İçeriğe atla

Süryaniler

Süryaniler
ܣܘܪܝܝܐ
Toplam nüfus
ort. 2-5 milyon[1][2][3][4]
Önemli nüfusa sahip bölgeler
 Suriye200.000-877.000 (Suriye İç Savaşı öncesi)[5][6]
 Irak150.000-202.000[7][8][9]
 Birleşik Devletler110.807-600.000[10][11][12]
 Ürdün44.000-150.000[13][14]
 İsveç150.000[15]
 Almanya70.000-100.000[16][17]
 Avustralya24.505-60.000[18][19]
 Lübnan39.000[20]
 Türkiye25.000[21]
 Hollanda20.000[22]
 Fransa16.000[23]
 İran7.000-17.000[24]
 Belçika15.000[22]
 Rusya14.000[25]
 Kanada10.810[26]
 Danimarka10.000[22]
  İsviçre9.500–10.000[22]
 Yunanistan6.000[27]
 Birleşik Krallık3.000-4.000[28]
 Gürcistan3.299[29]
 Ukrayna3.143[30]
 İtalya3.000[22]
 Ermenistan2.769[31]
 Yeni Zelanda1.683[32]
 Azerbaycan1.500[33]
 İsrail1.000-5.000[34][35]
Diller
Süryanice • Neo-Aramice
Din
Çoğunluk:
Süryani Hristiyanlığı
Azınlık:
Protestanlık • Katolisizm • İslam (asimile olmuşlar dahil)
İlgili etnik gruplar
Araplar,[36] Yahudiler[36] ve Sâbiîler

Süryaniler (Süryanice: ܣܘܪܝܝܐ, Suryoye), Mezopotamyalı Sâmî kökenli bir etnik gruptur.[37][38] Baskın bir diaspora nüfusuna sahip olan halk, ikamet ettikleri ülkelerdeki birincil dillerin yanı sıra Neo-Aramice veya Süryanice konuşur. Bazen kendilerini ''Asurlu",[39] "Arami"[40] veya "Keldânî"[41] olarak isimlendirirler ve tarihleri Dünya'nın en eski medeniyetlerinden biri olarak görülen Asur İmparatorluğu'na ve Kuzey Levant'daki Aramilere dayanır.[42][43][44][45][46] Süryaniler, İngilizcede de Asurlular ile aynı anlamı taşıyan kelimeyle ifade edilmektedir (İngilizce: Assyrians).[47][48][49][50]

Süryaniler çoğunlukla Hristiyan olup Doğu ve Batı Süryani Ritine bağlıdır. TDV İslâm Ansiklopedisi'ne göre aynı halkın monofizit inancına sahip olanlarına Süryânî, Nestorius’un görüşlerini kabul edenlere Nestûrî veya Âsûrî, Nestûrî olup sonrasında Roma Katolik Kilisesi’ne bağlananlara da Keldânî denilmektedir.[51] M.S. 37-43 yılları arasında elçilerin lideri Mor Petrus tarafından Antakya’da kurulmuş ve kısa zamanda bütün Orta Doğu'ya bu inancı müjdelemiştir.Kilisenin ve bâzı mensuplarının kullandığı dil, İsa’nın da konuştuğu Süryanicedir (Aramice).[52] Kilise, patriklik merkezini birçok kez değiştirmek zorunda kalmıştır. Patriklik merkezi 1963 yılından beri Suriye’nin başkenti Şam’da bulunmaktadır. İlk patrik olan Mor Petrus’tan günümüze kadar 122 patriğin başkanlık ettiği kiliseye şu anda 123. patrik olan Moran Mor İğnatiyos Efrem II başkanlık etmektedir.[]

Günümüzde Dünya'da 3 milyonu aşkın Süryani bulunmaktadır. 3,5 milyonu Hindistan’da olmak üzere yaklaşık 5,5 milyon Süryani Ortodoks'un dinî liderliğini Patrik Moran Mor İğnatiyos I. Zekka Iwas ve ona bağlı olup Hindistan’da bulunan Doğu Mafiryanı Mor Baseliyos I. Toma ve 40 metropolit yapmaktadır.[]

Tarihçe

Mardinli Süryânî kadınlar, 19. yüzyıl.

