İçeriğe atla

Sabire Aydemir

Sabire Aydemir
Doğum1 Şubat 1910(1910-02-01)
İnebolu, Kastamonu, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm4 Temmuz 1991 (81 yaşında)
Ankara, Türkiye
MilliyetTürk
VatandaşlıkTürkiye Cumhuriyeti
EğitimErenköy Kız Lisesi
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi

Sabire Aydemir (d. 1 Şubat 1910 Kastamonu - ö. 4 Temmuz 1991 Ankara), Türk veteriner hekim.

1937 yılında Ankara'daki Veteriner Yüksekokulu'ndan mezun olan on kadından birisidir. 1984 yılında TBMM tarafından kendisine Türkiye'nin ilk kadın veteriner hekimi ödülü verilmiştir.[1][not 1]

Hayatı

1 Şubat 1910 tarihinde, Kastamonu'ya bağlı İnebolu'da doğdu. Annesi Firdevs Saka (Dalyan), babası Seyit Ali Bey'dir. Babasını küçük yaşta kaybetti. Annesi Firdevs Hanım, İstanbul'dan getirdiği kumaşları İnebolu'da satarak ona ve iki yaş büyük ablası Zatiye (Görel)'e bakmıştır.[4]

Sabire Hanım, ilköğrenimini İnebolu'da tamamladıktan sonra orta öğrenimine İstanbul'da bir akrabalarının yanında devam etti. 1933 yılında Erenköy Kız Lisesi'nden mezun oldu. Tıp doktoru olmak istiyordu. Tıp Fakültesi'ne kız öğrencileri yatılı olarak kabul etmedikleri için fikrini değiştirerek o sene ilk defa kadın öğrencileri kabul eden Veteriner Yüksekokulu'na kaydını yaptırdı.[5][6] 1937 yılında Veteriner Yüksekokulu'ndan mezun oldu.

İki yıl çeşitli laboratuvarlarda çalıştıktan sonra Veteriner Fakültesi'ne asistan olarak geri döndü. 1945 yılına kadar buradaki görevini sürdürdü.[5] İstanbul'daki Pendik Bakteriyoloji ve Araştırma Enstitüsü ve Ankara'daki Etlik Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü gibi sağlık kuruluşlarında bakteriyolog veteriner hekim olarak çalıştı.

1947'de birlikte çalıştıkları Ünyeli Hasan Tahsin Aydemir ile evlendi. Birlikte Samsun'a taşındılar; iki çocukları oldu.[4] Samsun'un Atakum ilçesindeki Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü bünyesinde bulunan kuduz laboratuvarından emekli oldu.

1984 yılında Kadınların seçme ve seçilme hakkının tanınmasının 50. yılı nedeniyle kendisine TBMM tarafından "İlk Kadın Veteriner Hekim" olmasına dayanarak bir ödül ve plaket verildi.

Temmuz 1991 tarihinde, Ankara'da hayatını kaybetti.

2022 yılında Google, Sabire Aydemir'in 112. doğum günü anısına özel bir doodle yayımladı.[7]

2022 yılında memleketi Kastamonu İnebolu'daki Kent Müzesinde geçmişi, eşyaları ve ödüllerini içeren adına bir köşe düzenlenmiştir.[8] Gelecek nesil Türk kadınlarına ilham kaynağı olması amaçlanmıştır.

Ödülleri

  • 1980 - Veteriner Hekimleri Derneği Onur Belgesi ve Plaketi verildi.
  • 1984 - Kadınların seçme ve seçilme hakkının tanınmasının 50. yılı nedeniyle TBMM tarafından kendisine "İlk Kadın Veteriner Hekim" olarak ödül ve plaket verildi.
  • 2016 - Türk Veteriner Hekimleri Birliği Onur Ödülü ve Plaketi verilmiştir.[9]

Ayrıca bakınız

Galeri

Notlar

  1. ^ 1935 yılında mezun olan Merver Ansel, Türkiye'de ilk kadın veteriner hekim olarak kaydedilmiştir.[2][3]

