İçeriğe atla

Sabauri Kilisesi

Koordinatlar: 41°27′02″K 41°43′04″D / 41.45056°K 41.71778°D / 41.45056; 41.71778
Sabauri Kilisesi
Harita
Temel bilgiler
KonumYeşiltepe, Karşıköy, Borçka
Koordinatlar41°27′02″K 41°43′04″D / 41.45056°K 41.71778°D / 41.45056; 41.71778
İnançDoğu Ortodoks Kilisesi
MezhepGürcü Ortodoks Kilisesi
DurumYıkıntılar
Mimari
Mimari türKilise
Mimari biçimGürcü mimarisi
Tamamlanma? Orta Çağ
Özellikler
MalzemelerYontu taş, kireç harcı

Sabauri Kilisesi (Gürcüce: საბაურის ეკლესია), Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı Karşıköy'de Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.[1] Eski Sabauri köyünün kilisesidir.

Tarihçe

Sabauri Kilisesi, günümüzde Yeşiltepe adıyla Karşıköy'ün bir mahallesi olan Sabauri köyünün kilisesiydi. Bu yer adı bir Gürcü sülalesi olan Sbauri'den gelir. Sabauri köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan tarihsel bölgelerden biri olan Klarceti'de yer alır.[2] Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve yerleşimi 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirmiştir. Osmanlı döneminde Gürcüler Müslümanlaştığı için köyün kilisesi o dönemden kalmış olmalıdır. Nitekim 1886 ve 1922 nüfus tespitlerinden de Sabauri köyünün bir Gürcü yerleşimi olduğu anlaşılmaktadır.[3][4]

Mimari

Sabauri kilisesi tek nefli küçük bir köy kilisesidir. Bulunduğu yer ait kaba yonu taşlar ve kireç harcıyla inşa edilmiştir. Yapının çatı örtüsü tamamen çökmüştür. Kilisenin avlu duvarlarının güney ve batı kısımları yıkılmıştır. Kilisenin kendi duvarlarının üst kısımları da yıkık halde olup ikilisinin içi bu yıkıntılarla dolmuştur. Kilisenin biraz aşağısında, batı tarafında kireç harcıyla inşa edilmiş iki adet dar yapı duvarı bulunmaktadır. Ancak bu duvarların işlevi tespit edilememiştir. Bu kısımda günümüzde köyün mezarlığı bulunmaktadır.[1]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karşıköy, Borçka</span>

Karşıköy, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Ança Manastırı</span>

Ança Manastırı, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Anca olan İncilli köyünde Orta Çağ'da inşa edilmiş Gürcü Ortodoks manastırıdır. Ança Manastırı, Tao-Klarceti bölgesindeki beş Gürcü piskoposluğundan biri olan Ança Piskoposluğu'nun da merkeziydi.

<span class="mw-page-title-main">Opiza Manastırı</span>

Opiza Manastırı, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Opiza olan Bağcılar köyünde Orta Çağ'da inşa edilmiş Gürcü manastırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cmerki Manastırı</span>

Cmerki Manastırı, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Cmerki olan Çimenli köyünde Orta Çağ'da inşa edilmiş Gürcü manastırıdır.

Sabauri, tarihsel Klarceti bölgesindeki yerleşim yerlerinden biridir. Günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesinde yer alır. Bazı kaynaklarda Sabauri Karşıköy’ün, bazı kaynaklarda ise Karşıköy’ün bir mahallesi olan Yeşildere’nin eski adı olarak geçer.

<span class="mw-page-title-main">Ali Manastırı</span>

Ali Manastırı, tam adı Ali Aziz Giorgi Manastırı,, tarihsel Samtshe bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı Alköy'de bulunan Gürcü Ortodoks manastırıdır. Manastırın 10-11. yüzyılda Aziz Giorgi adına inşa edilmiş olduğu yazılı kaynaklardan anlaşılmaktadır.

Gunatle Manastırı veya Gunatle Vani Manastırı, tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Şavşat ilçesine bağlı Susuz köyünde eski Gürcü manastırıdır. Gurnateli köyünde bulunduğu için Gurnateli Manastırı olarak da bilinir.

Cuğo Kilisesi, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı Soğanlı köyünün bir mahallesi olan Cuğo'da Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir.

Suagara Kilisesi, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Suagara olan Soğanlı köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Mekereti (მექერეთი) mahallesinde bulunduğu için Mekereti Kilisesi olarak da bilinir.

Tsihia Kilisesi, tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Tsihia olan Yoncalı köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Bulunduğu mahallenin eski adından dolayı Cakelebi Kilisesi olarak da bilinir.

Bagini Kilisesi, Otingo Kilisesi olarak da bilinir, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı ve eski adı Bagini olan Balcı köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.

Kintshureti Kilisesi veya Kintzureti Kilisesi, Artvin ilinin Borçka ilçesinde, eski Kintshureti köyünü de kapsayan Zedoban köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Heba Vadisi</span>

Heba, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesinde bir vadidir. Çoruh Nehri'nin sağ yakasında yer alan bu vadideki köylerin birer mahalle olarak Karşıköy'ün sınırları içinde toplanmasından sonra Heba, bu köyün eski adı olarak da kabul edilmiştir.

Akria Kilisesi, tarihsel Maçaheli bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı ve eski adı Akria olan Uğurköy'de Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.

Karsnia Kilisesi, Artvin ilinin Ardanuç ilçesinde, eski adı Karsnia olan Kapıköy'de Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.

Yukarı Samtzkaro Kilisesi, tarihsel Klarceti bölgesindeki Gürcü kiliselerinden biridir. Günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı (Yukarı) Samtzkaro olan Yukarı Irmaklar köyündedir.

Gelaşeni Kilisesi, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Gelaşeni olan Güleş köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Gelaşeni Kilisesi, köyün eski adının farklı yazılışlarından dolayı Goreşen Kilisesi, Goleşen Kilisesi ve Güleşen Kilisesi olarak da bilinir.

Ube Kilisesi, tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Ube olan Oba köyünde Orta Çağ'da inşa edilmiş bir Gürcü kilisesidir. Bulunduğu yer itibarıyla Vanisa Kilisesi olarak da bilinir.

Kvartshana Kalesi, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Kvartshana olan Bakırköy'de Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kaledir.

Gurcani Kilisesi, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Gurcani olan Derinköy'de Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir.