İçeriğe atla

São Tomé Adası

Koordinatlar: 0°14′K 6°36′D / 0.233°K 6.600°D / 0.233; 6.600
São Tomé
Ilha de São Tomé
Harita
Coğrafya
São Tomé and Príncipe Haritası
São Tomé and Príncipe Haritası
São Tomé and Príncipe Haritası
São Tomé Adasının Atlas Okyanusu'ndaki konumu
BölgeGine Körfezi
Koordinatlar0°14′K 6°36′D / 0.233°K 6.600°D / 0.233; 6.600
TakımadasıBight of Bonny
DeniziAtlas Okyanusu
Yüzölçümü&0000000000000854.000000854 km2
ZirvePico de São Tomé 2,024
Siyasi
Adadaki ülke(ler)
İli São Tomé İli
Yerleşim yerleri
Demografi
Nüfus&İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri..İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.157,000 (2.009)
Nüfus yoğunluğu183.84 kişi/km2
Etnik grup(lar)Mestico, angolares (Angolalı kölelerin torunları), forros (serbest kalmış kölelerin torunları), servicais (Angola, Mozambik ve Yeşilburun Adaları'ndan gelen sözleşmeli işçiler), tongas (sözleşmeli işçilerin adalarda doğan çocukları), Avrupalılar (en çok Portekizliler)
Adanın etkinliklerinden birisi olan yağmur ormanları yürüyüşü

São Tomé Adası, 854 km2 yüzölçümü ile São Tomé ve Príncipe'nin en büyük adasıdır ve yaklaşık 157,000 kişiye, bir başka deyişle ülke nüfusunun %96 sına ev sahipliği yapmaktadır. Bu ada ve yakınındaki küçük adalar, altı ilçeye bölünmüş olan São Tomé ilini oluştururlar. Ana ada, Ekvator'un 2 km kuzeyinde yer almaktadır. Ada, yaklaşık 48 km uzunluğunda (kuzey-güney) ve 32 km genişliğindedir (doğu-batı). Pico de São Tomé'de yükseklik 2.024 m'ye ulaşmaktadır. Ülkenin başkenti São Tomé adanın kuzeydoğu sahilindedir. Afrika anakarası üzerinde adaya en yakın şehir, 240 km doğuda yer alan Gabon'un liman şehri Port Gentil'dir.

Diller

Ana dil Portekizcedir ancak, Portekizceden türemiş olan Kreole dilleri olan Forro ve Angolar dilleri de çoğu kişi tarafından kullanılmaktadır.

Jeolojik yapı

Tüm São Tomé Adası, Atlas Okyanusu'nun tabanından deniz seviyesinin 3000 m üzerine yükselmiş olan masif bir koruma volkanıdır (İng: shield volcano). Kamerun'dan güneybatıya Atlas Okyanusu'na doğru uzanan bir volkan hattı olan Kamerun hattı boyunca şekillenmektedir. Geçmiş milyon yıllardır São Tomé'ye püskürmüş lavların çoğu bazalttan oluşmaktadır. Ada üzerindeki en genç kaya 100,000 yaşındadır, fakat adanın güneydoğu kesiminde çok sayıda yeni kül konisi bulunmaktadır.

Çevre ve ekonomi

Adanın yüksek yamaçları ormanla kaplıdır ve Obo Ulusal Parkı'nın bir kısmını oluştururlar, fakat kuzey ve doğu kıyılarına yakın yerlerde tarım önemlidir. Başlıca ihraç malları, kakao, kahve, kopra ve palmiye ürünleridir, aynı zamanda endüstriyel faaliyet olarak balıkçılık da yapılmaktadır.

Nijerya ve São Tomé arasındaki okyanusta büyük petrol rezervleri bulunmaktadır. Keşif, ülkenin politik durağanlığını ve doğal çevresini tehlikeye soktuğu için bazıları tarafından yasla karşılanmıştı. São Tomé ve Príncipe hükûmeti, bu eleştirilere cevap olarak, petrol hasılatının zaman boyunca etkili ve eşit kullanımını sağlama girişimi içerisinde yasal düzenleme yaptı.

