İçeriğe atla

SPAD S.XIII

S.XIII
ABD 94. Hava Filosu'na bağlı Yzb. Eddie Rickenbacker'ın SPAD S.XIII uçağı.
ABD 94. Hava Filosu'na bağlı Yzb. Eddie Rickenbacker'ın SPAD S.XIII uçağı.
TürüÇift kanatlı avcı uçağı
Ulusal köken Fransa
ÜreticiSociété Anonyme Pour l'Aviation et ses dérivés (SPAD)
TasarımcıLouis Béchéreau
İlk uçuş4 Nisan 1917
Hizmete girişMayıs 1917
Hizmetten çıkış1920'lerin sonu
Ana kullanıcıAéronautique Militaire (Fransa)
Royal Flying Corps (Büyük Britanya)
US Army Air Service (ABD)
Üretim sayısı8472
GelişimiS.XII
DeğişimleriS.XIII C-1

SPAD S.XIII, tanınmış havacı Louis Blériot'nun sahibi olduğu Société Pour L'Aviation et ses Dérivés (SPAD) tarafından, son derece başarılı önceli SPAD S.VII uçağından geliştirilmiş çift kanatlı I. Dünya Savaşı Fransız avcı uçağı. Savaşın, en yetenekli ve ana firma ile birlikte sekiz diğer Fransız üretici tarafından 8472 adet ile en çok üretilen avcı uçaklarından biridir. Yaklaşık 10,000 civarında yapılması planlanmışken Ateşkes'in ilanı ile üretim iptal edilmiştir.[1]

Tasarım ve geliştirme

S.VII, Eylül 1916'da hizmete girdi ama 1917 yılının başlarında en son Alman uçakları karşısında başarısız olunca Fransız hava ası Georges Guynemer önderliğinde, geliştirilmiş bir versiyonu için kulis yapılmaya başlandı. Bunun sonucunda SPAD tasarımcısı Louis Béchéreau ilk olarak sınırlı bir başarı gösteren S.XII ve nihayetinde S.XIII modelini üretti.

SPAD üretim sayıları:[2]
ÜreticiÜretim
S.P.A.D. 1141
Bleriot Aeronautique 2300
Bernard1750
Kellner 1280
Nieuport 700
Borel 300
Levasseur 340
Soc. Constr. AP 300
A.C.M. de Colombes 361
Toplam8472

S.XIII, daha geniş kanatlar ve dümen, hız azaltan dişli tertibatlı bir şanzımana sahip saat yönünde dönen daha güçlü Hispano-Suiza 8B motoru ve ilave ateş gücü için pervane palaları arasından atış yapan ikinci bir 7.7 mm çapında 400 atımlık mermi ile beslenen Vickers makineli tüfek eklenmesi gibi ayrıntılar ve birçok aerodinamik özelliklerle önceki uçaklardan farklıydı. Savaş sırasında görev yapan birçok avcı uçağının radyal motorlar kullanmasına karşın SPAD sonraki yıllarda avcı uçakları için standart güç kaynağı haline gelecek daha güçlü ve etkili sıvı soğutmalı sıralı düz motor kullanan ilk uçak olmuştur.

Bütün bu gelişmeler uçuş ve muharebe performansında büyük artışlara yol açtı. Bu model, emsalleri olan İngiliz Sopwith Camel ve Alman Fokker D.VII uçaklarından daha hızlıydı ayrıca sağlamlığı ve pike yeteneği ile de ünlendi. Yine de manevra kabiliyeti, özellikle düşük hızlarda yetersizdi. Zayıf süzülme özellikleri ve çok keskin stol (stall = uçağın taşıma yüzeylerinin yarattığı kaldırma kuvvetinin uçağın ağırlığından az olması, uçağın uçmamaya başlaması) durumu nedeniyle acemi pilotlar için güvenli inişi zor bir uçak olmuştur.

