İçeriğe atla

Sümerbank

Sümerbank
Slogan"Türkiye'yi ve Sümerbank'ı Çok Seviyorum"
AkıbetiSümerbank'ın finansal hizmetler sunmaya başlaması
Kuruluş11 Temmuz 1933 (91 yıl önce) (1933-07-11)
KurucuMustafa Kemal Atatürk
Feshedilme11 Ocak 2002 (22 yıl önce) (2002-01-11) (Sümerholding Satış Mağazaları'nın kapatılmasıyla birlikte.)
ÜrünSümerbank ürünleri ve deri ve kunduralar
SahibiSumerbank Holdings Corporation (1933-95)
Garipoğlu Şirketler Topluluğu (1995-1999)
TMSF (1999-2001)
OYAK (2001-2002)
Dipnotlar / referanslar
Sümer Holding hala hizmetlerine Sumerbank Holdings Corporation adıyla devam etmektedir
11 Kasım 1934 tarihli Cumhuriyet gazetesinde Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Sümerbank sergisinde.

Sümerbank, özel bütçenin temelini oluşturan katma bütçeli idare uygulamasının başladığı 1933 yılında kurulmuş, ticari nitelikte mal üreten kuruluş. Tekstil sanayisi ile aynı anda banka konumunda.

Sanayi fabrikalarının inşaatı ve Türkiye’ye kredi verilmesi konusundaki anlaşmanın hazırlanması için 12 Ağustos 1932’de Türkiye’ye Sovyet uzmanlar geldi. Sovyet uzmanların önerileri tekstil, demir-çelik, kağıt, çimento, cam ve kimya ürünleri üzerinde yoğunlaştı. Hammaddesi yurt içinde üretilen pamukları işlemek üzere Sovyetler Birliği ile işbirliği yapılarak Kayseri'de tekstil fabrikasına karar verildi. Bu işbirliği çerçevesinde Sovyetler Birliği’nin Türkiye’ye yirmi yılda geri ödemeli 8 milyon dolarlık bir kredi açması için mutabakata varıldı. 11 Temmuz 1933 tarihinde Atatürk tarafından Sümer Bank ismi verilen endüstriden sorumlu banka halini aldı. Kayseri'deki fabrika beş yıllık kalkınma planına dahil edilerek, fabrikanın temeli 20 Mayıs 1934'te dönemin Başbakanı İsmet İnönü tarafından atıldı.[1][2] Rus mimar Ivan Sergeevich Nikolaev tasarlandı. İlk büyük kompleksi Eylül 1935'te Kayseri'de açıldı. Fabrika sayesinde Türkiye ham pamuk üreticisi ve ihracatçısı oldu. Pamuk bağımlılığı ciddi derecede azaldı.[3][4]

Adana Bez Fabrikası ve Lojmanları ise 1946 yılında Sümerbank tarafından satın alınarak bünyesine katılmıştır.[5]

Halk tasarrufuyla oluşturulmuştur. Türkiye'de ilk modern tekstil kuruluşu olarak büyük bir üne kavuşmuştu. Demir-çelik tesisleri, çimento fabrikaları, kâğıt ve selüloz tesisleri de Sümer Bank bünyesinde kuruldu ve bunların daha sonra kendi bünyesinden ayrılarak ayrı birer kuruluş olmasını sağladı.

1987 yılında Sümerbank'ın özelleştirilmesi kararı alındı ve banka Kamu Ortaklığı İdaresi'ne devredildi. 1988'de Sümerbank Şirketler Topluluğu kuruldu. Holdingin bankacılık birimi 23 Ekim 1995'te Yüksek Planlama Kurulu kararıyla Sümerbank adı altında yeniden yapılandırıldı. 24 Ekim 1995'te Garipoğlu Şirketler Topluluğuna 103.4 milyon dolara satılarak özelleştirildi. Hayyam Garipoğlu'nun Malki cinayeti ve Türkbank skandalına adının karışması, Sümerbank'ın elinden alınmasına neden oldu.

Sümerbank 21 Aralık 1999'da TMSF'ye devredildi. Ardından 9 Ağustos 2001 tarihinde Oyak Grubuna satıldı. Oyakbank A.Ş.'ye 11 Ocak 2002 tarihinde tescil edilmiştir.

