İçeriğe atla

SARS-CoV-2

Bu madde virüs hakkındadır. Hastalık için COVID-19 sayfasına bakınız. Salgını için COVID-19 pandemisi sayfasına bakınız.
SARS-CoV ile karıştırılmamalıdır.
SARS-CoV-2
SARS-CoV-2'nin geçirimli elektron mikroskobu
bir SARS-CoV-2 virüsünün illüstrasyonu[1]     Kırmızı: spike proteinleri (S)     Gri: çift katlı lipit zarfı     Sarı: zarf proteinleri (E)     Turuncu: membran proteinleri (M)
Virüs sınıflandırması Bu sınıflandırmayı düzenle
(sırasız):Virus
Üst âlem:Riboviria
Âlem:Orthornavirae
Şube:Pisuviricota
Sınıf:Pisoniviricetes
Takım:Nidovirales
Familya:Coronaviridae
Cins:Betacoronavirus
Alt cins:Sarbecovirus
Tür: Şiddetli akut solunum sendromu ile ilişkili koronavirüsü
Mutasyon: Şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2
Çeşitleri
Sinonimler
  • 2019-nCoV

SARS-CoV-2 ya da açık adıyla şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2, Aralık 2019'da bilinen ilk varlığının bildirildiği pozitif yönelimli ve tek iplikçikli RNA virüsü olan yeni tip bir koronavirüs.[2][3][4] Virüsün insandan insana bulaştığı ve Çin'den başka diğer ülkelerden gelen raporlar sonucu bulaşma hızının Ocak 2020 ortalarında daha da hızlandığı görülmüştür.[5] Virüs, 2019-2020 Vuhan zatürre salgını sırasında zatürre olan bir hastada, pozitif bir örnek üzerinde yapılan nükleik asit testinden sonra genomik olarak dizildi.[6][7][8]

Ocak 2020'de, salgını araştıran sağlık komisyonu ekibi başkanı Zhong Nanshan'a göre Çin'in Guangdong eyaleti'nde, insandan insana bulaşma doğrulandı.[9] Şu anda yeni virüs için spesifik bir tedavi mevcut değildir, ancak mevcut anti-virallerin kullanılabilme ihtimali olabilir.[10] Şubat 2020'de Çin bilim insanları hastalığa dair bir aşı üretildiğini, bu konudaki klinik insan çalışmalarının Nisan ayında başlayacağını öngördüklerini bildirdi.[11]

12 Nisan 2024 itibarıyla dünya çapında SARS-CoV-2 virüsü nedeniyle 704.753.890 vaka, 7.010.681 ölüm ve 675.619.811 iyileşme gözlenmiştir.[12]

Adlandırma

Vuhan'da ortaya çıkan virüs tanımlandığı ilk dönemlerde çıkış yerine izafeten Vuhan koronavirüsü adıyla anılmaya başlandı. 2003'te benzer bir salgına sebep olan SARS koronavirüsünün yeni bir türü olduğu tespit edildiğindeyse 2019 yeni koronavirüsü olarak adlandırılarak 2019-nCoV kısaltması kullanılmaya başlandı. Dünya Sağlık Örgütü virüsün resmî adını şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2 ve kısaltmasını ise SARS-CoV-2 olarak belirledi.

Viroloji

Enfeksiyon

İnsandan insana bulaşarak, temas yolu ile ve öksürük gibi hava yolu ile yayıldığı doğrulanmıştır.[13] Vücudunda virüs olan insanların öksürme, hapşırma veya konuşma sırasında ağızlarından çıkan damlacıkların içerisinde virüs bulunmaktadır ve bu virüs bulunan damlacıklar başkaları tarafından solunduğunda başka insanların vücuduna virüs geçmektedir. Bu damlacıklar 5 mikrometre boyutunda damlacıklar olabilmektedir. Gözle göremeyeceğimiz bu damlacıklar sık kullanılan ortamlarda dokunulan yüzeylerde de virüslerin bulunmasına yol açabilmektedir. Virüsün farklı yüzeylerde yaşama ömrü farklıdır ve bazı yüzeylerde 80 saate kadar yaşayabilmektedir.[14]

