İçeriğe atla

SS Drujina Tugayı

SS Drujina Tugayı, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından Doğu Cephesinde Sovyetler Birliği'ne karşı kullanılan paramiliter örgüttür. Sovyet savaş esirlerinden oluşturulan birliktir. 1943 yılında Belarus cephesinde temas ettikleri Sovyet partizanlarının safına geçmiştir. Bu olaydan dolayı başta Zeplin Harekâtı olmak üzere Sovyet savaş esirlerinin Sovyetler Birliğine karşı cephe gerisinde kullanılması planları büyük sekteye uğramıştır.

Arka planı

1942 bahar aylarında Naziler Zeplin Harekâtı kapsamında Sovyet savaş esirlerden cephe gerisinde savaşacak gönüllüleri seçmeye başladı. Tarif edilen ilk görevleri cephe gerisinde Sovyet rejimi aleyhine propaganda ve sabotaj faaliyeti şeklindeydi. Mart 1942'de bugün Polonya sınırları içindeki Suwałki'de ilk gruplar oluşturulur. Bu grup eski Sovyet subayı ve 229. Piyade Alay komutanı Rodyon kod adlı Yarbay Vladimir Gil[a] komutasına verilir. Aynı yıl yaz aylarında Zeplin Harekâtı örgütlenmeye başlanınca bu projeye dahil olup Sachsenhausen toplama kampı böglesine intikal ederler. Artık Drujina adını alan birlik alay seviyesinde 500 mevcuda ve üç bölüğe sahiptir. Birlik personeline Waffen-SS üniforması yerine Çekoslovakya üniformaları verilmiş, erata tüfeklerin haricinde 150 ağır makinalı, 50 hafif makinalı tüfek ve 20 havan topu verilmiştir.

Tarihçe

Birliğin ilk görevi Polonya doğu sınırındaki Parczew bölgesinde orman alanın denetlenmesidir. Birlik üyeleri ayrıca Saratov Oblastındaki Hvalınsk bölgesine paraşütle indirilerek sabotaj ve propaganda faaliyeti yapmaları beklenmiştir. Cephe gerisine gönderilen birliklere silahların dışında telsizler, patlayıcılar, 200 bin Sovyet rublesi, rejim karşıtı propaganda malzemesi verilmiştir. Bu birlikler Sovyet güvenlik güçleri tarafından yakalanmış ve tasfiye edilmiştir.[1]

Harekâtı

Birlik bölgedeki ormanlık alanda saklanan Leh partizanlara ve yerel halka karşı Einsatzgruppen ile beraber harekât düzenlemiştir. Birlik Ağustos itibarıyla Smolensk'e gönderilmiştir. 1943 yılı Mart ayında birlik bugün Vitebsk olarak bilinen yere gönderilmiştir. Artık tugay seviyesine çıkan birlikte iki alay ve 1200 personel, 150 subay bulunmaktadır. 60 top, 18 havan topu, 95 ağır, 200'den çok hafif makinalı tüfeğe sahiptir. Birlikte kurulan karşı-istihbarat kısmının başına 1941 yılında Almanlara esir düşen General Pavel Bogdanov getirilir.[b] 1943 Temmuzunda artık 3 bin mevcuda oluşan birlik bugün Belarus sınırları içindeki Byahoml bölgesinde Sovyet partizanlarına karşı savaşmaktadır.

Saf değiştirmesi

Nazilerin Doğu Cephesinde aldığı başarısızlıklar, Sovyet rejiminin karşı-istihbarat faaliyetinin başarısı ve Sovyet partizanlarının etkili mücadelesi birliğin iç ahenginin bozulmasına yol açar. Görevleri icabı yerel halkla temas halindeki tugay mensupları çorap söküğü gibi küçük gruplar halinde Sovyet partizanlarının safına geçmeye başlar. Zamanla Sovyet partizan komutanlarıyla Drujina tugay komutanları arasında görüşmeler başlar. Sovyetler Birliğinden çeşitli teminatlar isteyen komuta heyeti bunların yerine gietirilmesiyle beraber harekete geçer. Tugay, partizanların işgalci Nazi komutanlar ve işbirlikçi Ruslara karşı yaptığı harekâta katılır ve yakalanmalarını sağlar. Sonuçta 2200 kişi beraberlerinde 10 top, 23 havan topu, 77 ağır makinalı ve 12 telsiz ile beraber partizanların saflarına geçer.

