İçeriğe atla

Sürgündeki İspanyol Cumhuriyeti

República Española en el exilio
Sürgündeki İspanyol Cumhuriyeti
1939-1977
bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Millî marş
Himno de Riego
BaşkentMadrid
Sürgündeki başkentParis (1939-1940)
Meksiko (1940-1945)
Paris (1945-1977)
Yaygın dil(ler)İspanyolca
HükûmetCumhuriyet
Cumhurbaşkanı 
• 1939-1940 (ilk)
Diego Martínez Barrio
• 1970-1977 (son)
José Maldonado Gonzalez
Başbakan 
• 1939-1945 (ilk)
Juan Negrín Aparicio
• 1971-1977 (son)
Fernando Valera
Tarihçe 
• Kuruluşu
1939
• İspanya İç Savaşı
1936-1939
• Hükümetin kuruluşu
4 Nisan 1939
• Aran Vadisi Operasyonu
19-24 Ekim 1944
• Hükümetin lağvedilmesi ve hükümet üyelerinin İspanya'ya dönmesi
1 Temmuz 1977
• Dağılışı
1977
Öncüller
Ardıllar
İkinci İspanya Cumhuriyeti
İspanya

Sürgündeki İspanyol Cumhuriyeti (İspanyolca: República Española en el exilio), İspanya İç Savaşı'nın Francisco Franco'nun güçlerinin zaferi ile sonuçlanmasının ardından oluşturulmuş sürgün devletidir. İkinci İspanya Cumhuriyeti'nin bir devamı niteliğindeydi. 1977 yılında parlamenter demokrasiye geçilene kadar varlığını sürdürdü.

Tarihi

Nisan 1939 tarihinde Franco Cumhuriyeti yıkmasıyla Başkan (Manuel Azaña) ve Başbakan (Juan Negrín) Fransa'ya sürgüne gitti. Azaña görevinden istifa etti ve onun yerine Diego Martínez Barrio geçti. Ancak sürgün hükûmeti Fransa'yı terk etmek zorunda kalacaktı. Çünkü Nazi Almanyası 1940 yılında Fransa Seferi ile Fransa'yı işgal etmişti. Bunun üzerine sürgün hükûmeti Meksika'ya taşındı. Bu arada Londra İspanya'nın yasal hükûmeti olarak sürgün cumhuriyeti'ni tanımaya devam etti. Negrín 1945 yılında Başbakanlık koltuğundan istifa etti. Onun yerine José Giral başbakan oldu.

1945 yılına kadar, sürgündeki Cumhuriyetçilerin cumhuriyetin tekrar tesisi adına büyük umutları vardı. Özellikle Faşistlerin II. Dünya Savaşı'nda mağlup ayrılmasıyla İspanya'daki faşist hükûmetin Müttefik Devletlerince yıkılması bekleniyordu. Böylece kendileri de İspanya'ya dönmesi mümkün olacaktı. Bu umutlar hayal kırıklığı ile sonuçlandı. Bundan sonra sürgün hükûmeti tamamen bir sembolden ibaret kalmıştır. Savaşın bitmesiyle Hükûmet 1940 yılında ayrıldığı Paris'e 1946 yılında sürgündeki Bask hükûmeti ve sürgündeki Katalan hükûmeti ile birlikte geri döndü.

Savaş sonrası dönemde Meksika, Panama, Guatemala, Venezuela, Polonya Halk Cumhuriyeti, Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti, Macaristan Halk Cumhuriyeti, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti, Romanya Sosyalist Cumhuriyeti ve Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti ile diplomatik ilişkilerde bulundu. Buna karşılık Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Fransa ve Sovyetler Birliği sürgün devletini tanımadı.

1975 yılında Franco'nun ölümünden sonra, Kral Juan Carlos, demokratik bir hükûmet tesis etmiştir. 1977 yılında sürgündeki Cumhuriyetçiler monarşinin yeniden kurulmasını kabul etmiş ve yeni hükûmeti tanınmıştır. 1 Temmuz 1977 tarihinde sürgün hükûmeti resmen çözüldü. Uzlaşmanın bir jesti olarak, Kral Juan Carlos I sürgün liderlerini Madrid'de törenle karşıladı.

Cumhurbaşkanları listesi

İkinci İspanya Cumhuriyeti cumhurbaşkanları (1931-1939)

Resim İsim Göreve Başlama Tarihi Görev Bitiş Tarihi Partisi Notlar
Niceto Alcalá-Zamora11 Aralık 1931 7 Nisan 1936 Liberal Cumhuriyetçi Sağ
Diego Martínez Barrio 7 Nisan 1936 11 Mayıs 1936 Cumhuriyetçi Birlik Vekâleten cumhurbaşkanlığı yapmıştır.
Manuel Azaña 11 Mayıs 1936 3 Mart 1939 Cumhuriyetçi Sol

Sürgündeki İspanya Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanları (1939-1977)