Korunma

Kişisel hijyen kuralları korunma için oldukça önemlidir. Bireylerin dikkat edebileceği kişisel hijyen kuralları olarak elleri sıkça yıkamak veya virüsleri öldürebilecek kolonya veya diğer antiviral maddeler ile elleri temizlemek en temel kurallardandır. Virüs çok kolay bulaşabildiği için ek korunma önlemleri alınmalıdır. Virüsün en temel bulaşma yolu solunum yolu olduğu için kalabalıklardan uzak durmak, başka kişilerle yakın etkileşimden kaçınmak, solunum yollarını korumak virüsten korunmayı sağlayabilir. Kalabalık ortamlara girildiğinde solunum yollarının maske veya başka herhangi bir bez ile kapatılması havada bulunan damlacıkların solunmasını engelleyeceği için koruyucu önlem olarak uygulanabilir. Eğer bu şekilde bir önlem alınıyorsa maskelerin 2 veya 3 saat aralıklarla değiştirilmesi, diğer koruyucu atkı veya şal benzeri bezlerin de sıklıkla değiştirilmesi ve yıkanması gereklidir.

Konak

Araştırmalara göre insanlara ilk bulaşma yöntemi kesin değildir.[15]

Filogenetik ve taksonomi

SARS-CoV-2 Coronaviridae olarak bilinen geniş bir virüs familyasına aittir. Pozitif-anlamlı tek zincirli bir RNA virüsüdür [Positive-sense single-stranded RNA (+ssRNA)]. Diğer koronavirüsler nezle gibi daha hafif hastalıklara yol açabildikleri gibi aynı zamanda Orta Doğu Solunum Sendromu gibi çok daha ağır seyreden klinik tablolara da yol açabilirler. SARS-CoV-2 insanları enfekte ettiği bilinen yedinci koronavirüs türüdür. Diğer bilinen türler 229E, NL63, OC43, HKU1, MERS-CoV ve orijinal SARS-CoV'dur.[16]

2003 yılındaki şiddetli akut solunum yolu sendromundan sorumlu olan SARS-CoV gibi SARS-CoV-2 de Sarbecovirus altcinsinin (beta-CoV soy B) bir üyesidir.[17][18][19] RNA dizisi yaklaşık olarak 30,000 baz uzunluğundadır. Diğer betakoronavirüslerde olmayan bir özelliği ise polibazik ayrılma alanı ile birleşmesidir ki bu virüsün patojenitesini ve bulaşabilirliğini arttırır.[20][21][22]

Yeterli sayıda genom sekansına sahip olunduğunda bir virüs familyasının mutasyon geçmişinin filogenetik ağacı çıkarılabilir.

Biyolojik yapısı

Diğer koronavirüsler gibi SARS-CoV-2 de S (spike), E (envelope), M (membrane), and N (nucleocapsid) proteinler olarak bilinen dört yapısal proteine sahiptir. N proteini RNA genomunu tutar ve S, E ve M proteinleri birlikte viral zarfı oluşturur. Spike proteini konakçının hücre zarına yapışmasına neden olmaktadır.[23]

  • İnsan hücresinden çıkan SARS-CoV-2 (sarı)
    İnsan hücresinden çıkan SARS-CoV-2 (sarı)
  • Görünür taçları (korona) ile SARS-CoV-2 virionları
    Görünür taçları (korona) ile SARS-CoV-2 virionları
  • SARS-CoV-2 (yellow) emerging from a human cell
    İnsan hücresinden çıkan SARS-CoV-2 (sarı)
Kaynak: Rocky Mountain Laboratories (RML), United States National Institute of Allergy and Infectious Diseases (NIAID)

Belirtiler (Semptomlar)

