok alanında yükseköğrenim sağlayan ilk kurumdur.

Binhan Elif Yılmaz, Türk iktisatçı maliyeci.

Fatih Mehmet Şeker, Türk siyasetçi ve öğretim üyesi. TBMM 27. Dönem bağımsız İstanbul milletvekilidir.