İçeriğe atla

Sabirîn Hareketi

Sabirîn Hareketi
Arapça: حركة الصابرين نصراً لفلسطينḤarakah aṣ-Ṣābirīn Naṣran li-Filasṭīn
Liderler Hişam Salim
Etkin 25 Mayıs 2014 – günümüz
Ayrıldığı grup Filistin İslami Cihadı
Karargâh Şucaiyye, Gazze Şeridi
Etkin bölgeler Filistin Toprakları
İdeolojiAntisiyonizmŞii İslamcılık
Müttefikler İran

Hizbullah

Rakipler İsrail

Filistin Ulusal Yönetimi Hamas

Çatışmalar Gazze-İsrail çatışması
Terör örgütü olarak tanımlayan ülkeler Amerika Birleşik Devletleri (2018)

Kanada (2019)[1]

Web sitesi alsabireen.ps 3 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Sabirîn Hareketi (Arapça: حركة الصابرين نصراً لفلسطين - حِصن, Ḥarakah aṣ-Ṣābirīn Naṣran li-Filasṭīn - Ḥiṣn), "Sabredenler Hareketi" anlamına gelen Filistinli bir militan gruptur. Örgüt, 2014'ün başlarında Filistin İslami Cihat Örgütü'nün bazı liderlerinin Şiiliğe geçmesi ve FİCÖ'nün liderliğinden ve onların duruşundan ve ayrıca Hamas'ın sırasıyla Suudi liderliğindeki müdahaleyi ve hükümet karşıtı grupları desteklediği Yemen İç Savaşı ve Suriye İç Savaşı'na ilişkin duruşundan memnun kalmamasının ardından kuruldu.

Tarihçe

Fethi Şikaki'nin 1979'daki İslam Devrimi hakkındaki çalışmalarından ilham alan örgütün ilk biçimi, Gazze'de İran Devrimi'nden ilham alan bir devrim çağrısı yapan reformist bir hareket olarak 2010 yılına kadar uzanıyor. Hamas Suriye muhalefetini desteklerken, Sabirîn Hareketi Hizbullah'ın yanı sıra İran'ın da katılımını övdü; örgüt, Suriye'de ve İsrail'in hava saldırılarında öldürülen Hizbullah savaşçılarını andı ve Yermük Kampı sakinlerine IŞİD'in bölgedeki varlığıyla mücadele etme çağrısında bulundu.[2][] Örgüt aynı zamanda Suudi liderliğindeki Yemen müdahalesini de kınadı ve örgütün lideri Hişam Salim, bunu "Yemen halkına yönelik bir saldırı" olarak nitelendirdi.

Filistin İslami Cihat Örgütü'nü terk edip Şii olduktan sonra Salim, takipçilerini de Şii olmaya çağırdı ve zaten Şii olan takipçilerini de Gazze Şeridi'nde tebliğ yapmaya teşvik etti. ABD Dışişleri Bakanlığı'na göre, Eylül 2015'te örgüt İsrail topraklarına roket fırlattı ve Ocak 2016'da Salim, örgütün orada hücreler kurarak Batı Şeria'ya doğru genişlediğini duyurdu, buna bir cevap olarak sonraki ay Filistin Ulusal Yönetimi, örgüte ait bir hücrenin parçası olarak Beytüllahim'de beş kişiyi tutukladı.

2015 yılında Hamas, "Sabirîn'in katılımının Gazze halkına karşı olduğunu" iddia ederek örgütün dağıtılması çağrısında bulunmuş, Hamas ayrıca Sabirîn Hareketi ile bağlantılı kişileri de sorguya çekmişti.[3]

2018'in başlarında Trump yönetimi, bir idari emir uyarınca örgütü Özel Olarak Belirlenmiş Küresel Terör Örgütü olarak tanımladı.[4][5] Washington DC merkezli bir düşünce kuruluşu olan Washington Yakın Doğu Araştırmaları Enstitüsü, Hamas'ın Suriye konusundaki tutumu ve ikisi arasındaki dini ayrım göz önüne alındığında, örgütün oluşumunun İran'ın Hamas'ı vekil olarak Sabirîn'le değiştirme girişimi olabileceğini öne sürdü.[6]

