İçeriğe atla

Ryōji Noyori

Ryōji Noyori
2013'te Noyori
Doğum03 Eylül 1938 (86 yaşında)
Kobe, Japonya
MilliyetJapon
VatandaşlıkJaponya
EğitimKyoto Üniversitesi, Nagoya Üniversitesi, Harvard Üniversitesi
Ödüller Nobel Kimya Ödülü (2001)
Kariyeri
DalıKimya
Çalıştığı kurumlarRIKEN · Nagoya Üniversitesi
Doktora
danışmanı
Elias J. Corey

Ryōji Noyori (d. 3 Eylül 1938, Kobe, Japonya), Japon kimyager. İlk chiral katalizörün geliştirilmesine yönelik çalışmaları neticesinde 2001 yılında Nobel Kimya Ödülünü K. Barry Sharpless ve William S. Knowles ile paylaşmıştır.[1]

Hayatı

3 Eylül 1938 yılında Kobe'de dünyaya gelmiştir. Öğrenimini Kobe'de tamamladıktan sonra 1957 yılında Kyoto Üniversitesi lisans eğitimi almaya başlamış ve 1961 yılında mezun olmuştur. 1967 yılında yine aynı üniversitede yüksek lisans eğitimini tamamladıktan sonra doktora diplomasını almıştır. 1967 yılında 29 yaşında iken Nagoya Ünivesitesinde profesör olarak ders vermeye başlamıştır. 1969 yılında Harvard'a katılmıştır. 1970 yılında Nagoya'ya geri dönmüş organik sentez ve homojen kataliz kimyası üzerine çalışmaya başlamıştır. Eğitim ve araştırma çalışmalarının yanı sıra 30'a yakın uluslararası bilimsel dergide editörlük yapmıştır. Bunların yanında eğitim, kültür, bilim ve teknoloji bakanlıklarında görevler almıştır.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Noyori-Ryoji". britannica.com. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2012. 
  2. ^ "noyori-autobio". nobelprize.org. 19 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Kimyager, Üniversitelerin Fen Fakülteleri'nin Kimya Lisans Bölümlerinden mezun olan; organik kimya, anorganik kimya, analitik kimya, biyokimya, fizikokimya gibi kimya bilimi konularında ileri düzeyde eğitim alan kimya bilimcilerdir. Araştırma geliştirme, kalite kontrol, kalite güvence, üretim, teknik yönetim, sorumlu müdürlük başlıca çalışma sahalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Richard Kuhn</span>

Richard Kuhn, Alman biyokimyacı. Karotenoitler ve vitaminler üzerine yaptığı çalışmalarla 1938 yılında Nobel Kimya Ödülünü kazanmıştır ancak ödülünü II. Dünya savaşı'ndan sonra alabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Peter Debye</span> Hollandalı-Amerikalı fizikçi (1884 – 1966)

Peter Joseph William Debye, Hollandalı fizikokimyacı ve Nobel ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">William Knowles</span> Amerikalı kimyager (1917 – 2012)

William Standish Knowles, Amerikalı kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Barry Sharpless</span> Amerikalı kimyager

Karl Barry Sharpless Amerikalı kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Hans von Euler-Chelpin</span>

Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin Alman asıllı İsveçli biyokimyacı. 1929 yılında, Arthur Harden ile birlikte, "şekerin fermantasyonu ve fermantatif enzimler üzerine araştırmaları için" Nobel Kimya Ödülü'ne nail olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Norman Haworth</span>

Sir Walter Norman Haworth Britanyalı kimyager. Birmingham Üniversitesi'nde çalıştığı dönemde, askorbik asit üzerine çığır açan çalışmaları ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">David Baltimore</span> Amerikalı biyolog

David Baltimore, Fizyoloji veya Tıp ödülü kategorisinde Nobel sahibi Amerikalı biyolog ve üniversite idarecisi.

