İçeriğe atla

Süleyman Nesib

Süleyman Nesib

Süleyman Paşazade Mehmet Sami, Süleyman Nesib (d.1866 – ö. 28 Eylül 1917), eğitimci ve edebiyatçı.

Osmanlı Devleti’nde okul müdürlüğü, milli eğitim müdürlüğü, Darülfünun rektörlüğü yapmış bir eğitimcidir ve Servet-i Fünûn edebiyatçılarındandır. Asıl adı Süleyman Paşazade Mehmet Sami Bey idi ancak şair olarak “Süleyman Nesib” adıyla tanınır. Türk edebiyatında sone tarzını ilk defa kullanan şairdir.[1]

Yaşamı

1866 yılında İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mehmet Sami idi. Babası, 93 Harbi'nin ünlü komutanlarından Şıpka Kahramanı Müşir Süleyman Hüsnü Paşa'dır. Babası, Abdülaziz’in tahttan indirilmesine karıştığı gerekçesiyle Bağdat’a sürüldüğü için Abdülaziz’in tahtta olduğu sürede Sami Bey’in de İstanbul’a gelmesi mümkün olmadı.[1] Abdülaziz’in ölümünden sonra geldiği İstanbul’da ilk ve orta öğrenimini tamamladı; doğu ve batı kültürü alarak yetişti.

İlk şiirini 1883’te yayınladı. Mütevazı bir şair olarak Servet-i Fünûn edebiyatı içinde yer aldı. Şiirlerinde Süleyman Nesip adını kullanırdı.

1889’da Mekteb-i Mülkiyye-i Şahane'yi bitirdi. 1890’da Bursa İdadisi müdürü olarak görevlendirildi. 1891’de babasını görmek için izinli olarak gittiği Bağdat’ta kaldı ve Bağdat İdadisi’nde müdür olarak görev yaptı. Babasının ölümü üzerine 1893’te geri döndü ve Bursa Maarif Müdürlüğü, ardından merkezi Rodos’ta bulunan Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti Maarif Müdürlüğü yaptı. Rodos’ta iken babasını hayatına, II. Abdülhamit devrinin siyasi ve askerî olaylarına ait bilgi veren “Süleyman Paşa Muhakemesi” (1912) adlı bir eser kaleme aldı.[2]

II. Meşrutiyet’in ilanı üzerine 1908’de İstanbul Maarif Müdürü oldu. İki ay sonra Mekatib-i Ibtidaiye İdaresi Müdürlüğü’ne atandı.[3] 1909 yılının Mayıs ayında Meclis-i Kebir-i Maarif üyeliğine iki yıl sonra Mekatib-i Âliye Müdürlüğü’ne getirilen Sami Bey’e ek olarak Darülfünun Genel Müdürlüğü görevi de verildi. Kadınların yükseköğrenim görmesi için İnas Darülfünunu kurulmasına emek verdi. 1914 yılı ağustos ayında son resmi görevi olan Maârif Nezâreti Te’lif ve Tercüme Heyeti azalığına tayin edildi. Ölümüne kadar bu görevi sürdürdü.

Şiirlerini kitap halinde toplayıp bastıramadı ancak eğitim üzerine eserlerini bastırdı. Özellikle "İlm-i Terbiy-ie Etfal" adlı eseri önemlidir.

1917 yılında 51 yaşında iken İstanbul’da hayatını kaybetti. Vasiyeti gereği çok sevdiği Tevfik Fikret’in o zaman Eyüp Mezarlığı’nda olan mezarının yanına gömüldü.

Yayınlayamadığı şiirleri ve yazıları 1918’de dostları tarafından “Süleyman Paşazâde Samî Bey- Külliyât-ı Âsâr ve İhtisâsât” adlı anma kitabında bir araya getirildi.

Eserleri

  • İlm-i Terbiye-i Etfal (1907)
  • Süleyman Paşa Muhakemesi (Babasının hayatı, 1912)
  • Fröbel ve Pestalozzi Usullerinde Talim ve Terbiye Dersleri (1914)
  • Süleyman Paşazâde Samî Bey- Külliyât-ı Âsâr ve İhtisâsât (Anma Kitabı, 1918)

