İçeriğe atla

Süpertanker

Ticari ham petrol Süpertankeri AbQaiq.

Süpertanker terimi bugün genellikle 250.000 detveyt tonu(dwt) aşan ticari gemilere verilen isimdir. Varsayılan bu gemiler 2 ile 3 MMbbl veya 2 ile 3 milyon varil ham petrol taşıma kapasitesine sahiptir.[1]

Sınıflandırma

Çoğu kez televizyon, haber, film veya gazetelerde bu "Süpertanker" terimi geçse de, aslında "Süpertanker" diye bir resmi kullanım veya deniz ticaretinde bir terim yoktur. Ticaret dünyasında bu terimin yerine uluslararası geçerli Very-Large Crude Carriers (VLCC) ve Ultra-Large Crude Carriers (ULCC) teknik terimler kullanılır.

Bugüne kadar üretilen en büyük süpertanker; Jahre Viking veya Seawise Giant (şu an Knock Nevis) adı altında süresiz demirlemiş olan 564.763 detveyt tonluk (dwt) ham petrol tankeridir. Teknik ve ekonominin gelişmesi ile bu gemilerin ebatları da daima büyümüştür. 1950'lerde süpertanker diye geçen gemiler 1990 ve 2000'lerde ufak bir standart çaptadır.

2002 senesinden sonra üretilen en büyük 4 süpertankerlere V Plus (V artı) sınıfı ismi verilmiştir. Bu 4 gemi Yunan Hellespont Steamship Corporation denizcilik şirketi tarafından Güney Kore Daewoo tersanesinde yaptırılmıştır.

Şu anki ticari isimleri TI Asia, TI Europe, TI Oceania, and TI Africa'dır.

Sınıf Detveyt tonaj (dwt)
Aframax ("Süpertanker" sınıfından çıkmıştır) 80.000-120.000
Suezmax ("Süpertanker" sınıfından çıkmıştır) 130.000-160.000
VLCC 200.000-320.000
ULCC > 320.000
V Plus > 440,000

Tarihi

1960'lara kadar uluslararası (ham petrol) denizcilik özellikle Süveyş Kanalı ağırlıklı olduğu için, üretilen (süper-)tankerler Suezmax sınırına bağlı kalmışlardır. Zamanın Süveyş Kanalı kapasitesi 45.000 tonluk su deplasman'a müsaade veriyordu.

1967'de Altı Gün Savaşı'ndan dolayı bu kanal 1967 ile 1975 yılları arasında trafiğe kapatılmıştır. Orta Doğu Petrol yatakları'ndan ham petrol ticareti mecburen Ümit Burnu'ndan gerçekleştirilmesi lazımdı. Yani artık aynı ticaret için Afrika kıtasının etrafından dolaşılması mecburiydi. Bu yeni zorunluğa, ekonomik tek çözüm, varsayılan tanker kapasitelerini katlamak olmuştur. Bu tarihten itibaren artık her yıl yeni tonaj rekorları kırılmıştır.

Bu süpertankerlerin ilk yıllarında çoğu limanların derinliği yeterli olmadığından petrol genelde burada az su deplasmanlı gemilere aktarılmıştır.

Hukuksal konumlar

Exxon Valdez kazasından sonra ABD karasularına girecek her tanker 2015 senesine kadar çift cidarlı olması mecburiyeti koşulmuştur (Oil Pollution Act of 1990 (OPA-90). Avrupada ise Erika (1999) vePrestige (2002) kazaları sonucu aynı çift cidarlı mecburiyeti en geç 2010 senesine kadar yürürlüğe girmesine karar almıştır.

Şu an en büyük çift cidarlı süpertanker 2002 senesinde yapılan TI Asia tankeridir ve 441.893 deadweight tondur.

Süpertankerler (birkaçı)

  • Knock Nevis, 2004'te süresiz demirlemiştir
  • TI Asia, eski adı Hellespont Alhambra
  • TI Europe, eski adı Hellespont Tara
  • TI Oceania, eski adı Hellespont Fairfax
  • TI Africa, eski adı Hellespont Metropolis
  • Esso Atlantica, hurdaya çıkarılmıştır
  • Esso Pacific, hurdaya çıkarılmıştır
  • Torrey Canyon, ilk süpertanker, 1967'de hurdaya çıkarılmıştır

Dış bağlantılar

Notlar

  1. ^ Kıyas: Birleşik Krallık ve Ispanya ortak günlük petrol tüketimi 3,2 milyon varildir. http://www.nationmaster.com/graph/ene_oil_con-energy-oil-consumption 9 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık</span> Kuzeybatı Avrupadaki devlet

Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı veya yaygın adıyla Birleşik Krallık, Avrupa anakarasının kuzeybatı kıyılarında, Kuzeybatı Avrupa'da egemen bir ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">İran</span> Batı Asyada bir ülke

İran (Farsça:

<span class="mw-page-title-main">Rusya</span> Doğu Avrupa ve Kuzey Asyada yer alan bir ülke

Rusya,

<span class="mw-page-title-main">Çin</span> Doğu Asyada bir ülke

Çin, resmî adıyla Çin Halk Cumhuriyeti (Çince:

<span class="mw-page-title-main">İstanbul</span> Türkiyenin ve Avrupanın en kalabalık şehri

İstanbul, Türkiye'de Marmara Bölgesi'nde yer alan ve İstanbul ilinin merkezi olan şehirdir. Ekonomik, tarihî ve sosyo-kültürel açıdan önde gelen şehirlerden biridir. Şehir, iktisadi büyüklük açısından dünyada 34. sırada yer alır. Nüfuslarına göre şehirler listesinde belediye sınırları göz önüne alınarak yapılan sıralamaya göre Türkiye ve Avrupa'da birinci, dünyada ise altıncı sırada yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan</span> Doğu Avrupa ve Orta Asyada yer alan egemen devlet

Kazakistan, resmî adıyla Kazakistan Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Orta Asya'da, küçük bir bölümü Doğu Avrupa'da yer alan bir ülkedir. Kazakistan, günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir. 2.724.900 km² yüzölçümü ile dünyanın en büyük dokuzuncu ülkesidir. Müslüman çoğunluklu ülkelerin ve Türk devletlerinin yüzölçümü bakımından en büyüğü, doğal kaynaklar bakımından da en zenginidir. Kazakistan Türk tarihinin önemli devletlerinden olan Saka, Hun, Göktürk, Kıpçak, Karahanlı, Altın Ordu gibi devletlerin merkez üssü; Kıpçak, Oğuz, Karluk gibi Türk boylarının beşiği olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hazar Denizi</span> Dünyanın en büyük gölü

Hazar Denizi dünyanın en büyük gölü veya eksiksiz bir deniz olarak sınıflandırılan dünyanın en büyük iç su kütlesidir. Adını Hazar Kağanlığı'ndan almıştır. Güneydoğu Avrupa ve güneybatı Asya'dadır ve dünyanın en büyük tuzlu su gölüdür. Hem deniz, hem de göl özelliklerini taşımaktadır. Petrol yataklarınca zengindir. Tektonik göllere örnektir. Endoreik bir havza olarak, Avrupa ile Asya arasında, Kafkasya'nın doğusunda, Orta Asya'nın geniş bozkırlarının batısında ve Batı Asya'daki İran platosunun kuzeyinde yer almaktadır. Denizin yüzey alanı 371.000 km2 ve hacmi 78.200 km3'tür. Tuzluluk oranı yaklaşık %1,2 olup, bu oran çoğu deniz suyunun tuzluluğunun yaklaşık üçte biri kadardır. Kuzeydoğuda Kazakistan, kuzeybatıda Rusya, batıda Azerbaycan, güneyde İran ve güneydoğuda Türkmenistan ile sınırlanmıştır. Hazar Denizi çok çeşitli canlı türlerine ev sahipliği yapmaktadır ve en çok havyar ve petrol endüstrileriyle tanınmaktadır. Petrol endüstrisinden kaynaklanan kirlilik ve Hazar Denizi'ne akan nehirler üzerine inşa edilmiş barajlar, denizde yaşayan organizmaları olumsuz etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Boğazı</span> Karadeniz ile Marmara Denizi arasındaki boğaz

İstanbul Boğazı ya da tarihî ismiyle Bosporus (Yunanca: Βόσπορος, romanize: Bosporos ), Asya ile Avrupa kıtalarını birbirinden ayıran ve Marmara Denizi ile Karadeniz'i birbirine bağlayan bir boğaz ve uluslararası su yoludur. Boğaz, genel olarak kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanır ve İstanbul şehrini Avrupa Yakası ve Anadolu (Asya) Yakası olarak ikiye böler. Boğazın her iki yakasına yayılan yerleşim bölgesine Boğaziçi adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Tanker</span>

Tanker, sıvı veya gaz halde bulunan akışkan yüklerin taşınmasında kullanılan bir deniz aracıdır. Taşıdığı yüklere göre Petrol Tankeri, kimyasal tanker, hidrolik tanker, gaz tankeri, orta güverte tankeri, CNG tankeri, LNG tankeri gibi türlere ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Gemi</span> Ulaşım aracı

Gemi dünya denizlerini, okyanuslarını, nehir, göl ve diğer yeterince derin su yollarını dolaşan, mal ve yolcu taşıyan veya savunma, araştırma ve balıkçılık gibi özel görevleri yapan büyük bir deniz taşıtı’dır. Gemiler genellikle boyut, şekil, yük kapasitesi ve amaca göre teknelerden ayrılır. Yelken çağı'nda "gemi", en az üç Kabasorta arma‘lı direkleri ve tam cıvadra yelken planıyla yelkenli gemi olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı</span> şirket

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Türkiye'de bir petrol şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">Malaccamax</span>

Malaccamax bir geminin Malakka Boğazı'nı tehlikesiz geçebilecek zorunlu azami ebatları gösteren denizcilik terimidir. Panamax gibi terimler bir tür standarta uyar. Örneğin: “Kanal veya Boğaz ismi"+"max(imum).”