Hristiyanlık öncesi Süryânîler putperest olup kökenleri Aramilerdir. Aramiler, Süryânî ismini Hristiyanlığı kabullerinden sonra kendilerini putperest ırkdaşlarından ayırmak için kullanmışlardır. Tarihî kayıtlar, Aramilerin M.Ö. 14. yüzyılda Suriye’nin doğusunda görünmeye başladıklarını yazar. Aramileri, Sâmî kavimlerin bir kolu sayıp Mezopotamya’ya Arap Yarımadası’ndan geldiklerini tahmin edenler varsa da, bunların Mezopotamya’nın kuzeyindeki dağlık bölgelerin halkı olduğunu ileri sürenler de vardır.[53]

Tarihî Süryânî anavatanını oluşturan bölgeler, günümüzde Kuzey Irak, Güneydoğu Türkiye ve Kuzeydoğu Suriye'nin parçalarıdır. Çoğu Süryani, geçtiğimiz yüzyıldan bugüne Kuzey Amerika, Levant, Avustralya, Avrupa, Rusya ve Kafkaslar dahil olmak üzere Dünya'nın diğer bölgelerine göç etmiştir. Diyarbakır Katliamları, Ermeni Kırımı ve Rum Kırımı ile eş zamanlı olarak Osmanlı İmparatorluğu ve müttefik Kürt aşiretleri tarafından I. Dünya Savaşı sırasında gerçekleştirilmiş Süryani Katliamı, 1933'te Irak'taki Simele Katliamı, 1979 İran Devrimi, Irak ve Suriye'deki Arap milliyetçisi Baasçı politikalar, IŞİD'in yükselişi ve Ninova Ovaları'nın çoğunu ele geçirmesi gibi olaylar bu göçü tetiklemiştir.[54][55][]

2003 yılında başlayan Irak Savaşı ve 2011'de başlayan Suriye İç Savaşı sırasında İslâmî ekstremist grupların altında görülen baskıdan ötürü geleneksel olarak yaşadıkları bölgelerdeki Süryânî nüfûsu önemli ölçüde azalmıştır. Birleşmiş Milletler verilerine göre Irak'ın işgalinden bu yana Irak'tan kaçtığı bildirilen bir milyondan fazla Iraklının yaklaşık %40'ının Süryânî olduğu tespit edilmiştir.[56][57][58][]

Suriye'nin kuzey bölgelerinde Suriye İç Savaşı sırasında IŞİD'e karşı bâzı Süryanı gruplar, Suriye Demokratik Güçleri ile Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi altında savaşmıştır.[]

Dil

Yeni Aramice kolları
Ana maddeler: Süryanice ve Neo-Aramca

Bugün, Tur Abdin bölgesinde yalnızca 3.500 civarında insan Süryanice konuşmaktadır. Bununla birlikte, Avrupa diasporasında 250.000'den fazla kişi Süryaniceye "ana dili" demektedir. Yeni Aramice olarak da isimlendirilen Süryanice, Süryânî kiliselerinde kullanılan âyin dili olan Klâsik Süryânîce (kṯobonoyo) lehçesi değildir. Neo-Aramî dilleri arasında Süryânîce Doğu Neo-Aramicesi olarak sınıflandırılır. Bu grup Yahudi ve diğer Irak ve İran'ın Hristiyan Neo-Aramice lehçelerini içerir.[59]

Din

Süryaniler ağırlıklı olarak Hristiyandır ve çoğunlukla Doğu ve Batı Süryani Ritine bağlı kalmaktadırlar. Doğu Süryânî Ritini oluşturan kiliseler arasında Doğu Süryani Kilisesi (Nestûrî Kilisesi), Keldani Katolik Kilisesi ve Kadim Doğu Kilisesi bulunurken Batı Süryani Riti Süryani Ortodoks Kilisesi ve Süryani Katolik Kilisesi'nde gözlemlenir. Her iki rit de âyin ve litürji dili olarak Klâsik Süryaniceyi kullanır.[]

Kiliseler

Batı ritine bağlı kiliseler

Doğu ritine bağlı kiliseler

Coğrafi dağılım

Süryânî nüfusu
  500.000'den fazla
  100,000–500,000
  50,000–100,000
  10,000–50,000
  10.000'den az

Türkiye Süryânîleri

Türkiye’de büyük çoğunluğu İstanbul’da ikamet eden 20.000’i aşkın Süryânî olup İstanbul dışında Mardin, Mersin, Diyarbakır, Adıyaman, Elazığ, Ankara, İzmir, Malatya, Şanlıurfa, Gaziantep, Antakya, Antalya ve Adana’da yaşamaktadır. Ankara ve İzmir’i de içeren, 2002 yılında Mersin, Adıyaman, Şanlıurfa, Malatya, Gaziantep, Elazığ ve Adana yörelerinin de bağlandığı İstanbul Abraşiyesi Metropolit Mor Filüksinos Yusuf Çetin’in başkanlığında bir horiepiskopos, beş papaz ve iki rahibin ruhânî liderliğinde, vakıf yönetim kurulu ile aktif olarak varlığını sürdürmektedir. Süryani Kadim Kilisesi'inde patriğe bağlı 20 Metropolit bulunmaktadır. Bunların dördü Türkiye'dedir.