Operasyonel tarihi

SPAD XIII Edward Rickenbacker 94. aero meydanı

İlk uçuşunu 4 Nisan 1917 tarihinde yaptı ve ertesi ay Fransız Hava Servisi'ne (French Air Service) teslim edildi. Diğer Müttefik kuvvetleri de bu yeni savaş uçağını filolarına eklemekte gecikmediler. Fransızlara ilaveten İngilizler, Belçikalılar, Ruslar ve Amerikalılar tarafından da kullanıldı. SPAD XIII, savaş sırasında 92 Fransız, 2 İngiliz ve 5 Amerikan filosunda görev yaptı. Amerika Birleşik Devletleri Ordusu Hava Servisi (United States Army Air Service=USAAS) için satın alınan 893 uçaktan neredeyse yarısı 1920 yılında hâlâ hizmetteydi. Ayrıca, savaştan sonra Çekoslovakya, Japonya ve Polonya'ya da ihraç edildi.

S.XIII, Georges Guynemer ve René Fonck gibi ünlü Fransız savaş pilotları tarafından uçuruldu. Ayrıca İtalyan Francesco Baracca ve ABD Ordusu Hava Servisi pilotu Eddie Rickenbacker bu uçaklarla uçan ve sırasıyla 34 ve 26 adet teyit edilmiş zaferleri olan hava aslarıdır.

Türk Hava Kuvvetleri

Osmanlı İmparatorluğu döneminde Türk Hava Kuvvetleri’nin I. Dünya Savaşı sırasında kullandığı üç adet SPAD S.XIII savaş uçağı düşmandan ele geçirilmiştir. İlk uçak Irak, Serme'de mecburi iniş yapan ve pilotu Araplar tarafından katledilen bir İngiliz uçağıdır. Diğer iki uçak ise Arabistan’da mürettebatıyla birlikte ele geçirilmiştir.

SPAD XIII'lerin Türk Hava Kuvvetleri'ne resmi katılımı ise İstiklal Savaşı esnasında olmuştur. Büyük Taarruz öncesi uçabilecek durumda neredeyse hiç uçak kalmamışken gizlice yürütülen bir satın alma operasyonu ile 20 adet savaş eskisi SPAD S.XIII silahsız olarak, İtalyan tüccar Parakini aracılığı ile İtalya'dan satın alınıp Millî Kuvvetler’e katılmıştır. Gemi ile Mersin’e getirilen uçaklar Konya’ya nakledilmiş ve orada elden geçirilmiştir. Bu uçaklardan altı adedine Alman Paşa Bölükleri'nden kalan kullanılamaz durumdaki uçaklardan sökülen Alman Spandau makinalı tüfek takılarak Büyük Taarruz öncesi göreve hazır duruma getirilmiştir.[3] Bu uçaklardan beş adedi Büyük Taarruz'da 1. ve 2. Tayyare Bölükleri'ne bağlı olarak Batı Cephesi'nde görev yapmıştır. Bu uçaklardan biri ile Yüzbaşı Fazıl 29 Ağustos 1922 günü bir Yunan Breguet XIV uçağı düşürmüştür. İstiklal Savaşı esnasında getiririlen SPAD’lar Bleriot Aeronautique yapımıdır. İlerleyen yıllarda eğitim uçağı olarak kullanılan SPAD S.XIII avcı uçakları 1926 yılına kadar hizmette kalmıştır.[4]

Türk Hava Kuvvetleri'nde görev yapmış SPAD S.XIII uçakları:[4]
S. Nu.T.Hv.K. Seri Nu.Açıklama
1. ١٠١ (101) 1.Dünya Savaşı’nda düşmandan ele geçirilmiştir.
2. ١٠٢ (102) 1.Dünya Savaşı’nda düşmandan ele geçirilmiştir.
3. ١٠٣ (103) 1.Dünya Savaşı’nda düşmandan ele geçirilmiştir.
4. ١٠٤ (104) -
5. ١٠٥ (105) -
6. ١٠٦ (106) -
7. ١٠٧ (107) -
8. ١٠٨ (108) -
9. ١٠٩ (109) -
10. ١١٠ (110) -
11. ١١١ (111) -
12. ١١٢ (112) -
13. ١١٣ (113) -
14. ١١٤ (114) -
15. ١١٥ (115) -
16. ١١٦ (116) -
17. ١١٧ (117) -
18. ١١٨ (118) -
19. ١١٩ (119) -
20. ١٢٠ (120) -
21. ١٢١ (121) -
22. ١٢٢ (122) -
23 ١٢٣ (123) -

