İçeriğe atla

Röj Nuri Şaveyis

Röj Nuri Şaveyis
Kürdistan Bölgesel Yönetimi 1. Başbakanı (1996-1999)
Irak Kürdistan Ulusal Meclisi Başkanı (1999-2003)
Irak Başkan Yardımcısı (2004-2005))
Kişisel bilgiler
Doğum 1947
Süleymaniye, Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kuzey Irak[1][2]
Ölüm 15 Şubat 2021
(74 yaşında)
Erbil, Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kuzey Irak
Partisi Kürdistan Demokratik Partisi[3]
Evlilik(ler) Elke Shaways
Çocuk(lar) 3
Mesleği Siyasetçi
Dini Müslüman

Röj Nuri Şaveyis (Kürtçe: رۆژ نووری شاوەیس; Roj Nûrî Şaweys) - d. 1947, Süleymaniye- ö. 15 Şubat 2021, Erbil), Iraklı Kürt siyasetçi.

Yaşamı

Shaways 1947'de Süleymaniye, Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kuzey Irak'ta doğdu. Kürdistan Demokratik Partisi'nde siyaset yaptı. Kürdistan'ın KDP kontrolündeki ilk başbakanıydı.

2004-2005 yılları arasında geçici hükûmet döneminde Irak'ın iki başbakan yardımcısından birisiydi. İbrahim el-Caferi hükûmetinde Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı ve daha sonra aynı göreve Nuri el-Maliki döneminde devam etti.

Ayrıca 8 Eylül 2014 - 9 Ağustos 2015 tarihleri arasında Haydar el-İbadi hükûmetinde Başbakan Yardımcısıydı.[4]

Son dönemlerinde Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ndeki Irak Kürdistan Ulusal Meclisi'nin başkanlığını yaptı.

Ölümü

Shaways 15 Şubat 2021'de Erbil, Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kuzey Irak'ta 74 yaşında ölmüştür.

Kaynakça

  1. ^ Central Intelligence Agency. CIA. 2010. s. 310. 
  2. ^ "Iraq Cabinet weakens as violence escalates". Hürriyet Daily News. 25 Nisan 2013. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ IBP, Inc. (23 Haziran 2015). Iraq Investment and Business Guide Volume 1 Strategic and Practical Information. Lulu.com. s. 33. ISBN 978-1-329-24431-3. []
  4. ^ "Kurds Forge a Risky Oil Deal With Turkey". Wall Street Journal. 2 Aralık 2013. 24 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kerkük</span> Irakta bir şehir

Kerkük, Irak'taki Kerkük ilinin başkenti olan şehirdir. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin anayasal başkentidir. Irak merkezi yönetimine bağlıdır. Irak'ın başkenti Bağdat'ın 236 km kuzeyinde, Erbil'in 83 km güneyinde, Musul'un 149 km güneydoğusunda, Süleymaniye'nin 97 km batısında, Tikrit'in 116 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Günümüzde şehrin büyük çoğunluğu Türkmenler, Araplar ve Kürtlerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Celal Talabani</span> 6. Irak cumhurbaşkanı

Celal Talabani, Iraklı Kürt siyasetçi. 2005-2014 yılları arası Irak cumhurbaşkanı olarak görev almıştır. Irak'ın ilk Arap olmayan cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi</span> Iraka bağlı özerk bölge

Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kürdistan Bölgesi veya Irak Kürt Bölgesel Yönetimi, Irak'a bağlı, anayasal düzeyde varlığı olan özerk bir bölgedir. Yaklaşık 40.000 km2'den oluşan idari birim; batıda Suriye, doğuda İran, kuzeyde ise Türkiye ile komşudur. Bölgesel yönetimin başkenti Erbil'dir. Kürdistan Parlamentosu Erbil'de yer almaktadır, ancak Kürdistan Bölgesi anayasası tartışmalı Kerkük kentini Kürdistan Bölgesi'nin başkenti olarak tanımaktadır. Bölgenin nüfusu, 2023 itibarıyla 6.556.752'dir. Resmî dilleri Kürtçe ve Arapça'dır.

