İçeriğe atla

Sabahattin Ali bibliyografyası

Sabahattin Ali (d. 25 Şubat 1907 - ö. 2 Nisan 1948), Türk yazar ve şair.

İlköğrenimi farklı okullarda tamamladı. İstanbul Muallim Mektebine geçiş yaptı ve buradan mezun oldu. Öğretmen olduktan sonra ülkenin farklı şehirlerinde mesleğine devam etti. Daha sonra Almanya'ya gitti ve burada iki yıl kalarak Almancayı öğrendi. Türkiye'ye geri döndükten sonra çeşitli devlet kurumlarında çalıştı. Hakkındaki farklı iddialardan dolayı cezaevine girdi. Kendisine açılan davaların aleyhinde seyrettiği bir dönemde Türkiye'den ayrılmak istedi fakat kendisine pasaport verilmeyince önce Suriye sınırından, daha sonra da Bulgaristan sınırından kaçmak istedi. Bulgaristan yolculuğunda kendisine rehberlik eden Ali Ertekin, Sabahattin Ali'yi öldürdüğünü itiraf etti. Sabahattin Ali, yaşantısındaki bu farklılıkları eserlerine de yansıttı. Eserleri, Türk sinemasının çeşitli dönemlerinde yapıt konusu oldu. 41 yıllık yaşamında ağırlıklı olarak öykü türünde yazdı, bu türde altmıştan fazla eser veren Sabahattin Ali, yazdığı romanlarıyla da ön plana çıkarak Kuyucaklı Yusuf, İçimizdeki Şeytan ve Kürk Mantolu Madonna adlı eserleri edebiyat dünyasına kazandırdı. Verdiği eserler Türk sinemasının çeşitli yapıtlarına konu oldu. Kuyucaklı Yusuf adlı romanı Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'nın ortaöğretim öğrencilerine tavsiye ettiği MEB 100 temel eser listesi listesinde yer aldı. Kürk Mantolu Madonna ise AlmancaFransızcaArapça ve Rusça gibi çeşitli dillere çevrildi. Romanın İngilizce çevirisi de 2016 yılında Maureen Freely ve Alexander Dawe tarafından yapıldı.

