İçeriğe atla

Sürtünmeli delme

Sürtünmeli delme işleminin temel adımları şunlardır: A. Önce basınç uygulanır. B. Takım hedefi ısıtıp içten eritir. C. Kılavuzla diş çekilir.

Sürtünmeli delme sürtünmeden kaynaklanan ısı yardımıyla malzemenin delinecek delik merkezinden dışa doğru itilerek metalde delik açma yöntemidir. İşlem aynı zamanda termal delme,form delme olarak da adlandırılır.[1]

Sürtünmeli delme genellikle bisiklet çerçevelerinde, ısı eşanjörlerinde ve yatakların montajı için delik açmak için kullanılır.

Tarih

1923'te Fransız Jean Claude de Valière talaşlı imalat yerine sürtünme ısısıyla metalde delikler açabilen bir alet yapmayı denedi. Sadece ılımlı bir başarıydı çünkü o zamanlar uygun malzemeler henüz yoktu. Dahası bu tür bir alet için doğru şekli henüz keşfetmemişti.

1980'lere kadar faydalı bir takımın üretilmesi mümkün değildi.

Prensip

Sürtünmeli delmede semente karbür gibi çok yüksek sıcaklığa dayanıklı malzemeden yapılmış konik uç kullanır. Bu delme takımı hem yüksek dönme hızı hem de yüksek basınçla hedef malzemeye bastırılır. Bu şekilde nesneyi plastik gibi yumuşatarak yerel çok yüksek ısı oluşur. Takım sonra nesnenin içine "batar" ve delik açar.

Yağlayıcılar çalışma malzemesinin uca yapışmasını önlemeye yardımcı olur.

Delmeden farklı olarak bastırılıp akan malzeme kaybolmaz ancak deliğin etrafında bir manşon oluşturur. Bu manşonun uzunluğu malzemenin orijinal kalınlığının 3 katı kadardır. Bu metal dudağın delik kenarları etrafındaki varlığı, bağlantıları daha sağlam yapar.

Bu teknoloji ile çeşitli seçenekler mevcuttur. Uçlar, yukarı doğru akan plastikleştirilmiş malzemenin tipik "yakasını" çıkaran kesme cihazı içerebilir böylece sonuç düz üst yüzey olur. Gerekli eksenel kuvveti azaltmak ve burcun alt kenarında pürüzsüz bir yüzey bırakmak için malzemece başlatma delikleri kullanılabilir.

Somun dişleri kılavuzlarla kesilebilir veya kılavuzlarla ovalanabilir.

Avantajları

  • Çok hızlı bir süreçtir (2 ila 6 saniye)[2]
  • Süreç tüm malzemeyi yeniden şekillendirir böylece hiç malzeme kaybolmaz. Fazla malzeme hedef malzemenin asıl kalınlığından yaklaşık 3 kat daha uzun bir manşon oluşturur bu da ince malzemede çok güçlü cıvata bağlantıları yapılmasını mümkün kılar.
  • Temiz bir işlemdir çünkü çapak çıkmaz.
  • Perçin somunlarında olduğu gibi iş parçasının arkasına erişim gerekmez.
  • Hemen hemen her türlü metalde çalışır.[3]

Dezavantajları

  • Yer değiştirmiş metalin bir yerden akabilmesi gerektiğinden, katı malzemede sürtünmeli delme mümkün değildir. Maksimum malzeme kalınlığı tipik olarak delik çapının[4] yarısıdır ve uç üreticileri özel kılavuzluk sağlar.[5]
  • Hedef malzeme eklenen ısıya dayanabilmelidir. Boyanmış, plastik kaplanmış, galvanizli veya ısıl işlem görmüş malzemeler bu işlem için uygun değildir.
  • Geleneksel matkaba göre daha yüksek motor gücü ve dönüş hızı gerekir.[2]

Kaynakça

  1. ^ Scott F. Miller (Ekim 2005). "Microstructural alterations associated with friction drilling of steel, aluminum, and titanium" (PDF). Journal of Materials Engineering and Performance. 14 (5): 647-653. doi:10.1361/105994905x64558. 4 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2013. 
  2. ^ a b "Thermal Drilling". Machine Design. 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  3. ^ "Materials - Centerdrill". 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2013. 
  4. ^ Criste (Şubat 2013). "Steel Interchange" (PDF). Modern Steel Construction. 2 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020. 
  5. ^ "Maximum Wall Thickness". 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2013. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cam</span>

