İçeriğe atla

Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi

Kütüphanenin mührü

Süleymaniye Kütüphanesi, İstanbul'daki Süleymaniye Camii medreselerinde, 1927 yılında kurulmuş olan kütüphane. I. Süleyman'ın oluşturmuş olduğu kütüphane bu kütüphanenin nüvesini oluşturdu.[1]

Yazma eser bakımından dünyanın en önemli kütüphaneleri arasındadır.[2] Cumhuriyet döneminde çıkarılan "Tevhid-i Tedrisat Kanunu" ve "Tekke ve Zaviyelerin Kapatılmasına Dair Kanun" ile İstanbul'daki Yazma Eser Kütüphaneleri Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesinde toplanmıştır. Kütüphanedeki 106 koleksiyonda toplam 70.000 cilt kadar yazma ve 120.000 basma eser bulunmaktadır. Bunlardan 12.000 cilt kitap Türkçe; 50.000 cilt Arapça; 3.680 cilt ise Farsçadır.[2]

UNESCO tarafından oluşturulan "Dünya Belleği"ne giren ve Türkiye'de bulunan 3 dokümandan biri olan İbn-i Sina'nın elyazmaları da bu kütüphanede bulunur. (İngilizce liste için en:Memory of the World Register – Europe and North America)

Koleksiyonlar

Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesindeki koleksiyonlardan en değerlileri Ayasofya, Bağdadlı Vehbi, Carullah, Damat İbrahim, Esad Efendi, Fatih, Hacı Mahmud, Hamidiye, Kılıç Ali, Laleli, Reisülküttap, Süleymaniye, Şehid Ali ve Yeni Cami koleksiyonlarıdır.[2] Kütüphanede şu koleksiyonlar yer alır.[3]