Eserleri

Roman

Öykü

Öykü adı Yazım tarihi Yayın yeri Yayın tarihi Sayı Sayfa
Yangın1926 Akbaba1 Nisan 1926 347 5
Bir Cinayetin Sebebi1927 Irmak 5 Mayıs 1928 14-15
Bir Siyah Fanila İçin1927
Komik-i Şehir1927
Viyolensel1928 Meşale 1 Ekim 1928 7 13-16
Değirmen1929
Birdenbire sönen Kandilin Hikâyesi1929 Atsız Mecmua15 Mayıs 1931 1 12-18
Kurtarılamayan Şaheser1929 Atsız Mecmua25 Eylül 1932 17 125-133
Bir Delikanlının Hikâyesi1930
Bir Orman Hikâyesi1930 Resimli AyEylül 1930 7 22-24, 38
Bir Gemici Hikâyesi1930 Resimli AyEkim 1930 8 8-10, 39
Bir Skandal1932
Kırlangıçlar1933 Varlık1 Mart 1935 40 253-2554
Bir Firar 1933
Kazlar 1933
Sarhoş 1933
Candarma Bekir 1934
Kanal1934 Varlık15 Temmuz 1934 25 11-12
Arap Hayri1935 Varlık15 Mayıs 1935 44 317-319
Kağnı1935 Varlık15 Eylül 1935 53 74-75
Gramafon Avrat1935 Resimli Her şey 5 Kasım 1935 2 16-17
Kamyon1935 Ayda Bir 1 Eylül 1935 1 54-57
Bir Şaka1935 Ayda Bir 1 Ekim 1935 2 62-64
Apartman1935 Ayda Bir 1 Kasım 1935 3 61-63
Fikir Arkadaşı1935 Ayda Bir 1 Aralık 1935 4 45-51
Düşman1936 Ayda Bir 1 Ocak 1936 5 53-54
Arabalar Beş Kuruşa1936 Ayda Bir 1 Şubat 1936 6 62-65
Kafa Kağıdı1936 Ağaç14 Mart 1936 1 13-14
Duvar1936 Ayda Bir 5 Mayıs 1936 9 64-67
Köstence Güzellik Kraliçesi1936 Ayda Bir 1 Haziran 1936 10 46-51
Sıcak Su1936 Ayda Bir 1 Temmuz 1936 11 61-64
Pazarcı1936
Asfalt Yol1936 Oluş 5 Şubat 1939 6 92-94
Ses1937 Her Ay 20 Temmuz 1937 4 123-134
Mehtaplı Bir Gece1937 Tan16 Kasım 1937 6
Köpek1937 Yedi Gün 23 Haziran 1938 224 19-21,26
Hanende Melek1937 Yedi Gün 23 Ağustos 1938 285 11-13,25
Çaydanlık1938
Ayran1938 Oluş 1 Ocak 1939 11 13
Uyku1939 Yedi Gün 23 Ocak 1940 359 12-13
Isıtmak İçin1939 Oluş 19 Mart 1939 12 184-190
Selam1940
Bir Mesleğin Başlangıcı1940
Bir Konferans 1941
Yeni Dünya1942 Yurt ve Dünya Eylül 1942 18 195-205
İki Kadın1942
Sulfata1942
Hasan Boğuldu1942
Portakal1944 Adımlar Mart 1944
Cigara1945 Gün 11 Mart 1945
Katil Osman1945 Görüşler 12 Ocak 1945
Sırça Köşk1945 Gün 16 Şubat 1946
Böbrek1945 Gün
Millet Yutmuyor1945 Gün 1 Temmuz 1946
Beyaz Bir Gemi1945 Gerçek
Devlerin Ölümü1946 Gün 20 Mart 1946
Bir Aşk Masalı1946 Gün 27 Mart 1946
Koyun Masalı1946 Gün 10 Nisan 1946
Bahtiyar Köpek1946 Gün 8 Mayıs 1946
Çilli1947 XX. Asır 11 Ocak 1947
Dekolman1947
Hakkımızı Yedirmeyiz1947
Cankurtaran1947
Çirkince1947
Kurtla Kuzu1947

Şiir

  • Dağlar ve Rüzgâr (1934)
  • Kurbağanın Serenadı (1937)
  • Öteki Şiirler (1937)
Şiir adı Şiir adı Şiir adı
AcabaGeçmiyor GünlerMayıs
Babam İçinİstekMelankoli
Bir Doğum Günü İçinKara YazıÖyle Günler Gördüm Ki
Bir Serenadın SonuKıyamadığımRuhumun Dalgaları
Bütün İnsanlaraKız KaçıranRüzgar
ÇakırKoşmaSerserinin Ölümü
Çocuklar GibiKöprüde SabahSimyager
DağlarKudurmakSon Mektup
DereKurbağaYat ve Uyu! ..
EbediKurbağanın SerenadıYetmez mi?
Eskisi GibiKurbağaya Mersiye
Ey GönülLeylim Ley
Gecenin KemanıMahpushane Türküsü

Oyun

Çeviri

  • Tarihte Garip Vakalar, Max Mimmerich, Ulus Basımevi, Ankara 1936
  • Antigone, Sophokles, Maarif Vekilliği, İstanbul 1941
  • Minna Von Barnhelm' G. Ephraim Lessing, Ankara 1942
  • Üç Romantik Hikaye, E. T.A, Heinrich Von Kleist, Adelbert Von Chamisso, Ankara 1943
  • Fontamara, İgnazio Silone, Akba Kitabevi, Ankara 1943
  • Gyges ve Yüzüğü, Christian F. Hebbel, MEB. Ankara 1944

