İçeriğe atla

Sınıflama

Sınıflama (Osmanlıcatasnif, İngilizceclassification, Fransızcaclassification, AlmancaKlassifikation), varlıkları benzer özelliklerine göre birbirinden ayırmak ve sistematik bir şekilde hazırlanmış, düzenlenmiş ve nitelikleri belirlenmiş gruplara (kümelere) atama, dahil etme işlemidir.

Açıklama

Aynı grupta yer alan varlıklar benzer özelliklere sahiptir. Sınıflama her bir varlık için sistemli ve düzenli bir atama işlemi gerektirir. Önce oluşturulacak sınıfın özellikleri belirlenir[1] sonra içine o grubun niteliklerini taşıyan varlıklar atanır. Atama işlemi grubun niteliklerine ve grubun oluşturulma amacına bağlıdır. Bu nedenle sınıflamanın ne amaçla yapıldığı büyük önem taşır.

İki tip sınıflama vardır: Doğal sınıflama ve yapay sınıflama. Doğal sınıflama, şeyleri doğal niteliklerine göre, yapay sınıflama ise, isteğe ya da öngörüye göre sınıflara ayırmaktır.

Sınıflamada amaç;

  • Aranan ve ihtiyaç duyulan nesnelerin yerlerini kolayca saptamak
  • Nesnelere kısa sürede zaman kaybetmeden ulaşmak
  • Düzensizlik ve kargaşayı önlemek
  • Bir konuda daha kapsamlı bakış açısına sahip olmak
  • Anlamayı ve kavramayı kolaylaştırmak

Sınıflama, şu anlamlarda da kullanılır:

Matematikte Sınıflama

  • İstatistiksel sınıflama
  • Matematiksel sınıflama
  • Teoremlerin sınıflanması

Medyada Sınıflama

  • Doküman sınıflaması - Kütüphanecilik, bilişim ve bilişim biliminde bir problem.
    • Kütüphanecilikte sınıflama (Library classification) - Kütüphanecilikte kodlama, sıralama ve düzenleme.
    • Sınıflanmış enformasyon (Classified information) - Hükümet ya da hükûmetlerin, ulusal ya da bölgesel gereksinimlere göre kimi materyallere gizli ya da duyarlı (hassas) oldukları gerekçesiyle yasal düzenleme getirmek için yaptığı uygulama.

Bilimde Sınıflama

  • Kimyasal sınıflama - Element ve bileşikleri belirli kimyasal işlev ya da yapısal özelliklerine göre sınıflama.
  • Taksonomik sınıflama (Taxonomic classification) - Biyolojide organizmaları ortak karakteristiklerine göre gruplayarak adlandırma.
  • Organizmaların biyolojik sınıflaması - Organizmaları tür, cins, çeşit gibi grup ve kategorilere ayırma yöntemi.
  • Tıbbi sınıflama (Medical classification) - Tıbbi tanım ve prosüdürlere evrensel tıbbi kod numaraları vererek sınıflama.

Notlar

  1. ^ Buchanan, B (1979). Theory of Library Classification. 

Kaynakça

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tam sayı</span> sıfırın sağında bulunan sayılar büyükken solunda bulunan sayılar küçüktür

Tam sayılar, sayılar kümesinde yer alan sıfır (0), pozitif yönde yer alan doğal sayılar ve bunların negatif değerlerinden oluşan negatif sayılardan oluşan sayı kümesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yapay zekâ</span> insani zekaya sahip makine ve yazılım geliştiren bilgisayar bilimleri dalı

Yapay zekâ ya da kısaca YZ,, insanlar da dahil olmak üzere hayvanlar tarafından, doğal zekânın aksine makineler tarafından görüntülenen zekâ çeşididir. İlk ve ikinci kategoriler arasındaki ayrım genellikle seçilen kısaltmayla ortaya çıkar. Güçlü yapay zeka genellikle Yapay genel zekâ olarak etiketlenirken, doğal zekayı taklit etme girişimleri yapay biyolojik zekâ olarak adlandırılır. Önde gelen yapay zeka ders kitapları, alanı zeki etmenlerin çalışması olarak tanımlar: Çevresini algılayan ve hedeflerine başarıyla ulaşma şansını en üst düzeye çıkaran eylemleri gerçekleştiren herhangi bir cihaz. Halk arasında, yapay zekâ kavramı genellikle insanların insan zihni ile ilişkilendirdiği öğrenme ve problem çözme gibi bilişsel eylemleri taklit eden makineleri tanımlamak için kullanılır.