SPAD kullanıcıları

"USAAS 22. Hava Filosu'nun SPAD'ları" Fransa 1918.
 ABD
Arjantin Arjantin (İki uçak)
 Belçika
 Birleşik Krallık
 Brezilya
Çekoslovakya Çekoslovakya (Savaş sonrası)
 Fransa
İspanya İspanya Krallığı
İtalya
 Japonya
Osmanlı İmparatorluğu Türkiye
 Polonya (Savaş sonrası)
Rus İmparatorluğu
Tayland Siyam Tayland
 Uruguay
Yunanistan Yunanistan

Teknik Özellikler

SPAD S.XIII

Genel özellikler

  • Mürettebat: 1
  • Uzunluk: 6.20 m (20.34 ft)
  • Kanat açıklığı
    • Üst kanat: 8.08 m (26.51 ft)
    • Alt kanat: 7.80 m (25.59 ft)
  • Yükseklik: 2.28 m (7.48 ft)
  • Kanat alanı: 21.1 m2 (227 ft2)
  • Boş ağırlık: 570 kg (1,257 lb)
  • Yüklü ağırlık: 823 kg (1,814 lb)
  • Maksimum kalkış ağırlığı: 845 kg (1,863 lb)
  • Motor: 1 × Hispano-Suiza 8Be, 8 silindirli V tipi, 220 hp (164 kW)

Performans

  • Azami hız
    • Deniz seviyesinde: 220 km/sa (119 mph)
    • 2000 metrede: 216 km/sa (117 mph)
  • Menzil: 400 km (216 mil)
  • Servis tavanı: 6650 m (21,815 ft)
  • Tırmanma oranı: 2 m/sn (384 ft/dk)
  • Tırmanma süresi
    • 1000 metreye: 1.55 da
    • 2000 metreye: 4.40 da
    • 3000 metreye: 7.50 da
    • 5000 metreye: 18.30 da
  • Havada kalma: 1.7 saat

Silah donanımı

  • 2x .303-kalibre (7.7 mm) Vickers makineli tüfek

Kaynakça

  1. ^ Sharpe, 2000. p 272.
  2. ^ Samolot myśliwski SPAD VIII - XIII
  3. ^ "SPAD XIII C-1". 21 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2009. 
  4. ^ a b "SPAD XIII". 18 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2009. 

Bibliyografya

  • Sharpe, Michael. Biplanes, Triplanes, an Seaplanes. Friedman/Fairfax Books, London, 2000. ISBN 1-58663-300-7.
  • Winchester, Jim. Fighter - The World's Finest Combat Aircraft - 1913 to the Present Day. Barnes&Noble Publishing, Inc./Parragon Publishing, 2006. ISBN 0-7607-7957-0.
  • Bączkowski, Wiesław. Samolot myśliwski SPAD VIII - XIII. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa, 1987. ISBN 83-11-07418-6.

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

  • S.VII
  • S.XI
  • S.XII
  • S.XVII
  • S.XXI

Benzer uçaklar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Messerschmitt Bf 109</span>

Messerschmitt Bf (Me) 109, II. Dünya Savaşı Alman avcı uçağı. Willy Messerschmitt tarafından 1930'larda tasarlanmıştır. Messerschmitt 109, ilk uçuşunu prototip Bf 109 V1 olarak Mayıs 1935'te yaptığı zaman döneminin en gelişmiş tek kişilik avcı uçağıydı. 1937 Şubatı’nda üretilmeye başlanan Jumo motorlu "B-1", Luftwaffe’de servise girdi. Jumo 210 motoru, "B", "C" ve "D" modellerinde de kullanıldı. Ocak 1939’dan 1942’nin başlarına dek üretimde kalan Bf 109 E modelinde Daimler-Benz DB 601 motoru kullanılmıştır. "G" modelinin üretimine 1942 Mayıs’ında başlanmıştır. Messerschmitt 109, yaklaşık 12.000 tanesi Bf 109 G olmak üzere toplam 35,000 civarında imal edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Supermarine Spitfire</span> İngiltere yapımı, yekpare metal tasarımlı ve tek pilotlu avcı uçağı

Supermarine Spitfire, İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetlerine ait ilk yekpare metal tasarımlı ve tek pilotlu avcı uçağı. 1938'de hizmete girdi ve bütün II. Dünya Savaşı boyunca Kraliyet Hava Kuvvetlerine hizmet etti. 1950'lere kadar Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından kullanıldı. Baş tasarımcısı R.J. Mitchell'dır.

