İçeriğe atla

Süreyya Ayhan Kop

Süreyya Ayhan Kop
Kişisel bilgileri
Doğumu6 Eylül 1978 (46 yaşında)
Çankırı, Türkiye
Boy1.68m
Ağırlık77 kg
Spor
Ülke Türkiye
KoçuYücel Kop
Madalyalar
 Türkiye adına
Bayanlar Atletizm
Dünya Şampiyonaları
Gümüş2003 Paris1500 metre
Avrupa Şampiyonaları
Altın2002 Münih1500 metre
Universiade
Altın2001 Pekin1500 metre

Süreyya Ayhan Kop (d. 6 Eylül 1978; Korgun, Çankırı), orta mesafede yarışmış eski Türk atlet. Dünya Atletizm Şampiyonası tarihinde finale kalan (2001), madalya kazanan (2003) ve Avrupa Atletizm Şampiyonası'nda altın madalya kazanan (2002) ilk Türk atlettir.[1]

Yaşam öyküsü

Çankırı'nın Korgun ilçesinde doğmasına rağmen babasının amatör atlet olması ve ona destek olması ile lise yıllarında atletizme başladı. 1992'de şimdiki eşi Yücel Kop ile tanıştı. O günden bu yana Kop'un antrenörlüğünde çalışmaktadır.

Liseden sonra Kahramanmaraş Spor Akademisi'ne başlayarak Kahramanmaraş'a gitti. Üniversitede okuduğu dönemde spora devam etmek ve antrenman yapmak konusunda zorluklar yaşadı. Bu dönemde Aksaray Belediyesi'nin destekleriyle çalışmalarını sürdürdü. Aksaray Belediye Spor Kulübü dışında MTA, Ankara ve Fenerbahçe kulüplerinde koştu. 1997 yılında Fenerbahçe ile ENKA arasında dört yüzücüye karşılık dört atlet takası sonucunda ENKA'ya transfer oldu.[2]

Sidney'de düzenlenen 2000 Yaz Olimpiyatlarıda 1500 metrede yarı final koşarak Türkiye'de yaygın biçimde tanındı. Kanada'nın Edmonton kentinde düzenlenen 2001 Dünya Atletizm Şampiyonası'nda 1500 metre yarı finalinde ilk iki turunu önde götürdüğü koşuda Rumen Violeta Szekely'ye geçilerek 4.10.36'lık derecesiyle serisinde 2. olarak finale kaldı. Böylece finale kalarak Türk atletizminde bir ilki daha gerçekleştirdi. İki gün sonra yapılan final koşusunu 4.08.17'lik derecesiyle 12 atlet arasında 8. sırada tamamladı. Pekin'de düzenlenen 2001 Dünya Üniversite Yaz Oyunları'nda 1500 metrede birinciliği elde etti ve oyunlar tarihinde Türkiye’ye ilk altın madalyayı kazandırdı.[3]

Münih'te düzenlenen 2002 Avrupa Atletizm Şampiyonası'nda, 11 Ağustos 2002'de koşulan 1500 metre finalinde, Dünya ve Olimpiyat Şampiyonu Rumen atlet Gabriela Szabo ile son metrelerde girdiği zorlu mücadeleyi son anda kazanarak yarışın birinciliğini ve altın madalyayı elde etti. 3.58.79'luk derecesiyle Türkiye Rekoru kırıp bu dalda bu yılın dünyada en iyi derecesini elde eden Ayhan, böylece Türkiye'ye atletizmde Avrupa şampiyonalarında ilk altın madalyayı, Ruhi Sarıalp'den sonra da 2. madalyayı kazandırmış oldu.[4]

2002 ve 2003 yılları boyunca bu mesafenin en iyi atleti olarak kabul edildi. 2002'de Avrupa'da yılın en başarılı kadın atleti seçildi.

Paris'te yapılan 2003 Dünya Atletizm Şampiyonası'nda, 1500 metrede Rus atlet Tatyana Tomashova'nın ardından ikinci olarak gümüş madalya kazandı. Bu başarısıyla Türkiye'nin, Dünya Atletizm Şampiyonaları tarihindeki ilk madalyasını da elde etti.

Ayhan, hâlen 3:55.33 ile 1500 metre kadınlar Türkiye rekorunu elinde bulunduruyor.

Eleştiriler

2002'de elde ettiği Avrupa Şampiyonu unvanı ve her yarışma biraz daha geliştirdiği dereceler ile Türk basını ve otoriteler Süreyya Ayhan'dan 2003'te Paris'te düzenlenecek Dünya Atletizm Şampiyonası'nda altın madalya bekliyordu. 1993 yılında Pekin'de Çinli atlet Yunxia Qu tarafından kırılmış olan tartışmalı dünya rekorunu zorlaması bile beklentiler arasındaydı.