Derlemeler

  • İki Gözüm Ayşe, (Sabahattin Ali'nin özel mektupları), İstanbul 1941 - Haz: Ayşe Sıtkı ve Doğan Akın
  • Markopaşa Yazıları ve Ötekiler, İstanbul 1986 - Haz. Hikmet Altınkaynak
  • Çakıcı'nın İlk Kurşunu
  • Mahkemelerde
  • Hep Genç Kalacağım
  • Canım Aliye, Ruhum Filiz

Eserlerinin kullanımı

Bestelenen şiirleri

Şiir Besteleyen
"Aldırma Gönül" Edip Akbayram
"Leylim Ley" Zülfü Livaneli
"Benimsin Diyemediğim" Ali Kocatepe
"Çakır" Ali Kocatepe
"Çocuklar Gibi" Sezen Aksu
"Dağlar" Sadık Gürbüz
"Eskisi Gibi" ("Ben Sana Vurgunum" adıyla) Ali Kocatepe
"Geçmiyor Günler" Ahmet Kaya
"Göklerde Kartal Gibiyim" Volkan Konak
"İstek" Sevinç Eratalay
"Kıyamadığım" Ali Kocatepe
"Kız Kaçıran" Ahmet Kaya
"Hapishane Şarkısı III" Ahmet Kaya
"Melankoli" Ali Kocatepe

Sinemadaki uyarlamalar

Üretilen Eser Kaynak eser Yıl Yönetmen IMDb
Azap Yolu Kağnı, Ses, Gramofon Avrat1967 Yılmaz DuruIMDb22 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Hanende Melek

(TV Filmi)

Hanende Melek1973 Metin ErksanIMDb22 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Düşman Düşman1977 Aydın Çeçen
Kuyucaklı YusufKuyucaklı Yusuf1985 Feyzi TunaIMDb22 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Gramofon Avrat Gramofon Avrat1987 Yusuf KurçenliIMDb
Devlerin ÖlümüHanende Melek, Yeni Dünya, Çilli1990 İrfan TözümIMDb
Hasanboğuldu Hasanboğuldu1990 Orhan AksoyIMDb
Komik-i Şehir

(TV Filmi)

Komik-i Şehir2008 Tunca Yönder
KarbeyazAyran2010 Selim GüneşIMDb
Kürk Mantolu Madonna Kürk Mantolu MadonnaBilinmiyor Ece Yörenç

Diğer dillere çevrilenler

Eser adı Yayın adı Çeviren Dil Yayınevi
Kürk Mantolu MadonnaMadonna in a Fur CoatMaureen FreelyİngilizcePenguin Books
Die Madonna im PelzmantelUte Birgi-Knellessen AlmancaDörlemann
La Madone au manteau de fourrureJean Descat FransızcaLe Serpent à Plumes, 2007
Apollinaria Avrutina RusçaAd Marginem Press
Madona u krznenom kaputuDunja Novosel HırvatçaHena Com
Hacer Hayri ArapçaSphinx
Madona me Mantel Gezofi Ahmed Qazimi ArnavutçaShkupi
Kuyucaklı YusufYusufUte Birgi-Knellessen AlmancaDörlemann
Jusufı Nga KujuxhakuAhmed Qazimi ArnavutçaShkupi
Abida Haneef Farsça ?Jumhoori Publications
Youssouf le TaciturnePaul Dumont FransızcaPublications orientalistes de France, 1977

Le Serpent à Plumes, 2003

İçimizdeki ŞeytanDjallı Brenda Nesh Fatmir Dibra Arnavutça ?Fan Noli
Zoya Hristova Bulgarca ?Emas Publishers
Le Diable qui est en nousJean Descat FransızcaLe Serpent à Plumes, 2008

