İçeriğe atla

Süt-Göl (il)

Süt Göl ili
Сут-Хольский кожуун (Rusça)
Сүт-Хөл кожуун (Tuva Türkçesi)
Konum
Süt Göl ili
Süt Göl ili
Tuva Cumhuriyeti haritası içinde Süt Göl ili
Yönetim
Ülke: Rusya
Federâl Bölge: Tuva Cumhuriyeti
Başkent:Sug-Aksı
Genel bilgiler
Yüzölçüm: 9.200 km² (3.552 sq mi)
Nüfus:11.099 
 - Yoğunluk:1 /km² (3 /sq mi)
Diğer bilgiler
Dili:Tuva Türkçesi,


Süt Göl İli (Tuva Türkçesi: Сүт-Хөл кожуун / Süt-Höl kojuun) — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. Bölgenin idari merkezi — Sug-Aksı.

Coğrafya

Tuva Cumhuriyetinin batısında yer alan Süt Göl bölgesinin başlıca akarsuları - Hemçik, Alaş, Ak-Sug (Aksu). Dağ gölü ise Süt Göl.

Tarih

Nüfus

Nüfus sayısı— 2002 yılına göre 8 bin kişidir. 2010 yılına göre ise 8689 kişidir.[1]

İdari Bölümler

Bölgenin 7 kırsal idaresi olup, toplam 39 yerleşim yeri vardır:

Ekonomi

Sug-Aksı Çadaana, Aldan-Maadır kara yolu boyunca— Ak-Dovurak(Aktoprak) ile bağlantılıdır. Ekonomik meşguliyet — küçük baş hayvancılık içinde koyun yetiştiriciliği, kojuunun güneybatısında da— bitkisel üretim görülür.

Kültür

Aldan Maadır köyünde — Tuva Milli Müzesinin bir şubesi olan bir müze bulunur. 1883—1885 yıllarında «60 Bahadır» (Tuva. Алдан Маадыр/Aldan Maadır) Tuva'yı işgal eden Çinlilere karşı ayaklanırlar. Aldan Maadır Ayaklanması olarak tarih sayfalarına geçer. 60 kişiden oluşan bu kahramanlar Tuva bölgesinde şöhret olurlar. Tuva Türklerindeki milli bilinç yükselir. Çinlilere karşı birleşme ruhu tekrar alevlenir. Bu ayaklanma Mançu yönetimince kanlı bir şekilde bastırılır. Bu ayaklanma girişimi H. Nihal Atsız'ın Bozkurtların Ölümü adlı Kök Türk Kağanlığı'nı anlatan tarihi romanındaki Kür Şad Ayaklanması ile büyük benzerlik gösterir.

Müzik

İşkin köyü adını kullanan Tuva genç şarkıcısı İşkinoğlu özellikle genç kuşak tarafından tutulur.[2]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Rossiya Federasyonu 1 Ocak 2010 tarihli nüfus sayım istatistikleri http://www.gks.ru/bgd/regl/b10_109/Main.htm 30 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ http://www.youtube.com/watch?v=mGpA-BVhj0A Süt Göl bölgesinden İşkinoğlu, May ay şarkısı

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuva Cumhuriyeti</span> Rusya Federasyonu’nda Güney Sibiryada özerk bir Türk cumhuriyeti

Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bay-Tayga (il)</span>

Bay-Tayga kojuun — Tıva Cumhuriyeti'nde bir (kojuun). Yönetim Merkezi — Teeli.

<span class="mw-page-title-main">Turan (şehir)</span>

Turan, Tuva Cumhuriyeti'nde bir şehir. Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti Kızıl'a 70 km kuzaybatısındadır. 1945 yılında şehir durumuna yükselmiştir. 1989 yılı nüfusu 5976 kişi iken Rus nüfusunun Tuva'dan ayrılması üzerine 2002 yılına göre nüfus 5598 kişi olmuştur. Bu şehirde bir havaalanı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Möngün-Tayga (il)</span>

Möngün Tayga İli — Tuva Cumhuriyetinde belediye. Bölgenin idari merkezi — Mugur-Aksı.

<span class="mw-page-title-main">Çedi-Göl (il)</span>

Çedi-Höl (Yedigöl) İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Hovu-Aksı. Eski bir şehir yerleşimi üzerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Sug-Aksı</span>

Sug Aksı — Tuva Cumhuriyetinde Süt-Göl bölgesinin merkezi olan bir yerleşim yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Özerk Bölgesi</span>

Tuva özerk bölgesi — Güney Sibiryadaki Sayan Dağları dolayında 11 Ekim 1944 tarihinde Sovyetler Birliği'nin II. Dünya Savaşı yıllarındaki rejim ihracıyla ve yöneticilerini kendi tarafına çekmesiyle Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti içine kattığı 10 Ekim 1961 tarihine kadar süren özerk bölge.

Tuva Cumhuriyeti idari yapılanması — Sovyetler Birliği devrinden kalma bir yönetim birimi olan rayon denilen ilçe tipi idari yapılanma görülür. Sumon köy tipi yerleşimlerdir.

Darıma Ondar. Tıva Arat Cumhuriyetinin Çöönhemçik bölgesindeki Mançürekte Üstüü-Çırgalıg-Oy yerleşiminde doğmuştur. Tıva folklor derlemecisi, ulusal hastanenin başkanı, Tıva Cumhuriyetinin ünlü emektarı. Tıva Cumhuriyetinin Yazarlar Birliğinin üyesi olmuştur.

Kara Çıraa, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununda bir köy. Kara Çıraa beldesinin idari merkezidir. 2014 yılı nüfusu 811 kişidir.

Sug-Aksı sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Sug-Aksı köyüdür. 2020 yılı nüfusu 3215 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Sug-Aksı köyüdür.

Aldan-Maadır sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Aldan Maadır köyüdür. 2020 yılı nüfusu 1118 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Aldan-Maadır köyüdür.

Ak Daş sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Ak-Daş köyüdür. 2020 yılı nüfusu 581 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Ak-Daş köyüdür.

Bora Tayga sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 750 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Bora-Tayga köyüdür.

Kara Çıraa sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 786 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Kara-Çıraa köyüdür.

Kızıl Tayga sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 495 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Kızıl-Tayga köyüdür.

İşkin sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de İşkin köyüdür. 2020 yılı nüfusu 1122 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri İşkin köyüdür.

<span class="mw-page-title-main">Dus-Dag (sum)</span>

Dus Dag sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tal (köy)</span>

Tal — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı Balıklı beldesinin merkezi olan köydür.