İçeriğe atla

Sâmiha Ayverdi

Samiha Ayverdi
Doğum25 Kasım 1905(1905-11-25)
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm22 Mart 1993 (87 yaşında)
İstanbul, Türkiye
MeslekMütefekkir ve mutasavvıf yazar
MilliyetTürk

Sâmiha Ayverdi (25 Kasım 1905, İstanbul - 22 Mart 1993, İstanbul), Türk mütefekkir ve mutasavvıf yazardır.

Roman, hikâye, hatırat, makale ve inceleme türünde yapıtlar verdi. Rifailik tarikatına bağlı idi.[1]

Hayatı

Sâmiha Ayverdi'nin Merkez Efendi Türbesi haziresinde bulunan mezarı, İstanbul

Piyade Kaymakamı (Yarbay) İsmail Hakkı Bey ile Fatma Meliha Hanım’ın kızıdır. Mimar ve tarihçi yazar Ekrem Hakkı Ayverdi'nin kız kardeşidir. Şehzadebaşı semtinde doğan Samiha Ayverdi, Süleymaniye Kız Numune Mektebi'nde eğitim gördü; daha sonra özel derslerle eğitimini sürdürdü. Çok iyi derecede Fransızca öğrenerek tarih, tasavvuf, felsefe alanlarında kendini yetiştirdi.

Ayverdi, Kubbealtı Cemiyeti kurucu üyesidir. Ayrıca, İstanbul Fetih Cemiyeti, İstanbul ve Yahya Kemal Enstitülerinde faal üyeliklerde bulunmuş, 1966'da Türk Ev Kadınları Derneği'nin (Türk Kadınları Kültür Derneği) kuruluşuna önayak olmuş, 1970'te ağabeyi ile birlikte Kubbealtı Cemiyeti'nin kurulmasını sağlamıştır.

22 Mart 1993 tarihinde ölen Sâmiha Ayverdi'nin mezarı, İstanbul Zeytinburnu'ndaki Merkez Efendi Türbesi haziresinde yer almaktadır.

İstanbul'un Fatih ilçesinde Edirnekapı'dan Saraçhane'ye kadar uzanan Fevzipaşa caddesi ve Hırka-i Şerif Camii yakınındaki Koyun Baba Parkı'nda 1976 yılında ağaçlandırma çalışmaları yaptırdı.

Eserleri

Samiha Ayverdi, 1938'de ilk romanı Aşk Budur'u (Aşk Bu imiş) yayınladı. 1946'dan itibaren daha çok fikir ve tarih eserlerine ağırlık verdi.

Yapıtlarında, tarihi yoğun biçimde kullanmıştır. İnceleme yazıları ve romanları İstanbul üzerinedir. Tasavvuf düşüncesi ve tarih özellikle romanlarında canlanmış, Kenan Rifai'yi eserleri yoluyla okuyuculara tanıtmaya çalışmıştır.

"Batmayan Gün" ve "İnsan ve Şeytan" adlı romanları geçmişi arayışının ürünleridir. Geçmişe duyduğu özlemi en iyi yansıtan romanı 100 Temel Eser listesi'nde de yer alan İbrahim Efendi Konağı'dır.

Kubbealtı Neşriyat tarafından Samiha Ayverdi Külliyatı adıyla çıkan kitapların sayısı 47[2][3] adettir.

