İçeriğe atla

Sándor Ferenczi

Sándor Ferenczi
DoğumSándor Fränkel
7 Temmuz 1873(1873-07-07)
Mişkofça, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Ölüm22 Mayıs 1933 (59 yaşında)
Budapeşte, Macaristan Krallığı
Tanınma nedeniBudapeşte Psikanaliz Okulu, saldırganla özdeşleşme, regressus ad uterum
Kariyeri
DalıPsikanaliz
Çalıştığı kurumUluslararası Psikanaliz Derneği (başkan)
Hungarian Psychoanalytical Society (kurucu)
EtkilendikleriSigmund Freud
EtkiledikleriMihály Bálint, Alice Bálint, Imre Hermann, Sigmund Freud, Otto Rank, Mária Török, Nicolas Abraham, Melanie Klein
1909 Clark University önü. Ön sıra: Sigmund Freud, Granville Stanley Hall, C.G.Jung; Arka sıra: Abraham A. Brill, Ernest Jones, Sandor Ferenczi.

Sandor Ferenczi İlk adı Sandor Fraenkel. (Miskolc, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, 7 Temmuz 1873 - Budapeşte, Macaristan, 22 Mayıs 1933), Macar psikanalist.

Orta hâlli bir Yahudi ailesinin 10 çocuğundan sekizincisi olarak dünyaya geldi. Babası 1848-49 bağımsızlık savaşı sırasında Kraków' dan Miskolic'e göçtü. Ailesi Macarca, Lehçe, Yiddiş ve Almanca dillerini konuşabiliyordu. Ferenczi, ailesinden Macarca ve Almancayı, sonradan da İngilizce ve Fransızcayı öğrendi. Babası, Macar toplumuna uyum sağlamak amacıyla, Freankel olan soyadını değiştirerek Ferenczi soyadını almıştır.

Babası kitap ticareti ve yayın işiyle uğraştığından, küçük yaşlardan itibaren şehrin sanat ve edebiyat çevreleriyle tanıştı, onlarla dostluk kurdu. Liseden sonra tıp öğrenimi için Viyana'ya gitti. 1894 yılında tıp fakültesinden mezun oldu. Üniversite yıllarında Richard von Krafft-Ebing'in cinsel işlev bozuklukları üzerine olan düşüncelerinden, Darwin'in doğal seleksiyon kuramından ve Jean-Baptiste Lamarck ve Ernst Haeckel'in filogenetik ve ontogenetik kuramlarından etkilendi. Yine bu yıllarda okuduğu, Freud ve Breuer'in histeri oluşumu üzerine olan çalışmalarını ise pek beğenmedi ve uzun yıllar hatırlamadı.

İlk görev yeri olan Budapeşte'deki St. Rokus Hastanesi'nde cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve korunma yollarıyla ilgili olarak çalıştı. Bu dönemde Gyógyászat (Terapi) adlı tıp dergisinde otomatik yazı yazma ve ruhbilim konulu makaleler yayınladı. 1897-1908 yılları arasında Freud'un psikanaliz kuramı, biliçaltı, hipnoz, büyü fenomeni ve düşlerle ilgilenmeye başladı. 1908 yılında tanıştığı Freud'la arkadaşlığı yaşam boyu sürdü. Bu tarihten sonra kendini tamamen psikanalize adadı. Erken nesne ilişkileri kuramı konusundaki ilk çalışmasını bu yıllarda yayınladı. Yansıtma savunma düzeneğine karşı içe atma düzeneğini tanımladı. 1910 yılında psikanalizle ilgili çalışmalarını kitap halinde yayınladı.

1911 Weimar kongresinde Uluslararası Psikanaliz Birliği'nin kurulmasına öncülük etti. 1913 yılında Macaristan Psikanaliz Derneği'ni kurdu ve ölümüne dek başkanlığını yürüttü.

