İçeriğe atla

SN 185

Süpernova SN 185
RCW 86, Kombine x-ışını görüntüsü
Olay türüSüpernova kalıntısı, süpernova Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Tip Ia
Tarih7 Aralık 185
TakımyıldızErboğa ve Pergel
Sağ açıklık14sa 43d
Dik açıklık−62° 30′
DönemJ2000
Galaktik koordinatlarG315.4−2.3
Uzaklık8200 Iy
KalıntıKabuk
Ana gökadaSamanyolu
Renk (B-V)?
En yüksek kadir (V)−8?
BelirtmelerSN 185, SNR G315.0-02.3, SNR G315.4-02.3, 1ES 1436-62.4, 1RXS J144254.3-622815, 3FHL J1443.0-6227e, AJG 27, 3A 1438-626, GPS 1438-624, MSH 14-6-03, 2FHL J1443.2-6221e


SN 185 Erboğa ve Pergel takımyıldızları arasında Alfa Erboğa yönü yakınlarında 185 yılında ortaya çıkan bir süpernova. Bu "misafir yıldız" Hou Hanshu'da da belirtildiği üzere Çinli gök bilimciler tarafından gözlenmiş[1] ve Roma literatürüne de geçmiştir.[2] Sekiz ay boyunca gökyüzünde görünen süpernovanın insanoğlu tarafından kaydedilen ilk süpernova olduğu düşünülmektedir.

Gaz kabuğu RCW 86'nın bu sürecin bir kalıntısı olduğundan şüphelenilmektedir. Uzaklığı yaklaşık olarak 8200 ışık yılıdır.[3][4] En son yapılan x-ışını çalışmaları, beklenen yaş için iyi bir eşleşme göstermiştir.[5]

RCW 86, parlak bir radyo ve x-ışını emisyonu gösterir ve açısal büyüklüğü ~45 yay-dakika olan kabuk türü bir süpernova kalıntısıdır.[6]

Ayrıca bakınız

  • Süpernova kalıntıları dizini

Kaynakça

  1. ^ Zhao FY, Strom RG, Jiang SY (2006). "The Guest Star of AD185 Must Have Been a Supernova". Chinese J Astron Astrophys. 6 (5). ss. 635-40. doi:10.1088/1009-9271/6/5/17. 
  2. ^ Stothers, Richard (1977). "Is the Supernova of CE 185 Recorded in Ancient Roman Literature". Isis. 68 (3). ss. 443-447. doi:10.1086/351822. 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "APOD, 28 Eylül 2006". 22 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2010. 
  4. ^ "New evidence links stellar remains to oldest recorded supernova" 8 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Chandra X-ray Observatory, released 2006-09-18, revised 2009-02-20, retrieved 2010-02-26.
  5. ^ "New evidence links stellar remains to oldest recorded supernova". ESA News. 18 Eylül 2006. 14 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2006. 
  6. ^ Völk HJ, Berezhko EG, Ksenofontov LT (2005). "Magnetic field amplification in Tycho and other shell-type supernova remnants". Astron Astrophys. Cilt 433. ss. 229-40. doi:10.1051/0004-6361:20042015. 2 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Süpernova</span> Büyük Yıldızların Ölümü

Süpernova, enerjisi biten büyük yıldızların şiddetle patlaması durumuna verilen addır. Bir süpernovanın parlaklığı Güneş'in parlaklığının yüz milyon katına varabilir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 628</span> galaksi

Messier 74, Balıklar takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 30 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan büyük bir sarmal gökadadır. Pierre Méchain tarafından Eylül 1780 tarihinde keşfedilmiştir. Daha sonra keşfini gökadayı kataloğunda listeleyecek olan Charles Messier'e iletti. Gökada açıkça tanımlanmış iki sarmal kol içerir ve bu nedenle büyük tasarım sarmal gökadaların prototip bir örneği olarak kullanılır. Düşük yüzey parlaklığından dolayı amatör gök bilimcilerin gözlemlemesi açısından en zor Messier nesnelerinden birisidir. Nispeten büyük açısal boyutu ve gökadanın karşıdan görünmesi, sarmal kol yapısını ve sarmal yoğunluk dalgalarını incelemek isteyen profesyonel gök bilimciler için ideal bir nesne haline getirir. M74'ün yaklaşık olarak 100 milyar yıldıza ev sahipliği yaptığı tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">SN 1572</span>