Hamas, 2019'da 70'ten fazla Sabirîn üyesini tutukladı ve silahlarına el koyarak örgütün varlığına fiilen son verdi. Böyle bir hareketin ardındaki mantık, Hamas'ın İsrail'le barışı sürdürmek istemesi, Sabirîn Hareketi'nin ise her türlü uzlaşma girişimini reddetmesiydi.[7]

2021'de Tehran Times, Hişam Salim'e İran'da sığınma hakkı verildiğini, örgütün sıradan üyelerinin ise Gazze Şeridi'nde hayır işleri yürüten Kudüs Tugayları'na ve/veya Iraklı Hareket Hizbullah el-Nücabe'ye katıldığını "iddia etti".[8]

İdeoloji

Hareket, yaratıldığında kendisini bir Şii hareketi olarak tanıtmadı. Genel sekreteri, belirli bir mezhebi temsil etmediğini söyleyerek, mezhepçiliğin yalnızca düşmanların çıkarlarına hizmet ettiğini vurguladı. Ayrıca hareketin yalnızca Şiilerden oluştuğunu reddediyor ve Sünni üyeleri kabul etmiyor.[9]

Ocak 2016'da Sabirîn Hareketi'nin kurucusu Hişam Salim, Ma'an Haber Ajansı'na Hizbullah gibi Sabirîn'in de doğrudan İran hükümeti tarafından finanse edildiğini söyledi, ancak örgütünün mezhepçi ve dini olmadığını ve kesinlikle bir "Şii hareketi" olmadıklarını vurguladı.[10]

Kaynakça

  1. ^ "Currently listed entities" 28 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 21 December 2018.
  2. ^ "Harakat al-Sabireen :: Jihad Intel". jihadintel.meforum.org. 4 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  3. ^ "مصادر لـ24: حماس تحل وتحظر حركة "الصابرين" لمحاولة نشرها التشيع في غزة". 24.ae. 26 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  4. ^ "Trump administration designates Iranian-spawned jihadist faction in Gaza - FDD's Long War Journal". 1 Şubat 2018. 2 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  5. ^ "What is Harakat al-Sabireen and why is Hamas trying to block their expansion? - Palestine - CRPME". 11 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  6. ^ Ehud Yaari (28 Eylül 2015). "Replacing Hamas: Iran's New Proxy Militia in Gaza". The Washington Institute for Near East Policy. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020. 
  7. ^ "Hamas quashes armed Shiite movement Sabireen in Gaza - Al-Monitor: The Pulse of the Middle East". 21 Mart 2019. 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  8. ^ "#Where Did the Al-Sabireen Movement Go?". 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2021. 
  9. ^ "Al-Sabireen: an Iran-Backed Palestinian Movement in the Style of Hezbollah". www.raseef22.com/e. 14 Mart 2018. 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  10. ^ "Iran-backed jihadi group claims it's operating in West Bank, Jerusalem". www.timesofisrael.com. 26 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hizbullah (Lübnan)</span> Lübnan merkezli Şii İslamcı siyasi parti ve militan grup

Hizbullah, Lübnan'da bulunan, hem sivil hem de askeri kanadı olan Şiî inançlı siyasi ve askeri parti. 1982 yılında başta İsrail'i, o zamanlar işgal etmekte olduğu Güney Lübnan'dan çıkartmak ve ardından İsrail'i yıkmak amacıyla kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan İç Savaşı</span> 1975 yılında Lübnanda meydana gelen iç savaş