Fotoğraf galerisi

  • 1937 yılında Mustafa Kemal Atatürk ve Nazilli Basma Fabrikası'nın işletme müdürü Fazlı Turga
    1937 yılında Mustafa Kemal Atatürk ve Nazilli Basma Fabrikası'nın işletme müdürü Fazlı Turga
  • Atatürk'ün Bursa Merinos Yünlü Fabrikası için yazdıkları
  • Balıkesir'deki Sümerbank binası
  • Sümer Holding, Ankara
    Sümer Holding, Ankara
  • Sümerbank'ın Türkiye'deki dağılımı
    Sümerbank'ın Türkiye'deki dağılımı

Reklam Filmlerinin Tarihçesi

  • 1999-Sümerbank, kolaylıklar anahtarı.
  • 1999-Sümerbank'a danışın.
  • 2000-Önce müşteri, Çünkü o Sümer.

1933-95 Sümerbank Grubu

  • Bakırköy Pamuklu Sanayii Müessesesi
  • Yünlü Sanayii Müessesesi Defterdar Fabrikası
  • Yünlü Sanayii Müessesesi Bünyan Fabrikası
  • Yünlü Sanayii Müessesesi Isparta Fabrikası
  • Yünlü Sanayii Müessesesi Hereke Fabrikası
  • Basma Sanayii Müessesesi Adana Fabrikası
  • Basma Sanayii Müessesesi Denizli İplik Fabrikası
  • Nazilli Basma Sanayii Müessesesi
  • Ereğli Pamuklu Sanayii Müessesesi
  • Adana Pamuklu Sanayii Müessesesi
  • Yünlü Sanayii Müessesesi
  • Merinos Yünlü Sanayii Müessesesi
  • Gemlik Suni İpek ve Viskos Mamulleri Sanayii Müessesesi
  • Kendir Sanayii Müessesesi
  • Bartın Ateş Tuğla Sanayii Müessesesi
  • Kütahya Seramik Sanayii Müessesesi
  • Alım ve Satım Müessesesi
  • Genel Müdürlüğü
  • Bergama Pamuk İpliği ve Dokuma Sanayii Müessesesi
  • Antalya Pamuklu Dokuma Sanayii Müessesesi
  • Bolu Suni Tahta Sanayii Müessesesi
  • Sümer Kayseri Bez Fabrikası
  • Beykoz deri ve kundura işletmesi
  • Van ayakkabı işletmesi
  • Sarıkamış ayakkabı işletmesi
  • Çanakkale suni deri işletmesi
  • Erzincan pamuklu sanayii işletmesi
  • Diyarbakır Halı sanayii işletmesi
  • Adıyaman pamuklu sanayii işletmesi
  • Malatya pamuklu sanayii işletmesi
  • Bursa Sagem
  • İzmir basma sanayii işletmesi
  • Bakırköy konfeksiyon sanayii işletmesi.

1995 Sümerbank Grubu

Ayrıca bakınız

Balıkesir Sümerbank binası

İlginç bilgiler

  • Avrupa Yakası isimli televizyon dizisinin karakteri Gaffur'un çizgili pijaması Sümerbank'ın ürettiği bir üründür.
  • Türkiye'de bir dönem Kloze önlük olarak tabir edilen ilkokul önlüklerinin kumaşları, Sümerbank memurları veya muhtarlıklara dağıtılarak, her öğrenciye ücretsiz dağıtılmıştır.
  • Dünya güzeli Azra Akın Dünya Güzeli olduğunda üzerinde Sümerbank'ın ürettiği elbise bulunmaktaydı.[]

Kaynakça

  1. ^ "Rus sanayi heyeti mütehassıslar dün akşam geldiler". Cumhuriyet Gazetesi. 2 Mayıs 1934. 22 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022. 
  2. ^ "En büyük mensucat fabrikamızın temeli dün Kayseri'de atıldı". Cumhuriyet Gazetesi. 21 Mayıs 1934. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022. 
  3. ^ Semiz, Yaşar; Toplu, Güngör (22 Ekim 2019). "CUMHURİYET DÖNEMİNDE DEVLET TARAFINDAN KURULAN İLK SANAYİ KURULUŞU KAYSERİ SÜMERBANK BEZ FABRİKASI". Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi: 29-59. doi:10.21563/sutad.636097. ISSN 1300-5766. 
  4. ^ Zürcher, Erik Jan (2017). Turkey : a modern history (İngilizce). Londra: I.B. Tauris. s. 199-200. ISBN 1-85043-614-2. OCLC 31388785. 
  5. ^ "Sümerbank Adana Pamuklu Sanayii Müessesi" (PDF). TBMM Tutanakları. Erişim tarihi: 20 Ekim 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İç Anadolu Bölgesi</span> Türkiyenin ortasındaki coğrafi bölgesi

