İçeriğe atla

Sabra (tank)

M-60T
Sabra/סברה

Çeşidi Ana Muharebe Tankı
Uyruğu İsrail İsrail
Amerika Birleşik Devletleri ABD
Hizmet geçmişi
Hizmet 2007-
Kullanıcılar Türkiye, İsrail
Kullanıldığı savaşlar Fırat Kalkanı Operasyonu,[1]
Zeytin Dalı Harekâtı
Barış Pınarı Harekatı
Üretim tarihi
Tasarımcı IMI Military Industries
Üretici IMI Military Industries
Üretim adedi 170
Özellikler
Uzunluk 6.95 m
Genişlik 3.63 m
Yükseklik 3.27 m
Mürettebat 4


ZırhıHaddelenmiş homojen çelik zırh
Ana silahı IMI 120 mm tank topu
Diğer silahları 7,62 M240 eşeksenli silah, MG3 makinalı tüfek
Motor Continental AVDS-1790-5A dizel (Mk.I)
MTU 881 KA-501 dizel (Mk.II & III)
908 hp (677 kW) (Mk.I)
1,000 hp (750 kW) (Mk.II & III)
Süspansiyon donanımı Burulma çubuğu
Boş ağırlık 55 ton (Mk.I)
59 ton (Mk.II)
Harekat menzili 450km
Azami hızı 48 km/h (Mk.I)
55 km/h (Mk.II & III)

Sabra Ana Muharebe Tankı, IMI (Israel Military Industries)'in Ramat Hasharon'da bulunan Slavin ağır silahlar departmanı tarafından tasarlanan, daha yüksek kalibreli top ve pasif zırhla geliştirilen M60 tankının modernize edilmiş bir uyarlamasıdır. Sabra geliştirme paketinin tümünde gözlem aygıtı programları, talebe ve operasyonel gereksinimlere göre özelleştirilir. Yunan Silahlı Kuvvetleri'nin dönemin en modern tanklarından olan Leopard 2A6 tedarik etmesini takiben Türk Silahlı Kuvvetleri'nin acil zırhlı ihtiyacını karşılamak için böylesi bir modernizasyona gidilmiştir.

Türk Ordusu'na ait 170 adet M60A1 tankı, Sabra Mk 2 paketi ile yenilenmiştir. İlk nesil Sabra (Mk 1) tanklar düşük profilli tank kupolası ve 120 mm namluya sahipken, Türkiye için geliştirilen ikinci nesil Sabra Mk.2 yani M60T güncelleme paketinde geniş kupola, termal görüntüleyici, daha güçlü MTU motoru ve PKK ile mücadelede edinilen tecrübe doğrultusunda makineli tüfek ateşlenmesine gerek duyulduğu için orijinal M60A1/-A3'lerde bulunan komutan makineli tüfek kulesi kullanılmaktadır.

Silahlar

Sabra'nın ana silahı 120 mm'lik MG-253 yivsiz topudur; ki bu da IMI (önceden TAAS) tarafından yapılan Merkava Mark 3 ana muharebe tankının topuna benzerdir. Silah, bir alev püskürtücü ile yıpranmanın azalması ve ilk vuruş olasılığını en üst düzeyde tutmak için bir ısıl kol ile ayarlandı. 42 top mermisi için yer sağlandı. Silah, M60 tankındaki M68 topundan daha fazla etki mesafesine ve zırh delme yeteneğine sahiptir. Silah 120 mm "Armour Piercing Fin-Stabilised Discarding Sabot(APFSDS)" içeren yivsiz top NATO standardı mühimmatıyla uyumludur. Ayrıca MG253 topu LAHAT (LAser Homming Anti Tank) lazer güdümlü tanksavar füzesini ateşleme kabiliyetine sahiptir.

Eş eksenli(Co-axial) makineli tüfek uzun kovan 7.62 mm kullanılmaktadır. 60 mm'lik havan topu sistemi, Hayfa'da konuşlu bulunan Soltam Ltd. tarafından tedarik edilmiştir.