Hakkındaki çalışmalar

Hakkındaki kitaplar

Kitap Yazar Tanıtıcı
Sabahattin Ali İnsan ve EserRamazan KorkmazISBN 9786059100762
A' dan Z' ye Sabahattin AliSevengül SönmezISBN 9789750840593
Sabahattin Ali Asım BezirciISBN 9789757837831
Sabahattin Ali Olayının GerçeğiReşit Mazhar Ertüzün
Sabahattin Ali OlayıKemal Bayram ÇukurkavaklıISBN 9786056296604
Sabahattin Ali Olayı 2 Alev Çukurkavaklı ISBN 9786056296628
Sabahattin Ali - Anılar, İncelemeler, EleştirilerSevengül SönmezFiliz AliAtilla ÖzkırımlıISBN 9789750829789
Sabahattin Ali'yi Kim ÖldürdüTuncer CücenoğluISBN 9789757785248
ISBN 9757785245
Başın Öne EğilmesinHıfzı TopuzISBN 9789751411501
Öykü ve Romanlarıyla Sabahattin AliAfşar TimuçinISBN 9789752863002
Sabahattin Ali Filiz Ali Laslo - Atilla Özkırımlı
Yeşil MürekkepOsman BalcıgilISBN 9786053111795
Sabahattin Ali'nin Yapıtlarını Sevme SözlüğüAtilla Birkiye ISBN 9786056701900

Hakkındaki atıflar

Kitap Yazar
Roman GibiSabiha Sertel
Folklor ve Edebiyat I-IIPertev Naili Boratav
Basında KavgalarTekin Erer
HatırladıklarımZekeriya Sertel
Dost MektuplarYaşar Nabi Nayır
Boğaz'daki AşiretMahmut Çetin
Fotoğrafını BekliyorumSevengül Sönmez
Eski DostlarHıfzı Topuz

Hakkındaki akademik çalışmalar

Çalışma adı Yazar Bağlantı Tez NoTür Not
Sabahattin Ali'nin Öykülerinde Toplumsal Konular Alaattin Karaca PDF 3 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Biyografi ve eser incelemesi
Sabahattin Ali'nin Yaşamı ve Yapıtlarına Genel Bir Bakış Bedri Aydoğan PDF4 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Biyografi ve eser incelemesi
Sabahattin Ali - İnsan ve Eser Ramazan Korkmaz17224 Doktora Biyografi ve eser incelemesi
Hikâyede "Tip" Sorunsalı Ve Sabahattin Ali'nin Kamyon'u Refika A. Demirdağ PDF 11 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Eser incelemesi

Akademik eser incelemeleri

Çalışma adı Yazar Yıl Tez NoTür
Sabahattin Ali'nin Kürk Mantolu Madonna romanında romantik aşk anlayışı ve

oyun yazımı için eleştirel olanaklar

Günay Ertekin 2015 399654 Yüksek Lisans
Sabahattin Ali'nin eserlerindeki halk bilimi unsurları Cansu Aslan 2015 412263 Yüksek Lisans
Sabahattin Ali'nin Kürk Mantolu Madonna ile André Maurois'nın

İklimler adlı eserlerinde ana karakterlerin aşk bağlamında karşılaştırılması

Nisanur Akdemir Genç 2014 365739 Yüksek Lisans
Marek Hlasko ve Sabahattin Ali'nin öykülerinde siyasal-toplumsal eleştiri Svitlana Maleyeva Erkoç 2012 330340 Yüksek Lisans
Sabahattin Ali-Nihal Atsız davası: İkinci Dünya Savaşı esnasındaki Türk

