İçeriğe atla

Saare (il)

Saare
Saare bayrağı
Bayrak
Saare arması
Arma
ÜlkeEstonya Estonya
BaşkentKuressaare
Yüzölçümü
 • Toplam2.922,19 km²
Nüfus
 (2017)
 • Toplam34.041
 • Yoğunluk12/km²
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)
 • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)

Saare, Estonya'nın ada vilâyetlerinden biridir. Yüzölçümü 2,922 km²dir. Nüfusu 36,000'e yakındır. Merkezi Kuressaare'dir.

Saaremaa, Estonya'nın Saare Bölgesi'ndeki (Saaremaa veya Saare maakond) merkez adadır. İsveççede ve Almancada Ösel olarak bilinen adanın Fince adı ise Saarenmaa'dır. Saaremaa'nın kelime anlamı ise "ada toprakları"'dır.

Tarihi

Alkeleojik buluntular, adadaki ilk yerleşimin en az 500 yıl öncesine dayandığını gösterir. Eski İskandinav destanlarında, Saaremaa yine bugünkü Estonya dilindeki 'ada toprakları' ile aynı anlamdaki Eysysla ismiyle geçer. Adanın bugün Almanca ve İsveççedeki adı olan Ösel ise Latincedeki Osilia sözcüğüne dayanır. Eysysla bazı eski kaynaklarda 'büyük topraklar' anlamına gelen Adalsyla olarak da geçer. Adanın Estonya dilindeki diğer ismi olan 'Suuremaa' veya 'Suur Maa' ise ana topraklar anlamına gelir.

İskandinav destanlarında, ada halkı ile vikingler arasında birçok savaş yer alır. Eski Estonya'da ada halkı, Doğulu Vikingler olarak bilenen, oldukça zengin korsanlardan oluşurdu. Livonyalı Henry on altı gemilik filonun beş yüz kişi ile güney İsveç'i yağmaladığını anlatır.

1227'de Saaremaa Livonya Derebeyliği tarafından feth edilmiş ancak Estonyalılar'ın güçlü bir savunması ile karşılaşmışlardır. Derebeylik Litvanya ordusu tarafından 1236 yılında yenildiğinde, Saaremaa ada halkı isyan çıkarmış ve çatışmalar Osilianlılar ve Livonyalılar tarafından imzalanan bir antlaşma sonucunda durmuştur.

Antlaşma gereğinde adanın bir bölümü Livonyalılar tarafından yönetilirken, diğer bölümü Ösel Wiek Psikoposluğu tarafından yönetilmeye başladı. 15 Nisan 1560'ta da psikoposluk yönetimindeki bölüm ve Saaremaa Danimarkalılara satıldı.

1645'te Saaremaa Brösebro Antlaşması ile Danimarka'dan İsveç krallığına bırakıldı. 1721'de ada Nystad Antlaşması ile Çarlık Rusyası'na geçti. Çarlık Rusyası'ın Ekim Devrimi ardından yıkılmasıyla Estonya bağımsızlığını kazandı ancak Haziran 1940'ta ada Sovyetler Birliği yönetimi ile Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne katıldı. Ada 20 Ağustos 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılması ile birlikte Estonya'da kaldı.

Ulaşım

Saaremaa'ya ulaşım deniz ve havayolu ile yapılmaktadır.

İdari birimler

Şehir Belediyeleri:

Belde Belediyeleri:

  • 2 Kihelkonna
  • 3 Laimjala
  • 4 Leisi
  • 5 Lääne-Saare
  • 6 Muhu
  • 7 Mustjala
  • 8 Orissaare
  • 9 Pihtla
  • 10 Pöide
  • 11 Ruhnu
  • 12 Salme
  • 13 Torgu
  • 14 Valjala

Ayrıca bakınız

  • Baltık Denizi'ndeki adaların listesi

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Estonya</span> Kuzey Avrupada bir ülke

Estonya ya da resmî adıyla Estonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da bulunan bir Baltık devletidir. Kuzeyinde Finlandiya Körfezi ve Finlandiya, güneyinde Letonya, batısında Baltık Denizi ve İsveç, doğusunda Peipus Gölü ve Rusya bulunmaktadır. Başkenti ve en büyük şehri Tallinn'dir. Estonya toprakları anakara ve Baltık Denizi'ndeki 2.222 adadan oluşur. Nemli karasal iklim görülür. Ülke nüfusunun büyük çoğunluğunu bir Fin halkı olan Estonlar oluşturmaktadır. Ülkenin resmî dili, Finceden sonra dünyanın en çok konuşulan ikinci Baltık-Fin dili olan Estoncadır. Yapılan araştırmalara göre Estonya, Avrupa'nın; komşusu Finlandiya'dan sonra en temiz ikinci ülkesi, yaşam kalitesi en yüksek dokuzuncu ülkesi, en güvenli beşinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tartu</span> Estonyada bir şehir