Ana madde: Koronavirüs hastalığı 2019
Virüsün yol açtığı semptomlar
Virüsün yol açtığı semptomlar

Bildirilen semptomlar vakaların %90'ında ateş, %80'inde yorgunluk ve kuru öksürük, %20'sinde nefes darlığı ve %15'inde solunum sıkıntısı içeriyordu. Yaygın olmayan semptonlar ise baş ağrısı, burun tıkanıklığı, boğaz ağrısı, balgamlı öksürük, kas veya eklem ağrısı, üşüme, mide bulantısı veya kusma ve ishaldir. Göğüs röntgeni her iki akciğerde de belirti vermiştir. Hayati belirtiler hastaneye yatırılanların kabulü sırasında genellikle kararlıydı. Kan testleri genellikle düşük beyaz kan hücresi sayımı göstermiştir.[24][25][26][27]

Hastalık Korunma ve Kontrol Merkezi'ne (CDC) göre tüm semptomların yanı sıra bir hastanın SARS-CoV-2 yönünden değerlendirilmesi için hastalığının laboratuvarca kanıtlanmış olması, hastalığın yeni tespit edildiği yahut fazla ilerleme kaydetmediği bölgelerde ise yurt dışı seyahat geçmişi ve bu kişilerle temas geçmişi araştırılarak ortaya konması gerekmektedir.[28] Bu kriterleri sağlamayan fakat şiddetli hastalık belirtisine sahip ve etiyolojisi belirlenememiş vakaların da yeni koronavirüs açısından değerlendirilmesi gerekebilir.[28][29] En yaygın belirtileri:

Daha seyrek görülen belirtiler
Ciddi belirtiler
  • Solunum güçlüğü veya nefes darlığı
  • Göğüs ağrısı veya göğüste baskı
  • Konuşma veya hareket kaybı

Dünya Sağlık Örgütü'nün tavsiyesine göre ciddi semptomlar gösterenler derhal tıbbi yardım almalı, doktorunu veya sağlık tesisini ziyaret etmeden önce mutlaka telefonla aramalı; hafif semptomlar gösteren ve başka bir sağlık sorunu olmayan kişilerse, tedavi sürecini evde geçirmelidir. Virüsle enfekte olan kişiler ortalama 5-6 gün içinde semptomları göstermeye başlar. Bununla birlikte, bu süre 14 günü bulabilir.[30]

Test

15 Ocak 2020'de Dünya Sağlık Örgütü, Charite Hastanesinden bir viroloji ekibi tarafından geliştirilen Covid-19 için tanı testi üzerine bir protokol yayınladı.[26]

COVID-19 pandemisi

Ana madde: COVID-19 pandemisi

COVID-19 ilk olarak 2019 yılında Vuhan bölgesinde ortaya çıktı. Hızlı bir şekilde diğer bölgelere ve ülkelere yayıldı. 2019 yılında ortaya çıkan ve salgın hâline gelen koronavirüsün daha fazla yayılmasına engel olmak amacıyla Çin hükûmeti şehri 23 Ocak 2020 tarihinden itibaren karantina altına almıştır. Bunun yanı sıra şehre yapılan uluslararası uçuşlar da iptal edilmiş; Almanya, Türkiye, Fransa gibi pek çok ülke Çin Halk Cumhuriyetinden gelen tüm yolcuları termal dedektörlerle kontrol etmeye başlamıştır. Şehre 1 hafta içinde hastaneler yapıldı ve şehir ekonomisi durma noktasına geldi, Çin hükûmeti ilaç ve maske dağıttı ayrıca çoğu ülke karantina bölgesindeki vatandaşlarını bölgeden tahliye etti. Dünya Sağlık Örgütü bölgesel düzeyde tehlike düzeyini "çok yüksek" olarak belirledi. Salgının ülke düzeyinde yayılmasından sonra Vuhan'dan başka pek çok şehir daha karantinaya alındı ve bölgeye sağlık ekipleri yönlendirildi. Toplu taşıma durduruldu.