dış politikasının iç politikaya etkileri üzerine bir inceleme

Hasan Çolak 2012 322161 Yüksek Lisans
Sabahattin Ali'nin roman ve hikâyelerinde kadın ve kadın eğitimi Mine Şengül 2011 286496 Yüksek Lisans
Cumhuriyetten bugüne Türk edebiyatında cezaevi hikâyeleri Canan Olpak Koç 2011 300506 Yüksek Lisans
Sabahattin Ali'nin hikâye ve romanlarında insan Zeynep Eda Özan 2010 258029 Yüksek Lisans
Sabahattin Ali'nin roman ve hikâyelerinde mekan ve mekanın anlatımı Metin Polat 2003 133986 Yüksek Lisans
Maupassant tarzı hikâye ve Refik Halid Karay, Muhtar Avezov, Sabahattin Ali'nin hikâyeciliği Dınara Duysebayeva 2000 92948 Yüksek Lisans
Sabahattin Ali'nin eserlerinde toplumsal gerçekçilik Zübeyde Şenderin 1996 61146 Yüksek Lisans
Sabahattin Ali - İnsan ve Eser Ramazan Korkmaz1991 17224 Doktora
Açıklama: Çalışmalara erişebilmek için verilen tez numaralarını bu bağlantıdaki8 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Tez No" kısmına yazınız.

Hakkındaki film ve belgeseller

Film adı Yönetmen Yıl Yayıncı
Sabah Yıldızı: Sabahattin Ali Metin Avdaç 2012
Sabahattin Ali - Portreler Galerisi TRT Belgesel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sabahattin Ali</span> Türk yazar, şair, gazeteci ve öğretmen (1907–1948)

Sabahattin Ali, Türk yazar ve şair. Edebî kişiliğini toplumcu gerçekçi bir düzleme oturtarak yaşamındaki deneyimlerini okuyucusuna yansıttı ve kendisinden sonraki Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatını etkileyen bir figür hâline geldi. Daha çok öykü türünde eserler verse de romanlarıyla ön plana çıktı; romanlarında uzun tasvirlerle ele aldığı sevgi ve aşk temasını, zaman zaman siyasi tartışmalarına gönderme yapan anlatılarla zaman zaman da toplumsal aksaklıklara yönelttiği eleştirilerle destekledi. Kuyucaklı Yusuf (1937), İçimizdeki Şeytan (1940) ve Kürk Mantolu Madonna (1943) romanları Türkiye'deki edebiyat çevrelerinin takdirini toplayarak hem 20. yüzyılda hem 21. yüzyılda etkisini sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Bedri Rahmi Eyüboğlu</span> Türk ressam, şair ve yazar

Bedri Rahmi Eyüboğlu Türk ressam, yazar ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Hilmi Ziya Ülken</span>

Mehmet Hilmi Ziya Ülken, Türk düşünce yaşamında ve Türkiye'de bir felsefe geleneğinin oluşmasında büyük etkisi olmuş bir filozof ve sosyologdur.

<i>Kuyucaklı Yusuf</i> 1937de yayımlanan bir Sabahattin Ali romanı

Kuyucaklı Yusuf, o zamana kadar bir öykü yazarı olarak tanınan Sabahattin Ali'nin 1937 yılında kaleme aldığı ve yayımladığı ilk romanıdır. Romanın baş kahramanı olan Yusuf, Türk edebiyatının en romantik karakterlerinden birisi olarak kabul edilir. Roman, Millî Eğitim Bakanlığı’nın ortaöğretim öğrencilerine tavsiye ettiği "100 Temel Eser" listesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aristofanes</span> Antik Yunan oyun yazarı

Aristofanes (Aristophanes), MÖ 446 - MÖ 386 yılları arasında yaşamış bir komedya yazarıdır.

Türk Beşleri özellikle Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş döneminde eserleriyle kendilerinden söz ettirmiş aşağıdaki beş Klasik Batı Müziği bestecisini bir arada tarif etmek için kullanılan uluslararası bir deyimdir. Türk müziği için çok önemlidirler. Bu kişiler:

Cevdet Kudret Solok, Yedi Meşale edebiyat topluluğunun kurucuları arasında yer alan Türk edebiyatçı ve edebiyat tarihçisi. Yazar, Cevdet Kudret adı ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Haşim</span> Türk şair

Ahmed Haşim, Fecr-i Ati topluluğu üyesi Türk şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Abdülhak Şinasi Hisar</span> Türk yazar

Abdülhak Şinasi Hisar, Türk yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Âli Yücel</span> Türk politikacı ve eğitimci (1897–1961)

Hasan Âli Yücel, Türk felsefe öğretmeni, eski millî eğitim bakanı, Köy Enstitüleri'nin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Ali Hadi Bara</span> Türk heykeltiraş

Ali Hadi Bara, Türk heykeltıraş.