Doğal tarih

Kuşlar

Ada, 63 çeşit saf kuş türü ve buna ek olarak göçebe ve teyit edilmemiş 36 tür ile "gurur"lanmaktadır. Bunların 19'u buraya özgüdür, 3 yarı buraya özgüdür; ek olarak, Olive Ibis (Bostrychia olivacea bocagei) yerli alt türü yöreye özgüdür ve kritik bir şekilde nesli tehlikededir. Altı türün korunmasız olduğu ve São Tomé Fiscal ve São Tomé Grosbeak adlı iki türün neslinin tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olduğu düşünülmektedir

Kasabalar ve köyler

Ada üzerindeki köyler:

  • Agua-Coco
  • Agua Ize
  • Alice
  • Alto Douro
  • Andrade
  • Bela Vista
  • Blublu
  • Bom Successo
  • Buenos Aires
  • Dona Augusta
  • Dona Eugenia
  • Enjale
  • Formiga
  • General Fonseco
  • Graça
  • Granja
  • Guadalupe
  • Guegue Norte
  • Henrique
  • Java
  • Lemos
  • Mbombo
  • Mbondi
  • Monte Café
  • Monte Herminios
  • Monte Rosa
  • Neves
  • Nova Olinda
  • Nzumbi
  • Plato Café
  • Ponta Figo
  • Portinho
  • Porto Alegre
  • Preserverança
  • Quimpo
  • Ribeira Afonso
  • Santa Catarina
  • Santa Clotilde
  • Santa Cruz
  • Santa Josefina
  • Santana
  • Santo António
  • São João dos Angolares
  • São José
  • São Tomé
  • Saudade
  • Trindade
  • Ubabundo?

Kaynakça


Şablon:São Tomé ve Príncipe Adaları

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bahamalar</span> Batı Hint Adalarında bir ülke

Bahamalar, resmi adıyla Bahama Milletler Topluluğu, Atlas Okyanusu'nda yer alan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Batı Hint Adaları'nın kuzeydoğu sınırını oluşturan bir takımada ülkesi. Bahamalar, Turks ve Caicos Adaları ile birlikte Lucayan Adaları'nı oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Trinidad ve Tobago</span> Karayiplerde bir ada ülkesi

Trinidad ve Tobago, Karayipler'de yer alan, Trinidad ve Tobago adlı iki farklı adadan oluşan ülke. Ülkenin para birimi Trinidad ve Tobago dolarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Asya</span> kıta

Asya veya Asya Kıtası, Avrupa'nın doğusunda, Büyük Okyanus'un batısında, Okyanusya'nın kuzeyinde ve Arktik Okyanus'un güneyinde bulunan kıta, yüz ölçümü olarak Dünya'nın en büyük kıtası, aynı zamanda nüfus açısından en kalabalık kıtasıdır. Sınırları değişkenlik gösterse de Avrupa ve Afrika kıtaları ile kara sınırı vardır. Avrupa ile birlikle Avrasya'yı, Avrupa ve Afrika kıtalarıyla birlikte Eski Dünya'yı oluşturur. İnsanlığın Afrika'dan çıktıktan sonra ayak bastığı ilk kıta olan Asya, aynı zamanda Dünya üzerindeki birçok dinin çıkış bölgesidir. Ortadoğu kökenli İslam, Hristiyanlık gibi İbrani dinler ile Hint Yarımadası kökenli Budizm ve Hinduizm gibi Dharmatik dinler buna örnektir. Kuzey Kutup Dairesi'nden Ekvator'a kadar uzanan Asya Kıtası, yeryüzünün en alçak noktası olan Lut Gölü ve en yüksek noktası olan Everest gibi çok farklı yeryüzü şekillerini içinde barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Mauritius</span> Afrika kıtasına bağlı ada ülke

