İçeriğe atla

Sağırlık

Sağırlığın bir kişinin odyolojik bir durum olan konuşulan dili anlamasını engelleyen işitme kaybıdır.[1]

Tıbbi bağlam

Uluslararası Sağırlık Sembolü, özellikle yardımcı dinleme cihazları olmak üzere, işitme artırma hizmetleri olan tesisleri belirtmek için kullanılır.[2]

Tıbbi bağlamda sağırlık, bir kişinin, amplifikasyon varlığında bile konuşmayı anlayamadığı bir işitme farkı derecesi olarak tanımlanır.[1] İleri sağırlıkta, bir odyometre tarafından üretilen en yüksek yoğunluklu sesler bile algılanamayabilir. Tam sağırlıkta, amplifikasyon veya üretim yöntemi ne olursa olsun hiçbir ses duyulamaz.

Kültürel bağlam

Arnaud Balard tarafından yapılan sağırlar topluluğunun bayrağı

Kültürel bağlamda, Sağır kültürü, Anadili işaret dili olan ve çevreleyen işitme topluluğundan farklı sosyal ve kültürel normları uygulayan, birbirine sıkı sıkıya bağlı bir kültürel grup anlamına gelir. Bu topluluk, klinik veya yasal olarak sağır olan herkesi otomatik olarak içermediği gibi, işiten her kişiyi de dışlamaz. Baker ve Padden'e göre, "kendisini Sağırlar topluluğunun bir üyesi olarak tanımlayan ve diğer üyeler bu kişiyi topluluğun bir parçası olarak kabul eden" herhangi bir kişiyi içerir,[3] bir örnek, normal işitme yeteneği olan sağır yetişkinlerin çocuklarıdır. Kültürel olarak sağırlık ana iletişim aracı olarak işaret dillerini kullanan toplulukların sosyal inançlarını, davranışlarını, sanatını, edebi geleneklerini, tarihini, değerlerini ve ortak kurumlarını içerir.[4] Sağırlar topluluğunun üyeleri, sağırlığı bir sakatlık veya hastalıktan ziyade insan deneyimindeki bir farklılık olarak görme eğilimindedir.[5][6]

Kaynakça

  1. ^ a b Elzouki AY(2012) Textbook of clinical pediatrics Berlin: Springer. Sayfa: 602
  2. ^ "International Deafness Symbol". Deafness Forum Australia (İngilizce). 3 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  3. ^ Baker, Charlotte; Carol Padden (1978). American Sign Language: A Look at Its Story, Structure and Community.
  4. ^ Inside Deaf Culture. Cambridge, MA: Harvard University Press. 2005. s. 1. ISBN 978-0-674-01506-7. 18 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2023. 
  5. ^ Lad, Paddy (2003). Understanding Deaf Culture: In Search of Deafhood. Multilingual Matters. s. 502. ISBN 978-1-85359-545-5. 12 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2023. 
  6. ^ Lane, Harlan L.; Richard Pillard; University Press (2011). The People of the Eye: Deaf Ethnicity and Ancestry. s. 269. ISBN 978-0-19-975929-3. 12 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dil</span> insanlar arasında iletişim kurmayı sağlayan doğal bir iletişim aracı

Dil, insanlar arasında anlaşmayı ve iletişimi sağlayan doğal bir araç, kendisine özgü kuralları olan ve ancak bu kurallar içerisinde gelişen canlı bir varlık, çok boyutlu kavramlar bütünü; temeli tarihin bilinmeyen dönemlerinde atılmış bir gizli anlaşmalar düzeni, seslerden örülmüş toplumsal bir kurum ve yapıdır.

Ortografi, bir dilin yazı sistemini ve bu sistemin kurallarını ifade eden terimdir. Bu kurallar, dilin kelimelerinin nasıl yazılacağını belirler ve genellikle harflerin kullanımı, noktalama işaretleri, büyük/küçük harf kullanımı ve yazım kurallarını içerir. Ortografi, dilin yazılı biçiminin standartlaşmasını sağlar ve dilin doğru ve tutarlı bir şekilde yazılmasına yardımcı olur.

<span class="mw-page-title-main">Harf</span> alfabetik bir yazı sisteminde grafem

Harf, yazı yazmak için kullanılan semboldür. Harfler, Seslerin yazı sistemlerindeki karşılığıdır. Harflerin hepsi birleşerek alfabeyi oluştururlar. Yazı harfler dışında rakam, noktalama işaretleri ya da başka semboller içerebilir ama harfler yazının en temel öğesidir.

Etnik grup veya etnisite, kendilerini diğer gruplardan ayıran ortak nitelikler temelinde birbirleriyle özdeşleşen bir grup insandır. Bu nitelikler, ikamet ettikleri alanda ortak gelenekler, soy, dil, tarih, toplum, kültür, ulus, din, fiziksel farklılıklar veya sosyal özellikleri içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">İşaret dili</span> anlamı iletmek için el ile iletişimi ve beden dilini kullanan dil

İşaret dilleri anlamı karşı tarafa iletmek için görsel kanalı kullanan dillere verilen addır. El işaretlerinin (manual) yanında el dışı işaretler (non-manual) ile ifade edilirler. İşaret dilleri kendilerine ait kelime dağarcığı ve dilbilgisel yapısı olan doğal dillerdir. Evrensel olmamakla beraber, işaret dilleri arasında çarpıcı benzerlikler de bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Wolfram sendromu</span>

Wolfram sendromu ya da DIDMOAD, genetik geçişli nörodejeneratif nadir bir hastalık.