Tartu, Estonya'nın en büyük ikinci kentidir. 38,8 kilometre karelik yüzölçümü olan kentin nüfusu 2020 sayımına göre 92.972'dir. Tartu ile ilgili ilk yazılı belgeler 1030'a kadar dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hiiu (il)</span>

Hiiu, Estonya'nın ada illerinden biridir. Yüzölçümü 1.023 km2'dir. Nüfusu yaklaşık 10.300 kişidir. Hiiumaa Estonya'nin ikinci en büyük adasıdır. Baltık Denizi'de Saaremaa Adası'nın kuzeyinde yer alan ada Batı Estonya Takımadaları arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Ruotsinpyhtää</span>

Ruotsinpyhtää, Finlandiya'nın Doğu Uusimaa bölgesinde bulunan bir belediyeydi. Belediye, 1 Ocak 2010 tarihinde Pernå ve Liljendal belediyeleri ile birlikte Loviisa ile birleşmiştir. Yüzölçümü 470.03 km² olan belediyenin nüfusu 31 Aralık 2009 tarihi itibari ile 2,893 idi.

<span class="mw-page-title-main">Mariehamn</span>

Mariehamn, Finlandiya'ya bağlı Åland Adaları'nın başkentidir. Şehir, 1861 yılında kurulmuş olup adını zamanın Rus İmparatoru II. Aleksandr'ın eşi Mariya Aleksandrovna'dan almıştır. Yüzölçümü 11.80 km² olan şehrin nüfusu 1 Ocak 2016 tarihi itibarı ile 11,658'dir. Şehirde Åland halkının %40'ı yaşamakta olup, halkın %88'inin anadili İsveççedir.

<span class="mw-page-title-main">Carl Gustaf Emil Mannerheim</span> 6. Finlandiya cumhurbaşkanı

Carl Gustaf Emil Mannerheim, Fin asker ve devlet adamı. II. Dünya Savaşı'nda çok üstün Sovyet güçleri karşısında Finlandiya'nın savunulmasına başarıyla önderlik etmiş ve 1944-1946 arasında cumhurbaşkanlığı yapmıştır. Mannerheim'ın savaş suçları davasında yargılanması gerektiği talep edildi, ancak Sovyetler Birliği yargılanmayacağını belirtti.

<span class="mw-page-title-main">Karelya</span> Kuzey Avrupada tarihi bölge

Karelya, Karelyalılar ile Finler'in yaşadığı Finlandiya, Rusya ve İsveç sınırlarında kalan bir bölgedir. Bugün bölge, Rusya'nın Karelya Cumhuriyeti ile Leningrad eyaleti ve Finlandiya'nın Kuzey Karelya ile Güney Karelya bölgelerine bölünmüştür.

Danimarka tarihi, bugünkü Danimarka Krallığı topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

Norveç tarihi, bugünkü Norveç Krallığı topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

Estonya tarihi, bugünkü Estonya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Letonya tarihi</span>

Letonya tarihi bugünkü Letonya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Haçlı Seferleri</span>

Kuzey Haçlı Seferleri veya Baltık Haçlı Seferleri, Kuzey Avrupa, Baltık Denizi, güney ve doğu kıyılarında etrafında yaşayan pagan halklarına karşı Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'na bağlı Alman Saksonya Krallığı; Danimarka Krallığı ve İsveç Krallığı Katolik Hristiyan kralları ve Livonyalı Kılıç Kardeşleri ve Töton Şövalyeleri askeri tarikatları ve onların müttefikleri tarafından yürütülen haçlı seferleridir.