Independenta tanker kazası ya da Independenta faciası, 15 Kasım 1979 tarihinde ham petrol yüklü bir tanker gemisi ile bir kuru yük gemisinin çarpışması sonucu İstanbul Boğazı'nda meydana gelen kaza. Ham petrol yüklü Independenta isimli gemi, 27 gün süren büyük bir yangına ve çevre felaketine yol açtığı için kaza geminin ismiyle anılmaktadır. Kazada 43 gemi mürettebatı ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da ulaşım</span>

Azerbaycan'da ulaşım, bu ülkenin kamusal ve özel ulaşım sistemiyle ilgilidir.

Hindistan ekonomisi, nominal olarak dünyanın yedinci büyük ve satınalma gücü paritesi bakımından üçüncü büyük ekonomisidir. Ülkenin ekonomisi 20 yıldır ortalama %7 oranında büyümekte olup yeni sanayileşen ülke olarak sınıflandırılmaktadır. Hindistan ekonomisi 2014 yılının son çeyreğinde Çin'i geçerek dünyanın en hızlı büyüyen büyük ekonomisi haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzeydoğu Geçidi</span> kuzey doğu

Kuzeydoğu Geçidi,, Norveç ve Rusya'nın Arktik kıyıları boyunca Atlantik ve Pasifik Okyanusları arasındaki nakliye rotasıdır. Kanada adalarından geçen batı rotası buna göre Kuzeybatı Geçidi (NWP) olarak adlandırılır.

Vitol Group Henk Viëtor ve Jacques Detiger tarafından 1966 yılında Rotterdam'da kurulan Hollandalı bir enerji ve emtia ticaret şirketidir. Fiziksel ticaret, lojistik ve dağıtım işinin merkezinde yer alsa da, bunları rafine etme, nakliye, terminaller, keşif ve üretim, enerji üretimi ve perakende işletmeleriyle tamamlanmaktadır. Vitol'un dünya çapında 40 ofisi vardır ve en büyük operasyonları Cenevre, Houston, Londra ve Singapur'dadır. 2018'de 231 milyar dolarlık gelirle dünyadaki en büyük bağımsız enerji şirketidir ve Fortune Global 500 listesinde dokuzuncu sırada yer alır. Vitol, emtia ticaretindeki rakiplerinin çoğu gibi kârını geniş çapta yayınlamadığından, büyük ölçüde sıralamadan çıkarılmıştır. Ancak şirket, borç verenlerine ve ticaret yaptığı bazı enerji gruplarına finansal bilgi sağlar. Şirket, yılda 350 milyon tondan fazla ham petrol sevk ediyor ve 250 süper tankerini ve sahip olduğu diğer gemilerini dünyanın dört bir yanına taşımak için kontrol etmektedir. Ortalama olarak günde 7 milyon varilden fazla petrol ve ürün işlemektedir Vitol, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin'den sonra dünyanın üçüncü en büyük petrol tüketicisidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da petrol endüstrisi</span>

Azerbaycan'daki petrol endüstrisi yaklaşık 873.260 varil (138.837 m3) günlük petrol ve 2013 itibarıyla yılda 29 milyar metreküp gaz üretmektedir. Azerbaycan, petrol endüstrisinin doğum yerlerinden biridir. Tarihi petrol servetiyle bağlantılıdır. Dünyadaki en önemli petrol ve gaz üreticisi olmaya adaydır.

<span class="mw-page-title-main">Hint Okyanusu Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

II. Dünya Savaşı öncesinde Hint Okyanusu, Avrupa ülkeleri ve onların Doğu Afrika, Arap Yarımadası, Britanya Hindistanı, Hindiçin, Doğu Hint Adaları (Endonezya) ve Avustralya'daki sömürge bölgeleri arasında uzun süre önemli bir deniz ticaret yoluydu. II. Dünya Savaşı, Hollanda Doğu Hint Adaları'nda faaliyet gösteren Hollanda Kraliyet Donanması'nın büyük bir kısmı ve Massava'dan faaliyet gösteren İtalyan Regia Marina'nın Kızıldeniz Filosu ile başladığında, deniz varlığına Kraliyet Donanması Doğu Filosu ve Avustralya Kraliyet Donanması hakim oldu.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası ticaret zaman çizelgesi</span>

Bu sayfa, çeşitli ülkeler arasındaki ticareti etkileyen önemli olayları anlatan uluslararası ticaret tarihinin bir zaman çizelgesini göstermektedir.