Cam ya da sırça, saydam veya yarı saydam, genellikle sert, kırılgan olan ve sıvıların muhafazasına imkân veren, inorganik amorf yapıda katı bir malzeme. Antik çağlardan beri gerek inşaat malzemesi, gerekse süs eşyası olarak camdan faydalanılmaktadır. Günümüzde hâlen basit araç gereçlerden iletişime ve uzay teknolojilerine kadar çok yaygın bir kullanım alanı vardır. Örneğin pencere camları, cam ambalaj, ayna, lamba, sofra takımı ve optiklerde yaygın pratik, teknolojik ve dekoratif kullanıma sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sondaj</span>

Sondaj Dünya'da bir delik, tünel veya kuyu açmak için delme işlemidir. Kayaları parçalamak ya da delikte kesikler açmak gibi prensiplerle yürütülen işlemlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Malzeme bilimi</span> yeni malzemelerin keşfi ve tasarımı ile ilgilenen disiplinlerarası alan; öncelikli olarak katıların fiziksel ve kimyasal özellikleriyle ilgilidir

Malzeme bilimi, malzemelerin yapı ve özelliklerini inceleyen, yeni malzemelerin üretilmesini veya sentezlenmesini de içine alan disiplinlerarası bir bilim dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kaynak (imalat)</span>

Kaynak, malzemeleri, genellikle metalleri veya termoplastikleri, esas olarak parçaları birbirine eritmek ve soğumalarını sağlamak için yüksek sıcaklık kullanarak birleştiren bir üretim sürecidir ve füzyona neden olur. Yaygın alternatif yöntemler arasında, ısı olmadan bağlanan malzemeleri eritmek için kimyasallar kullanan çözücü kaynak (termoplastikler) ve basınç, soğuk kaynak ve difüzyon bağlama gibi erimeden bağlanan katı hal kaynak işlemleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Sıcak daldırma galvanizleme</span> demir veya çeliğin erimiş çinko ile kaplanması işlemi

Galvaniz, 450-455 derecedeki erimiş çinkonun içine daldırılan çeliğin kaplanmasına denir. Çinko, demirle kuvvetli bağlar yaparak üçlü bir faz tabakası meydana getirir.

<span class="mw-page-title-main">Yamaç paraşütü</span> serbest paraşütlerle yamaçlardan koşarak kalkmaya olanak sağlayan bir ekstrem spor türü

Yamaç paraşütü, hava sporlarıyla ilgilenen birkaç kişi tarafından 1980'li yılların başlarında bulunan, aerofoil yapıya sahip olan paraşütlerle yamaçlardan koşarak kalkmaya olanak sağlayan bir ekstrem spor türüdür. Sivil havacılık mevzuatlarına göre çok hafif hava aracı (ÇHHA) sınıfına girer.

Pirometalurji ekstraktif metalurji dallarından biridir. Temel amacı; kıymetli metalleri kazanmak için, cevhere bir dizi ısıl işlem uygulamak ve malzemenin bu işlemler sonucu fiziksel ve kimyasal olarak değişime uğramasını sağlamaktır. Bu şekilde kıymetli metallerin kazanılması hedeflenir.

Temren okun ya da kargının ucundaki özel, delici parçadır.

<span class="mw-page-title-main">Metal işçiliği</span>

Metal işleme kullanışlı nesneler, parçalar, montajlar ve büyük ölçekli yapılar oluşturmak için metalleri şekillendirme sürecidir. Kelime olarak, devasa gemiler, binalar ve köprü'lerden hassas motor parçalarına ve narin mücevher'lere kadar her ölçekte nesne üretmek için çok çeşitli süreçleri, becerileri ve araçları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Ekstrüzyon</span>

Ekstrüzyon, enine kesitsel bir profil nesneleri oluşturmak için kullanılan bir süreçtir. Bir malzeme, arzu edilen bir kesitin bir kalıbı boyunca itilir. Basma gerilmeleri ile malzemenin sıkıştırılması ve bir kalıptan o kalıbın şeklini alarak akmaya zorlanması ile gerçekleştirilen şekillendirme işlemidir. Bu sürecin diğer imalat süreçleri üzerindeki iki ana avantajı, çok karmaşık enine kesit oluşturma yeteneği ve basınçlı ve kayma gerilmeleri ile karşılaşan materyallerin kırılgan olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Karotlu sondaj</span>

Karotlu sondaj ya da Sütun sondaj, bir delik testeresi gibi bir malzeme silindirini çıkarmak için özel olarak tasarlanmış esaslı bir matkaptır. Karotlu sondaj ucunun içinde kalan malzemeye çekirdek denir.