I. Dünya Savaşı sırasında askere alınınca, edindiği kişisel deneyimleri burada uygulama olanağı buldu. Savaş nevrozunun gelişimi ve tedavisi konusunda çalıştı. Savaşın son yıllarında Budapeşte'de 5. Uluslararası Psikanaliz Kongresi'ni düzenledi, bu kongrede Uluslararası Psikanaliz Birliği başkanlığına seçildi. Ekim 1918'de Avusturya-Macaristan savaş komutanlığı, askeri psikiyatrik bozukluklarda psikanalizin kullanılmasını öneren bir emir yayınladı.

1918-20 yıllarında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nda başgösteren karışıklıklar ve bu ülkeyle diğer Avrupa ülkeleri arasında ulaşım ve iletişim güçlükleri nedeniyle Uluslararası Psikanaliz Birliği başkanlığından istifa etti.

Nisan 1919'da kurulan, kısa ömürlü Macaristan Sovyet Cumhuriyeti sırasında Budapeşte Tıp Fakültesi'nde psikanaliz kürsüsünü kurdu ve kürsü profesörlüğüne atandı. 1919 sonunda bu cumhuriyetin son bulmasıyla kürsüsü kapandı. 1920'de Gizella Pálos'la evlendi.

1926-27 yılları arasında New York ve Washington'da bir dizi konferans verdi. 1920-30 yılları arasında aktarım-karşı aktarım, erken anne-çocuk ilişkisi ve psikanalitis psikosomatik kuramları üzerinde çalıştı. Son yıllarda Freud'la bazı görüş ayrılıkları nedeniyle arası bozuldu.

Beklenmedik bir şekilde 22 Mayıs 1933'te 60. doğum gününden kısa süre önce Budapeşte'de öldü.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sigmund Freud</span> Psikanaliz biliminin kurucusu olan nörolog

Sigmund Freud veya doğum adı ile Sigismund Schlomo Freud, psikolojinin en önemli alt dallarından biri olan psikanaliz biliminin kurucusu olan Avusturya doğumlu Yahudi nörolog. Psikanaliz, hasta ile psikanalist arasında gerçekleşen diyalog yoluyla psikopatolojik vakaları tedavi etmekte kullanılan klinik yöntemidir. Hastaların zihinsel süreçlerinin bilinç dışı unsurlarla olan bağlantılarını ortaya çıkarmaya çalışır. Freud'a göre, bilinç dışına itimler yaşantıların kendileri değil, anıları üzerinde gerçekleşirler. Ancak söz konusu istekler gerçeğe dönüştürüldüğünde, daha doğrusu doyurulduğunda karşılaşılacak üzüntü ve pişmanlık duygusundan kaçınılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Budapeşte</span> Macaristanın başkenti

Budapeşte, Macaristan'ın başkenti ve en kalabalık şehridir. Şehir sınırları içindeki nüfusa göre Avrupa Birliği'nin dokuzuncu en büyük şehri ve Tuna nehri üzerindeki ikinci en büyük şehirdir; şehrin yaklaşık 525 kilometrekarelik bir alanda tahmini nüfusu 1.752.286'dır. Hem şehir hem de ilçe olan Budapeşte, 7.626 kilometrekarelik bir alana ve 3.303.786 nüfusa sahip Budapeşte metropolitan alanının merkezini oluşturur. Şehrin nüfusu, toplam Macaristan nüfusunun %33'ünü oluşturmaktadır.

Georges Politzer, Macar kökenli Fransız marksist yazar ve felsefecidir. "Kızıl Kafalı Filozof" olarak tanınır. Bugünkü Romanya'nın Nagyvárad (Oradea) kentinde doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Psikanaliz</span> Freudun çalışmaları üzerine kurulmuş bir psikolojik kuramlar ve yöntemler ailesi