Resim İsim Göreve Başlama Tarihi Görev Bitiş Tarihi Partisi Notlar
Diego Martínez Barrio 3 Mart 1939 11 Mayıs 1940 Cumhuriyetçi Birlik Manuel Azaña ve başbakan Juan Negrín ile birlikte Paris'e geldi. Mart 1939'da İspanya'da cumhuriyet rejimi tamamen lağvedildi. Azaña kabuğuna çekilince cumhurbaşkanı seçildi.
Álvaro de Albornoz 11 Mayıs 1940 17 Ağustos 1945 BağımsızVekâleten cumhurbaşkanlığı yapmıştır.
Diego Martínez Barrio 17 Ağustos 1945 1 Ocak 1962 Cumhuriyetçi Birlik
Luis Jiménez de Asúa 1 Ocak 1962 16 Kasım 1970 İspanyol Sosyalist İşçi Partisi
José Maldonado González 16 Kasım 1970 1 Temmuz 1977 Cumhuriyetçi Sol İspanya'nın demokrasiye geçmesiyle Kral Juan Carlos ile anlaştı. Sürgün hükûmetini lağvetti. Kralın düzenlettiği bir törenle Madrid'e geldi.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İspanya İç Savaşı</span> Cumhuriyetçiler ve Milliyetçiler arasında yaşanan ve 1936-1939 arası İspanyada olan savaş

İspanya İç Savaşı, 17 Temmuz 1936–1 Nisan 1939 tarihleri arasında, demokratik seçimle başa gelmiş İkinci İspanyol Cumhuriyeti’ne sadık Cumhuriyetçiler ile General Francisco Franco liderliğinde isyancı bir grup olan Milliyetçiler arasında yaşanmıştır. Savaşı Milliyetçiler kazanmıştır ve Franco, 1939’dan öldüğü yıl olan 1975’e kadar İspanya’yı yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Juan Carlos</span> İspanya kralı (1975–2014)

I. Juan Carlos, Kasım 1975'ten Haziran 2014'teki feragâtına kadar İspanya kralı olarak hüküm sürmüş olan İspanya kraliyet ailesinin bir üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Manuel Azaña</span>

Manuel Azaña Díaz, İspanyol siyaset ve devlet adamı. İkinci Cumhuriyet döneminde devlet başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Francisco Franco</span> İspanya diktatörü (1939–1975)

Francisco Franco Bahamonde,, 1936'da İkinci Cumhuriyet'in demokratik hükûmetine karşı gerçekleştirilen askerî darbenin liderlerinden biri olan İspanyol asker ve diktatördü. 1 Ekim 1936'da isyancı tarafın başkomutanı olarak atandı, taraftarları tarafından el caudillo (önder) ilan edildi ve çatışmanın sona ermesinden ölümüne kadar 1975'e kadar devlet başkanı olarak görev yaptı. Ayrıca 1938'den 1973'e kadar hükûmet başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Ion Antonescu</span>

Ion Antonescu, Rumen asker ve siyasetçi. II. Dünya Savaşı sırasında Romanya Krallığı'nın mareşal, başbakan ve "Millî Şef"i olarak Nazi Almanyası yanlısı bir diktatörlük kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İspanya'da demokrasiye geçiş süreci</span> İspanya’nın Francisco Franco diktatörlüğünden liberal demokratik yönetime geçişi

İspanya’da demokrasiye geçiş süreci, İspanya’nın Francisco Franco diktatörlüğünden liberal demokratik yönetime geçişini kapsar. Geçiş süreci Franco’nun 20 Kasım 1975 günü ölmesiyle başlar, sürecin tamamlanması ise 1978 yılında kabul edilen Anayasa ile tamamlayan tarihçiler olmakla beraber, 23 Şubat 1981 günü Antonio Tejero’nun başarısız darbe girişimini veya 28 Ekim 1982 günü İspanyol Sosyalist İşçi Partisi PSOE’nin seçim zaferini sürecin tamamlandığı olay olarak kabul eden tarihçiler de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Adolfo Suárez</span> İspanya eski başbakanı (1976–1981)

Adolfo Suárez González, Temmuz 1976-Ocak 1981 arasında İspanya başbakanı. Francisco Franco'nun Falanj örgütünü yeniden düzenleyen Milliyetçi Hareket'in genel sekreterliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İspanya bayrağı</span> Ulusal bayrak

İspanya bayrağı, İspanya Krallığı'nın resmi ulusal bayrağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Enrique Líster</span>

Enrique Líster Forján İspanyol komünist siyasetçi ve subay.

<span class="mw-page-title-main">Moskova altını</span>

Moskova altını veya Cumhuriyet'in altını, İspanya Merkez Bankası'ndaki altın rezervlerinin %72,6'sını oluşturan 510 ton altının başkent Madrid'den Sovyetler Birliği'ne götürülmesini anlatır. İspanya İç Savaşı'nın başlamasının ilk aylarında Cumhuriyetçi Başbakan Francisco Largo Caballero hükûmeti Sovyetler Birliği'nden önceden alınmış olan krediler ve gelecekte alınacak yardım malzemeleri için bu şekilde bir uygulama yapmıştır. Rezervlerin kalan kısmı ise Fransa'ya gönderilmiş ve benzer şekilde Paris altını olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Franco İspanyası</span> İspanyanın 1939 yılında sona eren İspanya İç Savaşından 1975 yılında Francisco Franconun ölümüne kadar geçen dönemi

Franco İspanyası, İspanya'da kullanılan adıyla Franco Diktatörlüğü, resmî adıyla ise İspanyol Devleti 1939 yılında sona eren İspanya İç Savaşı'ndan 1975 yılında Francisco Franco'nun ölümüne kadar geçen dönemde İspanya'nın yönetildiği diktatörlük rejimidir.