  • Abdulgani Ağa koleksiyonu
  • Abdulgani Ağa koleksiyonu
  • Ahmet Anlatan koleksiyonu
  • Ali Galip Bey koleksiyonu
  • Ali Nihat Tarlan koleksiyonu
  • Amcazade Hüseyin Paşa koleksiyonu
  • Antalya Tekelioğlu koleksiyonu
  • Arslan Kaynardağ koleksiyonu
  • Ashab-I Hayır Vakfı koleksiyonu
  • Aşir Efendi koleksiyonu
  • Ayasofya koleksiyonu
  • Bağdatlı Vehbi Efendi koleksiyonu
  • Basma Bağışlar koleksiyonu
  • Carullah Efendi koleksiyonu
  • Celal Ökten koleksiyonu
  • Çelebi Abdullah Efendi koleksiyonu
  • Çorlulu Ali Paşa koleksiyonu
  • Damat İbrahim Paşa koleksiyonu
  • Darü'l-Mesnevi koleksiyonu
  • Denizli koleksiyonu
  • Dosyalar koleksiyonu
  • Dr. Ali Sevil Akay koleksiyonu
  • Dr. Feyzullah Paşa koleksiyonu
  • Düğümlü Baba koleksiyonu
  • Efgani Şeyhi Ali Haydar koleksiyonu
  • Ekrem Karadeniz koleksiyonu
  • Elhac Mustafa Efendi koleksiyonu
  • Erzincan koleksiyonu
  • Esad Efendi koleksiyonu
  • Esmihan Sultan koleksiyonu
  • F. Sezai Türkmen koleksiyonu
  • Fatih koleksiyonu
  • Galata Mevl. Divan Edb. Mzs. koleksiyonu
  • Gelibolulu Tahir Ağa koleksiyonu
  • Giresun koleksiyonu
  • Gülnuş Valide Sultan koleksiyonu
  • H. Şemsi-Fatih Güneren koleksiyonu
  • Hacı Ali Saib Efendi koleksiyonu
  • Hacı Beşir Ağa koleksiyonu
  • Hacı Beşir Ağa (Eyüp) koleksiyonu
  • Hacı Mahmut Efendi koleksiyonu
  • Hacı Reşit Bey koleksiyonu
  • Hafız Ahmet Paşa koleksiyonu
  • Hafid Efendi koleksiyonu
  • Hafid Efendi İlavesi koleksiyonu
  • Halet Efendi koleksiyonu
  • Halet Efendi İlavesi koleksiyonu
  • Hafız İbrahim Gürpınar koleksiyonu
  • Hamidiye koleksiyonu
  • Hamidiye Murakkâ't koleksiyonu
  • Harput koleksiyonu
  • Hasan Hayri Abdullah Ef. koleksiyonu
  • Hasan Hüsnü Paşa koleksiyonu
  • Hasib Efendi koleksiyonu
  • Haşim Paşa koleksiyonu
  • Hekimoğlu Ali Paşa koleksiyonu
  • Hekimoğlu Ali Paşa Cami koleksiyonu
  • Hidiv İsmail Paşa koleksiyonu
  • Hüseyin Kazım koleksiyonu
  • Hüsrev Paşa koleksiyonu
  • Hz. Halid (Eyüp Camii) koleksiyonu
  • Hz. Nasuhi Dergahı koleksiyonu
  • İbrahim Efendi koleksiyonu
  • İhsan Mahvi koleksiyonu
  • İsmail Öztürk koleksiyonu
  • İyd Mehmed Efendi koleksiyonu
  • İzmir koleksiyonu
  • İzmirli İsmail Hakkı koleksiyonu
  • İzmirli Mustafa Efendi koleksiyonu
  • K.Çelebi-Zade Hüsamettin koleksiyonu
  • Kadı-Zade Burhaneddin koleksiyonu
  • Kadı-Zade Mehmed Efendi koleksiyonu
  • Kasideci-Zade S. Sırrı koleksiyonu
  • Kemal Edip Kürkçüoğlu koleksiyonu
  • Kılıç Ali Paşa koleksiyonu
  • Lala İsmail koleksiyonu
  • Laleli koleksiyonu
  • Levhalar koleksiyonu
  • M. Arif-M. Murad koleksiyonu
  • M. Hilmi-F. Fethi koleksiyonu
  • Mahmud Paşa koleksiyonu
  • Mehmed Ağa Camii koleksiyonu
  • Mehmed Nuri Efendi koleksiyonu
  • Mehmed Nusret Giresuni koleksiyonu
  • Mehmed Sefayihi koleksiyonu
  • Mesih Paşa koleksiyonu
  • Mihrişah Sultan koleksiyonu
  • Molla Çelebi koleksiyonu
  • Muammer Ülker koleksiyonu
  • Muğlalı Hoca Mustafa Ef. koleksiyonu
  • Murad Buhari Tekkesi koleksiyonu
  • Murad Molla koleksiyonu
  • Musalla Medresesi koleksiyonu
  • Nafiz Paşa koleksiyonu
  • Necip Erdem koleksiyonu
  • Nureddin Ağa koleksiyonu
  • Nuri Arlasez koleksiyonu
  • Osman Huldi Öztürkler koleksiyonu
  • Ömer Sindal koleksiyonu
  • Pertev Paşa (Selimiye) koleksiyonu
  • Pertevniyal V. Sultan koleksiyonu
  • Rauf Yekta koleksiyonu
  • Reisülküttap koleksiyonu
  • Reşit Efendi koleksiyonu
  • Rüstem Paşa koleksiyonu
  • Saadeddin Mübtegi Vakfı koleksiyonu
  • Saadettin Serezli-Ümit Erk koleksiyonu
  • Saliha Hatun koleksiyonu
  • Sami Benli koleksiyonu
  • Serez koleksiyonu
  • Servili koleksiyonu
  • Seyyit Nazif Efendi (Hekimbaşı) koleksiyonu
  • Sultan Ahmed (1) koleksiyonu
  • Süheyl Ünver koleksiyonu
  • Süleymaniye koleksiyonu
  • Süleymaniye Murakka'at koleksiyonu
  • Sütlüce Dergahi Elif Ef. koleksiyonu
  • Şazeli Tekkesi koleksiyonu
  • Şehit Ali Paşa koleksiyonu
  • Şehzade Mehmed koleksiyonu
  • Şerif Muhiddin Targan koleksiyonu
  • Şeyhülislam Esad Efendi koleksiyonu
  • Tahir Ağa Tekkesi koleksiyonu
  • Tarık Gökmen koleksiyonu
  • Tercüman koleksiyonu
  • Tırnovalı koleksiyonu
  • Turhan Valide Sultan koleksiyonu
  • Uşşaki Tekkesi koleksiyonu
  • Vakfı Namalum koleksiyonu
  • Yabancı Diller koleksiyonu
  • Yahya Tevfik koleksiyonu
  • Yazma Bağışlar koleksiyonu
  • Yeni Cami koleksiyonu
  • Yeni Eserler koleksiyonu
  • Yeni Medrese koleksiyonu
  • Yozgat koleksiyonu
  • Yusuf Ağa koleksiyonu
  • Zühtü Bey koleksiyonu

Kaynakça

  1. ^ "Süleymaniye kütüphanesi". İstanbul Büyükşehir Belediyesi. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2012. 
  2. ^ a b c "Yazmalar". www.yazmalar.gov.tr. 29 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2012. 
  3. ^ "Yazmalar". 29 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Hadim Mesih Mehmed Paşa III. Murad saltanatı döneminde 1 Kasım 1585-14 Nisan 1586 döneminde sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Kronolojik sırayla Osmanlı Devleti şeyhülislamları listesidir.