Birlik üyeleri 1943 yılı sonbaharından itibaren Zembin bölgesindeki muharebelere katılır. 1944 yılı sonlarına kadar Polotsk-Lebel Partizan Bölgesinde başarıyla faaliyet gösterirler. Eski birlik komutanı Gil, bu bölgedeki son muharebede 5 Mayıs 1944 günü birliği Nazi kuşatmasını başarıyla yarıp Sovyet bölgesine geçerken vurularak ölmüştür.

Notlar

  1. ^ Sovyet kaynaklarında Gil'in NKVD görevlisi olarak bilerek Waffen-SS içine sızdığı iddia edilir. Kendisi Kızıl Yıldız Nişanı sahibidir
  2. ^ Bogdanov, komutanı Gil'in aksine gerçekten Nazilerle işbirliği yapmıştır. Savaşın sonunda Sovyetler Birliği tarafından esir alınmış, askeri mahkemede yargılanmış, suçlu bulunmuş ve 24 Nisan 1950 tarihinde kurşuna dizilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Диверсанты Третьего рейха / Чернявский В., Мадер Ю., Д. Прохоров, С. Чуев. — М.: «ЭКСМО», «Яуза», 2003. — 416 с. — ISBN 5-699-06977-1, s.355-356 (Saratov Bölgesi Tüm Rusya Komünist Partisi-Bolşevik sekretaryası ile NKVD arası mesajlardan No.2069)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Josip Broz Tito</span> Yugoslav devrimci ve devlet adamı, 2. Yugoslavya Devlet Başkanı

Josip Broz Tito, Marksist-Leninist görüşlere sahip Yugoslav devlet ve siyaset adamı. Fikirleri Titoizm olarak bilinir.

Birinci Kirte Muharebesi Çanakkale Savaşı sırasında Seddülbahir Cephesi'nde İngiliz-Fransız kuvvetleriyle Osmanlı tarafı arasında gerçekleşen 28 Nisan 1915 tarihli muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

II. Dünya Savaşı'nda Doğu Cephesi (Almanca: Die Ostfront 1941-1945, der Rußlandfeldzug 1941-1945 veya der Ostfeldzug 1941-1945 Rusça: Великая Отечественная война Avrupalı Mihver Devletleri ve Finlandiya'nın Sovyetler Birliği, Polonya ve diğer Müttefik Devletlere karşı verdikleri savaşı anlatır. Nazi propagandası savaşa Bolşevizme karşı haçlı seferi anlamı yüklemiş, Sovyetlere karşı savaşmak üzere Avrupa'nın neredeyse tamamından gönüllüleri Waffen SS birliklerine dahil etmiştir. Savaş 22 Haziran 1941 - 9 Mayıs 1945 tarihleri arasında orta, doğu, kuzeydoğu ve güneydoğu Avrupa topraklarında gerçekleşmiştir.

II. Dünya Savaşı'nda Sovyet propagandası, Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Sovyetler Birliği'nin Nazi Almanyası'na karşı oluşturduğu antifaşist propagandadır.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Jeckeln</span>

Friedrich August Jeckeln, Nazi Almanyasında görev yapmış olan Schutzstaffel komutanıdır. II. Dünya Savaşı sırasında Barbarossa Harekâtıyla birlikte işgal edilen Sovyetler Birliği topraklarında üst düzey komutan ve idaresi olarak görev yapmıştır. Jeckeln'in emrindeki Einsatzgruppen ölüm mangaları III. Reich tarafından örgütlenen en geniş birliklerdendi. Jeckeln, 100 binin üzerinde Yahudi, Çingene ve Nazi ideolojisince istenmeyen olarak ilan edilen kişinin yargısız bir şekilde öldürülmesinden bizzat sorumluydu. Nazi Almanyasının yenilgisinin ardından yakalanmış, işlediği savaş suçlarından dolayı Riga'daki Sovyet Askeri Mahkemesinde yargılanmış, suçlu bulunmuş ve 1946 yılında idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Anton Denikin</span>

Anton İvanoviç Denikin, Rus İmparatorluğunda General ve Rus İç Savaşı sırasında öne çıkan Beyaz Ordu komutanlarından. 1918-1922 yılları arasında gerçekleşen Beyaz Terör'ün en önemli komutanlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet partizanları</span>

Sovyet partizanları, II. Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliği topraklarını işgal eden Mihver Devletlerine karşı cephe gerisinde gerilla savaşı veren Sovyet direniş kuvvetleridir. Direniş hareketi Sovyet hükûmeti tarafından merkezi olarak kontrol edilmiş ve Kızılordu modeline göre örgütlenmiştir. Sovyet partizanlarının temel hedefi işgal edilen topraklarda ve cephe gerisinde düşman birliklerinin düzenini bozacak şekilde ulaşım ve iletişimin kesilmesi, engellenmesiydi.

