İçeriğe atla

Sári Fedák

Sári Fedák
Doğum27 Eylül 1879(1879-09-27)
Beregszász, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Ölüm5 Mayıs 1955 (75 yaşında)
Budapeşte, Macaristan
MeslekTiyatro, aktris, şarkıcı oyuncu
Etkin yıllar1912-1941
Evlilik
Ferenc Molnár
(e. 1922; b. 1925)

Sári Fedák (doğum adı; Sarolta Klára Mária Fedák); (d. 27 Eylül 1879, Beregszász, Macaristan (şimdi Berehove, Ukrayna) - ö. 5 Mayıs 1955, Budapeşte, Macaristan) Macar aktris ve şarkıcı. Zamanının en tanınmış prima donnalarından biri. Amerikalı gazeteci ve kurgu dışı yazar Richard Traubner'a göre Fedák ve Sári Petráss, "tüm zamanların en çok hatırlanan iki Macar kadın operet yıldızı" olmaya devam ediyor.[1]

Yaşamı

1899 yılına kadar Szidi Rákosi'dan oyunculuk eğitimi aldı ve kariyerine aynı yıl Magyar Színház tiyatro kumpanyasında başladı. 1900'den itibaren Pozsony'de (şimdi Bratislava), Budapeşte'deki Népszínház, Király Színház ve Vígszínház dahil olmak üzere çeşitli tiyatrolarda oynadı. Birinci Dünya Savaşı'nın ardından Avusturya-Macaristan monarşisine karşı söylemlerde bulundu. Daha sonra Macaristan Sovyet Cumhuriyeti döneminde Kızıl Ordu'ya katılmak için propaganda yaptı.

Cumhuriyetin yıkılmasından sonra Fedák Viyana'ya kaçtı. Ancak yakalanıp kısa bir süre Wiener Neustadt'ta hapishanede tutuldu. Cumhuriyet'i desteklediği için 1920-21 yılları arasında sadece Viyana'da oynayabildi. 1921 ve 1925'te Berlin ve Paris'te sahneye çıktı. 1934'te birkaç Amerikan şehrinde bulundu.

Kişisel hayat

Altı yıllık bir ilişkinin ardından 1922'de yazar Ferenc Molnár ile evlendi. Çift, "Molnar'ın Sari'yi 42 beyefendiyle yakınlaşmakla suçladıktan ve Sari'nin de Molnar'ı 142 bayanla yakınlaştığı şeklinde yanıt verdikten" sonra 1925 veya 1926'da boşandılar.[2]

1923'te Fővárosi Operettszínház tiyatrosunun bir üyesi oldu. 1940'tan itibaren Új Magyar Színház tiyatrosunun başrol oyuncusu oldu. 1944'te Viyana'daki Donausender radyo istasyonunda çalışırken, Macaristan'ın İkinci Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın yanında savaşa devam etmesi için miting yaptı ve savaştan sonra sekiz ay hapis cezasına çarptırıldı. Ayrıca üç yıl boyunca tiyatrolarda oynaması yasaklandı. Bir daha asla sahneye çıkmadı. Hapisten çıktıktan sonra Nyáregyháza'ya taşındı ve aktif iş hayatından emekli oldu. 1955 yılında 75 yaşında öldü ve Budapeşte'nin Farkasréti Mezarlığı'na defnedildi.