Yayımlanan Kitaplarının Listesi
  1. Aşk Budur (Aşk Bu imiş) 1938,
  2. Batmayan Gün 1939,
  3. Mâbette Bir Gece 1940,
  4. Ateş Ağacı 1941,
  5. Yaşayan Ölü 1942,
  6. İnsan ve Şeytan 1942,
  7. Son Menzil 1943,
  8. Yolcu Nereye Gidiyorsun 1944,
  9. Yusufcuk 1946,
  10. Mesihpaşa İmamı 1948,
  11. Ken'an Rifâî ve Yirminci Asrın Işığında Müslümanlık 1951,
  12. İstanbul Geceleri 1952,
  13. Edebî ve Mânevî Dünyâsı İçinde Fâtih 1953,
  14. İbrahim Efendi Konağı 1964,
  15. Boğaziçi'nde Târih 1966,
  16. Misyonerlik Karşısında Türkiye 1969,
  17. Türk-Rus Münâsebetleri ve Muhârebeleri 1970,
  18. Bir Dünyâdan Bir Dünyâya 1974,
  19. Türk Târihinde Osmanlı Asırları 1975,
  20. Millî Kültür Meseleleri ve Maârif Dâvâmız 1976,
  21. Âbide Şahsiyetler 1976,
  22. Türkiye'nin Ermeni Meselesi 1976,
  23. Hâtıralarla Başbaşa 1977,
  24. Kölelikten Efendiliğe 1978 (Arapça ve İngilizce 1979, Urduca 1981),
  25. Dost 1980 (İngilizce 1995),
  26. Yeryüzünde Birkaç Adım 1984,
  27. Rahmet Kapısı 1985,
  28. Mektuplardan Gelen Ses 1985,
  29. Ne İdik Ne Olduk 1986,
  30. Hancı 1986,
  31. Bağ Bozumu 1987,
  32. Hey Gidi Günler Hey 1988,
  33. Küplüce'deki Köşk 1989,
  34. Ah Tuna Vah Tuna 1990,
  35. Dile Gelen Taş 1999,
  36. Râtibe 2000,
  37. İki Âşinâ 2003
  38. Ezelî Dostlar 2004,
  39. Mülâkatlar 2005,
  40. Dünden Bugüne Ne Kalmıştır 2006,
  41. Arkamızda Dönen Dolaplar 2007,
  42. Kaybolan Anahtar 2008,
  43. Paşa Hanım 2009,
  44. Ebabil Kuşları 2010,
  45. O da Bana Kalsın 2013,
  46. Türkiye'nin Ermeni Meselesi 2014,
  47. Sinan'ın Günlüğü 2015

Ödülleri

1978’de Türkiye Millî Kültür Vakfı Armağanı; 1984’te Millî Kültür Vakfı tarafından verilen Türk Millî Kültürüne Hizmet Şeref Armağanı; 1985'te Yeryüzünde Birkaç Adım isimli eseri nedeniyle Boğaziçi Yayınları tarafından Boğaziçi Başarı Ödülü almıştır . 26 Nisan 1986’da, Türk Edebiyat Vakfı tarafından kendisine "Millî Sanata Hizmetleri"nden ötürü bir plaket sunulmuştur. 1988 yılında yayınlanan “Hey Gidi Günler Hey” isimli eseri nedeniyle, Türkiye Yazarlar Birliği'nce kendisine Yılın Dil Ödülü verilmiştir. 1990'da Başbakanlık aile araştırma kurumu kendisine bir şükran plaketi sunmuştur. 1992 yılında Türkiye İlim ve Edebiyat Eserleri Sahipleri Meslek Birliği'nce (İLESAM) verilen Üstün Hizmet Ödülü'nü almıştır.

İstanbul, Fatih'te Vatan Caddesi üzerinde bulunan Vatan Anadolu Lisesi'nin ismi 2005 yılında değiştirilerek, Samiha Ayverdi Anadolu Lisesi yapılmıştır.

Ayrıca bakınız

  • MEB 100 Türk Edebiyatçısı

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2017. 
  2. ^ "Kubbealtı Akademisi 40. Yıl Kataloğu" (PDF). 17 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2015. 
  3. ^ "Samiha Ayverdi'nin D&R'da satışta olan kitap listesi". 27 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cemil Meriç</span> Türk yazar, çevirmen ve düşünür

Hüseyin Cemil Meriç, Türk yazar, çevirmen, düşünür ve sosyolog.

<span class="mw-page-title-main">Halide Nusret Zorlutuna</span> Türk yazar ve şair

Halide Nusret Zorlutuna, Türk şair, yazar, öğretmen.

Ekrem Hakkı Ayverdi, Türk mühendis, mimar, tarihçi, yazar. Türk mimarisine çok sayıda eser kazandırmış ve pek çok eseri de restore etmiştir.

İlhan Ayverdi, İlhan Tolun. Türk dil bilimci, edebiyat öğretmeni.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul bibliyografyası</span>

İstanbul hakkında yazılmış kaynak eserler şu şekildedir.

Safiye Erol, Türk yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Samiha Ayverdi Anadolu Lisesi</span>

Samiha Ayverdi Anadolu Lisesi, İstanbul'un Zeytinburnu ilçesinde bir anadolu lisesi. Fatih'te Vatan Anadolu Lisesi olarak eğitim ve öğretime başlayan, 2005 yılında ismi değiştirilen anadolu liselerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Nezihe Araz</span>

Fatma Nezihe Araz;, Türk yazar, gazeteci.

