İçeriğe atla

Süleymaniye

Süleymaniye
Slêmanî

السليمانية
Süleymaniye'den görünüm
Irak üzerinde Süleymaniye
Süleymaniye
Süleymaniye
Süleymaniye'nin Irak'taki konumu
ÜlkeIrak Irak
Bölge Kürdistan Bölgesel Yönetimi
İlSüleymaniye İli
Rakım882 m
Nüfus
 (2008)
 • Toplam1.700.000
 • Yoğunlukoto/km²
Zaman dilimiUTC+03.00 (Irak Zaman Dilimi)

Süleymaniye (Arapça: السليمانية as-Sulaimāniyya; Kürtçe: سلێمانی Silêmanî), Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Süleymaniye İline bağlı şehir ve ilin yönetim merkezidir.

Süleymaniye, 1784 yılında Babanlı ve aynı anda Osmanlı Valisi İbrahim Paşa tarafından babası Süleyman Paşa'nın adı verilerek kurulmuştur. Baban Emirliği'nin merkeziydi. Süleymaniye'de Kürtler ile Türkmenler nüfusu oluşturmaktadır.

Şehrin nüfusu 2.000.000 civarındadır.

Ekonomi

Süleymaniye, verimli ovalara ve çok bereketli topraklara sahiptir. Süleymaniye'de tarım olarak başta buğday ve diğer tarım ürünlerini de ekilmektedir. Süleymaniye ekonomisi bugün turizm ve tarıma dayanmaktadır.

Turizm

Süleymaniye Müzesi

Süleymaniye Müzesi, Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Süleymaniye şehir merkezinde yer almaktadır ve arkeolojik bir müzedir. Süleymaniye Müzesi, Bağdat'taki Irak Müzesi'nden sonra Irak'ta ikinci büyük müzesidir.[1]

Eğitim

Üniversiteler

Süleymaniye Üniversitesi, Süleymaniye şehrinde bulunan Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin üniversitelerinden biridir. Irak Amerikan Üniversitesi - Süleymaniye ve Süleymaniye Politeknik Üniversitesi Süleymaniye şehrinde bulunan Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin diğer üniversitelerindendir.

iklim

Süleymaniye'nin kuzey ve İran sınırındaki bölümlerinde karasal iklimin soğuk ve kar yağışlı kışları, güneyinde ise sıcak ve kurak yazları görülebilir. Süleymaniye'nin kuzeyi ve İran sınırı dağlık olduğu için Karasal iklim hakimdir, güneyi ise genellikle düzlüklerden oluştuğu için sıcak iklim hakimdir.

 Süleymaniye iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 7,8 10,3 15,5 20,8 28,4 35 38,8 38,8 34,7 28,2 18,7 11,1 24,1
Ortalama sıcaklık (°C) 3,8 5,6 10,4 15,2 21,4 27,6 31,3 31,4 27,2 21,1 13,7 6,7 17,95
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −0,2 1 5,3 9,7 14,5 20,3 23,9 24,1 19,7 14,1 7,6 2,3 11,86
Ortalama yağış (mm) 129 146 132 100 41 0 0 0 0 13 74 110 745


Bitki örtüsü

Süleymaniye'nin iklim şartları, topoğrafik ve dağlık yapısı nedeniyle, ilde bitki örtüsü olarak bozkır ve orman bulunur. Şehrin kuzeyindeki dağlık bölgede kavak, Söğüt ve Meşe ağaçları bulunur.

Ekonomi

Süleymaniye'nin ekonomisini tarım, turizm, alışveriş ve petrol ihracatı oluşturmaktadır.

Kültür

Süleymaniye, Kürdistan ve Mezopotamya kültürü İslam dini ve geleneksel Kürt kültürü etrafında biçimlenmiştir. Buna karşın, Süleymaniye şehri çeşitlilikler içinde yüksek bir kozmopolit toplum ve canlı bir kültüre sahiptir. İslam etkisi Kürt kültürünün mimari, müzik, giyim, mutfak ve yaşam tarzında görülebilmektedir.

Süleymaniye mutfağı

Kürt ve Arap mutfağı oldukça tutulmakta olup kentin her yerinde döner lokantalarından Süleymaniye otellerinin lüks lokantalarına kadar her yerde bulunabilmektedir. Hızlı yiyecekler, Arap, Kürt ve Batı mutfakları da oldukça popüler olup geniş miktarda bulunabilmektedir. Kürt mutfağı Araplarla binlerce yıllık etkileşimle günümüze gelmiş gayet zengin ve farklı bir mutfaktır. Mutfağın temel malzemeleri kuzu eti, yöresel baharatlar, pirinç ve bulgurdur. Bu nedenle Kürt mutfağı ağır yemeklerden oluşur. Mutfağın temel bileşenleri Kebaplar, lahmacunlar, etli yemekler ve hamurlu tatlılar olup dünyanın her yerinde tanınmakta ve tercih edilmektedir. Fast-Food tarzı Batı kültürünün de arttığı bu devirlerde, fast-food'la yarışabilir hızlı hazırlanabilen bir mutfaktır.