Lübnan İç Savaşı, 1975'ten 1990 yılına kadar Lübnan'da yaklaşık olarak 150.000 - 230.000 insanın ölümüne neden olmuştur. Yaklaşık 350.000 kişi yaralanmış bir milyondan fazla insan da ülkesini terk etmiştir. Soğuk Savaş dönemi Lübnan'ı ciddi şekilde etkiledi ve 1958'deki siyasi kriz ancak ABD'nin Beyrut'a çıkarma yapmasıyla sona ermişti. İsrail'in kurulması ve yüzbinlerce Filistinli mültecinin Lübnan'a yerleşmesi dini çatışmaları arttırdı. Silahlı FKÖ gerillalarının ülkeye girişi ciddi siyasi sorunlara sebep oldu. FKÖ'nün gelişi, Filistinli mültecilerin silahlanması farklı gruplar arasındaki sürtüşmeyi hızlandırdı. 1976'da çoğunluğu Müslüman Lübnan Cephesi ve Ulusal Komite arasında çatışmalar başladıktan kısa süre sonra Arap Ligi ve Suriye arabuluculuğa girişti, Filistinli-Lübnanlı çatışması daha çok Güney Lübnan'da yoğunlaştı. FKÖ burayı 1969 yılından beri kontrol ediyordu. Kahire Antlaşması imzalanarak bu bölgeden çekildi. İsrail, Güney Lübnan'ı işgal etti ve Suriye önce Hristiyanlar lehine iç savaşa dahil oldu ve sorun uluslararası bir boyut kazandı. Suriye ve İsrail anlaşmazlığı Lübnan üzerinden devam etti. 1980'lerde taraflar harabeye dönen Beyrut'un onarılması için çaba gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">2006 Lübnan Savaşı</span> Hizbullah tarafından 8 İsrail askerinin öldürülmesi, 2 askerin esir alınmasıyla başlayan çatışma

2006 İsrail-Lübnan Savaşı, Hizbullah'ın askerî kanadı ile İsrail Silahlı Kuvvetleri arasında Lübnan toprakları ve İsrail'in kuzeyinde, 12 Temmuz-14 Ağustos 2006 tarihleri arasında sürmüş olan silahlı çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Nasrallah</span> Hizbullahın genel sekreteri

Hasan Nasrallah, Lübnanlı din adamı ve Şii İslamcı bir siyasi parti ve militan grup olan Hizbullah'ın genel sekreteriydi.

<span class="mw-page-title-main">Hamas</span> Filistinde Sünni İslamcı paramiliter örgüt

Hamas veya resmî adıyla İslamî Direniş Hareketi, Filistin Ulusal Yönetimi'nde seçimle belirlenmiş Filistin Parlamentosunda çoğunluğu elinde tutan Filistinli paramiliter örgüt ve sünni, İslamcı ve militarist siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Haniye</span> Filistinli siyasetçi (1960lar–2024)

İsmail Haniye, Filistinli siyasetçi, Filistin Ulusal Yönetimi'nin eski başbakanı. Hamas'ın görev başındayken öldürülen eski Siyasi Büro Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cibril</span> Filistinli siyasetçi (1937-2021)

Ahmed Cibril, radikal solcu Filistin Halk Kurtuluş Cephesi-Genel Komutanlık (FHKC-GK) örgütünün kurucusu ve lideri.

<span class="mw-page-title-main">Halid Meşal</span> Filistinli siyasetçi

Halid Meşal, 2004'ten beri İslami Direniş Hareketi'nin (Hamas) siyasi lideri olan Filistinli siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Özgür Gazze Hareketi</span>

Özgür Gazze Hareketi, İsrail'in Gazze Şeridi'ne uyguladığı ablukaya karşı oluşturulan uluslararası insan hakları örgütüdür. 2008'den bu yana ablukayı deniz yoluyla delmek amacıyla çeşitli kampanyalar düzenlemektedir.

İslami köktendincilik veya radikal İslamcılık, İslam dininin temellerine dönmek anlamına gelen, dinin temel elemanlarını sosyal hayata egemen kılmak amacındaki hareketlere verilen ad. Başlangıçta modern mevcut ideolojilere karşı alternatif bir sistem oluşturma amacı taşırken, akımların liderleri tarafından dinsel anlayışın gerektirdiğine inanılan sosyal hayatı şiddet uygulayarak diğerlerine kabul ettirmek biçimine dönüşmüştür. Günümüz toplumlarında olumsuz bir imaj yaratmış ve tutuculuk, kültürel gerilik, bağnazlık, hoşgörüsüzlük, temel insan haklarını yok saymak ve dışlayıcılıkla özdeşleştirilmiştir.

Direniş Ekseni, İran, Suriye ve Lübnan'daki Hizbullah örgütü arasındaki siyasi ittifaktır. Buna ek olarak Suriye'de hükümet yanlısı güçler, Iraklı Şii örgütler ve Yemen'deki Husi hareketi de ittifakın bir parçası olarak kabul edilmektedir. İttifak, seküler Baasçılık ve Şii İslamcılık gibi farklı ideolojiler barındırmasına karşın, ana hedefleri bölgedeki NATO, İsrail ve Suudi Arabistan'ın faaliyetlerine karşı çıkmaktır.