Koruma

Sabra, bir otomatik ateş ve patlama silme sistemi, tehdit uyarı sistemi ve sis bomba fırlatıcıları (lançer) ile donatıldı. Tank birimsel edilgen zırh koruması ile ayarlandı ki bu Sabra Mk.2'de bulunan kompozit zirh plakalarının üzerine "patlama tepki zırhının" (reaktif zırh olarak da bilinir) geliştirilmişidir.

Ateş Denetim ve Gözlem

Karma taret ve silah denetim sistemi hidrolik kaldırma ve döndürme sisteminden meydana gelir.Tank, Hayfa’da bulunan Elbit Systems ve Rehovot'da bulunan El-Op(Electro-Optics) Industries Ltd. tarafından sağlanan bilgisayar destekli ateş denetim sistemi ile donatılır. Ateş denetim sistemi, taret denetim ve etkin taret dinamikleri ile bütünleştirilir. Yükseltme("elevation")’nin içindeki görüş ayarlamanın çizgisi ve ufuk açısı, durağan ve hareketli hâlde, durağan ve hareketli hedefleri yüksek bir isabet oranı ile vurma olasılığı sağlar. Sistem, savaş harekâtının dört işlevine sahiptir: görüş çizgisi ile ortak eksenli çalışabilen top ile ayarlanabilir işlev; ana silah ekseniyle ortak eksenli çalışabilen silah subayının görüş çizgisi ile "slaved" işlevi; ayarlanamaz biçim ve acil durumlar için elle kullanılan operasyonlar ile destekleme işlevi.

Top, nişancı ve tank komutanı tarafından ateşlenebilir. Nişancı bölmesi, İsrailli El-Op firması tarafından sağlanan 8 kat büyütmeli gündüz görüşlü ve 5.3 kat büyütmeli termal görüşlü periskop ile donatılır. Görüş iki eksen içinde ayarlanır. "Eyesafe Nd": YAG lazer mesafe ölçücü aygıtı 200 m'den 9,995 m'ye kadar +/-5 m yanılma payı ile uzaklık ölçümü yapabilir.

İtici Güç

Sabra motoru General Dynamics'in AVDS-1790-5A pistonlu, dört zamanlı ve dizel motorudur; dakikada 2400 devirde 908 beygir güç sağlar ki bu da ton başına 16,5 beygir ile büyük bir güç sunar.

Türk M60A3'leri için modernizasyon paketi, Renk 304 otomatik şanzıman ile 1000 beygirlik MTU 881 dizel motoru içerir.

Şanzıman, arazide hareket edebilmek için geliştirilmiştir. Tankın altışar taşıyıcı tekerleği, arkadan çekişli car dişlisi ("trailing"), kol süspansiyonu, “torsion bar springs”, piston damperleri ve her taraf için piston "bumpers and single pin steel tracks" mevcuttur.

M60T'nin en yüksek hızı 48 km/s’tir ve 0’dan 32 km/s hıza 9.6 saniyede ulaşır. 450 km hareket menzil yeteneğine sahiptir. Tank %60 meyil tırmanma ve %30 yan meyil ilerleme, 2.60 m hendek geçme ve 0.91 m engel geçme yeteneğine sahiptir. 1.40 m derinliğindeki sudan hazırlıksız ve 2.40 m derinliğindeki sudan hazırlıklı (kule sabitlenmesini takiben, taret gövde arasındaki bölgenin basınçlı hava ile şişirilmiş lastik conta ile izolesi edilerek) geçebilir.