Dizge ya da sistem, birbiriyle etkileşen veya ilişkili olan, bir bütün oluşturan cisim veya varlıkların bileşkesidir. Bu varlıklar soyut veya somut olabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Farmakoloji</span> İlaçlarla ilgili biyoloji dalı

Farmakoloji ya da eczabilim günümüzdeki anlamıyla canlı organizmadaki ilaç etkilerini ve canlı organizmaya alınan ilaçların yapısını inceleyen bir bilim dalıdır. Yeni sentezlenmiş veya bitkilerden ayrıştırılmış maddelerin etkilerini biyolojik yapısını laboratuvar çalışmaları ile deney hayvanlarında, klinik araştırmalar ile insanlarda inceleyerek ilaç geliştirme çalışmalarına katkı veren bir tıp ve eczacılık bilimidir. Diğer bir deyişle, ilaçların yapımından, kullanıma sunulmasına, ilaçlar ile biyolojik dizgeler arasındaki etkileşimleri inceleyen bilim dalıdır. Farmakoloji, deneyleri ve canlılar üzerindeki araştırmalardan klinik uygulamaya değin uzanan bu karmaşık ve yoğun süreci birçok alt dalı ve yardımcı bilim dalları ile yakından bağlantılı yürütür.

Biyolojide taksonomi , ortak özelliklere dayalı olarak biyolojik organizma gruplarını adlandırma, tanımlama (sınırlandırma) ve sınıflandırma bilimsel çalışmasıdır. Organizmalar taksonlar halinde gruplandırılır ve bu gruplara taksonomik bir seviye verilir; belirli bir seviyedeki gruplar daha yüksek rütbeli daha kapsayıcı bir grup oluşturmak için toplanabilir, böylece taksonomik bir hiyerarşi oluşturulur. Modern kullanımdaki başlıca sıralamalar üst âlem, âlem, şube, sınıf, takım, familya, cins ve türdür. İsveçli botanikçi Carl Linnaeus, organizmaları kategorize etmek için Linnaean taksonomisi olarak bilinen sıralı bir sistem ve organizmaları adlandırmak için ikili adlandırma geliştirdiği için mevcut taksonomi sisteminin kurucusu olarak kabul edilir.

Uluslararası Hastalık Sınıflaması ; epidemiyoloji, sağlık yönetimi ve klinik amaçlarla dünya çapında kullanılan bir tanılama aracıdır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından derlenir. ICD'nin resmi ve tam adı "Hastalıkların ve İlgili Sağlık Sorunlarının Uluslararası İstatistiksel Sınıflaması"dır.

<span class="mw-page-title-main">Kayaç</span> doğal olarak oluşan mineral agregası

Kayaç, çeşitli minerallerin veya mineral ve taş parçacıklarının bir araya gelmesinden ya da bir mineralin çok miktarda birikmesinden meydana gelen katı birikintilerdir. Kayaç terimi eski Türkçede sahre, yeni Türkçede külte ve yabancı dillerdeki rock, roche, gestein sözcükleri karşılığı kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Farmakognozi</span> Doğal kaynakları olası bir ilaç ham maddesi olarak inceleyen bilim dalı

Farmakognozi, tıbbi bitkilerin ve diğer doğal maddelerin olası bir ilaç kaynağı olarak incelenmesidir. Amerikan Farmakognozi Derneği, farmakognoziyi "doğal kaynaklı ilaçların, etkin maddelerin veya potansiyel ilaçların ya da potansiyel etkin maddelerin fiziksel, kimyasal, biyokimyasal ve biyolojik özelliklerinin incelenmesi ve bunun yanı sıra doğal kaynaklardan yeni ilaçların araştırılması" olarak tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Organik kimya</span> karbon temelli bileşiklerin yapılarını, özelliklerini, tepkimelerini ve sentez yollarını inceleyen kimya dalı

Organik kimya, organik bileşiklerin ve organik maddelerin yani karbon atomlarını içeren çeşitli formlardaki maddelerin yapısını, özelliklerini ve reaksiyonların bilimsel çalışmasını içeren, kimyanın bir alt dalıdır. Yapının incelenmesi yapısal formüllerini belirler. Özelliklerin incelenmesi, fiziksel ve kimyasal özellikleri ve davranışlarını anlamak için kimyasal reaktivitenin değerlendirilmesidir. Organik reaksiyonların incelenmesi doğal ürünlerin, ilaçların ve polimerlerin kimyasal sentezini ve bireysel organik moleküllerin laboratuvarda ve teorik çalışma yoluyla incelenmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Organik bileşik</span> karbon-hidrojen bağları içeren kimyasal bileşik

Organik bileşikler, molekülleri karbon içeren kalabalık kimyasal bileşikler sınıfındandır. Aşağıda sunulan tarihsel nedenlerden dolayı, bu bileşiklerin küçük bir kısmı, örneğin karbonatlar, basit karbon oksitleri ve siyanürlerin yanı sıra, karbon allotropları inorganik kabul edilir. "Organik" ve "inorganik" karbon bileşikleri arasındaki ayrım "kimyanın geniş alanını düzenlemek için yararlı olsa da, çoğunlukla rastgeledir".

<span class="mw-page-title-main">Yönetim bilişim sistemleri</span> İşletme ve Bilgisayar bilimlerini kapsayan bir iş alanı

Yönetim Bilişim Sistemi terimi, sonundaki sistem sözcüğü tekil olarak kullanıldığında, hareket işlem kayıtlarını oluşturan verileri özetleyerek yönetim raporları üreten, bir bilgisayar tabanlı bilişim sistemi anlamına gelmektedir. Yönetim bilişim sistemleri ilk kez 1960'lı yılların ortalarında muhasebe, satınalma, stok, üretim, satış ve bordro konularında dönemsel raporlar hazırlamak amacı ile kullanılmıştır.

