İçeriğe atla

Ryū (ekol)

Ryū (-流, -ryū, genelde "ekol, tarz, stil" anlamında sonek olarak kullanılmaktadır; burada ise ryūha 流派 ekol, düşünce ekolü anlamındadır.) herhangi bir disiplindeki ekolü ifade eden Japonca bir kanjidir.

Bu kelime genelde Japon savaş sanatlarını ifade etmek için kullanılır, fakat diğer disiplinler için de kullanılabilir. (Örneğin ikebana bünyesinde Koryu ve Sogetsu ryu için, hat sanatı bünyesinde Kantei ryu için.)

Savaş sanatlarında

Japon dövüş sanatları genellikle ryūhalar halinde sınıflandırılır. Çoğu stilin kendi müfredatı, dereceleri ve lisans sistemi vardır. Bunlar, ana stile veya sistemin arka planını oluşturan kaynakların bir kombinasyonuna dayalı olabilir.

Bir stilin adı belirli bir anlama sahip bir ifade veya basit bir yer ismi olabilir. Toyama-ryū'nun adı, Japonya'daki Toyama Askeri Akademisi'nin adından gelmektedir. Öte yandan, Gōjū-ryū adındaki gō ve jū "sert-yumuşak" anlamına gelmektedir ve sanatın hem karakteristik tekniklerini hem de fikirsel yönünü yansıtmaktadır.

Kurulu bir stilin ileri seviye uygulayıcıları, kendi deneyimlerine veya yorumlarına dayalı olarak kendi türev stillerini oluşturabilirler. Bazen bu, ana stil tarafından teşvik edilir. Bazen ise stilin kıdemli üyeleri arasında ideolojik bir ayrılığı temsil eder. Bazen, sadece 'pazarlama' maksadıyla veya bir sistemi modern zamanlara uyarlamak için yapılır.

Tüm ryūhalar için geçerli evrensel bir lisans veya derecelendirme sistemi yoktur. Kişinin Bir stilde yüksek derece veya siyah kuşak sahibi olması, başka bir stil veya stil grubunda mutlak olarak yüksek seviye bir anlayışa sahip olacağı anlamına gelmez. Japonya'da modern zamanlarda yaratılmış çok sayıda ryūhanın yanı sıra yüzlerce yıldır varlığını sürdüren birçok ryūha vardır. Kodifiye edilmiş bir sistem organize etme fikri açıktır ki bir Japon veya Asya fikri değildir. Buna rağmen birçok uluslararası ve ulusal stil, kendi sistemine mistik bir hava ve meşruiyet katmak veya kökenlerine ve arka planına saygısını göstermek için koryū bujutsu ryūhalarının nomenklatürünü ve sistemini benimseyebilir.

Konuyla ilgili yayınlar

  • Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary, Kenkyusha Limited, Tokyo 1991, 4-7674-2015-6
  • The Compact Nelson Japanese-English Character Dictionary, Charles E. Tuttle Publishing Co., Inc. 0-8048-2037-6ISBN 0-8048-2037-6

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karate</span>

Karate, silahsız savaş sanatı karate-do (空手道:からてどう) için yaygın kullanılan kısaltılmış terim olup Japonca kara (空:から) boş + te (手:て) el + do (道) yol, sanat kelimelerinden oluşmakta ve silahsız elin yolu/sanatı anlamına gelmektedir. Zen Budizmi ve Japon kültürü ile yoğrulan karate, kişinin kendini, bedensel ve zihinsel olarak eğitmesi ilkesi üzerine kurulu, eğitim sistemi sayesinde insanı şiddetten uzaklaştıran, barışçıl duygular beslemesini sağlayan bir disiplindir. Japon dövüş sanatları, Çin dövüş sanatları ve Kore dövüş sanatları'nda önemli yere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Dövüş sanatları</span>

Dövüş sanatları veya savaş sanatları, çeşitli kurallara bağlanarak sistemleştirilmiş fiziksel mücadele ve talim geleneklerinin ve spor dallarının ortak adı. Günümüzde bu sporlar; fitness, kendini koruma, zihinsel disiplin, karakter gelişimi, kendine güven ve karşılıklı mücadele amacıyla yapılmaktadır. Bir kısmı özel silah ve ekipmanlar gerektirir.