<span class="mw-page-title-main">Erbil</span> Kürdistan Bölgesel Yönetiminin başkenti

Erbil, Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başkenti ve en büyük şehridir. Şehrin nüfusu 1,1 milyon civarındadır. Nüfus Kürtler, Türkmenler, Araplar ve Süryani Hristiyanlardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Süleymaniye</span> Irakta bir şehir

Süleymaniye, Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Süleymaniye İline bağlı şehir ve ilin yönetim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Peşmerge</span> Irak Kürdistanının askerî gücü

Peşmerge, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin askerî gücüdür. Irak Anayasası'na göre Peşmerge, güvenlik yan kuruluşlarıyla birlikte Kürdistan Bölgesi'nin güvenliğinden sorumludur. Peşmerge'ye bağlı kuruluşlar arasında Asayiş, Parastin u Zanyarî ve Zeravani bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mesud Barzani</span> Kürt siyasetçi ve KDP genel başkanı

Mesud Barzani, Kürt siyasetçi. 2005-2017 yılları arası Kürdistan Bölgesel Yönetimi başkanı olarak görev aldı. 1 Nisan-30 Nisan 2004 tarihleri arasında Irak Başbakanlığı görevinde bulunan Barzani, Kürdistan Demokratik Partisi'nin 1979 yılından beri başkanlık görevini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Demokratik Partisi</span> Siyasi parti

Kürdistan Demokrat Partisi kısaca KDP veya PDK, 16 Ağustos 1946'da Molla Mustafa Barzani liderliğinde kurulan Kürt milliyetçi siyasi partidir. Mustafa Barzani'nin 1979'daki ölümünden günümüze partiyi, oğlu Mesud Barzani yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Neçirvan Barzani</span> Iraklı Kürt siyasetçi

Neçirvan İdris Barzani, Kürt siyasetçi, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başkanı. Daha önce Mart 2006-Ağustos 2009 tarihleri arasında Kürdistan Bölgesel Yönetimi başbakanlığını yapmış ve Mart 2012 yılında tekrar bu göreve gelerek 2019'da başkanlık görevine geçene kadar sürdürmüştür. Kürdistan Üniversitesi Erbil'in kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Süleymaniye (il)</span>

Süleymaniye ili, Irak'ta Kürdistan Bölgesel Yönetimi içinde yer alan il. Başkenti Süleymaniye kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Erbil Havalimanı</span>

Erbil Havalimanı. Irak'ın kuzeyindeki Erbil şehrinde yer alan havalimanı, Irak Kürdistanı Başbakanı Neçirvan Barzani İdris tarafından oluşan bir komite altında, Kürdistan Bölgesel Yönetimi tarafından işletilmektedir. Duhok'ta üçüncü yapım aşamasında olmak üzere Irak'ın Kürdistan bölgesinde iki uluslararası havalimanından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin dış ilişkileri</span>

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin uluslararası politikaları ve ilişkileri, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin bölgesinin dış ilişkilerini ifade eder. Dış ilişkiler Kürdistan Bölgesel Hükûmeti (KBH) tarafından yürütülmektedir. Siyasi istikrar ve gelişen ekonomisiyle KBH, yoğun bir dış politikala trafiğine sahiptir. KBH'nin dinamik dış ilişkileri Kürdistan Bölgesi'nin ekonomik ve sosyal kalkınması için ayrılmaz bir bileşendir.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide Kürt Taburları</span>

El-Kaide Kürt Taburları, Irak'taki Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde, el-Kaide'ye bağlı bir şekilde faaliyet gösteren silahlı Kürt-cihatçı Selefi örgüt. Mart 2007'de kurulmuş olup, Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı ve Kanada hükûmeti tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2017 Kürdistan Bölgesel Yönetimi bağımsızlık referandumu</span>

Kürdistan Bölgesel Yönetimi bağımsızlık referandumu, 25 Eylül 2017'de Irak'ın özerk bölgesi Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde yapılan referandum. Referandumda seçmenlere "Kürdistan Bölgesi ve Kürdistan Bölgesi dışında kalan Kürt yerleşimlerinin bağımsız bir devlet olmasını istiyor musunuz?" sorusu sorulmuş ve seçmenlerin %92.73'ü referanduma "Evet" oyu vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Berhem Salih</span> 8. Irak cumhurbaşkanı

