İçeriğe atla

Sıhhiye Bölüğü (roman)

Sıhhiye Bölüğü
"MASH: A Novel About Three Army Doctors"
MASH: A Novel About Three Army Doctors
Richard Hooker'ın "Sıhhiye Bölüğü" (MASH: A Novel About Three Army Doctors) adlı romanının kapağı
YazarRichard Hooker (H. Richard Hornberger)
ÇevirmenNur Üster
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce
KonularGüldürü, savaş
TürRoman
Yayım1968 (özgün)
1973 (Türkçe)
YayımcıE Yayınları
Medya türü3. Hamur kâğıt, ciltsiz, karton kapak, şömizli
Sayfa254 sayfa
Mizah serisi
Sıhhiye Bölüğü
"
MASH: A Novel About Three Army Doctors"
M*A*S*H Goes to Maine (1972) ABD'de

Sıhhiye Bölüğü, Amerikalı askerî cerrah ve yazar H. Richard Hornberger'in Richard Hooker takma adıyla[1] 1968 tarihinde yayımladığı savaş komedisi türündeki romanının adıdır. Özgün adı MASH: A Novel About Three Army Doctors (Türkçesi, MASH: Üç Ordu Doktoru Hakkında Bir Roman) olan bu çok satan roman 1970'te MASH adıyla sinemaya da aktarıldı. Filmin başarısı üzerine bu kez 1972 - 1983 yılları arasında tam 11 sezon sürecek bir televizyon dizisi yapıldı.[2][3]

Filmin olağanüstü başarısı üzerine gelen talepleri karşılamak üzere 1972 ila 1977 yılları arasında 14 adet daha devam romanı yayımlanmıştır. Bu devam romanlarından sadece iki tanesi tek başına Richard Hooker (1924-1997) tarafından yazılmıştır. Diğer 12'sinde Hooker'la birlikte William E. Butterworth adlı bir yazarın da adı geçmektedir. Açıkça dile getirilmemekle birlikte bu 12 romanın tamamını tek başına gölge yazar Butterworth'un yazmış olduğu, Hooker'ın sadece isminin kullanıldığı bilinmektedir.[4] Biri hariç tüm devam romanlarının adları M*A*S*H: ...' ya Gidiyor (Roma'ya, Moskova'ya, Viyana'ya vb.) şeklindedir.

Roman 1973 yılında Türkiye'de E Yayınları tarafından Nur Üster'in çevirisiyle "Sıhhiye Bölüğü" adıyla yayımlanmıştır. Roman Türkiye'de basıldığında ABD'de çoktan sinemaya aktarılmıştı, bu nedenle romanın kapağında filmin afişlerinden alınmış bir grafik kullanılmıştır.

Romanın adı nereden geliyor

MASH, ABD Ordusuna özgü İngilizce tıbbi-askeri bir terim olup "Seyyar Ordu Cerrahi Hastanesi" anlamına gelen "Mobile Army Surgical Hospital" kelimelerinin baş harflerinden oluşmuş bir kısaltmadır. 1945 yılında kurulan bu hastane üniteleri ABD Ordusu'nda 2006 yılına kadar hizmette kalmış, daha çok Kore Savaşı ve Vietnam Savaşı sırasında, cephenin hemen gerisinde görev yapmışlardır. Bu sahra hastaneleri genellikle çadırlardan ve kolay sökülüp takılan barakalardan oluşmuştu. ABD ordusu sonuncu "MASH" ünitesini 8 Ekim 2005 Pakistan Depremi nedeniyle Keşmir'e göndermişti, 2006'da da tüm MASH'ler görev dışı bırakıldılar.[5] MASH'lerin Türk Ordusu'ndaki karşılıkları "Sahra Hastaneleri" dir.

Konusu

Romanda, 1951 yılında Kore Savaşı sürerken burada kurulmuş 4077 numaralı MASH'te görev yapan bir grup cerrah ve yardımcı personelin gırgır dolu maceralarını anlatmaktadır. Her ne kadar bu cerrahlar birer askeri üniforma taşısalar da çoğu sivil hastanelerden gelmiş doktorlardır ve askeri disiplinden çok uzaktadırlar. Mesleklerinin gereği bu durum üstleri tarafından fazlaca dert edilmez. Ancak bu rahatlık onların görevlerini doğru dürüst yapmalarını da engellemez, bütün gün canla başla görev yaparlar, hayat kurtarmaya çalışırlar. Ama yine de ortada bir savaş vardır, gözlerin önünde ve ellerinin altında insanlar ölür, uzuvlarını kaybederler, sakat kalırlar. Savaşın bu acıları arasında boş zamanlarında gırgırlarını geçmeyi de ihmal etmezler.