Mauritius, Morityus, resmî adıyla Mauritius Cumhuriyeti, Hint Okyanusu'nda Afrika anakarasının yaklaşık 2000 km açığında bir ada ülkesidir. Afrika'nın güneydoğusunda, Madagaskar'ın doğusunda yer almaktadır. Ülke ana ada olan Mauritius ile Rodrigues, Agaléga ve Cargados Carajos adalarından oluşur. Mauritius ve Rodrigues adaları, Fransa'nın bir denizaşırı ili olan Réunion ile Mascarene Adaları'nı oluşturur. Birçok endemik türe ev sahipliği yapan Mauritius, insanlarca nesli tüketilmeden önce dodo kuşlarının bilinen tek yaşam alanıydı. Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Mauritius adası üzerindeki Port Louis'dir. Mauritius yalnızca 2040 km² yüz ölçümüne karşın 2,3 milyon km² büyüklüğünde bir münhasır ekonomik bölgeye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Ekvator Ginesi</span> Sahraaltı Afrika ülkesi

Ekvator Ginesi ya da resmî adıyla Ekvator Ginesi Cumhuriyeti, Afrika kıtasında Atlantik Okyanusu kıyısında bulunan bir ülke. Sahraaltı Afrikasında yer alan ülke, kıtanın en küçük ülkelerinden biridir. Ülke anakara ve adalar olmak üzere iki ayrı bölümden oluşmaktadır. Ülkenin Mbini olarak adlandırılan anakarası kuzeyde Kamerun, güneyde ve doğuda Gabon ile komşu konumdayken, batıda Atlas Okyanusu bulunmaktadır. Anakaranın güneybatısında Gabon açıklarında bulunan Annobón adası Ekvator çizgisinin 156 km güneyinde yer alırken, ülkenin başkenti Malabo'nun da bulunduğu Bioko adası anakaranın kuzeybatısında Kamerun açıklarında yer almaktadır. Kıyıya yakın bölgelerde bulunan Corisco, Elobey Grande ve Elobey Chico adaları da ülkeye aittir. Atlas Okyanusu üzerinde bulunan São Tomé ve Príncipe ile de ülkenin deniz sınırı mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">São Tomé ve Príncipe</span> Batı Afrikadaki bir ada ülkesi

São Tomé ve Príncipe ya da resmî adıyla São Tomé ve Príncipe Demokratik Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batı kıyısında Gine Körfezi açıklarında yer alan bir ada ülkesidir. São Tomé ve Príncipe adaları ada ülkesini oluşturmaktadır. Ülkenin ada ülkesi olması nedeniyle sınır komşusu bulunmamakta olup, Ekvator Ginesi ile Gabon'un açıklarında yer almaktadır ve Gabon'un kuzeybatı kıyıları 250 km uzaklıktadır. Ülkenin başkenti São Tomé'dir.

<span class="mw-page-title-main">Hazar Denizi</span> Dünyanın en büyük gölü

Hazar Denizi dünyanın en büyük gölü veya eksiksiz bir deniz olarak sınıflandırılan dünyanın en büyük iç su kütlesidir. Adını Hazar Kağanlığı'ndan almıştır. Güneydoğu Avrupa ve güneybatı Asya'dadır ve dünyanın en büyük tuzlu su gölüdür. Hem deniz, hem de göl özelliklerini taşımaktadır. Petrol yataklarınca zengindir. Tektonik göllere örnektir. Endoreik bir havza olarak, Avrupa ile Asya arasında, Kafkasya'nın doğusunda, Orta Asya'nın geniş bozkırlarının batısında ve Batı Asya'daki İran platosunun kuzeyinde yer almaktadır. Denizin yüzey alanı 371.000 km2 ve hacmi 78.200 km3'tür. Tuzluluk oranı yaklaşık %1,2 olup, bu oran çoğu deniz suyunun tuzluluğunun yaklaşık üçte biri kadardır. Kuzeydoğuda Kazakistan, kuzeybatıda Rusya, batıda Azerbaycan, güneyde İran ve güneydoğuda Türkmenistan ile sınırlanmıştır. Hazar Denizi çok çeşitli canlı türlerine ev sahipliği yapmaktadır ve en çok havyar ve petrol endüstrileriyle tanınmaktadır. Petrol endüstrisinden kaynaklanan kirlilik ve Hazar Denizi'ne akan nehirler üzerine inşa edilmiş barajlar, denizde yaşayan organizmaları olumsuz etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan Samoası</span> Okyanusyada yer alan A.B.D. denizaşırı bölgesi

