İçeriğe atla

Sırp-Macar Baranya-Baja Cumhuriyeti

Baranya-Bajai Szerb-Magyar Köztársaság

Српско-мађарска република Барања-Баја

Srpsko-mađarska republika'da Baranja-Baja
Sırp-Macar Baranya-Baja Cumhuriyeti
1921-1921
BaşkentPécs
Yaygın dil(ler)Macarca, Sırpça
HükûmetCumhuriyet
Devlet Başkanı 
• 1921
Petar Dobrović
Yasama organıPécs Büyük Halk Meclisi
Tarihçe 
• Kuruluşu
1921
• Dağılışı
1921
Öncüller
Ardıllar
Macaristan Krallığı
Macaristan Krallığı
Günümüzdeki durumuMacaristan

Sırp-Macar Baranya-Baja Cumhuriyeti (Macarca: Baranya-Bajai Szerb-Magyar Köztársaság, Sırpça: Српско-мађарска република Барања-Баја, Srpsko-mađarska republika'da Baranja-Baja), 14 Ağustos 1921 yılında Yugoslavya Krallığı tarafından kurulması için teşvik edilen merkezi Pécs olan kısa ömürlü devlettir. Devletin toprakları, Baranya'dan, Bačka'nın kuzey kesiminden ve Banat'ın bir bölümünden oluşuyordu.

Tarihi

Cumhuriyet güney Macaristan'ı işgal eden Kraliyet Yugoslav Ordusu'nun gözetiminde Ressam Petar Dobrović'in Pécs Büyük Halk Meclisi'nde 15-20.000 kişinin önünde Baranya bölgesi ile Bačka'nın Baja çevresindeki kuzey kesimini içerecek bağımsız cumhuriyetin kurulmasını önerdiği 14 Ağustos günü itibarıyla varlığını tesis etmiştir. Petar Dobrović, o gün yeni Cumhuriyetin yürütme komitesinin başkanı oldu[1].

Ancak, yeni cumhuriyet uluslararası tanınırlık kazanamadı ve Kraliyet Yugoslav Ordusu'na bağlı birliklerin çekilmesinden sonra Horthy'ye bağlı Macar kuvvetleri bölgeye girerek Cumhuriyet'e son verdi. 21-25 Ağustos 1921 tarihleri arasında, 1920 Trianon Antlaşması'nda tahsis edildiği gibi, bölgeye Komiser Károly Soós Bádoki yollanarak tekrar Macaristan'a bağlandı.

Nüfusu

Cumhuriyetin nüfusun çoğunluğunu Macarlardan oluşuyordu. Bölgede yaşayan diğer etnik gruplar Hırvatlar, Sırplar, Almanlar, Romenler ve Slovaklar'dı.

1919 Sırp nüfus sayımına göre, Pécs nüfusu 14.485 Güney Slav, 17.901 Macar ve 14.549 Almandı[1] 1920'deki Macaristan nüfus sayımına göre, Pécs'in nüfusu 45 Sırp, 326 Hırvat, 40.655 Macar, 5034 Almandan oluşuyordu[1] Bu farklılıklar, Sırpların ilhak etme çabalarını açıkça gösteriyor, dahası, Sırp Nüfus Sayımı'nda Sırp Ordusu üyelerini nüfus sayımına hesaplanması için gizli bir emir verilmişti[1].

Kaynakça

  1. ^ a b c d Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Szűts isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bosna Savaşı</span> Bosna Hersekte 3 yıl sürmüş askeri bir çatışma

Bosna Savaşı, 1992 ile 1995 yılları arasında Bosna-Hersek'te meydana gelen uluslararası bir silahlı çatışmaydı. Savaşın, genellikle daha önceki bir dizi şiddet olayını takiben 6 Nisan 1992'de başladığı kabul edilir. Savaş, 14 Aralık 1995'te Dayton Anlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi. Ana savaşan taraflar, sırasıyla Hırvatistan ve Sırbistan tarafından yönetilen ve sağlanan proto-devletler olan Bosna-Hersek Cumhuriyeti, Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti ve Sırp Cumhuriyeti güçleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Voyvodina</span>

Voyvodina, resmi olarak Voyvodina Özerk Bölgesi, Sırbistan devleti sınırları içinde kalan ve denize çıkışı olmayan ve Macaristan, Hırvatistan ve Romanya'yla komşu olan, özerk bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Pécs</span> Macaristanda bir yer