<i>Kürk Mantolu Madonna</i> Sabahattin Alinin 1943 tarihli romanı

Kürk Mantolu Madonna, Sabahattin Ali'nin 1943 yılında yayımladığı bir romanıdır. Kitapta dokunaklı bir aşk hikâyesi anlatılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Neveser Kökdeş</span> Türk besteci

Neveser Kökdeş, Türk besteci, güfteci, tanburidir.

<i>Madonna delle Arpie</i>

Madonna delle Arpie, 1517 yılında Andrea del Sarto tarafından çizilen ve Sarto'nun Yüksek Rönesans sanatına yaptığı en büyük katkı olarak gösterilen resim.

Maureen Freely Amerikalı gazeteci, yazar, profesör ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Ludwig Tieck</span>

Johann Ludwig Tieck Alman yazar, şair, çevirmen ve öykücü. Berlin'de doğdu. Franz Sternbalds Wanderungen (1798) gibi ilk dönemlerine ait bazı eserlerinde arkadaşı Wackenroder'in romantizm düşüncesinden etkilendi. 1799 yılında Jena'ya yerleştikten sonra Schlegel kardeşler ve Novalis gibi dönemin genç şairleriyle birlikte "Jena romantikleri" adlı topluluğu kurdu. Yabancı yazarların da etkisiyle Alman romantizmini fantastik özellikli edebiyata, Orta çağ Almanyası'nın eski yıllardaki efsanelerine yöneltti. Aynı zamanda Orta çağ Fransası'nı inceleyenlerden oldu. Don Kişot'u Almancaya çevirdi (1799-1801). August Wilhelm Schlegel'in Shakespeare'ı çevirmesine yardımcı oldu. 1812'de Ulrich von Liechtenstein'in Frauendienst adlı eseri gibi Orta çağ'dan kalma bazı yapıtları çağdaş Almancaya uyarladı. 1817'de Alman tiyatrosu hakkında bir kitap hazırladı. Avrupa şehirlerine yaptığı seyahatlerin ardından 1819 yılında Dresden'e yerleşti ve burada "şiirsel gerçekçilik" tarzında öyküler kaleme aldı. Son yapıtlarında ise W. Scott ve Manzoni'den etkilendi. Kralın çağrısı üzerine Prusya Berlini'ne geri döndü ve 28 Nisan 1853 tarihinde öldü.

Yeni Dünya, Sabahattin Ali'nin 1943 tarihli öykü kitabı. Yazarın 1936 ile 1942 yılları arasında gazete ve dergilerde yayımlanmış 13 hikâyesinden oluşmaktadır. Kitap yazarın hikâye alanında önemli bir yetkinliğe ulaştığının göstergesi olması bakından önemlidir. İçerik olarak kasaba ve köy yaşamı dışında düşkün kadınları ele alan hikâyeler önemli bir yer tutar. Daha önce yazdığı Kanal (1934) ve Ses (1937) adlı hikâye sonrasında Hasanboğuldu (1942) adlı hikâye folklorik ve şairane kişiliğini birleştirerek ortaya koyduğu eserlerdendir. Kitabın dikkat çeken bir başka özelliği ise Sabahattin Ali‟nin gözlemci gerçekçilikten süreç dahilinde uzaklaşarak eleştirel gerçekliğe yönelmesidir. Asfalt Yol (1936) ve Bir Konferans (1941) bu bağlamdaki eserlerdir.

Şahap Sıtkı İlter, Türk şair, yazar.

Tefrika, genellikle edebiyatta süreli süreli yayımlanan ve birbirini tamamlayan yazı dizisidir.