Kaynakça

  1. ^ Giaimo C (1 Nisan 2020). "The Spiky Blob Seen Around the World". The New York Times. 2 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  2. ^ "Surveillance case definitions for human infection with novel coronavirus (nCoV)". www.who.int (İngilizce). 20 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  3. ^ "Novel coronavirus (Covid-19), Wuhan, China". cdc.gov. 10 Ocak 2020. 20 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2020. 
  4. ^ Zhang, Y.-Z. (12 Ocak 2020). "Wuhan seafood market pneumonia virus isolate Wuhan-Hu-1, complete genome". GenBank (İngilizce). Bethesda MD. 21 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2020. 
  5. ^ "Chine virus death toll rises to 41, more than 1,300 infected worldwide" [1] 26 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., CNBC, 24 Ocak 2020, Ulaşım tarihi 26 Ocak 2020.
  6. ^ "中国疾病预防控制中心". www.chinacdc.cn. 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2020. 
  7. ^ "New-type coronavirus causes pneumonia in Wuhan: expert – Xinhua | English.news.cn". www.xinhuanet.com. 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2020. 
  8. ^ "CoV2020". platform.gisaid.org. 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2020. 
  9. ^ "China confirms human-to-human transmission of new coronavirus". CBC News. 20 Ocak 2020. 20 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  10. ^ "WHO says new China coronavirus could spread, warns hospitals worldwide". Reuters (İngilizce). 14 Ocak 2020. 18 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  11. ^ ""COVID-19 Vaccine Shipped, and Drug Trials Start" -TIME". 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2020. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020. 
  13. ^ "Covid-19 nedir: Çin'de ortaya çıkan koronavirüs (corona virüs) hakkında neler biliniyor?". 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020. 
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020. 
  15. ^ "Koronavirüs (Covid-19): Belirtileri neler, neden ölümlere yol açıyor?". 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2020. 
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  17. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  19. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  20. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  21. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  22. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  23. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2020. 
  24. ^ Hui, David S.; Azhar, Esam EI; Madani, Tariq A.; Ntoumi, Francine; Kock, Richard; Dar, Osman; Ippolito, Giuseppe; Mchugh, Timothy D.; Memish, Ziad A.; Drosten, Christian; Zumla, Alimuddin (14 January 2020). "The continuing epidemic threat of novel coronaviruses to global health – the latest novel coronavirus outbreak in Wuhan, China". International Journal of Infectious Diseases. 91: 264–266. doi:10.1016/j.ijid.2020.01.009. ISSN 1201-9712
  25. ^ "Experts explain the latest bulletin of unknown cause of viral pneumonia". Wuhan Municipal Health Commission. 11 Ocak 2020. 18 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2020. 
  26. ^ a b Schnirring, Lisa (14 January 2020). "Report: Thailand's coronavirus patient didn't visit outbreak market". CIDRAP. Archived from the original on 14 January 2020. Retrieved 15 January 2020.
  27. ^ "Pneumonia of Unknown Cause in China – Watch – Level 1, Practice Usual Precautions – Travel Health Notices | Travelers' Health | CDC". wwwnc.cdc.gov. 6 January 2020. Archived from the original on 8 January 2020. Retrieved 7 January 2020.
  28. ^ a b "Criteria to Guide Evaluation of Persons Under Investigation (PUI) for 2019-nCoV" 31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., CDC internet sitesi.
  29. ^ "COVID-19: Koronavirüs Salgını", Parlak Jurnal Dergisi.
  30. ^ "Q&A on coronaviruses (COVID-19)" (İngilizce). Dünya Sağlık Örgütü. 6 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şiddetli akut solunum yolu sendromu</span> Ölümcül hastalık