Ancak Ayhan için ilk büyük hayal kırıklığı 31 Ağustos 2003 günü Fransa Stadyumu'nda yaşandı. Rus atlet Tatyana Tomashova'nın atağına cevap veremeyerek gümüş madalyada kaldı. İlk defa bu kadar yaklaşan Dünya Şampiyonluğu için Süreyya Ayhan ve özellikle antrenörü Yücel Kop eleştirilere uğradı. Çift, düzenlenen basın toplantısında yarışın Ayhan'ın regl dönemine geldiğini açıklayınca tartışmalar büyüdü ve günlerce konuşuldu.

Ancak basında sporcu kimliğinden daha çok, antrenörü ile yaşadığı ilişki tartışılmaktaydı. Süreyya Ayhan'ın Yücel Kop ile tanıştığı dönemde küçük yaşta olması ve Kop'un evli ve çocuklu olması eleştirilerin temelini oluşturuyordu.

Doping testi ve Atina Olimpiyatları

2004 yaz sonunda Atina'da düzenlenecek olimpiyatlar öncesi ülkenin madalya ümitlerinden biri de Süreyya Ayhan'dı. Özellikle o yıla kadar atletizmde sadece bir bronz madalya kazanmış bir ülke için bir kadın atletin mesafesinde en başarılı koşuculardan biri olması oldukça önemliydi. Ancak oyunlara az bir süre kala önce Süreyya Ayhan'ın Almanya'da yaptığı antrenmanlarda sakatlandığı ve oyunlara katılamayacağı açıklandı. Bir süre sonra Ayhan'ın oyunlar öncesi doping testi yapan yetkilileri engellediği rapor edildi. Test sonuçlarında temiz çıkmasına rağmen, görevini yapmaya çalışan görevliyi engellediği gerekçesiyle Ayhan'a ceza verildi. Olayda suçlanan Yücel Kop yaptığı açıklamada Ayhan'ın kesinlikle doping kullanmadığını, ancak erkek Uluslararası Anti Doping Kurumu (WADA) yetkilisinin idrar testi sırasında izinleri olmadan odaya girmeye çalıştığını ve kendisinin bu durumu engellediğini açıkladı.

2008 Olimpiyatları için hazırlıklarını ABD'de sürdüren Süreyya Ayhan'a yapılan doping kontrolü numunelerinde iki yasaklı madde tespit edildi. Daha önce de 2 yıl ceza almış olduğu için ömür boyu men cezası alması gündeme geldi. 25 Ocak 2008'de Türkiye Atletizm Federasyonu Ceza Kurulu, millî atlet Süreyya Ayhan Kop’a ömür boyu pistlerden men cezası verdi. Fakat Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu, ömür boyu men cezası alan millî atlet Süreyya Ayhan'ın cezasını bozdu. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, cezasında indirime gitti ve cezasını 4 yıla indirdi. Kurulun, 4 yıllık cezanın 2 yılını millî sporcunun doping maddesi kullanması nedeniyle, diğer 2 yılını da yurt dışında doping yaptığı gerekçesiyle verdiği belirtildi. Bu cezaya Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS) nezdinde itirazda bulunan Ayhan'a, CAS tarafından (kural olarak ya onama ya iptal kararı verilmesi gerektiği halde) 10 Kasım 2009 tarihinde tekrar ömür boyu men cezası verildi.[5] (Süreyya Ayhan Kop bu konuda CAS aleyhine AİHM'ne başvurmuştur. Sürecin sonunda başvuru haklı bulunursa ceza 4 yıla indirilecek ve 2013'te son bulacaktır.)

Kişisel Performansının Gelişmesi

MesafeYılDereceYerTarih
800m20012:00:64İstanbul20 Ağustos 2001
1500m20033:55:33Brüksel5 Eylül 2003
1500m20023:57:75Brüksel30 Ağustos 2002
1500m20023.58.79Münih11 Ağustos 2002
1500m20014:06.91Pekin29 Ağustos 2001
1500m20004:03:02Brüksel25 Ağustos 2000
1500m19994:14:80İzmir12 Mayıs 1999

Kaynakça

  1. ^ Süreyya tarih yazdı
  2. ^ Madalya patlaması
  3. ^ "Milliyet, 25 Eylül 2002". 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 
  4. ^ "İlk şampiyon Süreyya". 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2012. 
  5. ^ "Süreyya Ayhan'a sürpriz indirim". 2 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2008. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eşref Apak</span> Türk atlet

Eşref Apak, Türk çekiç atma sporcusu. Şu anda Enka adına yarışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Elvan Abeylegesse</span> Etiyopya kökenli Türk atlet

Hewan Abeye, Elvan Abeylegesse veya Elvan Can, Türkiye ve Avrupa rekoru sahibi Etiyopya asıllı Türk orta ve uzun mesafe koşucusu.

<span class="mw-page-title-main">Binnaz Uslu</span> Türk atlet

Binnaz Uslu Tuna, eski Türk atlet. Çoğunlukla orta mesafelerde ve 3000 metre su engellide mücadele etmişti. 2000-2005 yıllarında Fenerbahçe'de spor yapan Uslu, 2005 yılından sonra ENKA'ya katıldı. Antrenörü Yahya Sevütekin'di.