Sinema ve TV uyarlamaları

  • Richard Hooker'ın 1968 yılında yayımladığı "MASH: A Novel About Three Army Doctors" adlı güldürü romanı, 1970 yılında Robert Altman tarafından MASH adıyla sinemaya uyarlanmıştı. Önemli rollerinde Donald Sutherland, Elliott Gould, Sally Kellerman, Tom Skerritt ve Robert Duvall'in oynadıkları film Şubat 1973'te Türkiye'de sinemalarda Cephede Eğlence adıyla vizyona girmiştir. Robert Altman'a 1970'te, jüri başkanlığını Kirk Douglas'ın yaptığı Cannes Film Festivali'nin büyük ödülü Altın Palmiye'yi,1971 yılında da Ring Lardner Jr.'a En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü'nü kazandıran "MASH", ABD'de "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek Kongre Kütüphanesi'nin "Ulusal Film Arşivi"nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.[6]
  • MASH'in sinemadaki başarısı üzerine 1972 yılında aynı isimde bir de TV dizisi yapıldı. Dizinin adı bu kez M*A*S*H şeklinde yazılıyordu. 1983 yılına kadar 11 sezon yayında kalan dizide Yüzbaşı 'Şahingöz' ü Alan Alda oynamıştı. Bölümler 25'er dakika sürüyordu.

Tüm M*A*S*H romanları serisi

  • Richard Hooker'ın tek başına yazdıkları:
  1. MASH: A Novel About Three Army Doctors (Sıhhiye Bölüğü) (1968) Sadece bu ilk roman Türkçeye çevrildi.
  2. M*A*S*H Goes to Maine (1972)
  3. M*A*S*H Mania (1977)
  • Richard Hooker ve William E. Butterworth'un birlikte yazdıkları:
  1. M*A*S*H Goes to Paris (1974)
  2. M*A*S*H Goes to New Orleans (1975)
  3. M*A*S*H Goes to London (1975)
  4. M*A*S*H Goes to Vienna (1976)
  5. M*A*S*H Goes to San Francisco (1976)
  6. M*A*S*H Goes to Morocco (1976)
  7. M*A*S*H Goes to Miami (1976)
  8. M*A*S*H Goes to Las Vegas (1976)
  9. M*A*S*H Goes to Hollywood (1976)
  10. M*A*S*H Goes to Texas (1977)
  11. M*A*S*H Goes to Moscow (1977)
  12. M*A*S*H Goes to Montreal (1977)

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2009. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2009. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2009. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2009. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2009. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sinema</span> filmin beyaz renk perdeye yansıtılması

Sinema veya Sinema sanatı, kamera aracılığı ile elde edilmiş görüntülerin bir ışık aracılığı ile beyaz renkte bir perdeye yansıtılarak film adı verilen sesli veya sessiz hareketli videolar elde edilmesi işidir. Üretilen bu filmler, sinema salonu adı verilen özel binalarda gösterilmektedir. Sinema sanatı genel olarak diyalog, kurgu, sahnenin düzeni, ışık, ses ve dekor gibi şeyleri yapılan filme uygun sekilde dizayn edilir. Bu işlemlerin tamamına ise sinema endüstrisi adı verilmektedir. İtalyan asıllı Fransız film kuramcısı Ricciotto Canudo sinemayı, "yedinci sanat" olarak tanımlamış ve ilk sinema 1895 yılında çekilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gazanfer Özcan</span> Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı

Saim Gazanfer Özcan, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Zeki Ökten</span> Türk yönetmen (1941–2009)

Zeki Ökten, Türk yönetmen.

Müjde Ar, asıl adıyla Kâmile Suat Ebrem,, Türk oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Robert Altman</span> Amerikalı film yönetmeni (1925 – 2006)

Robert Altman,, Amerikalı yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Vedat Türkali</span> Türk yazar, senarist

Abdülkadir Pirhasan, Türk roman ve senaryo yazarı, şairdir.