Görevler

M60T tankları, 2016 yılında Fırat Kalkanı Harekâtı çerçivesinde DAEŞ ve PYD/YPG gruplarına karşı kullanılmıştır. Bu harekât sırasında TSK'ya ait 30'dan fazla sayıda zırhlı araç roketli saldırı­lara hedef olarak ağır hasar gördü. Bunlara birkaç M60T tankları da dahildi. 2017 yılında açıklanan bilgilere göre bu operasyonda hasar gören M60T tipi tanklar modernize edi­lerek yeniden operasyona hazır hale getirilmektedir. Bu modernizasyon projesine "Fırat M60T" adı verilmiştir ve daha sonra bu tanklar "M60TM" ismini almıştır. Bu projede Aselsan tarafından 169 adet M60T tankı modernize edilmiştir.[2]

M60TM

M60T tanklarının M60TM konfigürasyonuna modernize edilmesi sırasında tank üzerine aşağıdaki sistem entegrasyonları gerçekleştirildi:[2]

  • Lazer Uyarı Sistemi
  • Uzaktan Komutalı Silah Sistemi
  • Teleskopik Periskop Sistemi
  • Konum ve Yönelim Tespit Sistemi
  • Yakın Mesafe Gözetleme Sistemi
  • Tank Sürücü Görüş Sistemi
  • Koruma Astarı
  • İklimlendirme Sistemi
  • Yardımcı Akım Sistemi
  • PULAT Aktif Koruma Sistemi

Türleri

Mk.I

Mk.I, Magach 7C'den esinlenerek yapılmış bir moddur. IMI'nin 120 mm'lik silahı ek pasif zırh ve atış kontrol sistemiyle geliştirilmiştir.

Mk.II/M60T/M60TM

Mk.II veya M60T, Mk.I'den daha gelişmiş motor ve patlayıcı tepkisel zırh kullanılmıştır.

Mk.III

Mk.III daha gelişmiş zırh, RWR/IR sistemi ve Merkava tanklarından alınan yeni paletlere sahiptir

Kaynakça

  1. ^ Son Kale Türkiye [@SonKaleTurkiye2] (28 Kasım 2016). "#FıratKalkanı operasyonunda M60 SABRA tankımız deaş hedeflerini vururken.. #Al_Bab t.co/2xWmByJBOU" (X gönderisi). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020X vasıtasıyla. 
  2. ^ a b "M60T TANK MODERNİZASYONLARI TAMAMLANDI, M60T YENİ TEKNOLOJİ VE KABİLİYETLER KAZANDI". 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">M60 (tank)</span> Amerikan menşei savaş tankı.

M60 Amerika Birleşik Devletleri Kara Kuvvetleri'ndeki M48 Patton'dan geliştirilen bir ana muharebe tankıdır. Soğuk Savaş sırasında Amerika Birleşik Devletleri Kara Kuvvetleri'nin ana savaş tankıdır. Soğuk Savaş'ta NATO ve ABD'ye yakın ülkeler tarafından kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Josef Stalin tankı</span> Sovyetler Birliği tarafından Eylül 1943te geliştirilen ağır sınıf tank

Iosif Stalin tankı, II. Dünya Savaşı döneminde Sovyetler Birliği tarafından Eylül 1943 tarihinde ağır sınıf tank olarak geliştirildi ve ilk olarak Kursk bölgesinde kullanıldı. Ayrıca JS veya ИС tankları olarak da bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Leopard 2</span> Alman yapımı savaş tankı

Leopard 2 Alman yapımı 3. nesil bir ana muharebe tankıdır. 1970'lerde geliştirilmeye başlanan tank, 1979'da Bundeswehr bünyesine katılmış ve Leopard tankları ile değiştirilmiştir. Değişik çeşitlemeleri Alman ordusu tarafından kullanılmaktadır. Ayrıca İngiltere ve Fransa dışındaki birçok AB ülkesi de bu tankı tercih etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tank</span> Ateş gücü ve mobilitesi yüksek, ağır zırhlı araç