İstanbul Süryanileri

Türkiye’de 20.000'i aşkın Süryani’nin 15.000'i İstanbul’da yaşamaktadır.[60][61][] Süryanilerin İstanbul'a gelmesi yüzyıllar öncesine dayanmaktadır. Özellikle Bizans İmparatoru Konstantin’in annesi Heleni, İmparator I. Justinianus’un eşi Theodora ve İstanbul’un ilk metropoliti Altın ağızlı Mor Yuhanna (Yuhanna Chrisostom), İstanbul tarihinde iz bırakan Süryanilerden sadece birkaçıdır.

Günümüz İstanbul Süryani Abraşiyesi, 1950'lerde başlayarak 1980'lerde hız kazanan Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan göç ile oluşmaya başlamıştır. 19. yüzyılda Patrik IV. Petrus tarafından kurulup Tarlabaşı’da bulunan Meryemana Kilisesi daha sonra 1950’li yıllarda ihtiyaç sebebiyle zamanın Mardin Metropoliti Mor Filüksinos Yuhanna Dolabani’nin başkanlığında genişletilir. Daha sonra Mardin’de Metropolit Yuhanna Dolabani’nin vefatından sonra Horiepiskoposlar tarafından ruhânî liderliğinin yapıldığı İstanbul Süryani Ortodoks Kilisesi, 1986 yılında Moran Mor İğnatiyos Zeka Iwas tarafından Şam'daki patrikhanede bir törenle Mor Filüksinos Yusuf Çetin'i İstanbul Abraşiyesi Ruhânî Liderliği'ne getirmiştir.

Irak Süryanileri

1924 yılında Süryani askerler tarafından Irak Türkmenlerini hedef alan ve Levi Baskını olarak bilinen katliamda 100 kadar Türkmen yaşamını yitirmiştir. 11 Ağustos 1933'teki Simele Katliamı'nda ise çok sayıda Süryani ölmüştür. Katliam, Irak Krallığı silahlı kuvvetleri desteğinde Kürt ve Arap aşiretlerinin yaptığı sistematik katliamlar silsilesi olup "Simele Katliamı" terimi yalnızca Simele kasabasındaki katliamı değil, Kuzey Irak'ta Duhok ve Nineve (Musul) illerindeki 63 Süryani köyünde yapılan katliamları belirtir. 600[62] ilâ 3000[63][64] Süryaninin katledildiği bu katliam, Lemkin tarafından "soykırım" olarak nitelenir (İngilizce: genocide). Yahudi kökenli Polonyalı avukat Raphael Lemkin tarafından ilk kez 1944'te kullanılan «soykırım» terimi, Ermeni Kırımı, Holokost ve Simele Katliamı'ndan esinlenilerek oluşturulmuştur.[65] Avustralya'nın Sidney şehrinde 2010 yılında açılan bir anıtın levhasında “Bu anıt, 1914-1918 yılları arasında, Birinci Dünya Savaşı sırasında gerçekleştirilen Âsûrî Kırımı ve 1933’te gerçekleştirilen Simele Katliamı kurbanları anısına dikilmiştir” şeklinde bir ibare yer almaktadır.[66]

Bayraklar

Süryaniler tarafından çeşitli bayraklar kullanılmaktadır. 1968'de George Bit Atanus tarafından tasarlanmış, 1971 yılında ise Süryani organizasyonlarca kabul edilmiş Asur bayrağı, beyaz bir arka plana sahiptir. Bayrağın orta kısmında altın renkli bir daire, bu dairenin etrafında ise dört köşeli açık mavi renkli bir yıldız bulunur. Bu yıldızın dört tarafından mavi, beyaz ve kırmızı renklerden oluşan dalgalı şeritler çıkar. Bayrağın orta üst kısmında, dalgalı şeritlerin arasında Âsur tanrısı Aşur'un simgesi yer alır. Altın daire Güneş'i, Âsur yıldızı ülkeyi, üç dalgalı şerit halkın yaşadığı bölgede yer alan Dicle, Fırat ve Büyük Zap'ı simgelemektedir. Aşur'un simgesi ise eski Asurlulara atfen yerleştirilmiştir.[67]

Aramî kimliğini benimseyen Süryaniler tarafından kırmızı arka plan üzerinde kanatlı bir Güneş diskinin yer aldığı Arami-Süryani bayrağı kullanılır. Bu bayrak, 1980 yılında İsveç'teki Aramî kimliğine sahip Süryaniler tarafından oluşturulmuş olup bu grubun kökenlerini dayandırdığı tarihî Aramî halkına atıfta bulunmaktadır.[68] Kanatlı Güneş diski sembolu, Gılgamış'ın iki adet boğa adamın ortasında yer aldığı ve bu boğa adamların bir kanatlı Güneş diski taşıdığı rölyeften esinlenerek oluşturulmuştur.[]