Grup ya da öbek, bir araya gelen, toplanan veya sınıflanmış bir dizi kişi veya nesnedir.

<i>Cennetten Akan Irmak</i>

Cennetten Akan Irmak: Yaşama Darwinci Bir Bakış; (İngilizce: River Out of Eden: A Darwinian View of Life, Basic Books. 1995. MNew York) Richard Dawkins'in kitabı.

Bilgi erişim, kişinin istediği bilgiye ulaşmak için bilgi toplama, veri tarama, sınıflama eylemleri ve aranan bilgiye ulaşmak için izlediği yolların tamamı olarak tanımlanabilir. Terim ilk kez Calvin N. Mooers tarafından 1950 yılında kullanılmıştır. Bilgi erişim, kişinin ihtiyaç duyduğu bilgiye ulaşma amacıyla bilgiyi toplama, sınıflama, kataloglama, depolama, büyük miktardaki verilerden arama yapma ve bu verilerden istenilen bilgiyi üretme tekniği ve sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Polifili</span>

Polifiletik grup, yakın ortak ataları olmayan, bir arada gruplandırılan organizma veya evrim geçiren yapılar olarak tanımlanır. Bu terim genellikle benzer görünen ancak ortak atalardan miras alınmayan özellikleri paylaşan gruplara uygulanır; bu özellikler homoplazi olarak bilinir ve homoplazilerin gelişimi ve fenomeni yakınsak evrim olarak bilinir. Polifilektik canlıların bir arada gruplandığı sınıflamaya polifili denir

<span class="mw-page-title-main">Sistematik</span> Biyolojinin bir dalı

Biyolojik sistematik, geçmişte yaşamış ve günümüzde yaşayan canlıların çeşitlenmesi ve zaman içinde bu canlılar arasındaki ilişkileri inceleyen bir alandır. Bu ilişkiler evrim ağaçları, filogenetik ağaçları ya da kladogramlar (filogeniler) olarak görsel hâle getirilir. Filogenilerin iki bileşeni vardır: Gruplar arasındaki ilişkileri gösteren dallanma sırası ve evrim için geçen süreyi gösteren dal uzunluğu. Tür ve daha yüksek taksonların filogenetik ağaçları anatomik ya da moleküler özellikler gibi karakter özelliklerinin evrimi ve organizmaların dağılımını araştıran biyocoğrafya üzerine yapılan çalışmalarda kullanılır. Diğer bir deyişle sistematik, Dünya üzerinde yaşamın evrimsel tarihçesini anlamak için kullanılır.

Bilgi sınıflama aslında sınıflamayı tanım olarak hepimiz bilmesekte gündelik yaşamımızda dahil bu kavramla iç içeyiz. Çünkü hepimiz işlerimizi, yaşantımızı daha kolay ve düzenli bir hale getirmek için çevremizde olan eşyalardan tutun da bilgisayarımızda olan dosyalara kadar her türlü nesneyi, maddeyi, bilgiyi sınıflandırıyoruz ve bu sınıflandırmayı çoğumuz kendimize göre yapıyoruz. Ama bilgiyi sınıflarken daha bilimsel yollarla sınıflandırma yapıyoruz.

<span class="mw-page-title-main">Gıda boyası</span> Yiyecek veya içeceğe eklendiğinde renk veren madde

Gıda katkı maddeleri, gıdaların rengini, görünüşünü, lezzetini, kokusunu vb. duyusal özelliklerini düzenlemek, besleyici değerlerini korumak, dayanıklılıklarını yani raf ömürlerini artırmak gibi amaçlar doğrultusunda kullanılan kimyasal maddeler olarak tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kütüphaneci</span> bir kütüphanede profesyonel olarak çalışan ve genellikle kütüphanecilik eğitimi almış kişi, kütüphanede bilgi hizmeti veren kişi

Kütüphaneci, üniversitelerin bilgi ve belge yönetimi bölümünden mezun olup kütüphanelerde çalışan personellerdir. "Bilgi uzmanı", "bilgi profesyoneli", "kütüphane personeli", "kütüphane uzmanı", "kütüphane öğretmeni" ve "bilgi yöneticisi" gibi unvanlarla da adlandırılır.

Belge sınıflandırma veya belge kategorizasyonu, kütüphane bilimleri, bilgi bilimi ve bilgisayar biliminde bir sorundur. Görev, bir belgeyi bir veya daha fazla sınıfa veya kategoriye atamaktır. Bu "manuel" veya algoritmik olarak yapılabilir. Belge sınıflandırmasının zihinsel olarak yapılması genellikle kütüphane biliminin alanı olmuştur, oysa belgelerin algoritmik olarak sınıflandırılması genellikle bilgi bilimi ve bilgisayar biliminin alanındadır. Ancak, sorunlar örtüşmektedir ve bu nedenle belge sınıflandırması üzerine disiplinler arası araştırmalar bulunmaktadır.