<span class="mw-page-title-main">Livonya</span> Baltık Denizinin doğu kıyısında yer alan tarihsel bölge

Livonya, Baltık Denizi'nin doğu kıyısında yer alan tarihsel bölge. Adını günümüz Letonya kıyılarında yaşayan Livonyalılardan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abruka</span> Estonyada ada

Abruka Saaremaa adasının 4 km güneyinde Riga Körfezi'nde, 8.78 km²'lik bir Estonya adasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Erzincan Şûrası</span>

Erzincan Şûrası veya Erzincan Sovyeti, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'ndaki cephelerinden biri olan Kafkasya Cephesi kapsamında gerçekleşen Erzincan Muharebesi'nden sonra Rus İmparatorluğu egemenliğine giren Erzincan bölgesinde yerel güçler tarafından 1916 yılında kurulan Sovyet hükûmeti. Savaş devam ederken Rusya'da gerçekleşen Ekim Devrimi ile birlikte hükûmetin değişmesi ve bununla paralel olarak ordu birliklerinin çekilmesi neticesinde bazı yerel güçler tarafından kurulmuştur. Osmanlı İmparatorluğu himayesindeki topraklarda kurulan ilk Sovyet hükûmeti özelliğini taşır. Erzincan Şurası, Ekim Devrimi ile birlikte Rusya'nın çeşitli bölgelerinde kurulan yeni yönetim şekline benzer bir örgütlenme girişimini temsil eder.

<span class="mw-page-title-main">Nordik ülkeler</span> Kuzey Avrupa ve Kuzey Atlantikte bulunan ülkeler grubu

Nordik ülkeler, Kuzey Avrupa ve Kuzey Atlantik'te en çok Norden olarak bilinen coğrafi ve kültürel bir bölgedir. Bölge, Danimarka, Finlandiya, İzlanda, Norveç ve İsveç'in yanı sıra Faroe Adaları ve Grönland gibi özerk bölgeleri de kapsamaktadır. Buna Finlandiya Cumhuriyeti'nin özerk bir bölgesi olan Åland Adaları; Jan Mayen adası ve Svalbard takımadaları da dahil edilmiştir. Norveç Krallığı'na bağlı olan Bouvet Adası, uzak coğrafi konumu nedeniyle bazen İskandinav ülkelerinin bir parçası olarak kabul edilmez. Avrupa'da Kuzey İskoçya Adaları ve Estonya gibi bazı bölgeler, İskandinav ülkeleriyle kültürel ve etnik bağları paylaşıyor ama bugün İskandinav ülkelerinin bir parçası olarak kabul edilmiyor. Bölge nüfusunun dörtte üçünden fazlasını oluşturan Kuzey Cermenler en büyük etnik grubu oluştururken, onu Finlandiya'da çoğunluğu oluşturan Finler izliyor; diğer etnik gruplar Grönland İnuitleri, Sámi halkı ve yeni göçmenler ve onların soyundan gelenlerdir. Ana diller Danca, Norveççe, İsveççe, İzlandaca ve Faroece, kökleri Eski Norsça olan Kuzey Cermen dilleridir. Ana din Lüterciliktir.

<span class="mw-page-title-main">Petseri (il)</span>

Petseri İli, Estonya'da 1920 yılında kurulmuş bir il. 1944 yılından beri ilin çoğu, önce Rusya SFSC'nin, 1991 yılından beri ise Rusya Federasyonu tarafından Pskov Oblastı'nın Peçorski Rayonu'nun bir parçası olarak yönetilmiştir. Estonya ise günümüzde Võru İli Setomaa belediyesini oluşturan toprakları muhafaza etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuressaare Kalesi</span>

Kuressaare Kalesi veya Kuressaare Piskoposluk Kalesi, Batı Estonya'daki Saaremaa adasındaki Kuressaare'de kale yapısında bir şatodur.

<span class="mw-page-title-main">Naissaar</span> Estonyada ada

Naissaar Estonya'nın kuzey kıyısında, Tallinn Körfezi'ni Finlandiya Körfezi'nin geri kalanından ayıran bir adadır. Estonya'nın en büyük beşinci adasıdır. Ada, Harju ilçesinde, Viimsi belediyesinde, Harju ilçesinde, modern idari bölüme göre Keila bölgesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Terra Mariana</span> Kutsal Roma İmparatorluğunda prenslik

Terra Mariana Orta Çağ Livonya ya da Eski Livonya için kullanılan resmi isimdir.. Livonya Haçlı Seferi'nin ardından kuruldu ve toprakları günümüzdeki Estonya ve Letonya'dan oluşmaktadır. 2 Şubat 1207'de Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir prensliği olarak kurulmuş, ancak 1215'te Papa III. Innocentius'in doğrudan Kutsal Makam'a tabi olduğunu ilan etmesiyle bu statüsünü kaybetmiştir.