Olga Sergeyevna Kuzenkova, Rus eski atlet. Kadınlar çekiç atmada 70 metreyi geçen ilk atlettir. Dünya rekorunu dokuz kez geliştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Halil Akkaş</span>

Halil Akkaş, atletizmin 3.000 metre engelli dalında yarışan Türk atleti.

<span class="mw-page-title-main">Asafa Powell</span>

Asafa Powell Jamaikalı sprinter. Genellikle 100 metre ve 4 × 100 metre bayrak yarışlarına katılır. 100 m dünya rekorunu siırasıyla 9.77 ve 9.74'lük dereceleri ile 2005(14 Haziran) ve 2008(1 Mayıs) yılları arasında elinde tutmuştur. Defalarca 10 saniye barajının altına inmiştir ve şu an 9.72'lik kariyer rekoru tüm zamanların en iyi 6. derecesidir.

Ruhi Sarıalp, üç adım atlamada mücadele etmiş Türk atlet. Avrupa Atletizm Şampiyonası ve Olimpiyat Oyunları tarihinde madalya kazanan ilk Türk atlettir.

<span class="mw-page-title-main">Justin Gatlin</span> Amerikalı sürat koşucusu

Justin Gatlin, Amerikalı atlet. 100 metre dünya rekorunu Asafa Powell ile birlikte 9,77'lik derecesiyle bir süre elinde bulundurmuş fakat 2007'de Rietide Powell'ın 9,74 ile rekoru kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nevin Yanıt</span> Türk kadın atlet

Nevin Yanıt Baltacı, Türk kısa mesafe koşucusudur, 100 metre engelli ve 60 metre engelli branşında Türkiye rekortmeni ve 2012 Londra Olimpiyatları beşincisidir. 2012 ve 2010 Avrupa şampiyonudur, kısa mesafe tarihinde olimpiyatlarda yarı final ve final gören ilk ve tek kadın atlettir.

<span class="mw-page-title-main">Merlene Ottey</span>

Merlene Joyce Ottey Jamaika doğumlu Slovenyalı atlet. Ottey kariyerine Jamaika'yı temsil ederek başladı, şu an 2002'den beri oturduğu Slovenya'yı temsil etmektedir. Tüm zamanların en iyi 100 metre koşan kadın atletleri listesinde 4. sırada, tüm zamanların en iyi 200 metre koşan kadın atletleri listesinde de 3. sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">Tyson Gay</span> Amerikalı sürat koşucusu

Tyson Gay, Amerikalı atlet. Osaka'da yapılan 2007 Dünya Atletizm Şampiyonası'nda 100 metre, 200 metre ve 4 x 100 metre bayrak yarışında altın madalya kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Marion Jones</span> Amerikalı atlet

Marion Lois Jones, ABDli eski bir atlettir.

Yücel Kop, Türk atletizm antrenörü.

<span class="mw-page-title-main">Mary Decker</span>

Mary Teresa Decker,, Amerikalı bayan eski orta mesafe koşucusu.

<span class="mw-page-title-main">Burcu Ayhan</span> Türk atlet

Burcu Ayhan Yüksel, Türk atlet. Yüksek atlama branşında yarışmaktadır. İstanbul ENKA Spor Kulübü sporcusudur. Antrenör Cahit Yüksel ile çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alemitu Bekele</span>

Alemitu Bekele Degfa, Etiyopya asıllı Türk eski orta ve uzun mesafe koşucusudur.

Gamze Bulut, Türk atlet. 2012 Olimpiyat Oyunlarında Aslı Çakır Alptekin'in doping yaptığı ispatlanması ile birlikte CAS tarafından birinciliği ve altın madalyası alınıp ikinci olan Gamze Bulut'a verildi. Daha sonra Gamze Bulut'un da dopingli olduğu ortaya çıkmış ve bu madalyalar kendisinden de alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aslı Çakır Alptekin</span> Türk kadın milli atlet, orta mesafe koşucusu

Aslıhan Çakır Alptekin, Türk orta mesafe koşucusudur. Üsküdar Belediyespor sporcusudur. Yarışlarda doping maddeleri kullandığı için Olimpiyat madalyası da dahil olmak üzere kazandığı uluslararası ödüller geri alınmıştır. Türkiye Atletizm Federasyonu tarafından da ömür boyu pistlerden men edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2012 Yaz Olimpiyatları'nda atletizm - Kadınlar 1500 metre</span>

2012 Yaz Olimpiyatları'nda 1500 metre kadınlar yarışı Londra'da gerçekleştirildi. 1500 metre, 6-10 Ağustos tarihlerinde Londra Olimpiyat Stadyumu'nda koşuldu.

Genet Gebregioris, Etiyopyalı atlet. 1990'ların ortaları ve 2000'li yılların başlarında ülkesini temsil etmiş bir sporcudur.