<span class="mw-page-title-main">Döküm</span>

Döküm, metal işçiliği ve mücevher yapımında, sıvı bir metalin amaçlanan şeklin negatif bir izlenimini içeren bir kalıba döküldüğü ve metalurji ve malzeme mühendisliğinin doğrudan iş kolu olan oldukça önemli bir prosestir. Metal, havşa adı verilen içi boş bir kanaldan kalıba dökülür. Daha sonra metal ve kalıp soğutulur ve metal kısım (döküm) çıkarılır. Döküm genellikle diğer yöntemlerle yapılması zor veya ekonomik olmayan karmaşık geometriler üretmek için kullanılır.

Sertleştirme, metallerin sertliğini artırmak için kullanılan bir metal işlemi türüdür. Bir metalin sertliği, metalin maruz kaldığı gerinim konumundaki tek eksenli akma stresiyle doğru orantılıdır. Sert bir metalin plastik deformasyona karşı direnci daha az sert bir metale göre daha yüksek olacaktır.

Plastik kaynak, yarı bitmiş plastik malzemeler için kaynaktır ve ISO 472'de, malzemelerin yumuşatılmış yüzeylerini genellikle ısı yardımıyla birleştirme işlemi olarak tanımlanır. Termoplastiklerin kaynağı yüzey hazırlığı, ısı ve basınç uygulaması ve soğutma olmak üzere üç ardışık aşamada gerçekleştirilir. Yarı mamul plastik malzemelerin birleştirilmesi için çok sayıda kaynak yöntemi geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Punta kaynak (Nokta kaynağı)</span>

Punta kaynağı elektrik akımına dirençten elde edilen ısıyla birbirine temas eden metal yüzey noktalarının birleştirildiği sac metal ürünlerine kaynak yapmakta kullanılan bir elektrikli direnç kaynağı türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Çemberleme</span>

Çemberleme, bantlama olarak bilinen bir ambalaj işlemi olup ambalajlanacak veya bir arada tutulacak mal veya ambalajları plastik veya metal bandı bir arada tutmak için kullanılır. Plastik band ayrıca çemberleme olarak da adlandırılır. Çemberleme en yaygın olarak ambalaj endüstrisinde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Presleme</span>

Presleme, boş veya rulo biçimli sac malzemenin eksantrik presteki kalıpta nihai şekle göre şekillendirilmesi işlemidir. Mekanik presleme, eksantrik pres kullanılarak, delme, kesme, kabartma, bükme, flanşlama ve darbetme gibi çeşitli sac şekillendirme imalat işlemlerini kapsar. Bu, presin her vuruşunun sac parça üzerinde istenilen formu ürettiği tek aşamalı bir işlem olabileceği gibi bir dizi aşamadan da oluşabilir. İşlem genellikle sac malzemeye uygulanır ama polistiren gibi diğer malzemelere de uygulanabilir. Progresiv (adımlı) kalıplar genellikle bir çelik rulodan, rulonun açılması için rulo makarasından ruloyu düzleştirmek için doğrultucuya ve daha sonra malzemeyi prese ve önceden belirlenmiş bir besleme uzunluğunda kalıba ilerleten bir sürücüye beslenir. Parça karmaşıklığına bağlı olarak, kalıptaki istasyon sayısı belirlenir.

<span class="mw-page-title-main">Makaralarla şekillendirme</span> uzun bir sac şeridin istenen bir kesite sürekli bükülmesi

Roll forming, aynı zamanda makaralarla şekillendirme veya rollform şekillendirme denir ve (uzun sac şeridinin istenen kesite haddeleme ile sürekli bükülmesidir. Şerit, istenen enine kesit elde edilene kadar, her biri bükümün yalnızca artan kısmını gerçekleştiren ardışık stantlara yerleştirilmiş makara gruplarından geçer. Rollformla şekillendirme, uzun ve büyük miktarlarda sabit profilli parça üretimi için idealdir.

Rayba, metal işlemede kullanılan, döner bir kesici takımdır. Ölçü vermede kullanılan raybalar, daha önceden işlenmiş olan deliklerin çaplarını istenilen ölçüye getirmek için kullanılır. Bazı raybalar ölçü verme amacı ile kullanılmaz, bu tarz raybaların kullanılma sebebi çapak temizleme ve mevcut deliklerde temel genişleme elde etmektir. Bir iş parçasında bulunan bir deliğin genişletilmesi raybalama olarak adlandırılır. Raybalama işleminde kullanılan takımlar el raybaları ve makine raybaları olarak sınıflandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Lazer kesim</span>

Lazer kesim, malzemeleri biçimlendirmek için lazer kullanan ve bir kesim kenarı sağlayan teknolojidir. Tipik olarak endüstriyel üretim uygulamaları için kullanılsa da, artık okullar, küçük işletmeler, mimarlar ve hobi amaçlı da kullanılmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.