Seçilmiş filmografi

  • Bayan Iza (1933)
  • Anne (1937)
  • Eve Dönüşte (1940)

Okuma

  • Fedák Sári - Macar Tiyatro Sözlüğünde Sári Fedák (György, Székely. Magyar Színházművészeti Lexikon . Budapeşte: Akadémiai Kiadó, 1994;978-963-05-6635-3 ), mek.oszk.hu adresinde ücretsiz olarak mevcuttur (Macarca)
  • Tibor, Bános. Aki szelet vet . Budapeşte: Magvető 1986.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Sári Fedák in the Hungarian Theatrical Lexicon (György, Székely. Magyar Színházművészeti Lexikon. Budapest: Akadémiai Kiadó, 1994; ISBN 978-963-05-6635-3), freely available on mek.oszk.hu (in Hungarian). 
  2. ^ "HUNGARY: National Jest - TIME". web.archive.org. 6 Kas 2012. 6 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Savunma Kuvvetleri</span>

Macaristan Savunma Kuvvetleri, Macaristan'ı dışarıdan gelebilecek askeri tehditlere karşı korumakla görevli silahlı kuvvetlerdir. Kara ve Hava kuvvetlerinden oluşmaktadır. Ülkenin denize kıyısı olmadığından deniz kuvvetleri bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Macar mitolojisi</span>

Macar mitolojisi, efsaneleri, masalları, olağanüstü öyküleri, insanüstü varlıkları ve tanrıları içeren bir anlatılar ve derlemeler bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Székely himnusz</span>

Székely himnusz 1921 yılında yazılan ve 5 Eylül 2009 tarihinde Sekelistan marşı olarak Sekeller Ulusal Konseyi tarafından kabul edilen bir şiirdir. Sözleri György Csanády tarafından yazılmış ve müziği Kálmán Mihalik tarafından bestelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bertalan Szemere</span> Macar siyasetçi

Bertalan Szemere, Macar şair ve Macaristan'ın üçüncü başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Ferenc Keresztes-Fischer</span> Macar siyasetçi

Ferenc Keresztes-Fischer, Macar avukat ve siyasetçi. Macar Pécsi Takarékpénztár Rt. bankasının danışmanlığını yapmıştır. 1921-1931 arasında Baranya valiliği, 1925-1931 arasında Somogy valiliği yapmıştır. 1931-1935 ile 1938-1944 arasında olmak üzere iki kere Macaristan içişleri bakanı olarak atanmıştır. Hem solcu hem de sağcı siyasi hareketlere uygulanan polis terörünü yönetti. 12 Eylül 1938'de OMIKE'nin eylemlerini artırmasına izin verdi. II. Dünya Savaşı sırasında Kral Naibi Amiral Miklós Horthy'nin etkin bir destekçisiydi. Pál Teleki'nin ölümünden sonra 3 Nisan 1941'de vekâleten başbakan oldu. Bir yıl sonra 7 Mart 1942'de başbakan Bárdossy, Naip Horthy tarafından zorla istifa ettirilince içişleri bakanı olan Ferenc-Keresztes bir kere daha vekâleten başbakan oldu ve 9 Mart'ta Miklós Kállay başbakanlığa atanana kadar görevde kaldı.

1848 Macar Devriminden günümüze kadar görev almış Macaristan başbakanları listelenmektedir.

Macaristan'da din, Macaristan 1000 yılında topluca Hristiyan olmuştur günümüzde laik bir devlettir ancak anayasada Hristiyanlık Macar kültürünün önemli bir parçası olduğu yazar.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Krallığı (1920-1946)</span> Orta Avrupada Miklós Horthy tarafından yönetilen devlet (1920-1946)

Macaristan Krallığı, Bazen Naiplik veya Horthy dönemi olarak anılan, 1920'den 1946'ya kadar Naib Miklós Horthy'nin yönetimi altında bir ülkeydi. Horthy, nominal olarak Macar monarşisini temsil ediyordu. Ancak tahtta oturan bir kral yoktu. IV. Karl'ın tahta geri dönme girişimleri Horthy tarafından engellendi.

<span class="mw-page-title-main">Macar Kabileleri</span>

Macar kabileleri veya Macar boyları, Ural Dağları bölgesinden gelen bu klanlar 9. yüzyılın sonlarında Karpat Havzası'nı işgal edene ve ardından Macaristan Prensliği'ni kurana kadar, Macarların yaşadığı temel siyasi birimlerdi.

