İçeriğe atla

Sırça Köşk (kitap)

Sırça Köşk
YazarSabahattin Ali
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe
TürÖykü
Yayım1947 (özgün)
1947 (Türkçe)
YayımcıYKY (günümüz)
Sayfa141
OCLC990016936

Sırça Köşk, Sabahattin Ali'nin 1947 tarihli öykü kitabı. Kitap içerisinde bulunan Sırça Köşk adlı öykü/masalın politik mesajlar taşımasından dolayı Tek parti döneminde Bakanlar Kurulu tarafından toplatıldı.[1] Kitapta yazarın 1944 ile 1947 yılları arasında basılmış hikâyeleri toplanmıştır. 13 hikâye klasik şekilde yazılırken dördü masal biçimindedir. Klasik olarak yazılan hikâyeler arasından Çirkince (1947) dışındakiler yer olarak şehirde geçmektedir. Bu, daha çok kırsal kesimi ele alan Sabahattin Ali'nin öykücülüğündeki bir değişime işaret etmektedir. Böylelikle yazar şehir yaşamını da hikâye konuları arasına katmıştır. Dekolman gibi öyküleri ile beraber hastane ve doktorları da ele almıştır.[2]

İçerik listesi

Öyküler Masallar
PortakalÇilliBir Aşk Masalı
Beyaz GemiDekolmanDevlerin Ölümü
Katil OsmanHakkımızı YedirmeyizKoyun Masalı
BöbrekCankurtaranSırça Köşk
CıgaraÇirkince
Millet YutmuyorKurtla Kuzu
Bahtiyar Köpek

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Korkmaz, Ramazan (1991). Sabahattin Ali - İnsan ve Eser (Doktora). Elazığ: Fırat Üniversitesi. s. 53-54. 
  2. ^ Gür, Bensu Funda. "Sabahattin Ali'nin Değirmen Adlı Kitabındaki Hikayelerin Kişiler Bağlamında İncelenmesi". Hacettepe Üniversitesi. 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sabahattin Ali</span> Türk yazar, şair, gazeteci ve öğretmen (1907–1948)

Sabahattin Ali, Türk yazar ve şair. Edebî kişiliğini toplumcu gerçekçi bir düzleme oturtarak yaşamındaki deneyimlerini okuyucusuna yansıttı ve kendisinden sonraki Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatını etkileyen bir figür hâline geldi. Daha çok öykü türünde eserler verse de romanlarıyla ön plana çıktı; romanlarında uzun tasvirlerle ele aldığı sevgi ve aşk temasını, zaman zaman siyasi tartışmalarına gönderme yapan anlatılarla zaman zaman da toplumsal aksaklıklara yönelttiği eleştirilerle destekledi. Kuyucaklı Yusuf (1937), İçimizdeki Şeytan (1940) ve Kürk Mantolu Madonna (1943) romanları Türkiye'deki edebiyat çevrelerinin takdirini toplayarak hem 20. yüzyılda hem 21. yüzyılda etkisini sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Masal</span> kurgusal bir hikaye içeren folklorik fantezi karakterler

Masal ya da erteği esas itibarıyla sözlü anonim halk edebiyatı ürünü, kahramanları arasında olağanüstü kişi veya yaratıkların bulunabildiği, anlatılan olayların tamamen gerçek dışı olduğu, yer ve zaman ögesinin ise daima belirsiz olduğu bir anlatı türüdür.

Tarık Dursun K., tam adıyla Tarık Dursun Kakınç, kısaca Tarık Dursun olarak da anılan Türk yazar ve yayıncıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hikâye</span> gerçek ya da tasarlanmış olayları ilgiyi çekecek bir biçimde anlatan, genellikle beş on sayfadan oluşan düzyazı türü

Hikâye ya da öykü, gerçek ya da gerçeğe yakın bir olayı aktaran kısa, düzyazı şeklindeki anlatıdır. Kısa oluşu, yalın bir olay örgüsüne sahip olması, genellikle önemli bir olay ya da sahne aracılığıyla tek ve yoğun bir etki uyandırması ve az sayıda karaktere yer vermesiyle roman ve diğer anlatım türlerinden ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Binbir Gece Masalları</span> Orta Doğu kökenli fantastik edebî eser

Binbir Gece Masalları, Orta Çağ'da kaleme alınmış olan Orta Doğu kökenli edebi eserdir. Prenses Şehrazad'ın hükümdar kocası Şehriyar'a anlattığı hikâyelerden oluşur. Arapçaya çevrildikten sonra yayılmıştır.