İsmail Hakkı Şen, Tiyatro ve sinema sanatçısı.

Suna Yıldızoğlu ya da doğum adıyla Sonja Eady,, İngiliz asıllı Türk sinema ve dizi oyuncusu.

<i>Cehennemden Dönüş</i>

Cehennemden Dönüş 1939 ABD yapımı bir Western filmidir. Özgün adı Stagecoach tur. Filmin özgün adının anlamı Posta Arabası dır.

<i>Cephede Eğlence</i>

Cephede Eğlence, 1970 ABD yapımı bir savaş-komedi filmidir. Özgün adı MASH olan film çevrildikten üç yıl sonra, Şubat 1973 tarihinde Türkiye'de de gösterilmiştir.

<i>Çağrı</i> (film) 1976 yapımı İslamiyetin doğuşunu konu alan film

Çağrı, Suriye asıllı Amerikalı yönetmen Mustafa Akkad'ın yönettiği, İslam'ın doğuşunu konu alan 1976 yapımı epik filmdir. Filmde Muhammed peygamberin yüzü hiç gösterilmemiş, sadece bazı olaylar onun gözüyle aktarılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jack Cardiff</span> İngiliz görüntü yönetmeni (1914-2009)

Jack Cardiff, Oscar ödüllü İngiliz görüntü yönetmeni, yönetmen. Cardiff aynı zamanda bir fotoğraf sanatçısıdır. Sinemada 1930'lu yıllardan 1980'li yıllara kadar aktif olarak çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Stanley Kramer</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni (1913 – 2001)

Stanley Kramer, Amerikalı sinema yönetmeni ve yapımcıdır.

<i>Son Patron</i> 1976 ABD yapımı dramatik dönem filmi

Son Patron 1976 ABD yapımı dramatik dönem filmidir. Özgün adı The Last Tycoon dur. Türkçe basılı bazı kaynaklarda filmin adı Son Büyük Patron ve Son Büyük Adam olarak da geçmektedir.

<i>Otuz Dokuz Basamak</i> John Buchanın 1915 yılında yayımladığı gerilim casusluk romanı

Otuz Dokuz Basamak, İskoçyalı yazar John Buchan'ın 1915 yılında yayımladığı gerilim casusluk romanının adıdır. Özgün adı The Thirty-nine Steps olan kitap, Türkiye'de 2003 yılında Saliha Engin'in çevirisiyle Bilge Kültür Sanat Yayınları'ndan çıkmıştır.(ISBN 975-8509-94-2)

<i>İnsanlar Yaşadıkça</i> (roman)

İnsanlar Yaşadıkça, Amerikalı yazar James Jones'un 1951 yılında yayımladığı savaş romanıdır. Türkiye'de ilk kez 1957 yılında Altın Kitaplar Yayınevi'nden Nazmi Aktan'ın Türkçe çevirisiyle çıktı. Aynı yayınevi 1960'lı ve 1970'li yıllarda kitabın birkaç yeni baskısını daha yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Film Arşivi</span>

ABD Ulusal Film Arşivi, Amerika Birleşik Devletleri'nde National Film Preservation Board'un Kongre Kütüphanesinde saklanmak üzere seçtiği filmlerden oluşur. 1988'de National Film Preservation Act ile kurulan Heyet, 1992, 1996, 2005 ve yine Ekim 2008'de Congress Yasası hâkimiyetine girdi. 1996 yasasıyla ayrıca kâr amacı gütmeyen ve National Film Preservation Board'a bağlı olmasına rağmen özel sektöre de yatırım yapan National Film Preservation Foundation kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Claude Lelouch</span> Fransız film yönetmeni, senarist, görüntü yönetmeni, oyuncu ve yapımcı

Claude Lelouch, Fransız film yönetmeni, senarist, görüntü yönetmeni, aktör ve yapımcı.

<span class="mw-page-title-main">Celal Yonat</span>

Celalettin Yonat, "Arap Celal" olarak bilinen Türk tiyatro ve sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Sally Kellerman</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1937 – 2022)

Sally Clare Kellerman, Amerikalı aktris ve komedyen.