<span class="mw-page-title-main">29. Waffen-SS Grenadiye Tümeni RONA</span>

29. SS Waffen Grenadier Tümeni, II. Dünya Savaşı sırasında Waffen SS bünyesinde Rus işbirlikçilerden oluşan Nazi Almanyasına bağlı silahlı kuvvet. 1944 yılında Rusya Halkının Özgürlük Ordusu isminin kısaltması olan RONA ismini alır. Komutanları Bronislaw Kaminski Vladislavoviç'in ismine atfen Kaminski Tümeni olarak da çağrılmıştır. Tümen Hitler'in emriyle sadece Sovyet partizanlarına karşı kullanılmış ve birlik mensuplarının sadakatinden şüpheler olduğu için lağvedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Saburov</span>

Aleksandr Nikolayeviç Saburov II. Dünya Savaşı Doğu Cephesinde verilen Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Nazi işgali altındaki Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti topraklarında faaliyet gösteren Sovyet partizanlarının komutanı.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan direniş hareketi</span> II. Dünya Savaşı sırasında hem Mussolini iktidarına karşı hem de Nazi Almanyasına karşı verilmiş mücadele

İtalyan direniş hareketi, II. Dünya Savaşı sırasında ve savaşın son dönemlerinde patlak veren İtalyan İç Savaşı sırasında hem Mussolini iktidarına karşı hem de Nazi Almanyası'na ve onun işgali sonucunda kurulan kukla İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'ne karşı verilmiş mücadeleye verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar direniş hareketi</span>

Bulgar direniş hareketi, Bulgaristan'ın müttefiki Nazi Almanyası'nın Sovyetler Birliği'ni işgal etmesine tepki gösteren komünistlerin oluşturduğu direniş hareketi. Bazı bölgelerde Rus göçmenlerde bu harekete katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz Rus partizanlar</span>

Bölge çok sık ormanlar ve bataklıklar içeren coğrafi yapısı ve Batı ile iletişimi sağlayan stratejik yapısı nedeniyle önemlidir. Belarusu komünistler Barbarossa Harekâtının ilk günlerinden hemen sonra direniş örgütlemeye başlamışlardır. Partizanların iddialarına göre işgal sırasında yapılan eylemler sonucunda 500.000 Alman ve işbirlikçi öldürülmüştür. Belarus'un Nazi işgali altında olduğu dönemde partizanların komutanlığını Panteleymon Ponomarenko yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">36. Waffen-SS Grenadiye Tümeni Dirlewanger</span>

36. SS Waffen Grenadier Tümeni "Dirlewanger", II. Dünya Savaşı sırasında Almanların işgal ettiği bölgelerde meydana gelen partizan eylemlerine karşı oluşturulmuş birliklerdir. Ceza taburu kapsamındadır. Savaşın sonlarına doğru kuşatılan 9. Ordu ile birlikte Kızıl Ordu'ya karşı savaşmıştır. Waffen-SS tümenlerine bağlı olan bu birlikler tecavüz, yağma ve toplu katliamlar gerçekleştirmiştir. Bu tümenin lideri ise sadist olarak nitelendirilen Oskar Dirlewanger'dir.

<span class="mw-page-title-main">İvan Fedyuninski</span> Sovyet askeri lideri

İvan İvanoviç Fedyuninski, Sovyet askeri lideri ve Sovyetler Birliği Kahramanı'dır (1939).

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı'nda partizan karşıtı operasyonlar</span>

II. Dünya Savaşı sırasında partizan karşıtı operasyonlar, çeşitli partizan direniş hareketlerine karşı yapılan temizlik operasyonlarıydı. II. Dünya Savaşı sırasında bu operasyonlar öncelikle işgalci Mihver Devletleri tarafından gerçekleştirildi, ancak savaşın değişen seyri ile Sovyetler Birliği ve Müttefik güçler de partizanlarla uğraşmak zorunda kaldılar.