İç Anadolu Bölgesi, Anadolu'nun orta kısmında yer alan, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Türkiye'de gelişmiş bölgeler arasında yer alır. Konumu sebe­biyle bu bölgeye "Orta Anadolu" da denir. İç Anadolu Bölgesi'nin yüzölçümü 151.000 km² olup bu alan Türkiye topraklarının %21'ini kaplar. Yüzölçümü bakımından Doğu Anadolu'dan sonra ikinci büyük bölgedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi dışında diğer bölgelerin hepsiyle komşudur. Aynı zamanda Türkiye'nin "tahıl ambarı" olarak da anımsanır. İç Anadolu Bölgesi'nde toplam 13 il vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kardemir</span> Karabük ilinde bulunan demir-çelik işletmesi ve Türkiyenin ilk ağır sanayi fabrikası

Karabük Demir-Çelik Fabrikaları veya kısaca Kardemir, Karabük ilinde bulunan demir-çelik fabrikası. Türkiye'nin ilk ağır sanayi fabrikası olan Kardemir'in temelleri 3 Nisan 1937'de Mustafa Kemal Atatürk'ün talimatı ile dönemin Başbakanı İsmet İnönü tarafından atılmıştır.

Ali Coşkun 58. ve 59. Hükümet'te Sanayi ve Ticaret Bakanı, TBMM 22. Dönem AK Parti İstanbul milletvekili olarak görev yaptı. Öncesinde, 21. Dönem'de FP'den ve 20. Dönem'de ANAP'tan İstanbul milletvekili seçilmişti.

Antalya İplikli ve Pamuklu Dokuma Fabrikası, 1950'li yıllarda Antalya’daki işsizlik sorununu çözmek için kurulmuş, 2003'te üretimi durdurulmuş tarihi bir sanayi tesisidir. Antalya Dokuma, Sümer Holding'e bağlı bir tesisti. Antalya'nın Dokuma Mahallesi'ne adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kumaş</span>

Kumaş, ipliklerin, çeşitli yöntemlerle bir araya getirilerek oluşturduğu kaplayıcı yüzeylerdir. Pamuk, yün, ipek, keten vb maddelerden elde edilir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Ali Kâğıtçı</span> Osmanlı Türkü kimyager ve mühendis

Mehmed Ali Kâğıtçı, Türk kimyager ve kâğıt mühendisi.

Sümerbank Merinos Yünlü Sanayi Dokuma Fabrikası, Türkiye'nin ilk sanayileşme atılımları çerçevesinde 1938'de Bursa'da hizmete girmiş tekstil fabrikasıdır. Önceleri sadece iplik üretirken 1944'te dokuma, 1946'da apre tesisleri ilave edilmiş; böylece Ortadoğu ve Balkanlar'ın en büyük entegre yünlü kumaş fabrikası olmuştur. Cumhuriyet tarihinin sembol işletmelerinden birisidir. 1960'larda Bursa şehrinin ekonomisine en önemli katkıyı sağlayan kurum haline gelen fabrika, 2004 yılında kapatıldı ve arazisi Bursa Büyükşehir Belediyesi'ne bedelsiz devredildi.

<span class="mw-page-title-main">Sümer Holding</span>

Sümer Holding AŞ, Türkiye’de faaliyet gösteren holding kuruluşu.

<span class="mw-page-title-main">Bolton</span>

Bolton, Birleşik Krallık'ın Kuzey Batı İngiltere Bölgesi'nde kenttir. Bolton kenti yerel idare olarak törensel Greater Manchester Metropoliten Kontluğu'na ve 1986'dan itibaren tek-seviyeli Bolton Metropoliten Borough yerel idaresine bağlıdır ve Bolton Metropoliten Borough'de en büyük yerleşke ve yerel idare merkez kentidir

<span class="mw-page-title-main">Burnley</span>

Burnley, Birleşik Krallık'ta İngiltere'nin Kuzey Batı bölgesinde birinci seviyede yerel idare olan Lancashire Kontluğu ve ikinci seviyede yerel idare olan Burnley (borough) sınırları içinde bulunan yerleşim merkezidir. Burnley Lancashire Kontluğu'na bağlı ikinci seviyede "metropolitan olmayan bölge" statülü yerel idare Burnley (borough)'un merkez şehridir.