Keldaniler de kendilerine özel bir bayrak benimsemişlerdir. 1999 yılında tescillenmiş bu bayrak, sağ ve sol kısımlarında Dicle ve Fırat'ı temsil eden iki mavi şerit, ortasında Babil'in yasa ve adalet simgesi olarak benimsenmiş sekiz köşeli yıldız ile bu yıldızın üzerinde Bâbillerin ve Keldanilerin matematik ve astronomiye katkılarına atfen yerleştirilmiş sarı Güneş ve mavi Ay sembollerini ihtiva eder.[69][]

1920 yılında pembe, beyaz ve kırmızı üç adet renkli şeritten oluşan ve en üst pembe şeridin sol kısmında üç yıldız içeren bir bayrak, Süryanileri temsilen kullanılmıştır. Bu bayrak, Türkiye'de yer alan Tur Abdin'deki Ortodoks Süryani topluluğunca oluşturulmuştur. Bayraktaki üç yıldız, Süryanilerin bağlı olduğu üç büyük mezhebi sembolize etmiştir. Bu bayrak, Bit Atanus'un tasarımının kabulü ile kullanımdan kalkmıştır.[67] 1959-1963 yılları arasında Irak bayrağı, ülkedeki Süryani azınlığa atfen ortasında kırmızı bir İştar Yıldızı barındırıyordu.