Arap Milliyetçi Hareketi - Arap Milliyetçileri Hareketi ve Harakiyyin olarak da bilinir - Arap dünyasının çoğunda, özellikle Filistin hareketi içinde etkili olan pan-Arap milliyetçi bir örgüttü. 1952 yılında Corc Habaş tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Emel Hareketi</span>

Emel Hareketi, Lübnan'da Şii Müslüman toplumuna bağlı siyasi parti ve eski milis grubu.

Hamas'ın Haziran 2007'de Gazze Şeridi'ni ele geçirmesinden bu yana Gazze Şeridi'nin yönetimi Hamas tarafından yürütülmektedir ve bu yönetim genellikle Gazze'deki Hamas hükûmeti olarak anılmaktadır. Hamas yönetimi 2007'den 2014'e kadar ve 2016'dan itibaren İsmail Haniye tarafından yönetildi.

Hizbullah'ın bir Dış İlişkiler Birimi bulunmaktadır ve bir dizi yabancı ülke ve kuruluşla ilişkiler sürdürmektedir. Bunlar bilhassa Şii devletler ve Filistin davasına bağlı olan Sünni gruplardır. Ancak grubun Orta Doğu dışında Latin Amerika ve Kuzey Kore gibi yerlerde de operasyonları olduğu öne sürülüyor.

<span class="mw-page-title-main">Hamas-İsrail Savaşı</span> 7 Ekim 2023te başlayan Hamas-İsrail Savaşı

Hamas-İsrail Savaşı, İzzeddin el-Kassam Tugayları tarafından Aksa Tufanı Operasyonu ve İsrail tarafından Demir Kılıçlar Operasyonu olarak adlandırılan, 7 Ekim 2023 tarihinde paramiliter örgüt Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın, İsrail geneline geniş çaplı saldırısı ile başlayan bir savaştır. Saldırı sonrası İsrail, Hamas için savaş ilanı kararı almış ve çıkan çatışmalarda en az 1.400 İsrailli ve 15.000+ Filistinli sivil olmak üzere 15.000'den fazla kişi ölmüş, 45.000'den fazla kişi yaralanmıştır. 1 milyon Gazzeli ve 500.000 İsrail'li yerinden edilmiştir. İsrail Yom Kippur Savaşı'ndan bu yana ilk kez savaş ilanı kararı almış, Gazze'ye büyük bir bombardıman yapılmıştır.

7 Ekim 2023 günü Hamas militanları Güney İsrail sınırlarından içeri girerek Aksa Tufanı isimli bir harekât başlattı. İsrail ise bu saldırıya karşılık olarak Demir Kılıçlar Harekâtı'nı başlattı. Bu sayfada devam eden savaştaki olaylar zaman çizelgesi olarak gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Yahya Sinvar</span> Hamas siyasi büro başkanı (1962–2024)

Yahya İbrahim Hasan Sinvar Filistinli politikacı ve Hamas lideridir. İsmail Haniye'nin yerine geçtiği Şubat 2017'den bu yana Hamas'ın Gazze'deki lideridir. Yahya Sinvar Hamas'ın güvenlik aygıtının kurucularından biriydi. İsrail ile işbirliği yaptığından şüphelenilen kişileri öldürmesi sebebiyle İsrailliler ona "Han Yunus Kasabı" lakabını taktı.

Filistin Ortak Operasyonlar Odası, tam adıyla Filistinli direniş gruplarının Ortak Odası, İslamcı ve solcu gruplar da dahil olmak üzere Gazze Şeridi'ndeki Filistinli silahlı grupların askeri kollarını içeren ortak bir askeri operasyon odasıdır.

<span class="mw-page-title-main">İran-İsrail vekâlet savaşı</span>

İran-İsrail vekâlet savaşı, İran-İsrail gölge savaşı veya İran-İsrail soğuk savaşı, İran ile İsrail arasında siyasi, askeri, istihbari ve siber alanlarda devam eden savaş.