Şiddetli akut solunum yolu sendromu, insanları etkileyen, şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsünün (SARS-CoV) neden olduğu solunum yolu sendromu. Kasım 2002 ve Temmuz 2003 tarihleri arasında Hong Kong'da başlayan SARS salgını neredeyse pandemi hâline gelmiş ve dünya çapında 8422 vaka ve 916 ölüm görülmüştür. Dünya Sağlık Örgütü ölüm oranını %10,9 olarak açıklamıştır. Haftalar içinde SARS erkeni 2003 yılının başlarında Hong Kong'dan 37 ülkeye yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Koronavirüs</span> Coronaviridae familyasının alt familyasını oluşturan bir virüs tipi

Koronavirüs ya da korona virüsü, kuşlarda ve memelilerde hastalıklara sebep olan ve Coronaviridae familyasının iki alt familyasından birini oluşturan virüslerdir. İnsanlarda genellikle ciddi olmayan virüs, nezle vakalarının önemli bir bölümüne yol açmasıyla birlikte, aralarında MERS-CoV, SARS-CoV ve COVID-19 (2019-nCoV)'un bulunduğu bazı nadir koronavirüs çeşitleri ölüm riski bulunduran solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. Koronavirüsler ineklerde ve domuzlarda ishal, tavuklarda ise üst solunum yolu hastalıklarına sebep olur.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19 pandemisi</span> 2019da ortaya SARS-CoV-2 virüsünün neden olduğu küresel salgın

COVID-19 pandemisi veya Koronavirüs pandemisi, 17 Kasım 2019 tarihinde Çin'in Hubei bölgesinin başkenti olan Vuhan'da ortaya çıkan virüs salgınıdır. Çeşitli hastalarda belirli bir neden olmaksızın gelişen ve tedavi ile aşılara cevap vermeyen bir zatürre görülmesi üzerine SARS-CoV-2 olarak adlandırılan yeni bir koronavirüs teşhis edildi. Kişiden kişiye bulaşabilen virüsün bulaşma oranı 2020 Ocak ortasında büyüme gösterdi. İlerleyen zamanlarda Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya-Pasifik'te yer alan çeşitli ülkelerde yaşanan virüs vakaları rapor edilmeye başlandı. 11 Mart 2020'de Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel salgın ilan edildi. 13 Mart 2020'de Avrupa'nın artık koronavirüs krizinin merkez üssü hâline geldiği bildirildi. 12 Nisan 2024 tarihi itibarıyla dünyada 704.753.890 onaylanmış vaka, 675.619.811 iyileşen varken virüs nedeniyle 7.010.681 hasta öldü. 5 Mayıs 2023 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü pandeminin artık küresel acil bir durum olmadığını açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19</span> SARS-CoV-2nin neden olduğu bulaşıcı hastalık

Koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2)'nin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. İlk vaka ile Çin'in Hubei eyaletinin Wuhan şehrinde Kasım 2019 tarihinde karşılaşılmıştır. O zamandan bu yana yayılmaya devam etmiş ve dünya genelinde pandemiye neden olmuştur. Ancak bu pandemi geçtiğimiz yıl birçok ülkede sona ermiştir. 3 Mart 2020 itibarıyla dünya çapında ölüm oranı %3,4 olup, 12 Nisan 2024 tarihi itibarıyla Dünya'da 704.753.890 onaylanmış vaka, 675.619.811 iyileşen varken virüs nedeniyle 7.010.681 hasta öldü.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık'ta COVID-19 pandemisi</span> COVID-19 pandemi maddesi

Birleşik Krallık'taki ilk koronavirüs vakası 31 Ocak 2020 tarihinde Çin'den gelen ve York'ta bir otelde kalan iki kişilik ailenin solunum rahatsızlığı yaşamasının ardından tespit edildi. Dünya Sağlık Örgütü'nün vakaların özellikle Vuhan'dan gelen kişilerde solunum hastalığı olarak başladığını açıklamasının ardından Birleşik Krallık, yeni hastalık teşhisleri için laboratuvar testi geliştirdi. Heathrow Havalimanı, Vuhan kentinden gelen uçaklar için ek klinik yardımı aldı ve gözetimleri sıklaştırdı. 30 Ocakta Dünya Sağlık Örgütü'nün acil durum ilan etmesiyle Birleşik Krallık risk seviyesini yükseğe çıkarttı.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de COVID-19 pandemisi</span> COVID-19 pandemi maddesi