Suriye Demokratik Güçleri tarafından Kuzey Suriye'de kontrol edilen bölgelerde Süryanileri temsil etmesi için Süryani Birlik Partisi ile Süryani Askerî Konseyi tarafından yukarıdan aşağıya mavi, sarı ve kırmızı olmak üzere üç renkten oluşan bir bayrak kullanımdadır.[]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Murre-van den Berg, Heleen (2011). "Syriac Orthodox Church". Kurian, George Thomas (Ed.). The Encyclopedia of Christian Civilization. Wiley-Blackwell. s. 2304. ISBN 978-1-4051-5762-9. 
  2. ^ Birden fazla referans:
  3. ^ Simmons, Mary Kate (1998). Unrepresented Nations and Peoples Organization: yearbook. ISBN 9789041102232. 
  4. ^ Birden fazla referans:
  5. ^ "Syria's Assyrians threatened by extremists – Al-Monitor: the Pulse of the Middle East". Al-Monitor. 28 Nisan 2014. 29 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015. 
  6. ^ Birden fazla referans:
  7. ^ "Open Doors USA - Iraq". Open Doors. 7 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Population Project". Shlama Foundation. 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Erasing the Legacy of Khabour: Destruction of Assyrian Cultural Heritage in the Khabour Region of Syria" (PDF). Assyrian Policy Institute. 8 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  10. ^ Data Access and Dissemination Systems (DADS). "American FactFinder – Results". 12 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2020. 
  11. ^ "Selected Population Profile in the United States : 2011 American Community Survey 1-Year Estimates". Factfinder2.census.gov. 12 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2013. 
  12. ^ Birden fazla referans:
  13. ^ "Assyrian and Chaldean Christians Flee Iraq to Neighboring Jordan". 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ "Brief History of Assyrians, AINA". 2 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ Nyheter, SVT (9 Mayıs 2018). "Statministerns folkmordsbesked kan avgöra kommunvalet: "Underskatta inte frågan"". SVT Nyheter (İsveççe). 9 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ "Diskussion zum Thema 'Aaramäische Christen' im Kapitelshaus" Borkener Zeitung (Almanca) (archived link, 8 October 2011)
  17. ^ 70,000 Syriac Christians according to REMID 25 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (of which 55,000 Syriac Orthodox).
  18. ^ "Redirect to Census data page". 5 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015. 
  19. ^ "Fear checks turnout for Iraq poll". smh.com.au. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2015. 
  20. ^ Tore Kjeilen. "Lebanon / Religions – LookLex Encyclopaedia". Looklex.com. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2013. 
  21. ^ "2018 U.S. Department of State International Religious Freedom Report: Turkey". 25 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  22. ^ a b c d e "CNN Under-Estimates Iraqi Assyrian Nüfusulation". Aina.org. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2013. 
  23. ^ Wieviorka & Bataille 2007, ss. 166
  24. ^ "2018 U.S. Department of State International Religious Freedom Report: Iran". 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  25. ^ НАСЕЛЕНИЕ ПО НАЦИОНАЛЬНОСТИ И ВЛАДЕНИЮ РУССКИМ ЯЗЫКОМ ПО СУБЪЕКТАМ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ. Russian Federal State Statistics Service (Rusça). 24 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  26. ^ Statistics Canada. "2011 National Household Survey: Data tables". 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2014. 
  27. ^ Tzilivakis, Kathy (10 Mayıs 2003). "Iraq's Forgotten Christians Face Exclusion in Greece". Athens News. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2012. 
  28. ^ "This figure is an estimate from the Assyrian Cultural and Advice Centre" [3] 1 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at Iraqi Assyrians in London: Beyond the 'Immigrant/Refugee' Divide; Journal of the Anthropological Society of Oxford, 1995 28 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  29. ^ "Georgia – ecoi.net – European Country of Origin Information Network". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015. 
  30. ^ State statistics committee of Ukraine – National composition of nüfusulation, 2001 census 8 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Ukrainian)
  31. ^ "2011 Armenian Census" (PDF). 3 Eylül 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eki 2020. 
  32. ^ http://www.stats.govt.nz/ 26 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. New Zealand 2006 census
  33. ^ Joshua Project. "Assyrian in Azerbaijan". 19 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015. 
  34. ^ "The ethnic origin of Christians in Israel". parshan.co.il (İbranice). 31 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  35. ^ Shams, Alex. "Learning the language of Jesus Christ". Roads & Kingdoms. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2019. 
  36. ^ a b Shoup, John A. (2011). Ethnic Groups of Africa and the Middle East: An Encyclopedia. s. 30. ISBN 978-1-59884-362-0. 
  37. ^ Orta Doğu'nun yerli toplumlarından olan Süryaniler:
    • Mordechai Nisan, Minorities in the Middle East: A History of Struggle and Self-Expression, p. 180
    • Carl Skutsch, Encyclopedia of the World's Minorities, p. 149
    • Steven L. Danver, Native Peoples of the World: An Encyclopedia of Groups, Cultures and Contemporary Issues, p. 517
  38. ^ Richard T. Schaefer, Encyclopedia of Race, Ethnicity & Society, p. 107
  39. ^ "Asurlu" teriminin kullanımı:
    • John A. Shoup, Ethnic Groups of Africa and the Middle East: An Encyclopedia, p. 30
    • Nicholas Aljeloo, Who Are The Assyrians?
    • Steven L. Danver, Native Peoples of the World: An Encyclopedia of Groups, Cultures and Contemporary Issues, p. 517
  40. ^ "Arami" teriminin kullanımı:
    • Donabed & Mako, Identity of Syrian Orthodox Christians, p. 72
    • Nicholas Aljeloo, Who Are The Assyrians?
    • John A. Shoup, Ethnic Groups of Africa and the Middle East: An Encyclopedia, p. 30
  41. ^ "Keldânî" teriminin kullanımı:
  42. ^ "Adıyaman Süryani Kadim Metropolitliği". www.adiyamanmetropolitligi.org. 8 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2023. 
  43. ^ "Ethno-Cultural and Religious Identity of Syrian Orthodox Christians, Sargon Donabed and Shamiran Mako". 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019. Genel olarak Türkiye, Suriye ve daha az ölçüde Irak'taki Suriyeli Ortodokslar kendileri Asurlar veya daha yakın geçmişteki Aramiler ile özdeşleşiyor. 
  44. ^ "Ethno-Cultural and Religious Identity of Syrian Orthodox Christians, Sargon Donabed and Shamiran Mako, p. 75". 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2019. 
  45. ^ Castellino, Joshua; Cavanaugh, Kathleen A. (25 Nisan 2013). Minority Rights in the Middle East (İngilizce). OUP Oxford. ISBN 978-0-19-967949-2. 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2020. 
  46. ^ Ephrem Barsoum, Matti Moosa The Scattered Pearls A History Of Syriac Literature And Sciences (İngilizce). 1956. 
  47. ^ Life, Mardin. "Süryani ne demek? Süryaniler kimdir? Süryani kelimesi ne anlama geliyor?". Mardin Life. 18 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021. 
  48. ^ Günel, Aziz (1970). Türk Süryaniler tarihi. Yazan. 5 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2023. 
  49. ^ The Assyrians - From Nineveh to Södertälje (İngilizce). Svante Lundgren. Ekim 27, 2016. s. 40. 18 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.  Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
  50. ^ Egotype. "Newly Digitised Manuscript Sheds Valuable Light on Assyrian Identity". Newly Digitised Manuscript Sheds Valuable Light on Assyrian Identity (İngilizce). 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022. 
  51. ^ "KELDÂNÎLER - TDV İslâm Ansiklopedisi". islamansiklopedisi.org.tr (İngilizce). 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2020. 
  52. ^ "Syrian Orthodox Church". 1 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eki 2020. 
  53. ^ ÇAKI, F.-YILMAZ, Ş., (2005), “Kimlik tartışması ve Süryaniler: Bir Literatür Çalışması”, Süryaniler ve Süryanilik III, Ankara.
  54. ^ "Falling for ISIS Propaganda About Christians". www.aina.org. 23 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  55. ^ Eden Naby. "Documenting The Crisis In The Assyrian Iranian Community". 2 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  56. ^ "Assyrian Christians 'Most Vulnerable Population' in Iraq". The Christian Post. 8 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2006. 
  57. ^ "Iraq's Christian community, fights for its survival". Christian World News. 7 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2020. 
  58. ^ "U.S. Gov't Watchdog Urges Protection for Iraq's Assyrian Christians". The Christian Post. 11 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2007. 
  59. ^ "Šlomo Surayt". textbook.surayt.com. 24 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eki 2020. 
  60. ^ "Süryaniler | Renkler Solmasın, Kültürler Kaybolmasın". www.suryaniler.com. 13 Aralık 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eki 2020. 
  61. ^ "HugeDomains.com - SuryaNilik.COM is for sale (Surya Nilik)". www.hugedomains.com. 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eki 2020. 
  62. ^ Zubaida 2000, s. 370
  63. ^ "Displaced persons in Iraqi Kurdistan and Iraqi refugees in Iran" (PDF). fidh.org. International Federation for Human Rights. Ocak 2003. 1 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Eylül 2011. 
  64. ^ DeKelaita, Robert (22 Kasım 2009). "The Origins and Developments of Assyrian Nationalism" (PDF). Committee on International Relations Of the University of Chicago. Assyrian International News Agency. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Eylül 2011. 
  65. ^ "Raphael Lemkin". EuropeWorld. 22 Haziran 2001. 16 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2011. 
  66. ^ "Sidney'de "Asuri Soykırımı" Anıtı Açıldı". 10 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2012. 
  67. ^ a b "The History and Meaning Behind the Assyrian Flag". Assyrian Cultural Foundation. 27 Mart 2017. 27 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2020. 
  68. ^ Atto, Naures (2011). Hostages in the Homeland, Orphans in the Diaspora: Identity Discourses among the Assyrian/Syriac Elites in the European Diaspora. Leiden University Press.
  69. ^ "Chaldean Flag". chaldeanflag.com. 20 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eki 2020. 
  70. ^ "Assyrian Cultural Foundation" (İngilizce). 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021. 
  71. ^ "Syriac-Aramaic People (Syria)". Crwflags.com. 4 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2008. 
  72. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  73. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 