Sofu Mehmet Paşa veya Mevlevi Mehmed Paşa, Osmanlı Padişahı I. İbrahim'in saltanatının son döneminde ve IV. Mehmed saltanatında 7 Ağustos 1648-21 Mayıs 1649 tarihleri arasında dokuz ay on beş gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamı. 18 Ağustos 1648'de İstanbul'da liderliğini yaptığı isyanda Sultan İbrahim'in boğdurulması emrini vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Köprülü Kütüphanesi</span> Osmanlı Devletinde müstakil bir binaya sahip olarak kurulan ilk vakıf kütüphanesi

Köprülü Kütüphanesi, Osmanlı Devleti'nde müstakil bir binaya sahip olarak kurulan ilk vakıf kütüphanesidir. Aslen Köprülü Mehmet Paşa Külliyesi'nin içindeki bir yapı olarak tasarlanmış ancak Köprülü Mehmed Paşa öldüğünde sadece hamam ve medrese kısmı tamamlanabilmiş, yapının geri kalanı Fazıl Ahmet Paşa tarafından yaptırılmıştır ve kendi kitaplarıyla babasının kitaplarını birleştirerek kütüphaneyi 1661'de bitirmiştir.

Liste, 453 yıl Osmanlı hâkimiyetinde kalan Kosova'da Priştine, Prizren, İpek, Yakova, Gilan, Vıçıtırın, Mitroviça, Ferizovik, Kaçanik, Dragaş, İstok, Deçan, Nobırda şehir ve köylerinde yapılan 229 Osmanlı mimari eserini kapsar. Listede günümüze kadar gelebilen esereler sıralanmıştır ve liste, eserlerin tamamını değil derlenebildiği kadarını ifade eder.

Gümüşhânevî dergâhı (Gümüşhânevîyye), Nakşibendi tarikâtının Halidî kolu olan dergâhtır.

Klâsik Türk Müziği'nin önemli bestekârları alfabetik sıra ile gösterilmiştir. Belirtilen rakamlar bazıları takribi olmak üzere bestekârın ölüm yılını göstermektedir.

Hoca Sadeddin Efendi, Osmanlı tarihçi, devlet adamı.

Mehmed Feyzullah Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, kazasker, müderris, şehzade hocası, padişah danışmanı.

Tavaşi Hasan Ağa Camii ya da İnadiye Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Ahmediye Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir cami. Sokullu Mehmet Paşa'nın hazinedarı olan Tavaşi Hasan Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1587 yılında başlanan cami, 1 yıllık inşaat sürecinden sonra 1588 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı başdefterdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Başdeftardar, 14. yüzyıl ile 19. yüzyıl arasinda Osmanlı Devleti'nin en yüksek maliye görevlisi idi. Fatih'in kanunnamesine göre bașdefterdar padișahın malının vekili ve veziri-azam da nazırı idi. Devlet hazinesinin açılıp kapanması başdefterdar bulunmasıyla yapılırdı. "Başdefterdar" Divan-ı Hümayun üyesi idi. Başdefterdar 14. yüzyıl ile 19. yüzyıl dönemi protokolüne göre vezir ve kazasker rütbelerinden daha aşağıda ama Yeniçeri Ağası'nın üzerinde bulunmaktaydı.

Murat Molla Kütüphanesi İstanbul Fatih Çarşamba'da bulunan yazma eser kütüphanesidir. 18. yüzyılın son çeyreğinde Damatzade Şeyh Murat Molla tarafından yaptırılmıştır.

Bursa Yazma ve Eski Basma Eserler Kütüphanesi, 14. yüzyıldan kalma Bursa İnebey medresesinde bulunan kütüphanedir. Kütüphane, Süleymaniye ve Millet yazma eser kütüphanelerinden sonra Türkiye'nin üçüncü büyük yazma eser kütüphanesidir ve 8389 adet yazma eser barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eyüpsultan Mezarlığı</span> İstanbulun Eyüpsultan ilçesinde bulunan mezarlık

Eyüp Sultan Mezarlığı, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde, Haliç kıyısında bulunan tarihi bir mezarlık.

Ahmed Arif Hikmet Bey Efendi 1846 - 1854 doneminde Osmanlı Şeyhülislamı.

Hamdullah (Ahmed) el-Ensârî, Sahabe-i Kiram’dan bir zattır. Medine’li olduğu için Ensârî adını almıştır. Eyüp Sultan ile birlikte Konstantinopolis’in kuşatmasına katılmış ve can vermiştir.

Paşmakçızade Ali Efendi 18. yüzyılda şeyhülislamlık yapmış Osmanlı din adamıdır. Tahsilini tamamladıktan sonra 1657’de Mehmed Ağa Dersiyesi’nde harici müderris oldu.

<span class="mw-page-title-main">Ebu İshak İsmail Efendi</span>

Ebû İshâk İsmail Efendi 18. asırda şeyhülislamlık vazifesi yapan Osmanlı din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Evliya Çelebi Seyahatnamesi'ndeki isimler listesi</span>

Bu sayfada Evliya Çelebi'nin Seyahatname isimli eserinde geçen kişi, devlet, yer isimleri ile bilim, sanat ve kültür terimleri listelenecektir. Evliya Çelebi'nin seyahat ettiği yerlere ait yerel isimler ve kişiler ise günümüzün il ve ilçe düzeninde gösterilmiştir. Günümüzde Türkiye dışında kalan yerler ise ülke ve bağlı olduğu birinci seviye idari bölüme göre sıralanmıştır.

Türkiye'deki türbeler listesi, türbelerin illere göre düzenlenmiş bir referans listedir.