Giyim ve kurallar

Süleymaniye'de insanların birçoğu yöresel Kürt kıyafeti ve Arap elbisesi olan kandura giyerler. Bu giyim biçimleri, Süleymaniye'nin çok sıcak ve nemli veya çok soğuk olan iklimine göre değişmektedir.

Görüntüler

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Amin, Osama SM. "What a Sensation at the Sulaymaniyah Museum, Iraq!". www.ancient.eu. Ancient History Encyclopedia. 2 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bağdat</span> Irakın başkenti

Bağdat, Irak'ın başkenti ve en büyük kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Irak</span> Batı Asyada bir ülke

Irak, resmî adıyla Irak Cumhuriyeti, Batı Asya'da bir ülkedir. Kuzeyde Türkiye, doğuda İran, güneydoğuda Kuveyt, güneyde Suudi Arabistan, güneybatıda Ürdün, batıda ise Suriye ile sınır komşusudur. Başkenti ve en büyük şehri Bağdat olan federal parlamenter cumhuriyet ile yönetilen bir ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Kerkük</span> Irakta bir şehir

Kerkük, Irak'taki Kerkük ilinin başkenti olan şehirdir. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin anayasal başkentidir. Irak merkezi yönetimine bağlıdır. Irak'ın başkenti Bağdat'ın 236 km kuzeyinde, Erbil'in 83 km güneyinde, Musul'un 149 km güneydoğusunda, Süleymaniye'nin 97 km batısında, Tikrit'in 116 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Günümüzde şehrin büyük çoğunluğu Türkmenler, Araplar ve Kürtlerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Celal Talabani</span> 6. Irak cumhurbaşkanı

Celal Talabani, Iraklı Kürt siyasetçi. 2005-2014 yılları arası Irak cumhurbaşkanı olarak görev almıştır. Irak'ın ilk Arap olmayan cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi</span> Iraka bağlı özerk bölge

Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kürdistan Bölgesi veya Irak Kürt Bölgesel Yönetimi, Irak'a bağlı, anayasal düzeyde varlığı olan özerk bir bölgedir. Yaklaşık 40.000 km2'den oluşan idari birim; batıda Suriye, doğuda İran, kuzeyde ise Türkiye ile komşudur. Bölgesel yönetimin başkenti Erbil'dir. Kürdistan Parlamentosu Erbil'de yer almaktadır, ancak Kürdistan Bölgesi anayasası tartışmalı Kerkük kentini Kürdistan Bölgesi'nin başkenti olarak tanımaktadır. Bölgenin nüfusu, 2023 itibarıyla 6.556.752'dir. Resmî dilleri Kürtçe ve Arapça'dır.

<span class="mw-page-title-main">Erbil</span> Kürdistan Bölgesel Yönetiminin başkenti

Erbil, Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başkenti ve en büyük şehridir. Şehrin nüfusu 1,1 milyon civarındadır. Nüfus Kürtler, Türkmenler, Araplar ve Süryani Hristiyanlardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Kamışlı</span> Suriyenin kuzey doğusunda, Hasiçi İlinin merkezi olan şehir

Kamışlı Suriye'nin kuzey doğusunda, Türkiye sınırında bulunan ve Haseke'nin merkezi olan şehir. Haseke'nin en büyük şehridir ve Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nin kontrolünde bulunmaktadır. 2004 verilerine göre nüfusu 232,258'dir.

<span class="mw-page-title-main">Zaho</span> Irakta bir şehir

Zaho, Irak'ın kuzey bölgesinde yer alan Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne bağlı bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Kerkük (il)</span> Irak valiliği

Kerkük İli Irak'ın kuzeyinde yer alan, nüfusun çoğunluğunu Araplar, Kürtler ve Türkmenlerin oluşturduğu, yönetim merkezi Kerkük kenti olan ve dört kazaya ayrılan ildir. 28 Mart 2017 tarihinde aldığı meclis onayıyla Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin bir parçası olduğu anlamına gelecek bir kararla, resmi kurumlara Irak Bayrağı'nın yanı sıra Bölgesel Yönetim bayrağının da çekilmesine hükmedildi. 16 Ekim 2017'de Irak ordusu Kerkük'e gece saatlerinde operasyon başlattı ve şehri Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nden tamamen temizledi. Yerel yönetim bayrakları indirildi.

<span class="mw-page-title-main">Duhok</span> Irak Kürdistanın da bir şehir

Duhok, Irak'ın kuzeyinde bir şehir ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne bağlı Duhok ilinin başkenti. 500.000 yakın nüfusu vardır ve çoğunluğunu Kürtler ve Süryaniler oluşturur. Bazı kaynaklara göre Duhok Kurmanciye göre "küçük köy" anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İlam</span>

İlam, İran'ın batısında İlam Eyaleti'nin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">İmadiye</span>

İmadiye, Irak'ın kuzey kesiminde, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Duhok ili'nde bulunan bir şehirdir. Musul'un 100 km kuzeyinde olup Türkiye sınırına 17 km mesafededir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kürdistanı</span> Suriyenin kuzeydoğusunda yer alan özerk bölge