Dış bağlantılar

Süryaniler Kimdir? - Renkler Solmasın, Kültürler Kaybolmasın 28 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

https://www.assyrianstudiesassociation.org/ 10 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

https://www.acsya.org/ 10 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Süryanice</span> modern Aramicenin batı lehçesi

Süryanice, ayrıca Sürya-Aramice veya Klâsik Süryanice, Afroasya dil ailesinin Kuzeybatı Semitik dillerinde bulunan ve Arami alfabesinin bir türevi olan Süryani alfabesi ile yazılan bir dildir.

Aramiler, MÖ 11. yüzyıl ve MÖ 8. yüzyıl arasında Kuzey Suriye, Mezopotamya, Doğu Akdeniz kıyıları ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşamış, bölgede bazı devletler ve şehirler kurmuş halk.

<span class="mw-page-title-main">Süryani Ortodoks Kilisesi</span> Antakya Süryani Ortodoks Kilisesi

Süryani Kadim Kilisesi ya da Süryani Ortodoks Kilisesi Doğu Hristiyan mezhebidir ve Orta Doğu'da yaşayan Hristiyan Semitik bir halk olan Süryaniler’in çoğu bu mezhebe üyedir.

<span class="mw-page-title-main">Süryani Katliamı</span> Osmanlı İmparatorluğu tarafından gerçekleştirilen sürgün

Süryani Soykırımı veya Arami Katliamı, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu ordusunun güneydoğu Anadolu ve İran'ın tarihi Azerbaycan bölgesinde, bazı Kürt aşiretlerinin yardımıyla Süryani Hristiyan azınlıklara karşı işlediği, tüm Süryani ve Süryani-i Kadim nüfusu 1914'de 58.983 iken bu sayının yaklaşık 5 katı olan 270 bin ila 300 bin arasında Süryani'nin öldüğü iddia edilen, sürgün etme ve katliamdır. Lakin daha sonra, alttaki Görüntüler kısmında bulunan resimden de görüldüğü üzere Rosie Malek-Yonan, Los Angeles, California'da bulunan Süryani Soykırım Anıtı'na bu sayıları 3 katına çıkarıp, 500 bin daha arttırarak 750 bin Süryani'nin soykırıma uğratıldığını belirten plakayı koydurmuştur ki bu da aslen 1914'te yaşayan tüm Süryani sayısının 12.7 katıdır.