SN 1572, "B Cassiopeiae" ya da 3C 10 bir Type Ia supernovaydı. Kraliçe takımyıldızı bölgesinde bulunan SN 1572, tarihsel kayıtlara göre insan gözüyle tespit edilmiş en eski sekiz süpernovadan biridir. Bu kayıtlara göre süpernova, 1572 Kasım'ının başlarında patlamış ve o dönemde pek çok farklı kaynak tarafından bağımsız olarak tespit edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Süpernova kalıntısı</span> patlamadan arta kalanlar

Süpernova kalıntısı (SNR) süpernova yıldızının dev patlamasıyla oluşmuş bir yapıdır. Süpernova kalıntısı, genişleyen bir şok dalgasıyla sınırlanır ve patlama sonucu ortaya çıkan, genişleyen malzemeden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Cassiopeia A</span> Kraliçe takımyıldızı bölgesinde bulunan süpernova kalıntısı

Cassiopeia A, Kraliçe takımyıldızı bölgesinde bulunan süpernova kalıntısı ve 1 GHz.'de 2720 Jy akı ile gökyüzünün en parlak gök bilimsel radyo kaynağı. Süpernova, Samanyolu'na 11,000 ışık yılı (3.4kpc) uzaklıkta oluşmuştur. Süpernovadan uzaklaşan bulut ve malzeme, şu an yaklaşık olarak 10 ışık yılı mesafeye ulaşmıştır. Radyo parlaklığı çok berrak olmasına rağmen optik olarak çok soluktur ve ancak uzun süreli pozlama fotoğraflarında görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">W49B</span>

W49B, süpernova sonucu oluşmuş bir bulutsudur. Ayrıca gama-ışın patlaması kalıntısı olduğu düşünülüyor ki öyleyse ilk bulunan gama-ışını patlaması kalıntısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yelken Süpernova Kalıntısı</span>

Yelken Süpernova Kalıntısı, güney yarıkürede Yelken takımyıldızında bulunan bir süpernova kalıntısıdır. Kaynak süpernova yaklaşık olarak 11.000 ile 13.000 yıl arası bir süre önce patlamıştır. Yaklaşık olarak 800 ışık yılı uzaklıkta yer alan Yelken kalıntısı, büyük bir olasılıkla daha büyük ve daha yaşlı Gum Bulutsusu'nun içerisine gömülü durumdadır. Yelken Atarcası ile Yelken Süpernova Kalıntısı birlik oluşturmaktadır. Ayrıca NGC 2736 da Yelken kalıntısının bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Messier 84</span> galaksi

Messier 84, Başak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 60 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir merceksi gökada. Başak kümesi'nin yoğun olan iç çekirdeğinde yer almaktadır. Önceleri Hubble sınıflandırması M84'ü E1 olarak tanımlamıştır fakat modern yazarlar S0 türü merceksi gökada olarak varsaymaktadırlar. M84, Markarian Galaksi Zinciri'nin başlangıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Erboğa A</span> galaksi

Erboğa A veya Centaurus A, Erboğa takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 35,87 MIy (11 Mpc)uzaklıkta bulunan bir merceksi veya dev eliptik gökadadır. James Dunlop tarafından 29 Nisan 1826 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 153 olarak "İç emilim ile bozulmuş gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. NGC 5128, Dünya'ya en yakın radyo gökadalardan birisidir, bu nedenle etkin gökada çekirdeği, profesyonel gök bilimciler tarafından yoğun olarak incelenmiştir. Ayrıca gökyüzündeki en parlak beşinci gökadadır ve bu da onu sadece düşük kuzey enlemlerinden ve güney yarımküreden görülebilmesine rağmen ideal bir amatör gökbilim hedefi haline getirir.

<span class="mw-page-title-main">Messier 49</span> galaksi

Messier 49 (ayrıca M 49 veya NGC 4472 olarak da bilinir) Başak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 58,7 MIy (18 Mpc)uzaklıkta bulunan bir eliptik gökadadır. Charles Messier tarafından 19 Şubat 1771 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 134 olarak "Yakınlarında parçalar olan gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Haziran 1969'da gökada içerisinde bugüne kadar teyit edilmiş tek süpernova SN 1969Q gözlenmiştir. Gökadanın çekirdeği, kütlesi 5,65 × 108 M olan bir süper kütleli kara delik bulunduğunu gösteren X-ışınları yayar.

