İçeriğe atla

Sándor Garbai

Sándor Garbai
Macar Merkez Yürütme Konseyi Başkanı
Görev süresi
21 Mart 1919 - 1 Ağustos 1919
Yerine geldiğiMihály Károlyi
Yerine gelenGyula Peidl
Kişisel bilgiler
Doğum 27 Mart 1879(1879-03-27)
Kiskunhalas, Macaristan Krallığı, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Ölüm 7 Kasım 1947 (68 yaşında)
Paris, Fransa
Partisi Macar Sosyal Demokrat Partisi
Macar Sosyalist Partisi
Macar Sosyalist ve Komünist Partisi

Sándor Garbai (d. 27 Mart 1879 – ö. 7 Kasım 1947) Macar sosyalist siyasetçi.

Komünistlerle ittifak yaparak Mart 1919 yılında hem başbakan ve hem de fiili başkan olarak iktidara geldi ve Sovyet Cumhuriyetini ilan etti. Macar Sovyet Cumhuriyeti'nin başında kalmasına rağmen, fiili güç Dışişleri Bakanı Béla Kun'un elindeydi.

Kaynakça

Siyasi görevi
Önce gelen:
József Pogány
Macaristan Din ve Eğitim Bakanı
1919
Sonra gelen:
Sándor Imre
Önce gelen:
Mihály Károlyi
(Geçici Devlet Başkanı olarak)
Dénes Berinkey
(Başbakan olarak)
Macar Merkez Yürütme Konseyi Başkanı
1919
Sonra gelen:
Gyula Peidl
(Başbakan olarak)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Imre Nagy</span> Macar diplomat ve siyasetçi (1896-1958)

Imre Nagy, Macar siyasetçi. İki kez Macaristan başbakanlığı görevini yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Béla Kun</span> Macar komünist devrimci (1886-1938)

Béla Kun [ˈbeːlɒ kun], Macar komünist politikacı.

<span class="mw-page-title-main">1956 Macaristan Ayaklanması</span>

1956 Macaristan ayaklanması veya Macaristan Halk Cumhuriyeti sonrası dönemle anıldığı isimle Macar Devrimi, 1956 yılında Macaristan'daki Sovyetler Birliği destekli stalinist hükûmete karşı başlatılan halk hareketidir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Halk Cumhuriyeti</span> 1949-1989 yılları arasında Macaristanda hüküm sürmüş eski komünist devlet.

Macaristan Halk Cumhuriyeti, Macaristan'ın 1949'dan 1989 yılına kadar yani Sovyetler Birliği'nin rehberliğindeki komünist dönemde kullanılan resmi ismiydi. Komünizme karşıt geniş hareketin yapıldığı ilk yer Macaristan Halk Cumhuriyeti'dir. Bu hareketteki Macarlar özgürlük, demokrasi ve politik baskıya son verilmesini talep ediyorlardı. Kızıl Ordu'nun ülkeye müdahalesi ile hareketin liderleri öldürüldüler. Devlet, 1989 yılına kadar varlığını sürdürdü. 1989 yılında rejime karşı güçler birleşerek komünist rejime son verilmesine zorladılar. Macaristan Halk Cumhuriyeti kendini Macar Sovyet Cumhuriyeti'nin vârisi olarak görmekteydi. Macar Sovyet Cumhuriyeti 1919'da kurulan ve Sovyet Rusya'dan sonraki ikinci komünist devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Sovyet Cumhuriyeti</span>

Macaristan Sovyet Cumhuriyeti Macaristan'da Béla Kun'un liderliğinde kurulan komünist bir rejimdir. Rusya'daki Bolşeviklerin yaptığı Ekim Devriminin ardından Avrupa'da kurulan Marksist-Leninist politikaların uygulandığı ilk komünist hükûmettir. Ömrü sadece dört ay sürmüştür. Romanya'nın Budapeşte'yi işgaliyle düşmüştür. Bu devletin varisi Macaristan Krallığı'dır. Krallık (1920-1944) arasında hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri</span> Fiilen Sovyetler Birliğinin lideri

Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri, 1924'ten 1991'de birliğin dağılmasına kadar, makam sahibi Sovyetler Birliği'nin tanınmış lideriydi. Genel Sekreter Komünist Parti'yi doğrudan tek başına kontrol ediyordu. Bununla birlikte, parti siyasi güç üzerinde tekele sahip olduğundan, Genel Sekreter Sovyetler Birliği hükûmetini yürütme kontrolüne sahipti. Makamın devletin hem dış hem de iç politikalarını yönlendirme kabiliyeti nedeniyle Sovyetler Birliği'nin fiili olarak en yüksek makamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Tibor Szamuely</span>

Tibor Szamuely, Macar komünist politikacı, kısa ömürlü olan Macaristan Sovyet Cumhuriyeti yönetiminde yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jenő Landler</span>

Jenő Landler, Macar komünist siyasetçi ve önder. Kısa ömürlü olan Macaristan Sovyet Cumhuriyeti yönetiminde yer almıştır.