<span class="mw-page-title-main">Restorasyon (İspanya)</span> 1874 yılında darbe ile lağvedilen Birinci İspanya Cumhuriyetinin yerine kurulan yapı

Restorasyon ya da Bourbon Restorasyonu, Martínez-Campos'un 29 Aralık 1874 yılında yaptığı darbe ile lağvettiği Birinci İspanya Cumhuriyeti'nin yerine kurulan yapı. Kurulan bu yapı XIII. Alfonso döneminde 14 Nisan 1931 yılında İkinci İspanya Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla yıkıldı.

<span class="mw-page-title-main">Pietro Nenni</span> İtalyan sosyalist siyasetçi

Pietro Nenni, İtalyan sosyalist siyasetçi. Eski dışişleri bakanı.

<span class="mw-page-title-main">İkinci İspanya Cumhuriyeti</span> 1931-1939 yılları arasında İspanyada var olan demokratik cumhuriyetçi rejim

İkinci İspanya Cumhuriyeti, 1931-1939 yılları arasında İspanya'da var olan demokratik cumhuriyetçi rejim.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Demokratik Hükûmeti</span>

Arnavutluk Demokratik Hükûmeti 20 Ekim 1944'te 1940-1944 Arnavut partizan direnişi sona erdiğinde Ulusal Kurtuluş Hareketi tarafından kuruldu. Geçici olan bu hükûmet, ülkenin 28 Kasım'da Alman kuvvetlerinden kurtarılmasının ardından iktidara geldi. Ülkenin geçici başbakanı Arnavutluk Emek Partisi Genel Sekreteri Enver Hoca oldu. Geçici hükûmet, demokratik seçimler yapılıncaya ve bir Kurucu Meclis toplanana kadar var olacaktı.

Juan Ambou Bernat İspanyol komünist devrimci ve İspanya Komünist Partisi üyesi siyasetçi. 1934 Asturias Madenci Ayaklanmasına ve İspanya İç Savaşına aktif olarak katılmıştır. Savaşın ardından sürgüne gitmiştir, burada da siyasetten kopmamıştır. Partisinin Genel Sekreteri Santiago Carrillo'nun Avrupa komünizmi siyasetine karşı çıkmış ve komünist ilkelerden kopulduğunu savunarak İspanya Halkları Komünist Partisi'nin kuruluşunda görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Francisco Largo Caballero</span> İspanyol politikacı ve sendikacı

Francisco Largo Caballero İspanyol bir politikacı ve sendikacıydı ve İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin (PSOE) ve İşçi Genel Birliği'nin (UGT) tarihi liderlerinden biriydi. Caballero, 1936 ve 1937'de, İspanya İç Savaşı sırasında İkinci İspanya Cumhuriyeti Başbakanı olarak görev yaptı.

Santoña İhaneti veya Santoña Antlaşması İspanya İç Savaşı sırasında Kuzey Cephesinde çarpışmalar sürerken Bask Milliyetçi Partisi'nin cephede Francisco Franco lehine savaşan Faşist İtalya birlikleriyle Halk Cephesi hükûmeti bileşenlerine ihanet ederek 24 Ağustos 1937 tarihinde anlaşması ve silah bırakmasını anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Juan Negrín</span>

Juan Negrín López, İkinci İspanya Cumhuriyeti'nin başbakanı olarak görev yapmış İspanyol bir doktor ve siyasetçiydi. İspanya İç Savaşı sırasında İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin ve sol eğilimli Halk Cephesi hükûmetinin lideriydi. Ayrıca maliye bakanı olarak da görev yapmıştır. İkinci Cumhuriyet'in son başbakanıydı (1937-1939) ve General Francisco Franco yönetimindeki Milliyetçiler tarafından yenilgiye uğratılan Cumhuriyetçi güçlere liderlik etti. İkinci İspanya Cumhuriyeti'nin ve 1937-1945 yılları arasında Sürgündeki İspanyol Cumhuriyeti'nin Bakanlar Kurulu Başkanıydı. 1956 yılında Paris, Fransa'da sürgünde öldü.

<span class="mw-page-title-main">Halk Cephesi (İspanya)</span>

Halk Cephesi, İkinci İspanya Cumhuriyeti döneminde çeşitli sol siyasi örgütler tarafından o yılki genel seçimlere katılmak üzere Ocak 1936'da kurulan bir seçim ittifakı ve paktıydı. İttifak Manuel Azaña tarafından yönetiliyordu. Katalonya'da ve Valensiya'da koalisyon Solcular Cephesi olarak bilinmekteydi.