Amerikan Samoası, Güney Pasifik Okyanusu kesiminde konuşlanmış bir ada ülkesidir. En büyük ve gelişmiş adası Tutuila adasıdır. Amerikan Samoası, Amerikalıların bu bölgeyi ve halkını dünyaya açmak için Mikronezya, Filipinler, Guam, Marshall adalarıyla birlikte yayılmacılıkta kullandığını söyleyebiliriz. Amerika Birleşik Devletleri'ne ait bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Mayotte</span> Fransada il (département)

Mayotte adası, Afrika kıtasına bağlı bir ada konumunda olup, kıtanın doğu kesiminde, Mozambik Kanalı'nın kuzey bitim noktasında, Mozambik'in açıklarında, Hint Okyanusu'nun batı, Madagaskar'ın ise kuzeybatısında yer alan Fransa Denizaşırı ili. 1976 yılından bu yana Fransa Cumhuriyeti'ne tamamen bağlı bir bölge olan Mayotte üzerinde Komorlar hak iddia etmektedir. Coğrafî açıdan ada, Komor Takımadaları'nın bir parçasıdır. 31 Mart 2011 tarihinde Fransa'nın denizaşırı ili haline gelmiştir. Avrupa Birliği üyesi bir ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Paskalya Adası</span> Büyük Okyanusta Şiliye bağlı bir bölge

Paskalya Adası, Büyük Okyanus'un güney doğusunda Şili'ye bağlı bir ada.

<span class="mw-page-title-main">Saint Vincent ve Grenadinler</span> Karayiplerde bir ada ülkesi

Saint Vincent ve Grenadinler, Karayipler'de bir ada ülkesidir. Karayip Denizi'nin doğusundaki Atlas Okyanusu'yla olan sınırının güney ucunda, Küçük Antiller'in güneyini oluşturan Rüzgârüstü Adaları'nın güneydoğusunda yer alır. Kuzeyinde Saint Lucia, doğusunda Barbados ve güneyinde Grenada bulunur. Ülkenin Kralı III. Charles’tır.

<span class="mw-page-title-main">Hudson Körfezi</span>

Hudson Körfezi, 1.230.000 km²'lik alanı ile Kuzey Amerika'da bulunan en büyük ikinci körfez unvanını alır. Ontario, Québec, Manitoba ve Nunavut eyaletlerin kıyısında bulunduğu körfez, Atlas Okyanusu'nun bir uzantısıdır. Körfezin ismi, 1610 yılında bir gemi seyahati sırasında onu bulan Henry Hudson'ın adından gelmektedir. Körfezin güneye doğru uzanan koluna James Körfezi denir. Körfez Hudson Boğazı ile atlas okyanusuna bağlanır. Körfeze kıyısı bulunan Churchill, Manitoba şehri körfezdeki en büyük limana ev sahipliği yapar ve bu liman aynı zamanda sezonluk Arktik köprüsü hattının başlangıç noktasıdır. Bu az bilinen uluslararası gemi hattı Churchill'i Grönland'ın güney ve doğu tarafından Arktik Okyanusu'nun buzsuz veya az buzlu kesimleri üzerinden Murmansk'a bağlar. Bu gemi hattı 2. Dünya Savaşı sırasında Avrupa'ya ve Sovyetler Birliği'ne sevkiyat yapan müttefik gemileri tarafından U-bot'lardan korunmak için sıkça kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Adası</span>