Nihad Sâmi Banarlı,, Türk edebiyat tarihçisi, yazar, şair ve edebiyat öğretmenidir.

Beykoz "Mecidiye" Kasrı, İstanbul'un Beykoz ilçesinde yer alan tarihi bir kasırdır. Yalıköy semtinde Hünkâr İskelesi olarak anılan alanın güneyinde yer alır.

Cemâlnur Sargut,, Türk araştırmacı yazar ve yayıncı. Tasavvuf ve İslâm hakkındaki araştırma ve incelemeleri ile tanınmıştır. Nefes Yayınevi'nin ve Kerim Vakfı'nın kurucusu, Türk Kadınları Kültür Derneği'nin İstanbul şubesi başkanıdır.

Ken'an Rifâî Büyükaksoy,, Türk muallim, mutasavvıf, şairdir. Yirminci yüzyılın ilk yarısında yaşayan İslâm âlimleri arasında önemli yeri olan bir mutasavvıftır. İslâmiyet'in ilk tarikatlarından biri olan Rıfâiyye'nin İstanbul kanadını kurmuş, tarikatın görüşlerini 20. yüzyılın modern hayat şartlarına göre yorumlamış, 1908 ile 1925 arasında tarikatın şeyhliğini yapmıştır. Osmanlı döneminde olduğu gibi cumhuriyet döneminde de, Türkiye'de pek çok entelektüel, yazar, edebiyatçı, sanatçıyı etkileyen Kenan Rifâî, 1925'te tekke ve zaviyelerin yasaklanmasını "Hakk'ın tasarrufu" olarak yorumlamıştır.

<i>İbrahim Efendi Konağı</i> (roman)

İbrahim Efendi Konağı, Sâmiha Ayverdi'nin 1964'te İstanbul Fetih Cemiyeti İstanbul Enstitüsü Neşriyatı tarafından yayımlanan romanıdır. Meclis-i maliye reisi İbrahim Efendi'nin konağında geçen olaylar ve devletin yıkılışını anlatmaktadır. Kitap, Millî Eğitim Bakanlığının 100 Temel Eser listesinde yer alır.

Ali Rıza Şengel yahut Eyyubî Ali Rıza Bey, Klasik Türk müziği bestekârı ve hocası, nevbezen.

<span class="mw-page-title-main">Mim Mim Grubu</span> Osmanlı İmparatorluğu’nda istihbarat teşkilatı

Mim Mim Grubu, kuruluşunda Enver Paşa ve Talat Paşa'nın da rolünün bulunduğu, Türkiye Büyük Millet Meclisinin resmen tanıdığı bir istihbarat grubudur. Asıl adı Müsellâh Müdâfaa-i Milliye'dir ve baş harfleri olan "M. M."nin Osmanlıca alfabedeki okunuşu olan "Mim Mim" kısaltmasıyla tanınmıştır.

Orhan Okay, Türk yazar ve akademisyendir.

Kubbealtı Akademisi Kültür ve Sanat Vakfı ya da Kubbealtı Cemiyeti, 1970 yılında Fatih'te kurulan kültür ve sanat vakfıdır. Çemberlitaş'ta bulunan Köprülü Külliyesi'ni merkez olarak kullanan vakfın kurucuları arasında Samiha Ayverdi, Ekrem Hakkı Ayverdi, İlhan Ayverdi, Nihad Sâmi Banarlı, Fevziye Abdullah Tansel, Ergun Göze gibi yazar ve mütefekkirler bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gürol Sözen</span>

Gürol Sözen Türk ressam, yazar, heykeltıraş, sanat tarihçisi.

İstanbul Fetih Cemiyeti, İstanbul Fatih merkezli olarak Temmuz 1950'de kurulan dernektir. Çarşıkapı'da bulunan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Külliyesi'ni merkez olarak kullanan dernek kuruluş amacını İstanbul'un Fethi'nin hatırasını kültürel olarak yaşatmak ve sürdürmek olarak açıklarken kentteki eski eser ve abidelerin korunmasına da önem vermekte ve bu doğrultuda muhtelif faaliyetler sürdürmektedir. Cemiyetin aynı isimde bir de yayınevi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Peruz</span> Osmanlı Ermenisi kantocu ve aktris

Peruz Hanım bilinen Osmanlı Ermenisi kanto şarkıcısı ve söz yazarıdır. Soyadı Terzakyan'dır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.