Çin'de COVID-19 pandemisi, COVID-19 pandemisinin Çin'deki etkilerini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya'da COVID-19 pandemisi</span> Virüs pandemisi

Finlandiya'da COVID-19 pandemisi Şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2'nin (SARS-CoV-2) neden olduğu yeni bir bulaşıcı hastalık olan koronavirüs hastalığı COVID-19'un devam eden bir viral pandemisidir. Finlandiya'da COVID-19 pandemisi sırasında ilk COVID-19 vakasının, Vuhan'dan Ivalo'ya gelen birisi ile başladığı 29 Ocak 2020'de bildirildi. Kişinin virüs testi pozitif çıktı. 7 Nisan 2023 itibarıyla Finlandiya'da koronavirüs ile enfekte olmuş toplam 9.097 kişinin öldüğü, toplam vaka sayısının ise 1.468.123 olduğu açıklandı. hasta ise iyileşti ve taburcu edildi.

<span class="mw-page-title-main">Polonya'da COVID-19 pandemisi</span>

Şubat ve Mart 2020'de, COVID-19 pandemisi sırasında, Polonya sağlık yetkilileri, bilinen yedi insanın koronavirüs'ten biri olan SARS-CoV-2'nin yanı sıra evde karantinaya alma ve izleme nedeniyle şüpheli enfeksiyon vakalarının laboratuvar testlerini gerçekleştirdi. Polonya'da SARS-CoV-2 enfeksiyonunun teyit edildiği ilk vaka, 4 Mart 2020'de resmî olarak açıklanan teyitle Zielona Góra'da hastaneye kaldırılan bir vatandaşta görüldü. Polonya'daki SARS-CoV-2'nin yerel iletim aşaması 10 Mart'ta Dünya Sağlık Örgütü'ne duyuruldu. Polonya'daki COVID-19 hastalığından ilk ölüm, 12 Mart'ta 56 yaşında bir kadının ölümüydü. Polonyalı yetkililer, diğer 20 üye devletin katıldığı COVID-19 salgını ile ilgili tıbbi ekipman satın almak için 28 Şubat 2020 Avrupa Birliği ihale prosedürüne katılmadı. Polonya, 6 Mart'ta 17 Mart ihalesine eldiven, gözlük, yüz siperi, cerrahi maske ve koruyucu giysi satın almak için başvurdu; Avrupa Komisyonu ihaledeki tüm taleplerin tekliflerden karşılandığını belirtti. 24 Nisan 2020 itibarıyla laboratuvarda 10.892 onaylı SARS-CoV-2 vakası vardı ve 494 ölüm 24 Nisan 2020 itibarıyla 1944 iyileşme mevcuttu. 10-12 Mart tarihlerinde başlayan izole kontrol önlemleri, okulları ve üniversite derslerini kapatmak ve kitle olaylarını iptal etmek ile başladı. 25 Mart'ta ise getirilen kararlar güçlendirildi, aile dışı toplantıları iki kişiyle ve dini toplantılar sınırlandı ve zorunlu olmayan seyahatler yasaklandı. 20 Mart'ta Polonya Sağlık Bakanlığı sağlık personelinin pandemi hakkında yorum yapmasını engellemeye çalıştı. Polonya Ombudsmanı Adam Bodnar, tıbbi personelin anayasaya dayanarak konuşma özgürlüğü ve halkın bilgi edinme hakkı nedeniyle salgın hakkında kamuoyu önünde konuşma hakkını savundu. Doktorlar otosansür emirlerine karşı çıktılar. Ölüm sayıları başlangıçta sadece laboratuvar onaylı SARS-CoV-2 enfeksiyonundan kaynaklanan ölümleri içeriyordu (U07.1). 1 Nisan 2020'den itibaren klinik veya epidemiyolojik olarak COVID-19 teşhisi konan ölümler (U07.2)) Ulusal Halk Sağlığı Enstitüsü tarafından COVID-19 ölümleri olarak kabul edildi., Polonya'da şüpheli COVID-19 nedeniyle karantinada ölen insanlar SARS-CoV-2 için ölüm sonrası test edilmedi, SARS-CoV-2 enfeksiyonu şüphesi nedeniyle 269.307 kişi karantina altındaydı ve testin başlamasından bu yana 42.783 SARS-CoV-2 testi yapıldı. İzolasyon kısıtlamaları 31 Mart-1 Nisan tarihleri arasında, sokaklarda yürüyen bireylerin iki metre ile ayrılmasını, parkları, bulvarları, plajları, kuaförleri ve güzellik salonlarını terk etmelerini ve refakatsiz küçüklerin evlerinden çıkmasını yasaklamasını gerektiren bir hükûmet düzenlemesiyle sıkılaştırıldı. 10 Nisan'daki bir takip yönetmeliği, 20 Nisan'dan itibaren halka açık toplantılardaki kısıtlamaları gevşeterek dini toplantıların ve cenaze törenlerinin maksimum 50 kişiye kadar yapılmasına izin verdi.

