İçeriğe atla

Sławomir Mrożek

Sławomir Mrożek
Doğum29 Haziran 1930(1930-06-29)
Borzęcin, Aşağı Polonya Voyvodalığı, Polonya
Ölüm15 Ağustos 2013 (83 yaşında)
Nice, Fransa
Meslekoyun yazarı, yazar, karikatürist
MilliyetPolonya Polonya
VatandaşlıkFransız, Polonyalı

Sławomir Mrożek (29 Haziran 1930 - 15 Ağustos 2013), Polonyalı oyun yazarı, yazar ve karikatüristtir.

1963'te İtalya'ya, oradan Fransa'ya ve ardından Meksika'ya göç etmiştir. 1996'da Polonya'ya dönüp Kraków şehrine yerleşmiştir. 2008 yılında Fransa'ya geri dönmüştür.[1] Nice'te 83 yaşında ölmüştür.[2]

Tiyatro oyunları absürt tiyatro olarak nitelenir.[3] Satirik (taşlama) oyunlarının ve öykülerinin çoğu bireyin totaliter sistemde yaşadığı problemleri konu edinmiştir.

Yaşamı

Slawomir Mrozek, mimarlık ve felsefe eğitimi gördü. Liseyi 1949 yılında bitirip Polonya Birleşik İşçi Partisi'ne katıldı. 1950 yılında Przekrój gazetesinde yazmaya başladı. 1952'de Polonya Yazarlar Birliği'ne (ZLP) katıldı.[4] Sonraları Polonya'daki hükûmete karşı açıkça tavır aldı ve sürgüne zorlandı.

1959'da Maria Obremba ile evlenip Varşova'ya yerleşmiştir. 1963'te karısıyla beraber İtalya'ya iltica etmiştir. İtalya'da 5 sene kaldıktan sonra Fransa'ya geçmiş ve 1978'de Fransız vatandaşlığını almıştır.[4]

ABD, Almanya ve Meksika'da yaşamıştır. İlk karısı Maria Obremba 1969 yılında ölmüştür. 1987'de Meksikalı Susana Osorio Rosas ile evlenmiştir. 1996'da Polonya'ya dönmeye karar vermiş ve Krakov'a yerleşmiştir. 2002'de felç geçirmiş, uzun süre konuşma güçlüğü çekmiş ve durumunun düzelmesi yıllar sürmüştür. 2008'de Fransa'nın Nice kentine yerleşmiş ve burada 15 August 2013'te hayatını yitirmiştir. Cenazesi 17 Eylül 2013'te Krakov'a getirilmiş ve oraya defnedilmiştir.

Sanat Yaşamı

1950'li yılların sonlarına doğru tiyatro oyunları yazmaya başladı. İlk oyunu Policja (Polisler) 1958 yılında basılmıştır. Totalitarizm konulu Absürt tiyatro tarzında kaleme aldığı ilk uzun oyunu Tango (1965), Mrozek'e, Polonyalı çağdaş drama yazarları arasında önemli bir ün sağlamış,[1] kimilerine göre en başarılı oyunudur.[3] 1975'teki ikinci popüler oyunu Emigranci (Sığıntılar), Paris'teki Polonyalı iki göçmenin acı ve ironik bir tablosudur.[5]

Polonya'da 1960 başlarında ve 1981'deki sıkıyönetim ilanından sonra birçok oyunu yasaklanmıştır.[6]

Eserleri

  • Professor / Profesör
  • Policja / Polisler, 1958
  • Męczeństwo Piotra Ohey'a / Peter Ohey'in Şehitliği, 1959
  • Indyk / Hindi, 1960
  • Na pełnym morzu / Denizde, 1961
  • Karol, 1961
  • Striptease / Striptiz, 1961
  • Zabawa / Parti, 1962
  • Kynolog w rozterce / Köpek Yetiştiricisinin İkilemi, 1962
  • Czarowna noc / Sinirli Gece, 1963
  • Śmierć porucznika / Teğmenin Ölümü, 1963
  • Der Hirsch, 1965
  • Tango, 1965
  • Racket baby, 1965
  • Poczwórka, 1967
  • Dom na granicy / Sınırdaki Ev, 1967
  • Testarium, 1967
  • Drugie danie / Ana Yemek, 1968
  • Szczęśliwe wydarzenie / Şanslı Vaka, 1971
  • Rzeźnia / Mezbaha, 1971
  • Emigranci / Sığıntılar, 1974
  • Garbus / The Hunchback, 1975
  • Serenada / Serenat, 1977
  • Lis filozof / Filozof Tilki, 1977
  • Polowanie na lisa / Tilki Avı, 1977
  • Krawiec / Terzi, 1964
  • Lis aspirant / Çaylak Tilki, 1978
  • Pieszo / Yayan, 1980
  • Vatzlav, 1968
  • Ambassador / Büyükelçi, 1982
  • Letni dzień / Bir Yaz Günü, 1983
  • Alfa, 1984
  • Kontrakt / Kontrat, 1986
  • Portret / Portre, 1987
  • Wdowy / Dullar, 1992
  • Milość na Krymie / Kırım'da Aşk, 1993
  • Wielebni / Aziz Peder, 2000
  • Piękny widok / Güzel Manzara, 2000