<span class="mw-page-title-main">Jujutsu</span>

Jujutsu / Juijutsu , Japonya kökenli bir Uzak Doğu savaş sanatıdır. Samurayların savaşlarda silahsız kaldıklarında kullandıkları tekniklerle ortaya çıkmıştır. Rakibin saldırısından faydalanarak vuruş kırış fırlatma boğma ve kilitleme tekniklerinden oluşmaktadır. Uzun ve çok tekrara dayanan bir sistemi vardır. Genel amaç güç kullanmadan uygulanan tekniklerle rakibi etkisiz hale getirmek olduğundan güç gerektirmeyen bir sanattır. İlk olarak 858-876 yıllarında Daito Kalesi'nde öğretilmeye başlanmıştır. Daito-ryu stilinin adı da bu kaleden gelmektedir. Daito-ryu stilinden Hakko-ryu stili, ondan da Kokodo-ryu stili doğmuştur. Judo, Aikido, Hapkido gibi savunma sanatları juijutsu tekniklerinden yola çıkılarak üretilmiştir.

Gōjū-ryū (剛柔流), Shōtōkan-ryū (松涛館流), Shitō-ryū (糸東流), Wadō-ryū (和道流) ile birlikte Dünya Karate Federasyonu 'nın resmi olarak kabul ettiği dört Karate sitilinden biridir.

<i>İkebana</i>

İkebana, Japon çiçek düzenleme sanatı. Bu sanatta çiçekleri bir vazonun, tepsinin, çanağın, saksının veya benzeri bir kabın içinde düzenlenmesi mümkündür. Bu düzenlemelerde çiçeklerin sadece şekli, tarzı ve renkleri değil, sapları ve yaprakları da vurgulanır. Bu özelliği, ikebanayı batı kültürlerindeki çiçek düzenlemelerinden farklı kılar.

<span class="mw-page-title-main">Japonca</span> Doğu Asya dili

Japonca, Japonlar tarafından konuşulan Japon dil ailesine bağlı bir dildir. Başta Japonya ve Japon diasporasındakiler olmak üzere yaklaşık 128 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Japonya'da de facto millî dil olarak kabul edilip Palau'da tanınmış azınlık dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Shōtōkan-ryū</span>

Shōtōkan-ryū (松濤館流), Gōjū-ryū (剛柔流), Shitō-ryū (糸東流), Wadō-ryū (和道流) ile birlikte Dünya Karate Federasyonu tarafından kabul gören dört Karate stilinden biri.

<span class="mw-page-title-main">Battōjutsu</span>

Battōjutsu , kılıç çekme teknikleri anlamına gelen Japonca bir terimdir. Bu kelime sıklıkla iaijutsu, battōdo veya iaido terimlerinin yerine kullanılır. Böyle olmasına karşın her terimin Japonca'da küçük farkları vardır. Ve bu terimler Japon savaş sanatlarının farklı ryu(okul)larında teknikleri birbirinden ayırmak için kullanılır. Battoujutsu eğitiminde kılıç ile kesmenin üzerinde durulur. Tüm bu terimler genel olarak kılıç teknikleri anlamına gelen kenjutsu veya kendo terimlerinden daha spesifiktir. Ve genellikle kılıcın saya(kın)nın dışında olduğu teknikleri ifade etmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kenjutsu</span> Antik Japon kılıç sanatı

Kenjutsu , Japon kılıcı katananın kullanımı üzerinde uzmanlaştığı bir geleneksel Japon savaş sanatıdır. Yüzyıllar boyunca buşi ve samuraylar tarafından kullanılmıştır. Kenjutsu genelde bir partnerle çalışılan formlardan oluşan bir idman yapısına sahiptir. Kata adı verilen önceden düzenlenmiş hareket dizileri yardımıyla teknikler öğretilir. Solo olarak ve bir veya daha fazla kişiyle yapılan kata çeşitlerine sahiptir. Birden fazla kişiyle yapılan katalara Kenşi Kata denir. Kenjutsu öğrenen kişiye Kenşi adı verilir.