Kaynakça

  1. ^ "Google, Türkiyenin ilk kadın veteriner hekimini unutmadı". Posta. 1 Şubat 2022. 2 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2022. 
  2. ^ Küçükaslan, Özgül; Başağaç Gül, Tamay; Ünsal, Aytaç (2017). "The first female academicians in Turkish veterinary education". Ankara Üniv Vet Fak Der. ss. 255-260. 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2022. 
  3. ^ "Prof. Beşe: İlk Veteriner Hekim Mever Aysel Hanım'dır", Milliyet gazetesi, 8 Aralık 1984
  4. ^ a b Özlem Özdemir, Kadınlar Cumhuriyeti, Doğan Kitap, 2023
  5. ^ a b Nesrin Turhan, "Kadın-erkek yok, farklı meslek var", Milliyet gazetesi, 5 Aralık 1984
  6. ^ "Ces femmes turques qui ont marqué l'Histoire #2". lepetitjournal.com (Fransızca). İstanbul: Le Petit Journal. 13 Kasım 2017. 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022. 
  7. ^ "Sabire Aydemir's 112th birthday" (İngilizce). Google Doodle. 1 Şubat 2022. 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022. 
  8. ^ "Sabire Aydemir". Yeni İnebolu Gazetesi. 12 Şubat 2022. 9 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2024. 
  9. ^ Yarsan, Ender, (Ed.) (2016). "Onur Ödülü" (PDF). Türk Veteriner Hekimleri Birliği Dergisi. 16 (1-2). Ankara: Türk Veteriner Hekimleri Birliği. s. 22. ISSN 1302-9959. 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Şubat 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İnebolu</span> Kastamonu iline bağlı bir ilçe

İnebolu, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinin bir ilçesidir. Geleneksel yerli mimarinin birçok örneğine sahip bir Karadeniz liman şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Yavaşca</span>

Mehmet Alaettin Yavaşca, Türk tıp doktoru ve Klasik Türk müziği sanatçısı.

Dünya Veteriner Hekimler Günü, ilk olarak 2008 yılında gündeme gelmiş ve Dünya Veteriner Hekimleri Birliği'nin (WVA) 2000 yılında, her nisan ayının son cumartesi gününü "Dünya Veteriner Hekimler Günü" olarak ilan etmesi ile kutlanmaya başlamıştır. Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE) ve Dünya Veteriner Hekimleri Birliği (WVA); her yıl, ulusal veteriner hekimler dernekleri tarafından hazırlanan en başarılı projeyi ödüllendirmek amacı ile Dünya Veteriner Hekimler Günü Ödülü verilmesine karar aldılar.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Şaik Gökyay</span> Türk edebiyat tarihi ve dil araştırmacısı, şair, öğretmen (1902 - 1994)

Orhan Şaik Gökyay, Türk edebiyat tarihi ve dil araştırmacısı, şair, öğretmen.

<span class="mw-page-title-main">Orenburg</span> Rusyanın Volga Federal Bölgesinde bulunan Orenburg Oblastının yönetim merkezi

Orenburg, Rusya'nın Volga Federal Bölgesinde bulunan Orenburg Oblastı'na bağlı şehir, aynı zamanda Oblast'ın yönetim merkezi. Başkent Moskova'nın 1478 km güneyinde Ural Nehri civarındadır. Nüfusu 542.700'dür (2005). Orenburg şehri 1920-1925 yıllarında Kazakistan'a başkentlik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Veteriner tıp</span> Hayvan hastalıkları ile ilgilenen tıp dalı

Veteriner tıp; hayvan hastalıkları, bozuklukları ve yaralanmalarının önlenmesi, teşhisi ve tedavisi uygulamalarının yanı sıra hayvan besleme, genetik ıslah, hijyen ve gıda güvenliği, salgın hastalıkların önlenmesi, insan ve çevre sağlığı konularıyla ilgilenen bir tıp alanıdır. Veteriner tıbbı, evcil ve vahşi tüm hayvan türlerini kapsayacak kadar geniştir. Veteriner tıp uygulamaları hayvan sağlığının yanı sıra doğrudan ve dolaylı olarak insan sağlığına da etki etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kastamonu Üniversitesi</span> Kastamonuda kurulu devlet üniversitesi

Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu, Türkiye'de yer alan, 2006 yılında kurulmuş bir devlet üniversitesidir. Kastamonu Üniversitesi bugün 13 Fakülte, 2 Enstitü, 4 Yüksekokul, 13 meslek yüksekokulu, 35 bölüm ile akademik etkinliklerini sürdürmektedir. Yerleşkelerinde Osmanlı döneminden kalan tarihi binalarda hâlen eğitim yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nebahat Çehre</span> Türk oyuncu, model ve şarkıcı

Hilal Nebahat Çehre, Türk oyuncu, şarkıcı ve modeldir.