Tank; ana görevi doğrudan ateş gücü kullanımıyla düşman kuvvetlerine saldırmak olan, paletli ve zırhlı savaş aracı veya bu araçlardan oluşan birlikleri kapsayan askeri sınıf. Tankı diğer savaş araçlarından ayıran özellikleri ağır bir zırha, yüksek ateş gücüne ve her türlü arazide hızlı gidecek şekilde tasarlanmış sürüş takımlarına sahip olmasıdır. Her ne kadar masraflı ve lojistik açıdan çaba gerektiren araçlar olsa da, yer hedeflerine saldırma yeteneği ve piyadelerin moralini çökertmesi nedeniyle modern orduların vazgeçilmez unsurlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Challenger 2</span> İngiliz ana muharebe tankı

FV4034 Challenger II, Birleşik Krallık ve Umman orduları ile birlikte hizmet veren bir İngiliz ana muharebe tankıdır. İngiliz şirketi Vickers Defense Systems tarafından tasarlanmış ve üretilmiştir. 1998 yılında ilk kez servise girmiş ve 2035 yılına kadar kara kuvvetlerinin ana muharebe tankı olarak görevini icra etmesi planlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Merkava</span>

İsrail tarafından İsrail Savunma Kuvvetleri için üretilen ana muharebe tankı. 1970 yılında tankın yapılması için çalışmalara başlanmış, 1979 yılında ise resmi olarak İsrail tarafından kullanılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">M1 Abrams</span> Amerikan menşei ana muharebe tankı

M1 Abrams, ABD Kara Kuvvetleri ve Deniz Piyadeleri'nin yanında Mısır, Kuveyt, Suudi Arabistan, Avustralya ve 2010'dan itibaren Irak orduları envanterinde bulunan 3. nesil bir ana muharebe tankıdır. 1980'den başlayarak ortaya çıkan üç ana tipiyle Amerikan Ordusu tarafından kullanılan temel tank sınıfıdır. Son üretilen M1A2 modellerinde yeni nesil zırh ve elektronik sistemler kullanılmıştır. Tank adını 1968 ile 1972 yılları arasında görev yapan eski Genelkurmay Başkanı General Creighton Abrams'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">T-55</span> Rus menşei savaş tankı.

T-55, 1. nesil Sovyet tasarımı ana muharebe tankıdır. İlk prototip modeli II.Dünya Savaşı'nın bitiminden az zaman sonra 1945'te ortaya çıkmıştır ve kısa sürede SSCB ve Varşova Paktı ordularının kullandığı temel tank sınıfı olmuştur. Üretimi ise 1947 başlayıp 1980'lere kadar sürmüştür. T-54/55 tankları dünyadaki 20. ve 21. yüzyıldaki sırasındaki çatışmaların çoğunda kullanılmıştır. T-34 tankının yerine geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Leopard 1</span> Alman menşei savaş tankı.

Leopard 1 Alman yapımı 2. nesil bir ana muharebe tankıdır. İlk olarak 1965 yılında Alman Federal Ordusu’nun (Bundeswehr) hizmetine girmiştir. Alman Kraus Maffei Weggman firması tarafından seri üretimine 1965 yılında başlanıp 1984 yılına kadar üretimi sürdürmüştür. Almanya'nın haricinde İtalya'da da üretimi yapılmıştır. Toplam 4000'in üzerinde Leopard 1 Almanya'da üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ariete</span> İtalyan ana muharebe tankı

Ariete, İtalyan ordusunun ana muharebe tankıdır. Iveco Fiat ve Oto Melara firmalarının ortak çalışması yeni ateş gücü, hareketlilik ve koruma özellikleri ile üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kliment Voroşilov (tank)</span> Sovyetler Birliği tarafından üretilen ağır sınıf topçu tankı

Kliment Voroşilov (KV) Sovyetler Birliği tarafından üretilen ve Kızıl Ordu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan ağır sınıf tank serisinin verilen genel isimdir. Adını Sovyet savunma bakanı ve politikacı Kliment Voroşilov'dan almıştır. Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht'ın Sovyetleri işgali sırasında Alman zırhlı araçlarına rakip olabilecek tankların başında geliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Mk II kruvazör tankı</span> İngiliz ağır kruvazör tankı

