İçeriğe atla

Sırp Cumhuriyeti cumhurbaşkanı

Sırp Cumhuriyeti cumhurbaşkanı
Предсједник Републике Српске
Sırp Cumhuriyeti cumhurbaşkanı forsu
Görevdeki
Željka Cvijanović

19 Kasım 2018 tarihinden beri
Resmî ikametPalace of the Republic, Banja Luka
AtayanDoğrudan halk oylaması
Görev süresi4 yıl, bir keza daha seçilebilir
Oluşum7 Nisan 1992
Açılışı yapanRadovan Karadžić
VekilSırp Cumhuriyeti cumhurbaşkanı yardımcısı
Websitesihttp://www.predsjednikrs.net/

Sırp Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Sırp-Hırvatça: Предсједник Републике Српске/Predsjednik Republike Srpske) Bosna-Hersek'teki Sırp Cumhuriyeti'nde en yüksek yürütme yetkisine sahip mevkidir. Sırp Cumhuriyeti hükûmeti ile birlikte yürütme makamlarından biridir. Sırp Cumhuriyetin cumhurbaşkanı, farklı kurucu uluslardan (Sırplar, Hırvatlar ve Boşnaklar) iki başkan yardımcısıyla birlikte dört yıl için doğrudan seçilir. Hiçbiri aynı kurucu ulustan olamaz. Cumhurbaşkanın konutu Banja Luka'dadır.

İlk cumhurbaşkanı, 1992'de göreve seçilen, Bosna Savaşı sırasında Sırp Cumhuriyeti'ne liderlik eden ve daha sonra Srebrenitsa'da soykırım, savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle 40 yıl hapse mahkûm edilen Sırp Demokrat Partisi'nden Radovan Karadžić'di.[1] Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı Başkanı Željka Cvijanović 2018'de göreve başladı.

Güçler

Sırp Cumhuriyeti Anayasası'na göre, cumhurbaşkanı Sırp Cumhuriyeti'ni temsil etmekte ve devletin birliğini ifade etmektedir. Sırp Cumhuriyeti parlamenter bir sistem olarak işlev gördüğünden, cumhurbaşkanının yetkileri çok sınırlıdır. Onun yetkileri aşağıdaki gibidir:[2]

  1. Ulusal Meclise bir başbakan önermek;
  2. Yüksek Yargı ve Savcılık Konseyi'nin önerisi üzerine Anayasa Mahkemesinin bir başkanını ve hâkimlerini Ulusal Meclise önermek;
  3. Kanunları bir kararname ile ilan etmek;
  4. Af vermek;
  5. Kanunla belirlenmiş madalya ve nişanlar vermek;
  6. Anayasaya göre diğer görevleri de yerine getirmek.

Ulusal Meclis olağanüstü hâl nedeniyle bir oturum yapamazsa, cumhurbaşkanı hükûmetten bir görüş aldıktan sonra olağanüstü hâl ilan eder ve olağanüstü hâlin kaldırılması için tedbirler alır. Başkan, kendi inisiyatifiyle veya hükûmetin önerisi üzerine, savaş koşulları veya acil bir savaş tehdidi sırasında Ulusal Meclisin yargı yetkisine göre eylemler beyan eder; meclisin bir oturum yapabildiği anda, eylemler Ulusal Meclis tarafından onaylanmak üzere getirilmelidir.[2]

Cumhurbaşkanı, hükûmetten cumhuriyet için önem taşıyan belirli konularda tutumunu ifade etmesini, hükûmetin bir oturumunu çağırmasını veya hükûmetin yargı yetkisine ilişkin konuları bir gündeme koymasını isteyebilir.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Radovan Karadzic, a Bosnian Serb, Gets 40 Years Over Genocide and War Crimes". The New York Times. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2016. 
  2. ^ a b c "Устав Републике Српске" (PDF) (Sırpça). Assembly of Brčko Distrikt. 17 Haziran 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2015.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Constitution" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Teşkîlât-ı Esâsiye Kanunu (1924)</span> Türkiye Cumhuriyetinin anayasası (1924–1961)

1924 Anayasası, 20 Nisan 1924'te yürürlüğe girdi, 1921 tarihli Teşkîlât-ı Esâsiye Kanunu'nun yerini almıştır. Atatürk ilkeleri de denilen altı ilkenin eklenmesi, devletin dininin İslam olduğuna dair ibarenin kaldırılması ve kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkının verilmesi gibi birkaç önemli değişiklikle 1961'e dek yürürlükte kalmıştır. 10 Ocak 1945'te içeriği değiştirilmeden, dili Türkçeleştirilerek yeniden kabul edilmiştir. 27 Mayıs 1960 ihtilalinin ardından, yeni bir anayasa hazırlanarak 1961'de kabul edilmiş ve 1924 Anayasası yürürlükten kalkmıştır.