<span class="mw-page-title-main">Tankut Öktem</span> Türk heykeltıraş

Tankut Öktem, Türk heykeltıraştır.

Mustafa Gönül -, Türk bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de mesleklerine göre ilk kadınlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'de mesleklerine göre ilk kadınlar listesi, Türkiye'de belirli mesleklerin ilk kadın mensuplarının listesi.

Mehmet Fahrettin Ecevit, Türk hekim ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Veteriner hekim</span> hayvan hastalıklarını tedavi eden uzman, doktor

Veteriner hekim ya da eski adıyla baytar, veteriner tıp uygulamalarını uzmanlıkla yapan ve insan harici hayvanların üremelerinin engellenmesi veya arttırılmasına, beslenmelerine, hastalıklarına, rahatsızlıklarına ve yaralanmalarına uzmanlıkla müdahale eden, koruyucu hekimlik uygulamalarıyla hastalıkları ve bozuklukları daha oluşmadan önleyen, hayvan hastalıklarının ve parazitlerin kontrol altına alınması için araştırmalar ve uygulamalar yapan, yaptığı çalışmalarla insan sağlığına da hizmet eden bir tıp mensubu. Veteriner fakültesinden mezun olarak ve ülkelere göre değişen şartları yerine getirerek unvan alırlar.

<span class="mw-page-title-main">Yardımcı veteriner sağlık çalışanları</span>

Yardımcı veteriner sağlık çalışanları, veteriner sağlık sistemindeki hayvan sağlığı prosedürleri çerçevesindeki otonom işleri yaparak veteriner hekimlere yardımcı olan personeldir.

<span class="mw-page-title-main">Veteriner hekim andı</span>

Veter hekim andı, Veteriner hekimlerin mesleğe başlamadan önce içtikleri and. Bağlayıcı olmaktan çok simgesel ve deontolojik bir özellik taşır.

Türk Veteriner Hekimleri Birliği, Türkiye sınırları içerisinde mesleğini icra eden Veteriner hekimlerin üye olduğu, meslek mensupları arasında dayanışma sağlamayı, mesleki deontolojinin korunmasını temin etmeyi, meslek mensuplarının haklarını savunmayı ve mesleğin kamu ve kişi yararına uygulanıp geliştirilmesinde katkı sağlamayı hedefleyen bir meslek örgütü. Tüzel kişiliğe sahip, kamu kuruluşu niteliğindedir. Dünya Veteriner Hekimleri Birliğinin bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">28. Ankara Uluslararası Film Festivali</span>

28. Ankara Uluslararası Film Festivali, Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı tarafından Halkbank ana sponsorluğunda, "Körleşme" temasıyla 20 - 30 Nisan 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilen film festivalidir. Festivalde, her yıl olduğu gibi ulusal uzun, ulusal kısa ve ulusal belgesel yarışmaları düzenlendi. Yönetmen, Onur Ünlü'nün başkanlığını gerçekleştirdiği jüride, yazar Emrah Serbes, oyuncu Nihal Yalçın, film yapımcısı Olena Yershova ve akademisyen Prof. Dr. Hasan Akbulut yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Ender Yarsan</span>

Ender Yarsan, Türk veteriner hekim ve akademisyen. 19 Ekim 2020 tarihi itibarıyla Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekanı olarak atanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Merver Ansel</span> Türkiyenin ilk kadın veteriner hekimi

Merver Ansel, Türk veteriner hekimdir.

Veteriner Halk Sağlığı, tek sağlık yaklaşımını önemli ölçüde destekleyen ve koruyucu hekimliğin veteriner hekimlerin uzmanlık bilgileri, becerileri ve sorumluluk alanlarına giren konularında, veteriner hekimlerin inisiyatiflerini, aldıkları aksiyonları, bu konuyla ilgili diğer uzmanlık alanlarıyla gerçekleştirilen koordineli çalışmaları ve bununla bağlantılı tüm konuları kapsayan bilim. Veteriner Halk Sağlığı konuları, hayvan sağlığını, çevre sağlığını, gıda sağlığını ve güvenliğini de içeren sağlığa bir bütün olarak yaklaşan katılımcı ve geniş bir perspektif barındırır.