Mk II Kruvazör Tank (A10), Birleşik Krallık ordusu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan kruvazör tank sınıfında zırhlı savaş aracıydı. Mk I Kruvazör Tankı ile beraber tasarlandı. Kardeşinden daha ağır ve bu türün daha çok piyade tankı versiyonu olarak üretildi. Pratikte piyade tankı olarak düşünülse de, bu tank için "ağır kruvazör" tanımını kullanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Crusader tankı</span> Birleşik Krallık ordusu tarafından II. Dünya Savaşında kullanılan kruvazör tank sınıfında bir zırhlı araç

Mk VI Kruvazör tankı, Crusader (A15), Birleşik Krallık ordusu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan kruvazör tank sınıfında bir zırhlı savaş aracıydı. Özellikle Britanya ordusu tarafından Kuzey Afrika Cephesi'nde kullanılan en önemli zırhlı araçtı. Toplamda 5.300 adetten fazla üretildi.

<span class="mw-page-title-main">Valentine tankı</span> İngiliz piyade ve kruvazör tankı

Valentine Piyade Tankı Mk III Birleşik Krallık tarafından II. Dünya Savaşı sırasında en çok üretilen ve kullanılan tank sınıfında bir zırhlı savaş aracıdır. Maliyetinin çok düşük olması ve kullanımının kolay olmasından ötürü yüksek sayıda üretilen bir tank oldu.

<span class="mw-page-title-main">Cromwell tankı</span> İngiliz ağır kruvazör tankı

Cromwell Kruvazör Tank (A27M) Mk VIII, Birleşik Krallık Ordusu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan kruvazör tank sınıfında etkili bir zırhlı savaş aracıydı. Adını İngiliz İç Savaşı liderlerinden Oliver Cromwell'den almıştır. Tamamiyle İngiliz tophanelerinde üretilen, iki parçalı namlusu bulunan, yüksek hızlı ve makul bir zırha sahip bir tanktı. Savaşın sonlarına doğru diğer İngiliz tankları gibi yerini Amerikan yapımı M4 Shermanlarına bıraktı. Tasarımı ileride üretilecek olan heybetli A 34 Comet tankına kaynak olarak kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Type 59</span>

Type 59 Ana muharebe tankı, her yerde bulunan Sovyet T-54A tankının Çin kopyasıdır. İlk araç 1958'de üretildi ve 1959'da hizmete alındı. Bununla birlikte 1963'te seri üretime başlandı. Yaklaşık 9500 tank yapıldı ve üretimi 1980'de durduruldu ve yaklaşık 5500 tank Çin Silahlı Kuvvetleri envanterindedir. Type 59, 2000'lere kadar Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun belkemiğini oluşturdu. Type 59-I ve Type 59-II varyantları ise 2002'de servise girdi.

<span class="mw-page-title-main">M48 Patton</span> ABD yapımı savaş tankı

M48 Patton, Patton serisi tankların üçüncü ve son orta dereceli tankıdır. M48 Patton tankları Vietnam savaşında başlıca kullanılan tanklardır. İsmini Amerikalı general George Patton'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">M-84</span>

M-84 Yugoslav yapımı, 2. nesil bir ana muharebe tankıdır. Şu an itibarıyla Bosna-Hersek, Hırvatistan, Kuveyt, Sırbistan ve Slovenya ordularında hizmettedir.

<span class="mw-page-title-main">M11/39</span>

Carro Armato M(edio)11/39 (İta. Orta Savaş Tankı, 11 ton, 1939), İkinci Dünya Savaşı'nın başında İtalya Kraliyet Ordusu tarafından 1939-1940 yılları arasında kullanılan bir orta tanktır. Kuzey Afrika cephesindeki sınırlı hizmetinin ardından, Aralık 1940'tan itibaren tank birlikleri genelinde yerini M13/40 tankı almıştır.