<span class="mw-page-title-main">SARS-CoV</span>

Şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü veya kısaca SARS-CoV, koronavirüslerin bir türüdür. İnsanları ve diğer memelileri enfekte etmektedir. İnsanda şiddetli akut solunum yolu sendromuna yol açar. Kendisi zarflı, pozitif anlamda tek sarmallı bir RNA virüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Slovenya'da COVID-19 pandemisi</span>

Şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2'nin neden olduğu yeni bir bulaşıcı hastalık olan koronavirüs hastalığı 2019'un devam eden salgınının Slovenya'ya yayıldığı 4 Mart 2020'deki ilk vakayla doğrulandı. Fas'tan Avrupa'da SARS-CoV-2'nin merkezi olarak kabul edilen İtalya'ya; İtalya'dan da Slovenya'ya gelen bir turist tarafından hastalık ülkeye geldi. Salgının ilk günleri, Ocak ayı sonlarında Başbakan Marjan Šarec'in istifa etmesi ve bunun sonucunda yeni hükûmetin kurulması nedeniyle Slovenya için zorlayıcıydı. İlk vaka Janez Janša Başbakan seçildikten bir gün sonra onaylandı. Geçiş döneminde salgın yükseldi. Giden ve gelen hükûmet arasında 10 Mart 2020'de ortak bir toplantı yapıldı. Görevden ayrılan Marjan Šarec'in hükûmeti 14 Mart 2020'ye kadar kriz yönetiminden sorumluydu.

<span class="mw-page-title-main">Filipinler'de COVID-19 pandemisi</span> Filipinlerde devam eden COVID-19 pandemisi

Şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü 2'nin neden olduğu yeni bir bulaşıcı hastalık olan koronavirüs hastalığı COVID-19 devam eden salgının ilk vakası 30 Ocak 2020'de Metro Manila'da teyit edildi. 38 yaşındaki Çinli bir kadın, Manila'daki San Lazaro Hastanesinde karantinaya alındı. İkinci vaka 2 Şubat'ta, 44 yaşındaki Çinli bir adamın vakası doğrulandı ve bu, Çin anakarası dışındaki hastalık yüzünden ilk doğrulanan ölüm oldu. Yurt dışında seyahat geçmişi olmayan birinin ilk vakası 5 Mart'ta, San Juan, Metro Manila'da COVID-19'un salgınının halihazırda devam etmekte olduğundan şüphe uyandıran 62 yaşındaki bir adamda doğrulandı. 8 Nisan 2023 itibarıyla Filipinler'de koronavirüs ile enfekte olmuş toplam 66.416 kişinin öldüğü, toplam vaka sayısının ise 4.083.529 olduğu açıklandı. 4.007.510 hasta ise iyileşti ve taburcu edildi.