Psikanaliz, kısmen bilinçdışı zihinle ilgilenen ve birlikte zihinsel bozukluklar için bir tedavi yöntemi oluşturan bir dizi teori ve terapötik tekniktir. Bu disiplin 1890'ların başında, çalışmaları kısmen Josef Breuer ve diğerlerinin klinik çalışmalarından kaynaklanan Sigmund Freud tarafından kurulmuştur. Freud, 1939'daki ölümüne kadar psikanaliz teorisini ve pratiğini geliştirmiş ve rafine etmiştir. Bir ansiklopedi maddesinde, psikanalizin temel taşlarını "bilinçdışı zihinsel süreçler olduğu varsayımı, bastırma ve direnç teorisinin kabulü, cinselliğin ve Oedipus kompleksinin öneminin takdir edilmesi" olarak tanımlamıştır. Freud'un meslektaşları Alfred Adler ve Carl Gustav Jung, psikanalizin bireysel psikoloji (Adler) ve analitik psikoloji (Jung) olarak adlandırdıkları dallarını geliştirdiler, ancak Freud'un kendisi bunlara yönelik bir dizi eleştiri yazdı ve bunların psikanaliz biçimleri olduğunu kesinlikle reddetti. Psikanaliz daha sonra Erich Fromm, Karen Horney ve Harry Stack Sullivan gibi neo-Freudyen düşünürler tarafından farklı yönlerde geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ferenc Puskás</span> Macar futbolcu (1927-2006)

Ferenc Puskás, Macar futbolcu ve teknik direktörü. Tüm zamanların en iyi futbolcularından biri olarak kabul edilir ve oynadığı maç attığı gol oranına göre tüm zamanların en verimli golcülerinden biridir, millî kariyerinde Macaristan millî takımı için 84 maçta 83 gol, Nemzeti Bajnokság I ve İspanya Ligi'nde toplam 533 maçta 511 gol atmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Sovyet Cumhuriyeti</span>

Macaristan Sovyet Cumhuriyeti Macaristan'da Béla Kun'un liderliğinde kurulan komünist bir rejimdir. Rusya'daki Bolşeviklerin yaptığı Ekim Devriminin ardından Avrupa'da kurulan Marksist-Leninist politikaların uygulandığı ilk komünist hükûmettir. Ömrü sadece dört ay sürmüştür. Romanya'nın Budapeşte'yi işgaliyle düşmüştür. Bu devletin varisi Macaristan Krallığı'dır. Krallık (1920-1944) arasında hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sándor Petőfi</span>

Sándor Petőfi, Macar şair ve liberal devrimci.

<span class="mw-page-title-main">Melanie Klein</span>

Melanie Klein Avusturya asıllı İngiliz psikanalist. Çağdaş psikanaliz ve çocuk psikolojisi alanların etkili olan Klein, serbest oyun gözlemleri sayesinde çocuğun bilinçaltına ilişkin içgörüler sahibi olabileciğini göstererek iki ya da üç yaşlarındaki çocuklarına psikanaliz edilmesinin önünü açmıştır. Aynı zamanda Nesne İlişkileri Okulu'nun kurucusu olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Ferenc Münnich</span> Macar politikacı

Ferenc Münnich, Macar komünist siyasetçi. 1958-1961 yılları arası Macaristan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Konseyi Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">István Dobi</span> Macar siyasetçi

István Dobi, Macar politikacı. 1948-1952 yılları arası Macaristan Başbakanı oldu. 1949'da ülkenin tam kontrolünü ele aldıktan kısa bir süre sonra partiye katılarak göreve gelen ilk komünistti.

<span class="mw-page-title-main">Sándor Wekerle</span> Macar siyasetçi (1848-1921)

Sándor Wekerle, Macar siyasetçi. Hadik, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1892-1895, 1906-1910 ve 1917-1918 yılları arasında üç farklı dönemde olmak üzere başbakanlık makamında bulunmuştur. Wekerle ilk geldiği dönemde soylu bir aileden gelmeyen biri olarak başbakanlık makamına gelen ilk kişi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gyula Károlyi</span>

Gyula Károlyi de Nagykároly muhafazakâr Macar politikacı. 1931-1932 yılları arasında Macaristan başbakanlığı yapmıştır. Daha önce 191'da birkaç aylığına Szeged'de bulunan karşı devrim hükûmetine de başbakanlık yapmıştır. Başbakan olarak selefi István Bethlen'in ılımlı muhafazakâr politikasını sürdürmeye çalışsa da daha az başarılı oldu.