<span class="mw-page-title-main">NGC 3227</span> galaksi

NGC 3227, Aslan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 66,2 MIy (20,3 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 15 Şubat 1784 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve etkileşim halinde olduğu NGC 3226 ile birlikte Arp 94 olarak "Eşlikçileri eliptik olan sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Gökadaları amatör teleskoplarla ayırt edebilmek için 100 kez büyütme gerekir. İyi bilinen çift yıldız sistemi Gama Leonis'in 50' doğusundadır. Aslan II Grupları içinde yer alan NGC 3227 Grubu üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">SN 1006</span> süpernova

SN 1006 yaklaşık olarak 7,200 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve 1006 yılında Dünya'dan yaygın olarak gözlemlenen bir süpernova. Yaklaşık -7.5 kadir'e ulaşan görsel büyüklüğüyle tarihin en parlak görünen yıldızlarından oldu. Bu "misafir yıldız" ilk olarak Kurt takımyıldızı içinde 1006 yılının 30 Nisan ve 1 Mayıs'ında Çin, Mısır, Irak, Japonya, İsviçre ve bir ihtimal Kuzey Amerika'dan gözlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">IC 443</span>

IC 443 İkizler takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 5.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir süpernova kalıntısı. Max Wolf tarafından 25 Eylül 1892 tarihinde keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mayall II</span>

Mayall II Andromeda takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 2,9 milyon ışık yılı uzaklıkta ve andromeda Gökadası'nın yörüngesinde bulunan bir küresel yıldız kümesidir.

<span class="mw-page-title-main">RCW 103</span>

RCW 103 cetvel takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 10.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir süpernova kalıntısıdır. 2.000 yıl yaşında olduğu tahmin edilen kalıntının kalbinde, x-ışını kaynağı 1E 161348-5055 bulunur.

<span class="mw-page-title-main">SNR B0525-66.1</span>

SNR B0525-66.1 Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 170.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir süpernova kalıntısıdır. Büyük Macellan Bulutu içinde yer alan ve yaşı 5.000 yıl olarak tahmin edilen bulutsu, δ Doradus yıldızının 2 derece batısında yer alır. Patlama enerjisinin ortalama bir süpernova patlamasının hemen hemen iki katı olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">SNR 0509-67.5</span>

SNR 0509-67.5, Kılıçbalığı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 160.000 ışık yılı uzaklıkta ve Büyük Macellan Bulutu içinde bulunan bir süpernova kalıntısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Orion OB1 Birliği</span>

Orion OB1 yıldız birliği, tayf tipleri O ve B olan birkaç düzine sıcak dev yıldızdan oluşan bir yıldız grubudur. Birbirleriyle ilişkendirilmiş binlerce düşük kütleli yıldız ve bir düzine önyıldızdan meydana gelmiştir. Büyük Orion Kompleksi'nin bir parçasıdır. Görece yakınlığı ve karmaşıklığı nedeniyle üzerinde en fazla çalışılan OB birliğidir.

<span class="mw-page-title-main">Dünya'ya yakın süpernova</span>

Dünya'ya yakın süpernova, Dünya'ya yakın bir yıldızın patlaması ile oluşan süpernovalardır. Biyosferde fark edilebilir etkiler yaratır.

<span class="mw-page-title-main">Atarca rüzgarı bulutsusu</span> atarca tarafından üretilen rüzgarlarla güçlendirilmiş süpernova kalıntısı kabuğunun içinde bulunan bir bulutsu

Atarca rüzgarı bulutsusu, bazen merkezindeki bir atarca tarafından üretilen rüzgarlarla güçlendirilmiş süpernova kalıntısı (SNR) kabuğunun içinde bulunan bir bulutsu türüdür. Yunanca "πλήρης", "pleres", yani "tamamlamak" anlamına gelen kelimeden türetilen pleryon olarak da adlandırılır. Bu bulutsular, 1976 yılında süpernova kalıntılarının içinde radyo dalga boylarında artışlar gösteren bir sınıf olarak önerildi. O zamandan beri bunların, kızılötesi, optik, milimetre, X-ışını ve gama ışını kaynakları olduğu bulunmuştur.