  1. Madde: Devletin yönetim şekli Cumhuriyettir.
  2. Madde: Türk Devleti'nin dili Türkçe, başkenti Ankara'dır.
  3. Madde: Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Bu egemenliğin tek temsilcisi TBMM'dir.
<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de siyaset</span> Türkiye Cumhuriyetinin siyasi yapısı

Türkiye'de siyaset, Türkiye'nin kuvvetler ayrılığı ilkesine dayalı bir yapısı vardır. Yasama, Yürütme ve Yargı erklerinden oluşan üçlü kuvvet ayrılığı ilkesi temel alınmıştır. Buradaki üç erk; Yasama (TBMM), Yürütme (Cumhurbaşkanı) ve Yargı (Mahkemeler) tarafından oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Soykırımı</span> Soykırım

Bosna Soykırımı ya da Boşnak Soykırımı, 1992-1995 yılları arasında Bosna Savaşı sırasında özellikle Sırplar tarafından Boşnaklara karşı Bosna-Hersek Cumhuriyeti topraklarında yapılmış bir soykırımdır. Terim, hukuksal bir kavram olarak daha çok Srebrenitsa ve Jepa katliamları için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Federasyonu</span> Federasyon

Bosna-Hersek Federasyonu (Federacija Bosne i Hercegovine, Федерација Босне и Херцеговине,

Kuvvetler ayrılığı veya güçler ayrılığı, devlet organları olan yasama, yürütme ve yargı güçlerinin birbirinden ayrılmış oldukları bir devlet yönetim modelidir. Devletin her biri birbirinden ayrı ve bağımsız güçlerdeki kol ve sorumluluk alanlarına ayrıldığı ve böylece her bir güç ve kolun bir diğeri ile güç ve sorumluluk alanları bakımından bir çatışma yaşamadıkları bu model ilk olarak antik Yunan ve Roma'da geliştirildi. Kuvvetler ayrılığında güçler normal olarak yasama, yürütme ve yargı olmak üzere üç kola ayrılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cumhurbaşkanlığı Kabinesi</span> Türkiye Cumhuriyetinin yürütme organı

Cumhurbaşkanlığı Kabinesi, Hükûmet veya Kabine, Türkiye'de Cumhurbaşkanının başkanlık ettiği ve tüm bakanların bir araya gelip kararlar aldığı kuruldur. Her bakan, kendi bakanlığını ilgilendiren iş ve emri altındaki kamu personelinin yerine getirdikleri işlem ve eylemlerinden sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Milorad Dodik</span>

Milorad Dodik, Bosnalı Sırp siyasetçi. Bosna-Hersek'e bağlı Sırp Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı ve Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı'nın genel başkanıdır.

Sırp Cumhuriyeti Ordusu, kendi kendini Sırp ayrılıkçı cumhuriyeti ilan eden Sırp Cumhuriyeti'nin (SC) ordusuydu. 1992'den 1995'e kadar Bosna Savaşı sırasında aktif olarak, Bosna-Hersek'i oluşturan iki taraftan biri olan SC'nin silahlı kuvvetleri olarak varlığını sürdürdü ve 2005 yılında Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri'ne entegre edildi. VRS kuvvetleri, Koridor 92 Operasyonu, Vrbas '92 Operasyonu, Bura Operasyonu ve Örümcek Operasyonu dahil olmak üzere bir dizi harekâta katıldı; Saraybosna kuşatması'na ve Srebrenica Katliamı'na da karıştılar.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan cumhurbaşkanı</span>

Sırbistan cumhurbaşkanı, resmî olarak Cumhuriyet cumhurbaşkanı olarak adlandırılan Sırbistan devletinin başı.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan cumhurbaşkanı</span> Macaristanın devlet başkanı

Macaristan cumhurbaşkanı, resmi olarak cumhuriyet başkanı, Macaristan'ın devlet başkanıdır. Makamın büyük ölçüde törensel bir rolü vardır, ancak aynı zamanda yasaları veto edebilir veya yasayı gözden geçirilmek üzere Anayasa Mahkemesine gönderebilir. Hükûmet bakanlarını seçmek ve yasama girişimlerine öncülük etmek gibi diğer yürütme yetkilerinin çoğu, onun yerine başbakanlık makamına verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Halklar Meclisi</span>