Suriye Kürdistanı, Batı Kürdistan veya Rojava, Suriye'nin kuzeyinde ve doğu kesiminde çoğunlukla Kürtler olmak üzere Arap, Çerkes, Süryani ve Türkmenlerin yaşadığı bölge. Orta Doğu coğrafyasında Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Kürdistan'ın, Suriye sınırları içinde kalan kısmını tanımlar. PYD tarafından bölgede Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ilan edilmiş; fakat Suriye hükûmeti veya diğer ülkeler tarafından tanınmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Irak mutfağı</span> Vikimedya liste maddesi

Irak mutfağı, Irak'ın ulusal mutfağıdır. Arap kültürünün mirasçısı olan Irak mutfağı Orta Doğu mutfaklarından etkilenmiştir. Ayrıca Irak mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Güney Irak mutfağı, Kuzey Irak mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler. Irak mutfağı ya da Mezopotamya mutfağı uzun bir geçmişe sahiptir yaklaşık 10.000 yıl öncesine dayanmaktadır. Günümüzde, ırak mutfağı İran, Kürt ve Arap mutfaklarından etkilenmiştir. Kürt ve Arap mutfağı oldukça tutulmakta olup Irak'ın her yerinde şavurma lokantalarından ırak otellerinin lüks lokantalarına kadar her yerde bulunabilinmektedir. Hızlı yiyecekler, Arap, Kürt ve Batı mutfakları da oldukça popüler olup geniş miktarda bulunabilmektedir. ırak mutfağı Kürtler ve Araplarla binlerce yıllık etkileşimle günümüze gelmiş gayet zengin ve farklı bir mutfaktır. Mutfağın temel malzemeleri kuzu eti, yöresel baharatlardır, pirinç ve bulgurdur. Bu nedenle ırak mutfağı ağır yemeklerden oluşur. Mutfağın temel bileşenleri Kebaplar, Lahmacunlar, Etli yemekler ve hamurlu tatlılar olup dünyanın her yerinde tanınmakta ve tercih edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye mutfağı</span>

Suriye mutfağı, Suriye'nin ulusal mutfağıdır. Arap ve Kürt kültürünün mirasçısı olan Suriye mutfağı Orta Doğu mutfaklardan etkilenmiştir. Ayrıca Suriye mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Güney Suriye mutfağı, Kuzey Suriye mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler. Suriye mutfağı ya da Mezopotamya mutfağı uzun bir geçmişe sahiptir yaklaşık 10.000 yıl öncesine dayanmaktadır. Günümüzde, Suriye mutfağı Kürt ve Arap mutfaklarından etkilenmiştir. Kürt ve Arap mutfağı oldukça tutulmakta olup Suriye'nin her yerinde döner lokantalarından Suriye otellerinin lüks lokantalarına kadar her yerde bulunabilinmektedir. Fast Foodlar, Arap, Kürt ve Batı mutfakları da oldukça popüler olup geniş miktarda bulunabilmektedir. Suriye mutfağı Kürtler ve Araplarla binlerce yıllık etkileşimle günümüze gelmiş gayet zengin ve farklı bir mutfaktır. Mutfağın temel malzemeleri kuzu eti, yöresel baharatlardır, pirinç ve bulgurdur. Bu nedenle ırak mutfağı ağır yemeklerden oluşur. Mutfağın temel bileşenleri Kebaplar, lahmacunlar, Etli yemekler ve hamurlu tatlılar olup dünyanın her yerinde tanınmakta ve tercih edilmektedir. Fast food tarzı Batı kültürünün de arttığı bu devirlerde, fast-food'la yarışabilir hızlı hazırlanabilen bir mutfaktır.

<span class="mw-page-title-main">Süleymaniye Üniversitesi</span>

Süleymaniye Üniversitesi, Irak'ın kuzeyinde, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Süleymaniye şehrinde bulunan bir devlet üniversitesidir.

Irak Amerikan Üniversitesi - Süleymaniye, Irak'ın kuzeyinde, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Süleymaniye şehrinde bulunan bir üniversitedir.

Kürt kültürü, Kürtler tarafından uygulanan farklı kültürel özellikleri ifade eder. Kürt kültürü, modern Kürtleri ve toplumlarını şekillendiren eski halkların mirası niteliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Arap mutfağı</span> Arap halkının mutfağı

Arap mutfağı, Arap dünyasına özgü farklı pişirme geleneklerinin bir toplamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mutfaklar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Yemek kültürü bölge, gelenek veya tecrübelerin karışımından oluşabilir. Her mutfak kendine özgü hazırlama şekli, hazırlama araçları, belirli yiyecek ve içecek türünü kullanma, yiyeceklerini üretme veya kendine has öğünleri barındırır. Mutfaklar genellikle kullanıldıkları bölgelere veya orijinal olarak yapıldıkları bölgelere göre adlarını alırlar. Bölgelerde yetişen, üretilen veya getirilen malzemeler yemeğin içeriğini oluşturur. Mutfak kültürü etnik köken veya dine göre de oldukça şekillenebilir.