<span class="mw-page-title-main">Irving Langmuir</span>

Irving Langmuir, Amerikalı Nobel Kimya ödülüne sahip kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Willard Boyle</span> Kanadalı fizikçi ve mucit (1924 – 2011)

Willard Boyle, 19 Ağustos 1924 doğumlu Kanadalı Fizikçi. CCD kamera'nın mucidi olarak tanınmaktaydı. 2009 yılında Nobel Fizik ödülünü meslektaşları George E. Smith ve Charles K. Kao'ile paylaşmıştır. 7 Mayıs 2011 yılında 86 yaşında ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Richard Heck</span> Amerikalı kimyager (1931 – 2015)

Richard Fred Heck, Amerikan kimyacı. 2010 yılı Nobel Kimya Ödülünü Japon kimyacılar Ei-ichi Negishi ve Suzuki Akira ile paylaşmaya layık görülmüştür. Bu ödülü kazanmasında organik molekül oluşturulmasında paladyumu katalizör olarak kullandığı çalışmalarının etkisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Osamu Shimomura</span>

Osamu Shimomura, 2008 yılında Nobel Kimya Ödülünü Martin Chalfie ve Roger Y. Tsien ile paylaşmaya layık görülmüş Japon kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Richard Schrock</span> Amerikalı kimyager

Richard Royce Schrock Amerikan kimyager. organik kimya alanında göstermiş olduğu başarılar neticesinde 2005 yılında Robert H. Grubbs ve Yves Chauvin ile birlikte Nobel Kimya Ödülünü almaya hak kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Giulio Natta</span> İtalyan eczacı (1903-1979)

Giulio Natta Nobel Ödülü sahibi İtalyan kimyager bilim insanıdır. 1963 yılında yüksek polimerlerle ilgili çalışmalarından dolayı Karl Ziegler ile Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülmüştür. Ayrıca 1969 yılında Lomonosov Altın Madalyası sahibi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">George Porter</span>

George Hornidge Porter İngiliz kimyager. 1967 yılında Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülmüştür.

Henri Boris Kagan, Fransız bilim insanı. Fransa'nın Paris-Sud Üniversitesi'nde Emeritus Profesörüdür. Asimetrik kataliz dalında öncü olarak tanınmaktadır. Keşiflerinin ilaç endüstrisi üzerinde geniş kapsamlı etkileri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">K. C. Nicolaou</span> Amerikalı kimyager

Kyriacos Costa Nicolaou doğal ürünler toplam sentezi alanındaki araştırmalarıyla tanınan bir Kıbrıslı-Amerikalı kimyagerdir. Halen Rice Üniversitesi Harry C. and Olga K. Wiess Kürsüsü kimya profesörüdür; daha önce Scripps Araştırma Enstitüsü / UC San Diego ve Pennsylvania Üniversitesi'nde akademik görevler üstlenmiştir.

Yüzüncü Yıl Ödülü, Birleşik Krallık merkezli Kraliyet Kimya Topluluğu tarafından her yıl "denizaşırı ülkelerden üç seçkin kimyacıya" verilen bir ödüldür.

<span class="mw-page-title-main">William Kaelin</span> Harvard Üniversitesi tıp profesörü; Nobel Ödülü

William G. Kaelin Jr., Amerikalı Nobel ödüllü bir hekim ve bilim insanıdır. Harvard Üniversitesi ve Dana-Farber Kanser Enstitüsü'nde tıp profesörüdür. Laboratuvarı tümör baskılayıcı proteinler üzerinde çalışmaktadır. Kaelin, 2016 yılında Albert Lasker Temel Tıbbi Araştırma Ödülü ve AACR Prenses Takamatsu Ödülü'nü aldı. Ayrıca 2019'da Peter J. Ratcliffe ve Gregg L. Semenza ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">David MacMillan</span> Britanyalı kimyager

David William Cross MacMillan İskoç organik kimyager ve bilim insanı. Asimetrik organokataliz alanını kavramsallaştırmasına dair çalışmaları ile tanınmaktadır. MacMillan, Alman kimyager Benjamin List ile birlikte 2021 Nobel Kimya Ödülünü kazandı. Nobel Komitesi yaptığı açıklamada "asimetrik organokataliz" olarak bilinen, molekülleri oluşturmak için geliştirdikleri yeni yönteme dair çalışmaları nedeniyle ödüle layık görüldüklerini açıkladı.