Ren Holding, İzmir'de faaliyet gösteren holding kuruluşu. Tekstil ve konfeksiyon sektöründe faaliyet gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de tekstil</span>

Anadolu topraklarında antik çağdan beri dokuma yapılmaktaydı. Osmanlı'nın yükselişi ile Anadolu imparatorluğun tekstil üretiminin merkezi oldu. Hint pamuğunun Türk pamuğunu egale etmesi ve Sanayi Devrimi'nin teknolojisine yetişememek Anadolu tekstiline darbe vurdu. İmparatorluğun batılılaşma çabaları neticesinde 19. yüzyıl sonlarında fabrika üretimi başladı. Osmanlı İmparatorluğu döneminde dokuma konusunda Denizli ve Tokat, ipekli ürünler konusunda da Bursa bölgesinde küçük işletmeler halinde üretim vardır. 1915 yılında önde gelen 22 kamu sanayi işletmesinin 18’i, 28 anonim şirketin 10’u, 214 özel sektör işyerinin 45’i ve toplam 264 sanayi işyerinin 73’ü tekstil sanayisinden oluşmaktaydı. Cumhuriyet döneminde 1933'te Sümerbank yasasıyla Bakırköy, Kayseri, Ereğli bez fabrikaları ve Nazilli basma fabrikası; 1938'den sonra da Bursa Merinos, Malatya pamuklu ve Eskişehir basma fabrikaları kurulmuştur. Tüm tekstil ve konfeksiyon fabrikaları ve atölyeleri Sümerbank çatısı altında toplanmıştır.Tekstil sektörüne tasarımcı yetiştirmek üzere 1940 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde kumaş desenleri bölümü kurulur. 1977'de İzmir Ege Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Bölümü açılır. 1960'larda Özel sektör gelişmiştir. 1952 yılında sektör üretimi içinde yüzde 28 olan özel sektör payı 1962 yılında yüzde 62’ye, 1990 yılında ise yüzde 90’ın üzerine çıkmıştır. Dokuma alanında Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesi gibi özel atölyelerde yazmalar ve geleneksel dokuma örnekleri yaşatılmıştır. Deniz Bilgin, Reyhan Kaya, Attila Ergür, Özdemir Altan, Ayla Salman gibi sanatçılar gelenksel Türk dokumacılığına çağdaş yorumlar getirmiştir. Günümüzde devletin tekstil sektöründeki payı yüzde 1’in altındadır. Sümerhalı ve bazı diğer kamu kurumları tarafından el halısı üretimi gerçekleştirilmektedir. Türkiye'nin önemli ihraç alanlarındandır.

Hayyam Garipoğlu, Türk iş insanı, televizyon kanalı eski sahibi ve yazardır.

Vahap Güvenç, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de sanayi</span> Türkiye ekonomisinin sektörlerinden biri

Türkiye'de sanayi günümüzde GSYİH'nın %27'sini, ihracatın yaklaşık %93'ünü oluşturmaktadır. Sanayinin Osmanlı'nın son zamanlarında temelleri atılmış, bu günlere kadar gelişerek devam etmiştir.

Türkiye Sanayi ve Maadin Bankası, İzmir İktisat Kongresi'nde alınan kararlar doğrultusunda 1925 yılında bir devlet bankası olarak kurulmuştur. 19 Nisan 1925 tarihli 633 sayılı kanunla, kurulan banka, 1 Mayıs 1925 tarihinde çalışmalarına başlamıştır. Banka, özel kesim tarafından yeni kurulacak sanayi ve madencilik kuruluşlarına kredi sağlamak, özel kesimle ortaklıklar kurmak ve devlete ait sanayi kuruluşlarını geçici olarak işletmek ve zaman içinde bu kuruluşları özel kesime devretmek amacıyla kurulmuş bir ilk kalkınma bankasıdır. Banka, Türkiye'de kamu kesiminin özel kesime kaynak aktarması sürecinin başlangıç düzenlemesi ya da kurumlaşması olarak görülebilir.

Mustafa Ertuğrul, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">SEKA Kâğıt Müzesi</span>

SEKA Kağıt Müzesi veya SEKA Mehmed Ali Kağıtçı Müzesi, Türkiye'nin Kocaeli ilinde bulunan bir sanayi mirası müzesidir. Türkiye'nin en büyük endüstriyel mirasının müzeye dönüşüm projesidir. 6 Kasım 2016 tarihinde ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Beykoz Kundura</span>

Beykoz Kundura, iki yüz yılı aşkın tarihiyle Türkiye’nin en önemli endüstriyel kültür mirası alanlarından biridir. İstanbul Boğazı’nın en ihtişamlı noktalarından biri olan Beykoz mevkiinde eski fabrika alanında 183 dönüm arazide kurulu kompleks, 2005 yılından bu yana hem profesyonel bir mekân kiralama işletmesi ve film platosu olarak faaliyet gösteriyor hem de yenilikçi disiplinlerarası kültürel üretimlere ev sahipliği yapıyor.

Sümerbank Kayseri Bez Fabrikası, Kayseri'de 1932-1935 yılları arasında faaliyet göstermiş sanayi tesisidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.