Orhan Hançerlioğlu, Türk yazar ve araştırmacı.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Balel</span> Türk hikâyeci, romancı ve çevirmen

Mustafa Balel, Türk hikâye ve roman yazarı, çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Murathan Mungan</span> Türk yazar

Murathan Mungan, Türk yazar, oyun yazarı ve şairdir.

<i>Kürk Mantolu Madonna</i> Sabahattin Alinin 1943 tarihli romanı

Kürk Mantolu Madonna, Sabahattin Ali'nin 1943 yılında yayımladığı bir romanıdır. Kitapta dokunaklı bir aşk hikâyesi anlatılmaktadır.

<i>Lüzumsuz Adam</i>

Lüzumsuz Adam, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1948 yılında yayınlanan dördüncü kitabıdır. Sait Faik bu kitapla yeni bir öykü tarzına yönelmiştir. Kitaptaki on dört hikâye de İstanbul'da geçmektedir.

Sırça Köşk, Sabahattin Ali'nin kısa bir masalıdır. Sabahattin Ali'nin 1947'de yayımlanan Sırça Köşk kitabına da adını veren bu masal, kitaptaki diğer masallardan önce yazılmasına rağmen kitabın ve masallar bölümünün en sonunda yer almıştır. Kitaptaki dört masalın en uzunu budur.

Zeynep Aliye, Türk öykücü, şair ve çocuk kitabı yazarıdır.

Sabahattin Ali, Türk yazar ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Ludwig Tieck</span>

Johann Ludwig Tieck Alman yazar, şair, çevirmen ve öykücü. Berlin'de doğdu. Franz Sternbalds Wanderungen (1798) gibi ilk dönemlerine ait bazı eserlerinde arkadaşı Wackenroder'in romantizm düşüncesinden etkilendi. 1799 yılında Jena'ya yerleştikten sonra Schlegel kardeşler ve Novalis gibi dönemin genç şairleriyle birlikte "Jena romantikleri" adlı topluluğu kurdu. Yabancı yazarların da etkisiyle Alman romantizmini fantastik özellikli edebiyata, Orta çağ Almanyası'nın eski yıllardaki efsanelerine yöneltti. Aynı zamanda Orta çağ Fransası'nı inceleyenlerden oldu. Don Kişot'u Almancaya çevirdi (1799-1801). August Wilhelm Schlegel'in Shakespeare'ı çevirmesine yardımcı oldu. 1812'de Ulrich von Liechtenstein'in Frauendienst adlı eseri gibi Orta çağ'dan kalma bazı yapıtları çağdaş Almancaya uyarladı. 1817'de Alman tiyatrosu hakkında bir kitap hazırladı. Avrupa şehirlerine yaptığı seyahatlerin ardından 1819 yılında Dresden'e yerleşti ve burada "şiirsel gerçekçilik" tarzında öyküler kaleme aldı. Son yapıtlarında ise W. Scott ve Manzoni'den etkilendi. Kralın çağrısı üzerine Prusya Berlini'ne geri döndü ve 28 Nisan 1853 tarihinde öldü.

<span class="mw-page-title-main">Panteleymon Romanov</span>

Panteleimon Sergeyevich Romanov, Rus Sovyet yazar. 1884 yılında Tula Oblastı'nda dünyaya geldi. Moskova Devlet Üniversitesi'nde hukuk eğitimini bitirdikten sonra kendisini edebiyata yönlendirdi. İlk hikâyesini 1911 yılında yayımladı fakat 1917 Rus Devrimi öncesinde önemli bir başarı ve ün kazanamadı. 1920 ile 1930 yılları arasından en tanınmış Sovyet yazarlardan biri haline geldi. Sovyet bürokratlarına yönelik eleştirel türdeki kısa hikâyeleri ile daha fazla tanımaya başladı. Destansı özellikler taşıyan romanlar kaleme aldı. 1938 yılında kalp rahatsızlığı yüzünden hayatını kaybetti. Yazarlar Birliği ölümünün ardından bir ilan yayımladı.