Kaynakça

  1. ^ a b "Servet-i Fünun Diğer Yazar ve Şairleri, Edebyahu.com Sitesi". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2011. 
  2. ^ "Süleyman Nesib". []
  3. ^ Mustafa Sanal. "Süleyman Paşazade Sami Bey'in Okulda Ödül ve Ceza Vermeye İlişkin Görüşleri" (PDF). 8 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Servet-i Fünûn edebiyatı veya topluluğun kendini anarken kullandığı adıyla Edebiyat-ı Cedîde, II. Abdülhamid döneminde, Servet-i Fünûn adlı derginin çevresinde toplanan sanatçıların Batı etkisinde geliştirdikleri bir edebiyat hareketidir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Canip Yöntem</span> Türk yazar, şair ve siyasetçi

Ali Canip Yöntem, Türk şair, yazar, edebiyat tarihi araştırmacısı ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Seyfi Orhon</span> Türk şair, gazeteci, yazar, yayımcı, siyaset adamı

Orhan Seyfettin Orhon, Türk şair, gazeteci, yazar, yayımcı, siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Nazif</span> Osmanlı şair, yazar ve bürokrat

Süleyman Nazif, Osmanlı İmparatorluğu ve cumhuriyet döneminde yaşamış Türk şair, yazar ve bürokrattır.

<span class="mw-page-title-main">Halit Fahri Ozansoy</span> Türk şair, gazeteci, oyun yazarı ve öğretmen (1891-1971)

Halit Fahri Ozansoy, Türk şair, gazeteci, oyun yazarı ve öğretmendir.

<span class="mw-page-title-main">Cenap Şahabettin</span> Türk şair, anı yazarı ve hekim (1870 - 1934)

Cenap Şahabeddin, Türk şâir ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Fâik Âli Ozansoy</span> Türk bürokrat, eğitimci ve şair (1876 - 1950)

Fâik Âli Ozansoy, Türk bürokrat, eğitimci ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Samipaşazade Sezai</span> Türk gerçekçi öykücü, romancı, siyasetçi

Sami Paşazade Sezai, Türk gerçekçi öykücü, romancı. Türk edebiyatının ilk gerçekçi romanlarından birisi olma özelliğiyle edebiyat tarihinde büyük önem taşıyan Sergüzeşt adlı romanın yazarıdır. 1892'de yazdığı Küçük Şeyler ile Türk edebiyatında modern öykücülüğün kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Hüsnü Paşa</span>

Süleyman Hüsnü Paşa, Osmanlı müşiri, eğitmen ve yazar. İlk ilmî Türkçülerden biridir. Askerî okullarda okutalan yabancı dilden çevirme tarih kitaplarını algı ürünü olduğu, ayrıca da İslam ve millîlikten uzak olduğunu düşündüğü için Tarih-i Âlem adlı eseri yazdı.

Emrullah Efendi, Osmanlı eğitimcisi, siyasetçi, felsefeci.

Ömer Ferit Kam, yazar, şâir, mütefekkir.

<span class="mw-page-title-main">Celâl Sahir Erozan</span> Türk şair ve milletvekili

Ahmet Celâl Sahir Erozan ; Türk şair, yazar, yayıncı ve politikacı. “Aşk ve kadın şairi” olarak tanınan sanatçı, dilin sadeleşmesi gerektiğini savunmuş, Türk Dil Kurumunun kurucu dört üyesi arasında yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Ekrem Bolayır</span> Türk yazar, devlet adamı, öğretmen (1867-  1937)

Ali Ekrem Bolayır, Türk şair, yazar, öğretmen ve devlet adamı. Namık Kemal'in oğlu olan Ali Ekrem Bolayır, Servet-i Fünûn edebiyatı'nın öncüleri arasında gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Abdurrahman Sami Paşa</span> Osmanlı bürokrat, şair

Abdurrahman Sami Paşa, bürokrat, şair.

<span class="mw-page-title-main">Hoca Tahsin Efendi</span>

Hoca Tahsin Efendi veya Hoca Hasan Tahsin, son dönem Osmanlı astronomi bilgini ve düşünür.

<span class="mw-page-title-main">Abdüllatif Suphi Paşa</span> Osmanlı devlet adamı, yazar

Abdüllatif Suphi Paşa veya Sami Paşazade Subhi Paşa. Osmanlı devlet adamı ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Hakkı Baltacıoğlu</span>

İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Türk eğitimci, yazar, hattat, siyasetçi.

Gelenbevizade Mehmet Said, Osmanlı devlet adamı ve eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Kemal Akünal</span> Türk şair, yazar, gazeteci

Ahmed Kemal Akünal Türk şair, yazar, gazeteci, öğretmen ve memur.

Hasan Tahsin Ayni ya da Aynîzâde Hasan Tahsin, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemi ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında önemli görevler üstlenmiş bürokrat, iktisatçı, akademisyen.