Junbi undō (準備運動), "hazırlık egzersizleri" anlamına gelen Japonca terimdir. Karate'de hojo undō ve genel olarak fiziksel çalışmalar öncesinde vücudu ısıtmak, esnetmek ve solunumu koordine etmek amaçlı olarak yapılan egzersizler anlamındadır.

Suiō-ryū Iai Kenpō geleneksel bir Japon kılıç ekolüdür. Mima Yoichizaemon Kagenobu tarafından 1615 yılında kurulmuştur. Bu ekol iaijutsu üzerine uzmanlaşır, ancak jojutsu, naginatajutsu ve kusarigamajutsu gibi diğer sanatları da içerir.

İaido , kısaltılmış hali iai, modern bir japon savaş sanatıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kaiseki</span>

Kaiseki veya kaiseki-ryōri (懐石料理), geleneksel bir Japon akşam yemeğidir. Terim aynı zamanda bu tür yemeklerin hazırlamasında kullanılan beceri ve tekniklerdir ve Batı haute cuisinenin karşılığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Peripatetik ekol</span>

Peripatetik Ekol ya da Peripatetik Okul, Antik Yunanda kurulmuş felsefe ekolüdür. Yunanca, 'yürüyen, gezgin' anlamındaki peripatetikos (περιπατητικός) kelimesinden türetilmiştir. Ekolün kurucusu Aristoteles'tir. Antik Yunan'da Aristoteles'in yorumcularına, İslam-Doğu Felsefesi içerisinde ağırlıklı olarak Aristoteles felsefesi üzerinde yoğunlaşanlara, Orta Çağ Avrupasında 13. ve 14. yüzyıl sonrası oluşan Aristoteles etkisiyle felsefe yapanlara da "peripatetik" denilir.

<span class="mw-page-title-main">Kobudō</span>

Kobudō kalkan, kılıç ve ateşli silah kullanımına yönelik geleneksel yöntemlere ve çatışma ve binicilik ile ilgili yöntemlere verilen ortak bir isimdir. 古流武術 ve 古武術 bu kavramın alternatif yazımlarıdır. Çatı bir terim olarak kullanılan ko-ryū terimi de eski sanatları ifade eder.

Gendai budō (現代武道) veya Shinbudō (新武道) terimleri Meiji Restorasyonu (1866–1869) sonrasında kurulmuş Japon savaş sanatlarını ifade eden terimlerdir. Meiji Restorasyonundan önce kurulan eski dövüş sanatlarına atıfta bulunan Kobudō ise bu terimlerin zıt anlamlısıdır.

Doğu Asya dövüş sanatlarında, siyah kuşak uzmanlıkla ilişkilendirilir, ancak dövüş sanatına bağlı olarak yalnızca yeterliliği de gösterebilir. Renkli kuşakların kullanımı, 1880'lerde ortaya çıkmış nispeten yeni bir icattır.

Sōke (宗家), "ailenin (hanenin) başı" anlamına gelen Japonca bir terimdir. Japon geleneksel sanatlarında iemoto terimiyle kullanılır. Böylece genellikle "baş usta" terimi anlamında kullanılır. Bir okulun lideri ya da bir stilin ustası anlamına gelebilir fakat genellikle bir dövüş okulunun tek lideri ya da bir dövüş stilinin ustası anlamına gelen en yüksek Japon unvanı olarak kullanılır. Bu terim sadece dövüş sanatlarıyla sınırlı değildir.

<span class="mw-page-title-main">Adalet Bakanlığı (Japonya)</span>

Japonya Adalet Bakanlığı, Japonya'da yargı ve cezai sistemin işlemesinden sorumlu bakanlıktır. Bakanlık ilk olarak 9 Temmuz 1871 tarihinde kurulmuş olup 15 Şubat 1948 tarihinde günümüz adını almıştır. Bakanlık, Tokyo'nun Chiyoda semtine bağlı Kasumigaseki semtinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Japon dövüş sanatları</span>

Japon dövüş sanatları, Japonya'da oluşmuş çeşitli dövüş sanatlarına verilen isimdir. En az üç Japonca terim, Türkçe ifade "Japon dövüş sanatları" anlamında değişken olarak kullanılır.