Berhem Ahmed Salih, Kürt siyasetçi. 2018-2022 tarihleri arasında Irak cumhurbaşkanlığı görevinde bulunmuş olan Salih, 2009-2012 tarihleri arasında Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başbakanlık görevinde bulunmuş ve Irak hükümetinde 2004-2005 ve 2006-2009 tarihleri arasında başbakan yardımcılığı görevinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Kürdistan Bölgesel Yönetimi ilişkileri</span> Kürt ve Yahudi ilişkileri

Kürdistan Bölgesel Yönetimi-İsrail ilişkileri, Kürt ve Yahudi halkları arasındaki ilişkilerin tarihsel arka planını ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile İsrail arasındaki mevcut siyasi ve ekonomik ilişkileri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tarık el-Haşimi</span>

Tarık el-Haşimi Irak İslam Partisi'nin (IIP) Mayıs 2009'a kadar genel sekreteri olarak görev yapan Iraklı bir siyasetçi. 2006'dan 2012'ye kadar Irak cumhurbaşkanı yardımcısı olarak görev yaptı. Bir sünni olarak, sünni siyasetçi arkadaşı Gazi Meşal Acil el-Yaver'in yerine göreve geldi. Haşimi, Aralık 2011'de cinayet suçlamasıyla tutuklanmamak için Irak Kürdistanı'na kaçtı. Irak Merkez Ceza Mahkemesi 9 Eylül 2012 tarihinde onu gıyaben idama mahkûm etti. Haşimi, Nisan 2012 itibarıyla iade edilmeyeceğine dair güvence alarak Ankara'da yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Kürdistan Bölgesel Yönetimi ilişkileri</span>

Bulgaristan-Kürdistan Bölgesel Yönetimi ilişkileri, Bulgaristan ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki ikili ilişkilerdir. Bulgaristan, 2014 yılından bu yana Erbil'de bir ticaret ofisi aracılığıyla Kürdistan Bölgesi'nde temsil edilirken, Kürdistan Bölgesi'nin Bulgaristan'da temsilciliği bulunmamaktadır. 2012 yılında, Kürt Cumhurbaşkanı Mesud Barzani resmi bir ziyaret için Bulgaristan'a gitti ve Bulgaristan Cumhurbaşkanı Rosen Plevneliev ve Başbakan Boyko Borisov ile bir araya geldi. Mayıs 2017'de Başkan Barzani, Bulgaristan'a yaptığı resmi bir ziyarette Cumhurbaşkanı Boyko Borislov ile bir araya geldi.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Yunanistan ilişkileri</span>

Kürdistan Bölgesel Yönetimi-Yunanistan ilişkileri, Yunanistan ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki ikili ilişkileri kapsar. Yunanistan'ın Erbil'de ekonomik ve ticari ofisi varken, Kürdistan Bölgesi'nin Yunanistan'da temsilciliği bulunmamaktadır. Şubat 2017'de Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias, Kürdistan'ı bölgede jeostratejik bir role sahip olarak nitelendirdi ve Yunanistan'ın jeostratejik politikasında önemli bir unsur oluşturdu ve bunlar Yunanistan'ın Mayıs 2016'da Erbil'de başkonsolosluk açmasının nedenleriydi. Alpha Radio'ya verdiği röportajda Kotzias, Eylül 2017'deki Kürt bağımsızlık referandumunun Irak Anayasasıyla güvence altına alındığını ve Kürdistan Bölgesi'nin bunu yapma hakkı olduğunu belirtti. Yeni Demokrasi Partisi Genel Başkan Yardımcısı Adonis Georgiadis, partisinin referandumu ve Kürtlerin kendi kaderini tayin hakkını desteklediğini söyledi.

<span class="mw-page-title-main">Kubad Talabani</span>

Kubad Talabani, Kürt siyasetçi. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başbakan yardımcısıdır. Kürdistan Bölgesi'nin ABD temsilcisi olarak görev yapan Kubad, eski Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani'nin ikinci oğludur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.