<span class="mw-page-title-main">Mitsubishi A6M</span> tek kanatlı, tek kişilik, hafif bir avcı uçağı

Mitsubishi A6M , uçak gemileri için tasarlanmış, II. Dünya Savaşı'nda Japonlar tarafından çok etkili biçimde kullanılmış alttan tek kanatlı, tek kişilik, hafif bir avcı uçağı.
Hizmete girdiği 1940 yılının Kōki 'nin 2600 yılına tekabül etttiği için 2600'nun son hanesi olan 0'dan alınarak 'Rei Şiki ' diye adlandırılmıştı. Takma adı 'Zero fighter'dır. "A6M"lerin, kara üslerine konuşlandırılmış avcı uçağı, uçak gemisine konuşlandırılmış avcı uçağı, avcı bombardıman uçağı, pike bombardıman uçağı, roketlerle donatılmış taarruz uçağı, uzun menzilli kamikaze uçağı, önleme uçağı ve iki kişilik eğitim uçağı gibi uyarlamaları vardır. "A6M"nin daha dar kanat açıklığı olan bir avcı uçağı uyarlaması Müttefik Kuvvetler'ce "Zeke" olarak adlandırılmıştır. Uçak gemilerinde kullanılan tipi, hangara daha rahat sokulup çıkarılmasını sağlamak amacıyla katlanabilir kanatlı yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lockheed C-130 Hercules</span> taktik nakliye uçağı

C-130 Hercules, Amerikalı Lockheed (şu an Lockheed Martin) firması tarafından geliştirilen orta sınıf bir taktik nakliye uçağıdır. Havacılık tarihinin en başarılı nakliye uçaklarından biri olarak kabul edilmektedir. Dünya genelinde 50'den fazla ülke için 2,500'den fazla C-130 Hercules üretilmiştir ve bu uçaklar 22 milyon uçuş saatini aşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas F/A-18 Hornet</span> ABD yapımı dördüncü kuşak savaş uçağı

F/A-18 Hornet,, McDonnell Douglas ve Northrop şirketleri tarafından müşterek olarak tasarlanan ve 1982 yılında üretilmeye başlanmış olan bir muharebe uçağıdır. 1997'den beri Boeing tarafından üretilmektedir. Rus muadili SU-33 model savaş uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mikoyan-Gureviç MiG-17</span>

MiG-17 Fresco, 1949 yılında Mikoyan Gurevich bürosu tarafından geliştirilen tek motorlu, subsonik ve tek kişilik bir uçaktır. MiG-15'in geliştirilmiş versiyonudur. Bu uçakla ilk kez AAM füzeleri kullanılmıştır. Ayrıca 70lerin başında ilk süpersonik savaş uçaklarının geliştirilmesine kadar ABD savaş uçakları için ciddi bir tehditti, ancak süpersonik uçakların servise girmesiyle birlikte teknolojik geçerliliklerini kaybetmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Mikoyan-Gureviç MiG-23</span> Sovyet yapımı savaş uçağı

MiG-23, Mikoyan Gurevich tarafından üretilen değişken kanat yapısına sahip Rus yapımı savaş uçağı. Üçüncü nesil bir savaş uçağıdır. İlk prototip uçuşu 1967'de gerçekleştirilmiştir. Ertesi yıl Domodedovo Havacılık Sergisi'nde Batılı'ların büyük ilgisini çekmiştir. MiG-23S olarak 1968'de seri imalatına başlanmıştır. Kısa ve ham pistlerden kalkabilme özelliğine sahiptir. Ayrıca MiG-23PD kodlu bir VTOL dikine kalkıp inebilen bir modeli de mevcuttur. Rus Hava Kuvvetleri'nde 1998'den itibaren görev dışı bırakılmaya başlanmıştır ancak birçok hava kuvvetinde görevine devam etmektedir. Yirmi bir ülkede on beş ayrı modeli kullanılmıştır. Tek motorlu ve tek kişilik bir uçaktır. Ayrıca MİG-23C ve MİG-23U modelleri iki kişiliktir.