<span class="mw-page-title-main">Luga tahkimatı</span>

Luga tahkimatı, Leningrad oblastında Haziran-Ağustos 1941 döneminde inşa edilmiş 300 km uzunluğunda askeri savunma tahkimattır. Tahkimat, Narva Körfezinden başlayarak Leningrad kentine kuzeydoğudan erişimin önüne geçecek şekilde Luga-Mşaga-Şelon Nehirleri ve İlmen Gölü boyunca yapılmıştır. Tahkimat inşası 27 Haziran'da başlamış, 6 Temmuz'da hattı savunmak için General Konstantin Pavloviç Pyadışev komutasında bir görev kuvveti oluşturulmuştur. Hattın inşasından 15 gün sonra 12 Temmuz günü Plyussa nehri boyunca Nazi Almanyası Wehrmachtına bağlı 4. Panzer Ordusu saldırıya geçmiştir. Savunma hattının inşaatı tam olarak tamamlanmamış olsa da Sovyet savunması Leningrad üzerine yürüyen saldırıyı durdurmayı başarmıştır. Soltsı karşı saldırısı, Tallinn Savunması ve Smolensk Savunmasıyla beraber değerlendirildiğinde Luga hattının savunulması Alman saldırılarına karşı bir ay daha dayanılmasına yaramış, bu sırada cephe gerisinde mevziler güçlendirilmiş, yeni birlikler cepheye sevk edilebilmiştir. 8-13 Ağustos döneminde tahkim hat Novgorod ve Kingisepp bölgelerinde yaralmıştır. Staraya Russa ve Krasnogvardeyskiy bölgelerindeki Sovyet karşı saldırıları nedeniyle Nazi kuvvetleri bu bölgelere asker kaydırmak durumunda kalmış ve Leningrad üzerine ilerleyişleri daha da yavaşlamıştır. 26 Ağustos tarihinde Luga tahkimatını savunan 43 bin Kızıl Ordu askeri tamamen kuşatılmıştır, buna rağmen savaşa devam eden bölgede çatışmalar Eylül ortasına kadar sürmüştür. Yaklaşık 20 bin Kızıl Ordu askeri esir edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan İç Savaşı</span> Mussolini ve Anti-faşist güçler arasındaki çatışma

İtalyan İç Savaşı İkinci Dünya Savaşı'nın son döneminde 9 Eylül 1943 ile 2 Mayıs 1945 tarihleri arasında İtalya'da yaşanan iç savaştır. İtalyan direniş hareketi ve Müttefik saflarındaki İtalyan Ordusu, İtalyan faşistlerine ve Naziler tarafından İtalya'nın kuzeyinde kurulmuş olan İtalyan Sosyal Cumhuriyeti kukla devletine bağlı birlikler arasında yaşanmıştır. İtalyan direnişçiler, Mussolini rejiminin çökmesinin ardından bölgeyi işgal eden Nazilerle de savaşmıştır. Faşizm karşıtı güçlerin mücadelesiyle zafer kazanılmış, Naziler ülkeden kovulmuş, Mussolini infaz edilmiştir. Ayrıca ülkenin 1946 yılında monarşiden cumhuriyete geçişinde de iç savaş süresince kral III. Vittorio Emanuele başta olmak üzere krallık yanlılarının ülkeye karşı sorumluluklarını gereğince yerine getirmemelerinin de payı büyüktür.

Serafima Zaharovna Sitnik (1912-1944) II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet savaş pilotu binbaşı, sonrasında Nazilere esir düştükten sonra işbirlikçi Rus Kurtuluş Ordusu bünyesinde savaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Matvey Kuzmin</span>

Matvey Kuzmiç Kuzmin II. Dünya Savaşı sırasında Nazi işgaline uğrayan Sovyetler Birliğini savunurken öldürülen partizan köylü. 8 Mayıs 1965 tarihinde Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edilmiştir. Ölümünden sonra bu onura layık olan en yaşlı kişi olmuştur.

Zeplin Harekâtı II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından yürütülen çok gizli bir casusluk ve sabotaj faaliyet programıydı. 1942 yılında başlatılan harekât kapsamında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği topraklarına ve cephe gerisine ajanlar gönderilmiştir. Ajanlar çoğunlukla esir edilen eski Kızıl Ordu askerleri arasından seçilmiştir. Ancak plan hem eski Sovyet askerlerinin bu görevi genel olarak reddetmeleri ve genel olarak savaşta hızla çöküşe doğru ilerleyen Nazi ekonomisinin bu harekâta kaynak ayıramaması nedeniyle başarılı olamamıştır. Özellikle 1943 Ağustos ayında SS Drujina Tugayının tüm mevcuduyla Sovyet partizanlarının saflarına katılmasıyla harekât askıya alınmıştır.