Pécs veya Peç, Macaristan'ın güneyinde, Mecsek dağlarının güneybatı yamacında, Hırvatistan sınırına yakın bir şehirdir. Baranya ilinin merkezi ve Macaristan'ın beşinci büyük şehridir. Yaklaşık iki bin yıllık tarihi boyunca çeşitli yönetim ve kültürlerden zamanımıza kalan zengin eserleri ve çok renkli kültürüyle tanınmış, erken Hristiyan dönemi nekropol 2000 Aralığında UNESCO Dünya Mirası listesine alınmış, 2010 yılında kültür başkenti olarak seçilen kentlerden birisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Osijek</span> Hırvatistanda Öslek-Baranja iline bağlı şehir

Osijek, Hırvatistan'ın dördüncü büyük şehridir. Osijek kenti Drava Nehri'nin kıyısına kurulmuştur. Tarihi Slavonya bölgesinin kültür ve ekonomik merkezidir. Ayrıca Osijek-Baranya bölgesinin de idari merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Krallığı</span> 1918den II. Dünya Savaşının sonuna kadar Balkanların batısında var olmuş devlet

Yugoslavya Krallığı, Güneydoğu ve Orta Avrupa'da 1918'den 1941'e kadar var olan bir devletti. 1918'den 1929'a kadar resmî olarak Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı olarak adlandırıldı, ancak kökenleri nedeniyle Yugoslavya terimi onun günlük konuşma dilindeki adıydı. Devletin resmi adı 3 Ekim 1929'da Kral I. Aleksandar tarafından Yugoslavya Krallığı olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Federal Cumhuriyeti</span>

Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Balkanlar’da yer alan, iki cumhuriyetten oluşan ve 1992-2003 yıllarında yaşamış olan bir devlettir. Ülke iç savaşta parçalanan Yugoslavya SFC'nin sınırları değişen devamı sayılabilir. 2003'te devletin resmi adı değişti ve Sırbistan-Karadağ adı alındı. Devletin bulunmuş olduğu alanda bugün Sırbistan, Karadağ ve Kosovatanınma süreci bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan tarihi</span>

Hırvatistan tarihi, bugünkü Hırvatistan topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Krayina Sırp Cumhuriyeti</span> tanınmayan ülke

Krayina Sırp Cumhuriyeti (Sırp-Hırvatça: Република Српска Крајина / Republika Srpska Krajina or РСК / RSK ya da Sırp Krayina ya da kısaca Krayina olarak bilinen Krayina Sırp Cumhuriyeti, kendi kendini ilan eden bir Sırp proto-devletiydi, yeni bağımsızlığını kazanmış Hırvatistan Cumhuriyeti içinde bir bölgeydi. Uluslararası alanda tanınmadı. Krayina adı, önemli bir Sırp nüfusuna sahip olan ve 19. yüzyılın sonlarına kadar var olan Habsburg monarşisinin tarihi askeri sınırından alınmıştır. Krayina Sırp hükûmeti, Franjo Tuđman'ın ilan ettiği bağımsız Hırvatistan'ın bir parçası olmayı reddederek, etnik Sırpların Hırvatistan'dan bağımsızlığı, Federal Yugoslavya Cumhuriyeti ve Sırp Cumhuriyeti ile birleşmesi için bir savaş yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Taarruzu</span>

Belgrad Taarruzu ya da Belgrad Stratejik Taarruz Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya Cephesi'nde, Kızıl Ordu ve Yugoslav Partizanlar'la Wehrmacht arasında gerçekleşen muharebelerdir. Esas olarak Yugoslavya'nın başkenti Belgrad'a yönelik olan bu genel taarruz harekâtı, 14 Eylül - 24 Kasım 1944 tarihleri arasında devam etmiş ve sonunda Alman işgalindeki Yugoslavya bu işgalden çıkmıştır. Sovyet ve Yugoslav kuvvetleri ayrı ve yeterli eşgüdüm olmadan harekât yaptılar. Bu durum Alman birliklerinin Belgrad bölgesinden tahliyesi için fırsat yarattı.