<span class="mw-page-title-main">Mikoyan MiG-29</span> Sovyet yapımı savaş uçağı

Mikoyan MiG-29, Mikoyan Gureviç tarafından 1977 yılında üretilmiştir. Dördüncü jenerasyona ait, üstün manevra yetenekli bir kısa menzil hava muharebe ve savunma uçağıdır. Birçok ilklere imza atan MiG-29, ilk iki alternatifli hava alıklarına sahip uçaktır. Ham zeminli pistlerden kalkış yaparken yerden fırlayan yabancı cisimlerin motora zarar vermemesi için ön hava emişlerini kapatıp gövde üstünde, kokpitin iki yanındaki klapeleri açarak emiş yapar. MiG-29 aynı zamanda ilk turbofan motorlu hava muharebe uçağıdır. Tek kişilik ve çift motorlu bu uçağın NATO ve batıdaki karşılıkları F-15, F-16 ve F-18'dir. 28 ülkede kullanılmaktadır. Su-27’lerle birlikte Rus Hava Kuvvetleri’nin ana avcı gücünü oluşturmaktadır. En son modelleri olan MİG-29SMT ve iki kişilik MiG-29UBT’ler HUD, MFD, HOTAS gibi modern elektronik cihazlarla donatılmış, menzili 3500 km’ye çıkarılmış; kara saldırı görevlerini üstlenebilecek tarzda modernize edilmiştir. Havada bir sefer yakıt ikmali ile menzili 5500km’ye çıkmaktadır. Üstün manevra yeteneğine sahiptir. Dünyanın ilk kaska monteli nişanlama sistemine sahip uçağıdır. Motoru nükleer bir saldırıdan sonra da uçabilecek şekilde dizayn edilmiştir. 11G Manevra kabiliyetine sahiptir ki bu manevradan fazlasına MiG-29 izin vermediği için değil hiçbir pilot 11G'nin üzerine dayanamadığı için çıkılamamıştır, gerçekte MİG-29'un tam manevra sınırı bilinmemektedir. Ayrıca MİG-29'un "Cobra" veya burun kaldırma denen bir manevrası vardır ki özellikle itdalaşında ona ezici bir üstünlük verir. Pilot fırlatma koltuğu yere 200 metre mesafede dahi çalışmaktadır. Bu da pilot güvenliğini artırıcı bir etkendir. Her biri kilotonluk olmak üzere 6 tane nükleer bomba taşıma kapasitesine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Suhoy Su-30</span> Rusya yapımı çift motorlu askeri hava aracı

Suhoy Su-30, Rusya merkezli Suhoy tarafından geliştirilen çift motorlu, iki koltuklu süper manevra kabiliyetine sahip bir savaş uçağıdır. Her türlü hava koşulunda, havadan havaya ve havadan yüzeye, derin hava üstünlüğü görevleri için üretilmiş çok amaçlı bir süpersonik savaş uçağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mikoyan-Gureviç MiG-1</span> Mikoyan Gurevich tarafından 1940 yılında üretilen savaş uçağı modeli

MiG-1 Rusça: (Микоян-Гуревич МиГ-1) II. Dünya Savaşı'nda Sovyetler Birliği'nin kullandığı bir avcı uçağı idi. Kullanımı oldukça zor olmasına rağmen MİG-3 için başarılı bir altyapı uçağı oldu. Yüksek irtifadaki başarılı uçuşları ile ün kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Embraer R-99</span> Brezilya menşeli askeri uçak

Embraer E-99, R-99 ve P-99 Embraer ERJ 145 bölgesel jet ailesinden askeri amaçlara uygun olarak dönüştürülmüş modellerdir. R-99 serisi sivil versiyonlara göre %20 daha fazla güç üretecek şekilde modifiye edilmiş 2 adet Rolls-Royce AE 3007 turbofan jet motoruyla donatılmıştır. İlk uçuşu 1999 yılında gerçekleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Canadair NF-5</span>

Canadair NF-5, Northrop F-5 Freedom Fighter avcı uçağının Kanada Hava Kuvvetleri modeli olan Canadair CF-5'in Hollanda Kraliyet Hava Kuvvetleri için Kanada'da geliştirilerek üretilen modeli. Türk Hava Kuvvetleri'nin akrotimi Türk Yıldızları'nda ana akrobasi uçağı olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Northrop T-38 Talon</span> çift kişilik, çift jet motorlu süpersonik bir eğitim uçağı