Shi Zhengli, yarasa kökenli SARS benzeri koronavirüsleri araştıran Çinli bir virologdur. Shi, Wuhan, Jiangxia Bölgesi'nde bulunan bir biyogüvenlik seviyesi 4 (BSL-4) laboratuvarı olan Vuhan Viroloji Enstitüsü'nde (WIV) Yeni Ortaya Çıkan Bulaşıcı Hastalıklar Merkezi'ni yönetmektedir. 2017'de Shi ve meslektaşı Cui Jie, SARS koronavirüsünün Yünnan'ın ücra bir bölgesindeki yarasa popülasyonundan kaynaklandığını keşfetti. Yarasa koronavirüsleri ile yaptığı çalışmalar nedeniyle COVID-19 salgını sırasında popüler basında "Yarasa Kadın" adıyla öne çıktı.

Vuhan Viroloji Enstitüsü, Çin Bilimler Akademisi, Çin Bilimler Akademisi (CAS) tarafından yönetilen bir viroloji araştırma enstitüsüdür. Jiangxia Bölgesi, Wuhan, Hubei'de bulunan şirket, Çin anakarasındaki ilk biyogüvenlik seviye 4 (BSL-4) laboratuvarını açtı. Enstitünün Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Galveston Ulusal Laboratuvarı, Fransa'daki Centre International de Recherche en Infectiologie ve Kanada'daki Ulusal Mikrobiyoloji Laboratuvarı ile güçlü bağları vardır.

Botsvana'da COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. 30 Mart 2020'de 3 kişinin testinin pozitif çıktığının duyurulmasıyla virüsün Botsvana'ya ulaştığı teyit edildi.

Hong Kong'ta COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. 22 Ocak'ta Hong Kong'ta ilk iki vaka tespit edildi. İlk vaka ailesiyle birlikte Wuhan'da yaşayan 39 yaşındaki bir adam, ikincisi ise bir hafta önce Wuhan'ı ziyaret etmiş 56 yaşındaki bir adamdı.

Kamboçya'da COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. 27 Ocak 2020'de Kamboçya Sağlık Bakanı yaptığı açıklamada 23 Ocak'ta Çin'in Hubei kentinden gelen 60 yaşındaki Çinli bir erkekte virüsü tespit ettiklerini açıkladı.

Makao'da COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. 22 Ocak 2020'de, daha önce Wuhan'da bulunmuş olan 52 yaşındaki bir kadın ve 66 yaşındaki bir adamda olmak üzere ilk iki vaka doğrulandı.

Tayland'da COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. Tayland'ın ilk vakası Wuhan'dan gelen 61 yaşındaki bir kadında tespit edildi. Kadın 8 Ocak'ta hastanede tedavi altına alındı.

Tayvan'da COVID-19 pandemisi, devam eden küresel koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) viral pandemisinin bir parçasıdır. Tayvan'da ilk vaka 21 Ocak 2020'de tespit edildi.

Orta Doğu Solunum Sendromu ile ilişkili koronavirüs (MERS-CoV), veya EMC/2012 (HCoV-EMC/2012), Orta Doğu Solunum Sendromuna (MERS) neden olan virüstür. İnsanları, yarasaları ve develeri enfekte eden bir koronavirüs türüdür. Enfekte eden virüs, DPP4 reseptörüne bağlanarak konak hücresine giren, zarflı, pozitif anlamda, tek sarmallı bir RNA virüsüdür. Tür , Betacoronavirus cinsinin ve Merbecovirus alt cinsinin bir üyesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.