<span class="mw-page-title-main">Dış kulak</span>

Dış kulak veya auris externa, kulak kepçesi ve kulak kanalından oluşan ve kulağın en dış bölümünü oluşturan yapı. Dış kulak, ses enerjisinin toplanmasını ve kulak zarına odaklanmasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Temporal lob</span> İnsanların beyninde bulunan dört lobdan biri

Temporal lob, memelilerin beynindeki serebral korteksin dört ana lobundan biridir. Temporal lob, memeli beyninin her iki serebral hemisferindeki lateral fissürün altındadır.

<span class="mw-page-title-main">İnternet kültürü</span>

İnternet kültürü, sık ve aktif internet kullanıcıları arasında gelişen ve sürdürülen, özellikle internet üzerinden birbirleriyle iletişim kuran çevrimiçi toplulukların üyeleri tarafından oluşturulan bir tür yarı yeraltı kültürüdür. Bu kültür, etkisi bilgisayar ekranları aracılığı ve bilgi ve iletişim teknolojileriyle, özellikle de internet tarafından aracılık edilen bir kültürdür.

İşitme kaybı veya işitme yetersizliği, sesleri algılama yetisindeki tam ya da kısmî bir azalmayı ifade eder. Birçok biyolojik ve çevresel etmene bağlı olarak gelişen duyma kaybı, ses algılama yetisine sahip bütün canlılarda ortaya çıkabilir.

LGBT argosu ya da gey argosu, en çok lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) kişilerin arasında kullanılan bir tür argo. Diğer LGBT kişiler ile kodlanmış bir şekilde iletişime girebilmek için bir vasıta olarak Endonezce, İngilizce, Japonca, Türkçe ve Zuluca gibi çeşitli dillerde kullanılmıştır.

Parmak alfabesi, yazı sistemi kullanılarak harflerin veya sayı sistemi kullanılarak sayıların el ve parmaklar ile temsili şekilde kullanılmasıdır. Bu alfabe işitme engellilerin eğitimi ve iletişimi amacıyla işaret dili olarak tüm dünyada yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Dünya üzerinde kullanılan bir işaret dili olan parmak alfabesinde zamanla ülkelere göre bazı küçük değişiklikler oluşmuştur. Tarihte parmak alfabesi, şifrelerde ve kolay hafızada tutma teknikleri ile dini eğitimler de dahil olmak üzere veya benzer şekillerde pek çok alanda kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan İşaret Dili</span>

Amerikan İşaret Dili veya ASL, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'daki sağır topluluklarının kullandığı doğal bir işaret dilidir. Lehçeleri ve ASL'den türemiş kreyollar ile birlikte Batı Afrika ve Güneydoğu Asya'daki topluluklarca da kullanılmaktadır. Fransızca işaret dilinin bir kreyolu olduğu düşünülen ASL, Amerika Birleşik Devletleri'nın batısındaki Connecticut'ta yer alan American School for the Deaf adlı sağırlar okulunda dil ilişkisi sonucunda gelişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aynuca</span>

Aynuca, Japonya'nın kuzeyindeki Hokkaidō adasında ve geçmişte Kuril Adaları ile Sahalin Adası'nda konuşulmuş izole bir dildir. Aynuca, Japonya'daki Aynu halkının ana dili olup, günümüzde tehlike altındaki diller arasında yer almaktadır. Bu dilin kökeni diğer dillerle net bir şekilde ilişkilendirilememiştir ve izole bir dil olarak kabul edilmektedir.

Kohlear implant (KI) orta veya ağır şiddette sensörinöral işitme kaybı olan insanlara sesi modifiye ederek iletmeye yarayan bir nöroprotezdir. KI işitmenin kulak fazının atlanarak elektronik olarak gerçekleşmesini ve iletinin direkt olarak akustik sinire aktarılmasını sağlar. KI takılmış bir insan iyi bir ses eğitimi aldıktan sonra bu cihaz ile gelen duyuları ses ve konuşma olarak algılar. Bu hastaların yaklaşık üçte biri işaret dili eğitimi alamadıkları için KI takılsa bile anlamlı bir dil algıları oluşmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İşaret Dili</span>

Osmanlı İşaret Dili, Saray İşaret Dili ya da Harem İşaret Dili, İstanbul'daki Divan-ı Hümayun'da ve Enderun'da kullanılmış olan bir işaret dilidir. Hakkında doğrudan hiçbir şey bilinmese de herhangi bir çetrefillilikteki fikirleri aktarabildiği ve genç nesle fabllar, tarih anlatıları ve dini külliyet aracılığıyla aktarıldığı ifade edilmiştir.

Odizm, sağırlara ve işitme engellilere yönelik ayrımcılıktır. Terim 1975'te Tom L. Humphries tarafından doktora tezinde ortaya atılmış ve yaygın kullanımı Harlan Lane ile birlikte olmuştur. Humphries başta bireysel tutum ve uygulamalar için bu ifadeyi kullandı. Lane ise sağır ve işitme engellilerin ezilmesi şeklinde genişletti.

Deanne Bray, Amerikalı aktris.

<span class="mw-page-title-main">Troy Kotsur</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Troy Michael Kotsur, işitme engelli bir Amerikalı oyuncu. En çok 2021 filmi CODA'daki yardımcı rolüyle tanınır ve bu rolüyle En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu dalında Akademi Ödülü'nü kazanmıştır. Ayrıca Üstün Yardımcı Rol Performansı dalında Gotham Ödülü'nü kazandı.

Japon İşaret Dili, Japonya'da duyma engelliler tarafından konuşulan bir işaret dilidir. Japonya Sağırlar Federasyonu tarafından düzenlenmektedir.