Northrop T-38 Talon, Amerikalı Northop firması tarafından üretilen çift kişilik, çift jet motorlu süpersonik bir eğitim uçağıdır. T-38 Talon dünyanın ilk süpersonik jet eğitim uçağı olma unvanına sahiptir. Aynı zamanda dünyada en çok üretilen süpersonik eğitim uçağıdır. T-38, 2022 yılında hâlâ Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri, Amerika Birleşik Devletleri Deniz Kuvvetleri, NASA ve Türk Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">North American F-86 Sabre</span>

F-86 Sabre, North American firması tarafından üretilmiş transonik avcı uçağıdır. İlk uçuşunu 1947 yılında yapan bu avcı uçağından 9860 civarında üretilmiştir. Modern F-15 uçakları ortaya çıkana kadar Amerikan Hava Kuvvetleri'nde görev yapmış ilk hava üstünlük uçağıdır. Zamanının en üstün performansına sahip uçaklardan birisidir ve bunu muadili olan sovyet Mig-15 uçakları karşısında kanıtlamıştır. Kanada tarafından da lisans altında üretilmiştir. Yeryüzünde uçan son askeri F-86 Sabre 1994 yılında Bolivya Hava Kuvvetleri'nde emekliye ayrılmıştır. Geçmişte Türk Hava Kuvvetleri'nde de uzun yıllar hizmet veren bu avcı uçakları bir adet General Electric J47-GE-27 turbojet motoru kullanmaktadır. Görüş açısı yüksek kanopi, hava-hava muharebelerinde atış avantajı sağlayan radarı, sağlam dış yapısı ve taşıdığı 6 adet M3 Browning makineli tüfeği ile üstünlüğünü kanıtlamış bu uçak Kore Savaşı'nda da uçmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hawker Fury</span>

Hawker Fury, Hawker tarafından üretilen Birleşik Krallık yapımı bir avcı uçağıdır. Hızlı ve çevik bir uçaktı ve Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin hizmetinde 320 km/h'den daha yüksek hıza sahip ilk önleme uçağıydı. Hawker Hart hafif bombardıman uçağının avcı muadilidir.

<span class="mw-page-title-main">Sopwith Camel</span>

Sopwith Camel, Sopwith Aviation Company tarafından üretilen Büyük Britanya yapımı bir avcı uçağıdır. Uçak, Sopwith Pup'ın yerini almış olup I. Dünya Savaşı'nın en önemli uçaklarından biri haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Royal Aircraft Factory S.E.5</span> Royal Aircraft Factory uçağı

Royal Aircraft Factory S.E.5, Royal Aircraft Factory tarafından üretilen Büyük Britanya yapımı bir avcı uçağıdır. Uçak, hem istikrarlı hem de nispeten manevra kabiliyet ile I. Dünya Savaşı'nın en hızlı uçaklarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Heinkel He 70</span>

Heinkel He 70, Alman havacılık firması Heinkel Havacılık tarafından tasarlanan ve aynı zamanda yardımcı bombardıman uçağı ve hava keşif rollerinde kullanılan 1930'ların bir posta uçağı ve hızlı yolcu uçağıydı. Daha fazla yolcu taşıyabilecek tiplerle değiştirilmeden önce nispeten kısa bir ticari kariyeri vardı.

<span class="mw-page-title-main">Aerfer Sagittario 2</span>

Aerfer Sagittario 2, Aerfer tarafından İtalya'da üretilen, önleyici veya hafif taktik destek uçağı olarak hizmet etmesi amaçlanan, tamamen metal tek kişilik hafif bir savaş uçağı prototipiydi. İlk kez 4 Aralık 1956 tarihinde uçmuş ve 13.725 metreden (45.000 ft) bir dalış sırasında Mach 1.1 hıza ulaşmış ve kontrollü uçuşta ses duvarını aşan ilk İtalyan uçağı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kawasaki Ki-96</span>

Kawasaki Ki-96, İkinci Dünya Savaşı'nda üretilen tek kişilik, çift motorlu bir Japon ağır avcı uçağıydı. Japon İmparatorluk Ordusu Hava Kuvvetleri'nin Kawasaki Ki-45'lerinin yerini alması amaçlanmıştır. Ancak, benimsenmemiş ve sadece üç adet prototip üretilmiştir.