Kuzey Adası, Yeni Zelanda'nın 35 km genişliğindeki Cook Boğazı ile Güney Adası'ndan ayrılan adasıdır. Kuzey Adası, ülkenin ağırlıklı yerleşim noktasını oluşturur ve en büyük şehri Auckland ile başkenti Wellington bu ada üzerinde bulunur. Alanı 114.597 km² tutar. Adanın iç kesimlerinde çok sayıda faal volkan ve gayzer bulunur. Buradaki en yüksek volkan 2.797 m yüksekliğindeki Ruapehu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Norveç Denizi</span> deniz

Norveç Denizi; Kuzey Atlas Okyanusu, Grönland Denizi ve Norveç arasında kalan deniz. Deniz tıpkı Kuzey Atlas Okyanusu gibi soğuk ve oksijence zengindir. Batısında İzlanda, güneyinde Faroe Adaları ve Shetland Adaları; doğusunda Norveç ve kuzeyinde Norveçe bağlı Jan Mayen'in arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Pico Adası</span> Portekizde ada

Pico Adası, Portekiz Azorları'ın merkez grubunda bulunan ve adaya adını veren, adadan çok konuşulan, adadaki, Portekiz'deki ve hatta Orta Atlantik Sırtı'ndaki en büyük dağ olan Pico Dağı ile bilinmektedir. Adada UNESCO tarafından tanıtılan tarihî üzüm bağları mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Príncipe Adası</span>

Príncipe, Afrika'nın batı kıyısında yer alan São Tomé ve Príncipe'nin kuzeyindedir. Ülkede yer alan iki büyük adadan daha küçük olanıdır. Gine Körfezi'ndedir. Yüzölçümü 136 km²'dir. Nüfusu yaklaşık 5,000'dir. Ada, üç yüz milyon yıldan daha yaşlı aşırı derecede aşınmış bir yanardağdır. Ilheu Bom Bom, Ilhéu Caroço, Tinhosa Grande ve Tinhosa Pequena gibi diğer küçük adalar tarafından kuşatılmıştır. Príncipe'nin yükseltisi, Obo Ulusal Parkı'nın bir kısmını oluşturan yoğun bir ormanlık alan olan Pico de Príncipe'de 948 m'ye ulaşır.

<span class="mw-page-title-main">UTC±00.00</span>

UTC±00.00, Eşgüdümlü Evrensel Zaman (UTC) hesaplamaları için referans noktası olan İngiltere, Greenwich’teki 0° başlangıç meridyeni üzerindeki zaman dilimi. GMT ile aynı anlamda kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">São Tomé ve Príncipe'nin illeri</span>

Afrika ada ülkesi São Tomé ve Príncipe kendi içerisinde iki ile ayrılarak ülkenin en üst düzey idari yapılanmasını oluşturmaktadır. Söz konusu bu iki ilde kendi içerisinde toplam yedi ilçeye ayrılmış konumdadır. São Tomé ve Príncipe adaları söz konusu iki ili oluşturmakta olup, Príncipe adası yine tümüyle bir ilçeyi oluşturmakta, São Tomé adası da kendi içerisinde altı ilçeye ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yanardağ listeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Bu listeler yanardağları türe ve konuma göre kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Ilhéu das Rolas</span>

Ilhéu das Rolas, Afrika'nın São Tomé ve Príncipe ada ülkesinde bir adacıktır. Ada, Canal das Rolas ile ayrılan São Tomé Adası'nın güney ucunda, Ekvator'da yer almaktadır. En yüksek noktası 96 metre (315 ft) yüksekliğindedir. Nüfusu 76'dır. Caué Bölgesi'nin bir parçasıdır. Erişim yalnızca São Tomé Adası'ndaki Ponta Baleia'dan kalkan feribotla sağlanır. Adacıkta 1929 yılında yapılmış bir deniz feneri bulunmaktadır Odak yüksekliği 106 metre (348 ft) ve aralığı 12 deniz mili. . Ada, küçük bir tatil yeri olan Pestana Equador'a ev sahipliği yapmaktadır.