Yeni Dünya, Sabahattin Ali'nin 1943 tarihli öykü kitabı. Yazarın 1936 ile 1942 yılları arasında gazete ve dergilerde yayımlanmış 13 hikâyesinden oluşmaktadır. Kitap yazarın hikâye alanında önemli bir yetkinliğe ulaştığının göstergesi olması bakından önemlidir. İçerik olarak kasaba ve köy yaşamı dışında düşkün kadınları ele alan hikâyeler önemli bir yer tutar. Daha önce yazdığı Kanal (1934) ve Ses (1937) adlı hikâye sonrasında Hasanboğuldu (1942) adlı hikâye folklorik ve şairane kişiliğini birleştirerek ortaya koyduğu eserlerdendir. Kitabın dikkat çeken bir başka özelliği ise Sabahattin Ali‟nin gözlemci gerçekçilikten süreç dahilinde uzaklaşarak eleştirel gerçekliğe yönelmesidir. Asfalt Yol (1936) ve Bir Konferans (1941) bu bağlamdaki eserlerdir.

Değirmen, Sabahattin Ali'nin 1935 tarihli ilk öykü kitabı. Kitabın ismi aynı ada sahip öyküden gelmektedir. 3 kısımdan oluşan kitapta toplamda 16 adet öykü bulunmaktadır. Yazarın 1927 ile 1934 yılları arasındaki hikâyelerini içerir. Kitap ön sözünde Sabahattin Ali'nin kendisine yönelik eleştirel düşünceleri yer alır. Yayımlandığı yıllarda edebiyat çevrelerinin dikkatini çekmiştir. Orhan Şaik Gökyay Değirmen başlığı altındaki yazısında Sabahattin Ali'nin edebi yönüne dikkat çekerek Değirmen'in yayımlandığını okuyucularına duyurdu. İlk kısımda romantik bir anlatımın olduğunu ve tat alarak okunacak satırların olduğunu belirtti. Nurullah Ataç da Orhan Şaik gibi Değirmen başlıklı yazısında Bir Gemici Hikâyesi ve Candarma Bekir adlı hikâyeleri yazan muharririn gerçek bir sanatkâr olduğunu belirtti. Aynı zamanda Birdenbire Sönen Kandilin Hikâyesi adlı hikâyeyi çok beğendiğini ifade ederek Edgar Allan Poe'nun Usher Konağının Yıkılışı, Karakedi ve M. Waldemar gibi iç ürperten hikâyeleri sevenlerin hoşuna gideceğini söyledi.

Kağnı, Sabahattin Ali'nin 1936 tarihli öykü kitabı. İçerik olarak 1932 yılında yayımlanmış olan Bir Skandal haricinde yazarın 1935 ile 1936 yılları arasında yayımladığı 13 hikâyesini içermektedir. Hikâyelerin ana temasında köylüler, işçiler ve mahpuslar vardır. 1935 tarihli Değirmen adlı öykü kitabı ile yazarda başlayan gerçeklik eğilimi Kağnı ile devam eder. Anlatım daha yalın, dil ise daha sade olmaya başlar. Hikâyeler duygu ve izlenimden çok olay ve gözleme dayanmaktadır.

Ses, Sabahattin Ali'nin 1937 tarihli son öykü kitabı. Yazarın 1936 ile 1937 yılları arasında yazdığı hikâyeleri içerir. Bir önceki eseri olan Kağnı'daki biçimsel ve anlatımsal özellikler bu kitapta devam eder. Köstence Güzellik Kraliçesi (1936) adlı hikâye dışındakiler köylü, jandarma ve işçiler eksenindedir. Sıcak Su (1936), Ses (1937), Köpek (1937) ve Mehtaplı Bir Gece (1937) adlı hikâyeler ise yazarın öne çıkan zirve eserlerindendir.