Sovyetlerin Macaristan'ı işgali, Macaristan'ın II. Dünya Savaşı'nda mağlup olmasından sonra başlayıp, 45 yıl devam eden bir süreci ifade etmektedir. İşgal, 1991 yılında SSCB'nin dağılmasından kısa bir süre önce sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı'nda Macaristan</span>

Macaristan I. Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle ayrılan devletlerden birisi oldu. Savaştan sonra imzalanan Trianon Antlaşması ile hem toprak kaybedilmişti hem de silah konusunda sınırlandırılmalar mevcuttu. Ayrıca ekonomi konusunda da maddeler vardı. Antlaşmadan önce kaybedilen toprakları geri kazanmak için ülkede komünist devrim Béla Kun harekâtlar düzenlese de başarılı olamadı. Hatta komünist rejim yıkıldı. Bu durumda I. Dünya Savaşı'nda aynı kaderi yaşayan Almanya ile ittifak yapması işten bile değildi. Tabi hükûmet pek istemese de hem kralın isteği hem de Almanlar'ın baskısı sonucunda Anti-Komintern Paktı imzalandı.

<span class="mw-page-title-main">Slovak Sovyet Cumhuriyeti</span>

Slovak Sovyet Cumhuriyeti, Rusya ve Macaristan'dan sonra ilan edilen üçüncü komünist devletir. Devletin başkenti Prešov'dur. Devleti kuranda Çekoslovak gazeteci Antonín Janousek'dir. Slovakya'nın müttefikleri Macaristan ile Ukrayna'dır. Kurulan devlet çok uzun süreli olmadı. 16 Haziran'da ilan edilen devlet 7 Temmuz 1919'da çöktü. Macaristan Kızıl ordusu Çekler'i yenemeyince burası Çek ordusunun eline geçti. Ve ilk iş olarak bu devleti yıktı. Macaristan'a Bununla birlikte Slovakya'da bulunan komünist yapıda yıkıldı. Devletin başkanı Antonín Janousek Macaristan'a kaçtı. Ancak bu devlet kısa bir süre yıkılmasının ardından Çekoslovakya'ya iade edildi. Buradan da Sovyetler Birliği'ne sığındı.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan-Romanya Savaşı</span>

Macar-Rumen Savaşı, I. Dünya Savaşı'nın ardından tasfiye edilen Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan'ın silahsız doğu kısımlarında bir Rumen işgali olarak başladı ve 13 Kasım 1918’den, 3 Ağustos 1919’a kadar Macaristan ve Romanya arasında geçti. 13 Kasım 1918’e kadar Macaristan Krallığı’na karşı ve devamında Macaristan Demokratik Cumhuriyeti ve Mart 1919'dan itibaren Macar Sovyet Cumhuriyeti'ne karşı Rumen işgali sürdü. Rumen Ordusu geri çekildikleri 28 Mart 1920’e kadar savaş sonu Macaristan'ın büyük kısmını işgal etti.

<span class="mw-page-title-main">Ferenc Münnich</span> Macar politikacı

Ferenc Münnich, Macar komünist siyasetçi. 1958-1961 yılları arası Macaristan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Konseyi Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">István Dobi</span> Macar siyasetçi

István Dobi, Macar politikacı. 1948-1952 yılları arası Macaristan Başbakanı oldu. 1949'da ülkenin tam kontrolünü ele aldıktan kısa bir süre sonra partiye katılarak göreve gelen ilk komünistti.

<span class="mw-page-title-main">István Bethlen</span> Macaristan başbakanı (1874-1946; hd. 1921-1931)

Kont István Bethlen de Bethlen Macar aristokrat ve siyasetçi. 1921 ila 1931 yılları arasında Macaristan başbakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Károly Huszár</span> Macar siyasetçi (1882-1941)

Károly Huszár de Sárvár, Macar siyasetçi. 1919-1920 yılları arası Macaristan Geçici Devlet Başkanı ve Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">István Friedrich</span> Macar politikacı ve futbolcu

István Friedrich, 1919 yılında üç ay süreyle Macaristan başbakanı olarak görev yapan bir Macar futbolcu, politikacı ve fabrika sahibiydi.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi</span>

Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi, Ulusal Halk Kongresi'nin 175 üyelik bir komitesidir. Anayasal olarak yasaların Ulusal Halk Kongresi tarafından belirlenen sınırlar dahilinde değiştirme yetkisine sahiptir ve bu nedenle de fiili bir yasama organı görevi görmektedir. Komitenin başkanı, Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri ve Çin Halk Cumhuriyeti Başbakanı'nın ardından siyasi sıralamada geleneksel olarak üçüncü sırada yer almaktadır. Günümüzdeki başkanı ise Li Çanşu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Demokratik Cumhuriyeti</span>

İlk Macar Cumhuriyeti veya dönemdeki ismiyle Macaristan Halk Cumhuriyeti kısa ömürlü halk cumhuriyeti, 1918 sonlarından 1919 ortalarına kadarlık olan kesinti arasında yaşadı. I. Dünya Savaşı'ndan sonra Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun dağılması sonucu kuruldu. Macar Halk Cumhuriyeti, Macaristan Krallığı'nın yerini almış ve yerine başka bir kısa ömürlü devlet getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet karşıtlığı</span>

Sovyet karşıtlığı, antisovyetizm ve Sovyetler Birliği hükûmetinin verdiği ad ile antisovetchina, Sovyetler Birliği'ne ve Sovyetler Birliği hükûmetine karşı yöneltilen hoşnutsuzluk, güvensizlik ve karşıtlıktır. Sovyet karşıtlığı genellikle antikomünizm ile paraleldir.