<span class="mw-page-title-main">Subotica</span> Sırbistanda bir şehir

Sobotka, Soboska veya Soboşka, Sırbistan’ın kuzeyinde, Macaristan’a çok yakın bir konumda yer alan bir şehir ve belediye merkezidir. Ülke içindeki özerk bölge Voyvodina’nın ikinci büyük şehridir. Şehir belediyesi 1008 km²’lik bir alan üzerine kuruludur. Toplam belediye nüfusu 141.000 civarında olan şehir merkezinin 2011 sayımına göre nüfusu 97.910'dur.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya</span> Eski bir Balkan devleti

Yugoslavya, Balkanlar’ın batısında 20. yüzyılda, üç defa farklı yapı ve idari şekille kurulmuş olan bir devlet olmuştur. Bu ada sahip olan devlet, 1918-2003 yıllarında çeşitli idari yapılarda varlığını sürdürmüş bir Balkan devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Karadağ Sosyalist Cumhuriyeti Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ni oluşturmuş olan anayasal-federal cumhuriyettir. 1963 yılına dek “Karadağ Halk Cumhuriyeti" olan cumhuriyetin adı, 7 Temmuz 1963 tarihinde Karadağ Sosyalist Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Teslić</span>

Tesliç , Kuzey-orta Bosna-Hersek'te var olan Sırp Cumhuriyeti'ndeki en büyük belediyelerden biridir. Tesliç'in bulunduğu yer üzerinden Velika Usora Nehri geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya'nın işgali</span> 1941 İkinci Dünya Savaşı sırasında Mihver devletleri tarafından Yugoslavya Krallığına Alman liderliğindeki saldırı

Yugoslavya'nın işgali veya Nisan Savaşı ve 25. Harekât, Nisan 1941 tarihinde II. Dünya Savaşı sırasında Mihver devletlerinin Yugoslavya'yı işgalidir. İşgal emri, Adolf Hitler'in Yugoslavya darbesinin ardından 27 Mart 1941'de yayımladığı "25. no. Führer Direktifi" ile ortaya kondu.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Cephesi</span>

Yugoslavya Cephesi, II. Dünya Savaşı'nın cephelerinden biridir. Cephe, Nisan 1941'de Yugoslavya'nın işgali ile açılmış ve bölgenin Partizanlarca geri alınmasıyla kapanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sırp milliyetçiliği</span>

Sırp milliyetçiliği, Sırpların bir ulus olduğunu iddia ediyor ve kültürel birliğini destekliyor. Sırp dilbilimci Vuk Stefanović Karadžić ve Sırp devlet adamı Ilija Garašanin'in etkisi altında, başlangıçta Balkanlar'daki Osmanlı egemenliği sırasında milliyetçiliğinin genel yükselişi bağlamında ortaya çıkan etnik bir milliyetçiliktir. Sırp milliyetçiliği, Osmanlı İmparatorluğu'nun gerilemesine katkıda bulunan Balkan Savaşları sırasında, I. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun dağılmasına katkıda bulunduğunda ve yine 1990'larda Yugoslav Savaşları ve Yugoslavya'nın dağılmasında önemli bir faktördü.

<span class="mw-page-title-main">Prekmurje Cumhuriyeti</span>

Prekmurje Cumhuriyeti, Prekmurje kentinde kurulmuş kuzeyinde Avusturya, doğusunda Macaristan ve güneybatısında Yugoslavya Krallığı olan tanınmamamış devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Banat, Baçka ve Baranya</span>

Banat, Bačka ve Baranya veya halk arasındaki adıyla Voyvodina, Kasım 1918 ile 1922 arasında Sırbistan Krallığı ve Sırp-Hırvat-Sloven Krallığı'nın de facto bir iliydi. Banat, Bačka ve Baranya bölgelerini içeren ilin yönetim merkezi Novi Sad'dı.

Šokci Baranya, Bačka, Slavonia ve Syrmia'nın tarihi bölgelerine özgü bir Güney Slav etnik grup. Bu bölgeler bugün doğu Hırvatistan, güneybatı Macaristan ve kuzey Sırbistan'ı kapsar. Öncelikle kendilerini Hırvatların bir alt grubu olarak tanımladıklarından dolayı Hırvatistan'da ve başka yerlerde ayrı bir etnik köken olarak kabul edilmiyorlar.

1918 ile 1920 yılları arasında Macaristan'da bir devrimler ve müdahaleler dönemi yaşandı. Macaristan Demokratik Cumhuriyeti, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda 1918'de Yıldızpatı Devrimi sırasında Mihály Károlyi tarafından Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun yıkıntılarından kuruldu. 1919'da cumhuriyet başka bir devrimle devrildi ve Macaristan Sovyet Cumhuriyeti kuruldu. Çözülmemiş çatışmalar, 1919'da Macaristan ile komşu devletler arasında savaşlara yol açtı. Macaristan Sovyet Cumhuriyeti, Romanya işgalinden sonra sona erdi. Versay'daki 1920 Trianon Antlaşması, Macaristan Krallığı'nı yarattı.