İçeriğe atla

Sıstıg (akarsu)

Koordinatlar: 52°39′K 95°29′D / 52.650°K 95.483°D / 52.650; 95.483
Sıstıg akarsuyu
Сыстыг-Хем
Konum
Ülke(ler)4440 km²
Genel bilgiler
AğızBii-Hem
Uzunluk138 km[1]

Sıstıg akarsuyu (Tıva Türkçesi: Сыстыг-Хем, Sıstıg-Hem) - Tıva Cumhuriyeti Toju bölgesi Sıstıg-Hem köyü yakınında bir akarsu. Uzunluğu - 138 km. Akarsu havzası ise 4450 km² dolayıdır. Yıllık ortalama su tükemi — 60 m³/s. Güçlü kar ve yağmur yağışları olmaktadır.

Sözkökü

Sıstıg sözü sızmak manasına gelmektedir. Hem (Eski Tıva dilinde kem, Hakaslarda kim) ise akarsu anlamındadır. Yani sızan akarsu demektir. Rus kaynaklarında Sistig-hem (Систиг-хем) veya Siste-kem (Систе-кем) olarak da geçmiştir.

Özellikler

Biy Hem adlı akarsunun (Rusça: reka Bolşoy Yenisey) kollarındandır. Biy akarsuyunun (Tıva Türkçesinde Biy, büyük; hem ise akarsu demektir) Toju bölgesindeki beslendiği bir akarsudur. Yöre Türklerindeki öbür adları Biy-Hem, Bey-Hem, Biy-Khem, Kök-Hem)(Бий-хем, Бей-хем, Бий-Кхем, Кок-хем). Sıstıg-Hem veya Sıstıg akarsuyunun kaynağı Batı Sayanlardaki Ergek Targak Tayga sırt dağlarından gelmektedir.

Kaynakça

  1. ^ Sayısal veriler http://textual.ru/gvr/index.php?card=211461 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yenisey</span> Moğolistandan gelen, Sibiryadan geçen ve Kuzey Kutbu Okyanusuna akan nehir

Yenisey Nehri Arktik Okyanusu'na boşalan en büyük nehir sistemidir. Angara (Ангара) ve Selenga kolları ile birlikte dünyanın en uzun beşinci akarsuyu olma özelliğini taşır.

<span class="mw-page-title-main">Biy-Hem (il)</span>

Biy-Hem ili, Tuva Cumhuriyeti'nde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi Turan şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Toju (il)</span>

Toju İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Toora-Hem. Öbür yerleşimler — Saldam, Adır-Kejig, Çazılar, İy, Irban, Sıstıg-Hem.

<span class="mw-page-title-main">Toora-Hem</span>

Toora HemTıva Cumhuriyeti Toju İli'nin idari merkezi. Nüfus 2.233 kişidir (2002).

Hamsıra —, Tuva Cumhuriyetinde, Biy-Hem de denilen Büyük Yenisey akarsuyunun bir koludur.

Biy Rusça: Бия)— Altay Cumhuriyeti ve Altay krayında, Ob akarsuyunun büyük kollarından biridir.

Tuva Cumhuriyeti idari yapılanması — Sovyetler Birliği devrinden kalma bir yönetim birimi olan rayon denilen ilçe tipi idari yapılanma görülür. Sumon köy tipi yerleşimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Adır-Kejig (köy)</span>

Adır Kejik - Tıva Cumhuriyetinde Toju bölgesi içinde Azas beldesinde bir köy.

<span class="mw-page-title-main">Toju Gölü</span>

Toju göl veya Azas göl [Rusça: Тоджа (Азас), Todja (Azas)] - Tıva Cumhuriyetinde ülkenin kuzeydoğusundaki Toju bölgesinde Tıva'nın incisi diye bilinen göl.

<span class="mw-page-title-main">Tes (akarsu)</span>

Tes akarsuyu - Tıva Cumhuriyetinin güneyinde Tes-Hem bölgesi ve Erzin bölgesi dolayında ve Moğolistan'da akan uluslararası bir akarsu. Uzunluğu - 757 km. Akarsu havzası ise 30.900 km² dolayıdır. Yıllık ortalama su tükemi — 56 m³/s. (Samagaltay).

Çinge akarsu - Tıva Cumhuriyetinin ortasında Tandı bölgesinde altın ve göktaşları ile ünlenmiş bir akarsu.

Eerbek akarsu - Tıva Cumhuriyetinin ortasında Kızıl bölgesinde Yenisey akarsuyunun kollarından bir akarsu.

<span class="mw-page-title-main">Biy-Hem (akarsu)</span>

Biy Hem - Tıva Cumhuriyetinde Yenisey akarsuyunun sağ kaynağıdır. Tıva Türkçesinde büyük akarsu anlamına gelmektedir.

Öök - Tıva Cumhuriyetinde merkezi Turan şehri olan Piy Hem bölgesinde bir akarsu. Yenisey akarsuyunun kollarından birisidir. Vadisi arkeolojik açıdan zengindir.

Çaahöl akarsuyu - Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti Yenigöl ilinde küçük bir akarsu.

Şagaan Arıg akarsuyu- Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti Uluğ Kem ilinde Şagaan Arıg şehri yakınında Yenisey akarsuyunun sol kollarından bir akarsu. Hula ve Şvelig, Şagaan-Arıg'ın öbür varyantlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Yenisey (akarsu)</span> Güney Sibiryada akarsu

Küçük Yenisey akarsuyu veya Kaa-Hem - Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti alanında Yenisey akarsuyunun ana kollarından bir akarsu. Akarsu uzunluğu 680 km, havzası 58.700 km²dir.

Öök veya Eğik, Tuva Cumhuriyeti'nin Biğkem bölgesi kuzeyinde dağ.

<span class="mw-page-title-main">Irban (sum)</span>

Irban sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Toju kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Çazılar (sum)</span>

Çazılar sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Toju kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.