'Bosna-Hersek Halklar Meclisi, Bosna-Hersek Parlamenterler Meclisi'nin Temsilciler Meclisi ile birlikte görev yapan iki meclisinden biridir. 14 Aralık 1995 tarihinde kabul edilen Dayton Anlaşması'nın imzalanmasıyla kurulmuş olan meclis, entite meclislerince seçilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Ulusal Meclisi</span>

'Belarus Cumhuriyeti Ulusal Meclisi, Belarus'u yöneten iki meclisli parlamentodur. Parlamentonun iki yasama meclisi şunlardır:

Sırp Cumhuriyeti Nişanı, Sırp Cumhuriyeti Ulusal Meclisi'nin kararı ile 25 Nisan 1993 tarihinde Sırp Cumhuriyeti'nde verilen en yüksek madalyaydı.Sırp Cumhuriyeti'nin Sırp Cumhuriyeti Anayasası tarafından tanımlandığı şekliyle süslemelerden oluşan madalya anayasada geçen "devlete istisnai bir hak kazanmak için bir kişiye veya bir kuruma verilmiş olan Sırp Cumhuriyeti'nin devleti tarafından tanınması üzerine verilir." maddesi üzerine oluşturulmuştur. Sırp Cumhuriyeti Nişanı, yabancı devlet başkanlarına, olağanüstü iş ve liyakat göstermiş önde gelen kişilere ve Sırp Cumhuriyeti'nin kurulmasına önemli katkılarda bulunmuş kişi ve kurumlara verilir.

<span class="mw-page-title-main">Željka Cvijanović</span>

Željka Cvijanović, Bosnalı Sırp siyasetçi. Sırp Cumhuriyeti'nin 9. Başkanı, Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı'nın mevcut Sırp üyesi. 18. Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Radovan Višković</span>

Radovan Višković Sırp Cumhuriyeti'nin 13. ve şimdiki Başbakanı ve Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı üyesi olan Bosnalı Sırp siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Meclis (Sırp Cumhuriyeti)</span>

Ulusal Meclis Bosna-Hersek'in iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti'nin yasama organıdır. Meclis 83 milletvekilinden oluşuyor ve parlamento çoğunluğunu Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı, Demokratik Birlik ve Sosyalist Parti'den milletvekilleri oluşturuyor.

<span class="mw-page-title-main">Tunus başbakanı</span> Tunusun hükûmet başkanı

Tunus başbakanı Tunus hükümetinin yürütme organının başıdır. Başbakan, cumhurbaşkanı ile birlikte yürütme organını yönetir ve başbakanın kabinesi ile birlikte Halk Temsilcileri Meclisine, başbakanın siyasi partisine ve nihayetinde yürütme ve yasamanın politikaları ve eylemleri için seçmenlere karşı sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Fransa'da siyaset</span> Fransanın hükümet ve demokratik sistemi

Fransa'da siyaset, Beşinci Fransız Cumhuriyeti Anayasası tarafından belirlenen yarı başkanlık sistemi çerçevesinde şekillenmektedir. Bu kapsamda devlet kendisini "bölünmez, laik, demokratik ve sosyal bir Cumhuriyet" olarak tanımlar. Anayasa, kuvvetler ayrılığı ilkelerini esas almakta ve Fransa'nın 1789 Bildirisi ile tanımlanan İnsan Haklarına ve Ulusal Egemenlik ilkelerine bağlılığını beyan etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye hükûmeti</span> Hükûmet

Türkiye Hükûmeti, Türkiye'nin ulusal hükûmetidir. Başkanlık temsilî demokrasisi altında üniter bir devlet ve çok partili bir sistem içinde Anayasal bir cumhuriyet olarak yönetilir. Hükûmet terimi, toplu kurumlar kümesi veya özellikle Kabine (yürütme) anlamına gelebilir.

Arjantin hükûmeti, federal sistem çerçevesinde, cumhurbaşkanını temsil eden demokratik bir cumhuriyettir. Arjantin Devlet Başkanı hem devletin hem de hükûmetin başıdır. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı tarafından kullanılır. Yasama yetkisi Ulusal Kongreye verilmiştir. Yargı, Yürütme ve Yasama organından bağımsızdır ve Yüksek Mahkeme ile alt ulusal mahkemelerin yetkisindedir.