<span class="mw-page-title-main">Simele Katliamı</span>

Simele Katliamı, 11 Ağustos 1933'te Irak Krallığı silahlı kuvvetleri desteğindeki Kürt ve Arap aşiretlerinin Süryanilere karşı yaptığı sistematik katliamlardır. "Simele Katliamı" terimi yalnızca Simele kasabasındaki katliamı değil, Kuzey Irak'ta Nohadra ve Nineve (Musul) illerindeki 63 Süryani köyünde yapılan katliamları belirtir. 600 ilâ 3000 Asur'un(Süryani) katledildiği bu katliam Lemkin tarafından "soykırım" (genocide) olarak nitelenir. Polonyalı avukat Raphael Lemkin tarafından ilk kez 1944'te kullanılan «soykırım» terimi, Ermeni Kırımı, Holokost ve Simele Katliamı'ndan esinlenilerek oluşturulmuştur. Avustralya'nın Sidney şehrinde 2010 yılında açılan bir anıtın plakasında “Bu anıt, 1914-1918 yılları arasında, Birinci Dünya Savaşı sırasında gerçekleştirilen Süryani katliamı ve 1933’te gerçekleştirilen Simele Katliamı kurbanları anısına dikilmiştir” biçiminde ibare yer almaktadır.

Irakta din, çeşitli dini inançlardan oluşur. Ülkedeki en yaygın din ise İslam'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ashur Bet Sargis</span>

Ashur Bet Sargis, Asur besteci ve şarkıcı. 1970'li yıllarda yapmış olduğu milliyetçi şarkılarla Asur toplumunda tanınmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Keldani Katolik Kilisesi</span> Romaya bağlı Doğu kökenli kilise

Keldani Katolik Kilisesi Doğu Kilisesinden kopmuş olan ve Roma'ya bağlı olan Doğu kökenli kiliselerden bir tanesidir.

<span class="mw-page-title-main">Suriyeliler</span> etnik grup

Suriyeliler, Suriye'de yaşayan, Levant bölgesinin yerlisi olan ve ana dilleri Arapça, özellikle de Levanten lehçesi olan çoğunluk nüfustur. Suriye halkının kültürel ve dilsel mirası, hem yerli unsurların hem de binlerce yıl boyunca bu topraklara ve halkına hükmetmeye gelen yabancı kültürlerin bir karışımıdır. Yedinci yüzyıla gelindiğinde Levant'ta yaşayanların çoğu Aramice konuşuyordu. Müslümanların 634 yılında Levant'ı fethetmesinin ardından Arapça baskın dil haline gelmiş, ancak Suriyelilerin bir azınlığı hala Süryanice ve Batı lehçelerinde konuşulan Aramiceyi korumuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kaldea</span> MÖ. XX. yy ile VI. yy arasında yaşamış Sami halkı

Kaldea veya Chaldea ülkede yaşayanlar absorbe ve asimile olup Babil'i oluşturmadan önce, MÖ 10. yy sonu veya 9. yy başı ile 6. yüzyılın ortaları arasında var olmuş bir ülkedir. Kaldea halkı Sami dilini konuşmaktaydı. Ülke, Mezopotamya'nın uzak güneydoğu köşesindeki bataklık bölgede kurulmuştur. İbrani Kutsal Kitabı (Tanah) bölgeyi tanımlamak için İbranice: כשדים (Kaśdim) terimini kullanır ve Yunan Eski Ahit'te (Septuaginta'da) Kaldaeanlar olarak çevrilmiştir, Kasdim kelimesinin aslında Chaldean çevirisi olduğu veya Mezopotamyanın güneyine verilen Kaldu adının karşılığı olup olmadığı konusu tartışmalıdır.

Tel Tamer veya Til Temir, Suriye'nin kuzeyindeki Haseke İli'nin batısında yer alan küçük bir kasabadır. 13 belediyeden oluşan Tel Tamer Nahiyesi'nin idari merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey ve Doğu Suriye sembolleri</span>

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ni temsil etmek için çeşitli semboller kullanılmıştır. Özerk İdare, resmi bir amblemi Aralık 2018'de kabul etmiştir. Amblem, Arapçadaki “Özerk Yönetim” kelimesinden, Suriye’nin kuzeydoğusundaki bölgeleri temsil eden yedi kırmızı yıldızdan, bölgede yetişen iki ürün olan zeytin ve buğdaydan oluşmaktadır. Tüm sembollerin etrafını saran alanda, bölgede konuşulan diller olan Arapça, Kürtçe, Süryanice ve Türkçe olarak yazılmış olan "Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi" kelimeleri yer almatadır. Bütün amblemin üzerine yerleştirildiği mavi ve sarı yarım daire, Fırat nehrini ve bölgenin "kalıcı baharını" temsil eder. Özerk İdarenin amblemini beyaz bir alanda kullanan bir bayrak da idarenin kendisini temsil etmek için kullanılır.