<span class="mw-page-title-main">István Tisza</span> Macar siyasetçi (1861-1918)

Kont István Tisza de Borosjenő et Szeged Macar siyasetçi, siyaset bilimci, başbakan ve Macar Bilimler Akademisi üyesi. Yaşamının en öne çıkan dönemi ikinci defa başbakan olduğu sırada Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'na girmesidir. Daha sonra Krizantem Devrimi sırasında aynı zamanda Macaristan'ın Avusturya ile olan siyasi birliğini bitirdiği gün olan 31 Ekim 1918'de suikaste uğrayarak öldürülmüştür. Tisza Avusturya Macaristan imparatorluğu'nun çifte monarşi rejimini desteklemiştir ve o zamanların liberal-muhafazakâr ittifakı içinde yer almıştır.

Ludwig Jekeles ya da 1903'ten sonra Jekels, Sigmund Freud arşivlerinde de adına çokça rastlanan Avusturyalı-Amerikalı psikanalist.

<span class="mw-page-title-main">Yıldızpatı Devrimi</span>

Yıldızpatı Devrimi veya Krizantem Devrimi Macaristan'da, I. Dünya Savaşı sonrasında Kont Mihály Károlyi liderliğindeki kısa ömürlü Birinci Macaristan Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşuna yol açan bir devrimdi.

<span class="mw-page-title-main">Otto Rank</span> Yazar

Otto Rank, Avusturyalı psikanalist, yazar ve filozoftu.

Psikanalitik teori, psikopatolojiyi tedavi etmek için klinik bir yöntem olan psikanalizi yönlendiren kişilik organizasyonu teorisi ve kişilik gelişiminin dinamiğidir. İlk olarak 19. yüzyılın sonlarında Sigmund Freud tarafından ortaya konan psikanalitik teori, ortaya atılışından bu yana birçok iyileştirme geçirdi. Psikanalitik teori, yirminci yüzyılın son üçte birinde, 1960'lardan sonra psikolojik tedavilerle ilgili eleştirel söylem akışının bir parçası olarak tam olarak öne çıktı. Freud, beyin analizini ve fizyolojik çalışmalarını durdurmuş ve odağını zihni ve zihni oluşturan ilgili psikolojik özellikleri incelemeye, özgür birliktelik ve aktarım olgularını kullanarak tedaviye kaydırmıştı. Çalışması, yetişkinlerin zihinsel işleyişini etkileyebilecek çocukluk olaylarının tanınmasını vurguladı. Genetik ve daha sonra gelişimsel yönleri incelemesi psikanalitik teoriye özelliklerini kazandırdı. 1899'da Rüyaların Yorumu'nu yayınlamasıyla başlayan teorileri öne çıkmaya başladı.

Clara Mabel Thompson, MD önde gelen bir psikiyatrist ve psikanalist ve William Alanson White Enstitüsü'nün kurucu ortağıydı. Bir bütün olarak psikanaliz ve özel olarak da kadın psikolojisi hakkında makaleler ve kitaplar yayınladı.

<span class="mw-page-title-main">Maria Török</span> Fransız psikolog (1925-1998)

Maria Torok, Macar asıllı Fransız psikanalist.

<span class="mw-page-title-main">Jessica Benjamin</span>

Jessica Benjamin, psikanalize ve toplumsal düşünceye yaptığı katkılarıyla tanınan bir psikanalisttir. Şu anda, New York Üniversitesi Psikanaliz ve Psikoterapi Doktora Sonrası Psikoloji Programı ve Stephen Mitchell İlişkisel Çalışmalar Merkezi'nde öğretim üyesi olduğu New York'ta pratisyen bir psikanalisttir. Jessica Benjamin, psikanaliz ve toplumla ilgili olarak ilişkisel psikanaliz, öznelerarasılık teorileri, cinsiyet araştırmaları ve feminizm alanlarına orijinal katkıda bulunanlardan biridir. Hem insani gelişme hem de sosyopolitik alanda tanınma konusundaki fikirleriyle tanınır.