Kaynakça

  1. ^ a b Krystyna Dąbrowska, Sławomir Mrożek. 29 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., September 2009.
  2. ^ Staff writer (15 Ağustos 2013). "Sławomir Mrożek nie żyje" (Lehçe). Gazeta Wyborcza. 28 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2013. 
  3. ^ a b "Sławomir Mrożek, from theEncyclopædia Britannica". 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2014. 
  4. ^ a b "Sławomir Mrożek trail". Malopolska Regional Operational Programme ERDF. Literacka Małopolska. 2013. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2013. 
  5. ^ August Grodzicki, "Bardzo polska tragikomedia." 14 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Życie Warszawy nr 5; 07-01-1976
  6. ^ Dąbrowska, Krystyna. "Slawomir Mrożek". The Adam Mickiwicz Institute - Poland's National Institute of Culture. 18 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2014. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Alek Pohl (1972) Zurück zur Form. Strukturanalysen zu Slawomir Mrozek. Berlin: Henssel ISBN 3-87329-064-2
  • Halina Stephan (1997) Transcending the Absurd: drama and prose of Slawomir Mrozek. (Studies in Slavic Literature and Poetics; 28). Amsterdam: Rodopi ISBN 90-420-0113-5

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Sławomir Mrożek ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

25 Mayıs, Miladi takvime göre yılın 145. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 220 gün vardır.

15 Ağustos, Miladi takvime göre yılın 227. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 138 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Andrzej Wajda</span>

Andrzej Witold Wajda, Polonyalı sinema yönetmeni.

Ulvi Uraz, Türk tiyatro, sinema oyuncusu ve yönetmenidir. Kurduğu topluluklarda Türk tiyatrosunun birçok tanınmış oyuncusunu yetiştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ayla Algan</span> Türk oyuncu ve şarkıcı (1937-2024)

Ayla Algan, Türk tiyatro sanatçısı, sinema oyuncusu ve şarkıcı.

Zihni Küçümen, Türk tiyatro sanatçısı, yönetmen, çevirmen ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Levent Ülgen</span> Türk oyuncu

Ömer Levent Ülgen, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, televizyon sunucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Kerim Afşar</span> Türk oyuncu

Kerim Afşar, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, yönetmen ve seslendirme sanatçısıdır.

Martin Julius Esslin, Macar asıllı Britanyalı radyo programı yapımcısı, senaryo yazarı, gazeteci, çevirmen, eleştirmen, akademisyen ve 1962 yılında aynı adlı çalışmasıyla "Absürt Tiyatro" terimini ilk defa ortaya atmış olan tiyatro profesörüdür.

Cengiz Tangör, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Nişan Hançer</span> Tiyatro ve sinema oyuncusu, ressam, yönetmen

Nişan Hançeryan, bilinen adıyla Nişan Hançer, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, yönetmen, ressam.

Ali Atilla Şendil, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Güner Sümer</span> Türk tiyatro ve sinema oyuncusu ve oyun yazarı

Güner Sümer, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, oyun yazarıdır. Yazar Adalet Ağaoğlu'nun kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Yücel Erten</span> Türk oyuncu, yönetmen, yazar ve çevirmen

Yücel Erten, Türk oyuncu, yönetmen, sanat yönetmeni, yazar, çevirmen.

Birsen Menekşeli ya da doğum adıyla Birsen Karadağlı, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.

Zeki Göker, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı, oyuncu, yazar, yönetmen, senarist, gazeteci.

Gustaw Teofil Holoubek Polonya Sejm'e üye olan bir Polonyalı aktör, yönetmen ve senatör.

<span class="mw-page-title-main">Krystyna Sienkiewicz</span>

Krystyna Waleria Sienkiewicz, Polonyalı kadın şarkıcı ve oyuncudur.

Tango, Polonyalı oyun ve köşe yazarı ve karikatürist Slawomir Mrozek’in Absürt tiyatro’yu en iyi yansıtan oyunlarından biri. Totaliter mekanizmaların yaratılmasının toplumsal biyolojik, psikolojik gözlem ve analizini yapan bu oyun, yazara uluslararası ün kazandırmıştır. İlk olarak 1964'te "Dialog" adlı edebiyat dergisinde yayınlanan eser, 1965'te Varşova'da sahnelendi. Oyun Türkçenin yanı sıra İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca da dahil, pek çok dile çevrildi. Türkiye'de bu oyun AST tarafından, 2001 yılının Aralık ayında sergilendi.

<span class="mw-page-title-main">Leon Kruczkowski</span> Polonyalı yazar ve siyasetçi (1900-1962)

Leon Kruczkowski Polonyalı bir yazar, yayıncı ve halk figürüydü. Kitaplar ve dramalar yazdı ve II. Dünya Savaşı sonrası Polonya tiyatrosunda öne çıktı. En iyi bilinen eseri, 1949'da yazılan Niemcy dramasıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.