Arami alfabesi, Aramiler tarafından Fenike alfabesinden uyarlanmış ve MÖ 8. yüzyılda ayrı bir yazı haline gelmiş yazı sistemi. Aramice yazmak için kullanılan alfabe, Asur çivi yazısının yerine geçmiştir. Harflerin tümü ünsüz sesleri temsil etmiştir, ancak bu harflerin bazıları uzun ünlüleri belirtmek için de kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arami-Süryani bayrağı</span>

Arami bayrağı ya da Arami-Süryani bayrağı Arami-Süryani halkını kendi yurtlarında ve diasporada temsil etmesi için kendileri tarafından seçilmiştir. 1980'de İsveç'teki Süryani federasyonunun dergisi Bahro Suryoyo tarafından kabul edildi. Bayrağın tasarımı Kanatlı Güneş sembolüne dayanır, güneşin yerine Hristiyanlığın Kutsal Ruhunu simgeleyen bir meşale yerleştirilir.

Hristiyanlar, 2019 verilerine göre İsrail nüfusunun yaklaşık %2'sini oluşturmaktadır. Hristiyan nüfusun %78'i Arap Hristiyanlardır. Arap Hristiyanların da büyük çoğunluğu (%60) Melkani Rum Katolik Kilisesi'ne bağlıdır. Bunların dışında Kudüs Rum Ortodoks Kilisesi ve Rus Ortodoks Kilisesi gibi kiliselerin takipçileri vardır. Araplar dışındaki Hristiyan nüfusu Aramiler, Maruniler, Ermeniler, Süryaniler ve Kıptîler oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ninova Ovası Koruma Birimleri</span>

Ninova Ovası Koruma Birlikleri veya NPU, 2014'ün sonlarında, Irak'taki Süryaniler tarafından, IŞİD'e karşı kendilerini savunmak için kurulan Süryani askeri örgütüdür. Ninova Ovası, Irak'taki Süryanilerin nüfus olarak yoğunlaştığı bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Yukarı Mezopotamya</span> günümüzde Irak, Suriye ve Türkiyenin bir parçası olan Dicle ve Fırat nehirleri arasındaki bölgenin kuzey kısmı

Yukarı Mezopotamya, Orta Doğu'nun kuzeyinde yer alan Kuzeybatı Irak, Kuzeydoğu Suriye ve Güneydoğu Türkiye'nin yaylaları ve büyük düzlükleri için kullanılan isimdir. Bölge, 7. yüzyılın ortalarındaki erken Müslüman fetihlerinden bu yana geleneksel Arapça adı olan el-Cezire ve Süryanice varyantı Gāzartā veya Gozarto (ܓܙܪܬܐ) olarak bilinir. Fırat ve Dicle nehirleri Mezopotamya'yı neredeyse bir adaya dönüştürür, çünkü Irak'ın Basra Vilayeti'ndeki Şattülarap'ta birleşirler ve Türkiye'nin doğusundaki kaynakları birbirine yakındır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Süryanileri</span> Türkiyede bir etnik grup

Türkiye Süryanileri, çoğu Süryani Ortodoks Kilisesi, Keldani Katolik Kilisesi, Süryani Pentekostal Kilisesi, Süryani Evanjelik Kilisesi veya Kadim Doğu Kilisesi üyesi ve Doğu Aramice konuşan Hristiyanlar olan, Sami dilini konuşan yerli bir etnik grup ve Türkiye'nin azınlığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Süryanileri</span> Suriyede yaşayan Süryaniler

Suriye Süryanileri Suriye'nin kuzeydoğu yarısı olan Yukarı Mezopotamya'ya özgü etnik ve dilsel bir azınlıktır. Suriyeli Süryaniler, Suriye'de yaşayan Süryani kökenli insanlar ve Süryani-Süryani mirasına sahip olan Süryani diasporasındaki insanlardır.

IŞİD'in Hristiyan Kırımı, İslam Devleti tarafından kontrol edilen Irak, Suriye, Mısır ve Libya bölgelerinde Hristiyan azınlıkların sistematik olarak toplu olarak öldürülmesini içermektedir. Hristiyan azınlıklara yönelik zulüm, Suriye İç Savaşı'nın ardından ve daha sonra bunun yayılmasıyla zirveye ulaşmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.