<span class="mw-page-title-main">II. Béla</span> Macaristan kralı (1108-1141)

II. Béla, , 1131'den itibaren Macaristan ve Hırvatistan Kralıdır. İsyancı babası Álmos ile birlikte Álmos'un kardeşi Macaristan Kralı Coloman'ın emriyle gözleri kör edildi. Béla, Coloman'ın oğlu II. István döneminde manastırlarda büyüdü. Çocuksuz kral II. István, Béla'yı Helena ile evlendirdi. II. Béla'nın hükümdarlığı boyunca Helena kocasının eş yöneticisi olacak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Géza Aladár Kármán</span>

Géza Aladár Kármán Macar mimar.

<span class="mw-page-title-main">Andrew Báthory</span>

Andrew Báthory, 1584'ten 1599'a kadar Sant'Adriano al Foro'nun Kardinal-diyakozu, 1589'dan 1599'a kadar Warmia Prensi Piskoposu ve 1599'da Transilvanya Prensi idi. Babası, 1575'ten itibaren Polonya-Litvanya Birliği'ni yöneten Stephen Báthory'nin erkek kardeşiydi. Stephen Bathory'nin en sevdiği yeğeniydi. 1578'de amcasının daveti üzerine Polonya'ya gitti ve Pułtusk'taki Cizvit kolejinde okudu. 1583'te Miechów Manastırı'nın valisi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Lajos Kű</span> Macar futbolcu

Lajos Kű, Videoton, Ferencvárosi, Club Brugge ve SC Eisenstadt takımlarında orta saha pozisyonunda görev yapmış Macar eski futbolcudur. Club Brugge ile sahaya çıktığı ikinci maçında, 1978 Avrupa Kupası Finalinde Liverpool'a karşı oynadı.

István Géczi, Ferencvárosi takımında forma giyen Macar kaleci.

<span class="mw-page-title-main">Tibor Nyilasi</span>

Tibor Nyilasi, Macar eski Millî futbolcu ve teknik direktör. 1972'de Ferencváros ile sözleşme imzaladı ve 1983'te Austria Wien'e transfer olana kadar orada oynadı. 1975'ten 1985'e kadar Macaristan millî takımı için 70 maça çıktı ve 32 gol attı. 1978 FIFA Dünya Kupası'nda ve 1982 FIFA Dünya Kupası'nda oynadı. Oyuncu olarak emekli olduktan sonra Ferencváros'un teknik direktörü olarak görev yaptı. Son zamanlarda Macar Futbol Federasyonu için de çalışan Nyilasi düzenli olarak Macar spor kanalı 'Sport TV'de uzman olarak yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">György Barkó</span>

György Barkó, Rumen-Macar aktör.

<i>Chronicon Pictum</i> Macaristan Krallığının 14. yüzyıl tarihi kroniği

Chronicon Pictum, 14. yüzyıldan kalma Macaristan Krallığı'na ait bir Orta Çağ resimli kroniktir. Macaristan Kralı I. Lajos'un kraliyet sarayının sanatsal tarzını temsil eder. Eser, sanat, Orta Çağ ve kültür tarihi açısından eşsiz bir kaynaktır.

<span class="mw-page-title-main">Gizi Bajor</span>

Gizi Bajor veya Gizi Bayor Macar aktrist.

<span class="mw-page-title-main">Déryné Róza Széppataki</span>

Déryné Róza Széppataki ; Déryné olarak da bilinen, Macaristan'ın ilk popüler kadın opera sanatçısı ve erken dönem Macar tiyatrosunun en tanınmış oyuncusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Macar folklorunda Şamanistik kalıntılar</span>

Macar şamanizmi, Macar halk masallarının, şarkılarının, dilinin, karşılaştırmalı kültürlerinin ve tarihi kaynaklarının etnografik verilerini analiz etmek ve araştırmak için tasarlanmış etnolojideki karşılaştırmalı yöntemlerle keşfedilir.