İçeriğe atla

Ruyangosaurus

Kontrol Edilmiş
Ruyangosaurus
Yaşadığı dönem aralığı: 125-100,5 myö
Apsiyen-Albiyen[1] 
İskeleti
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Klad:Dinosauria
Klad:Saurischia
Alt takım:Sauropodomorpha
Klad:Sauropoda
Klad:Neosauropoda
Klad:Titanosauria
Cins:Ruyangosaurus
Lu vd., 2009[2]
Tip tür
Ruyangosaurus giganteus
Lu vd., 2009

Ruyangosaurus (Ruyang kertenkelesi), Çin'in Erken Kretase Haoling Oluşumunu'ndan kurtarılan bir titanosauriform sauropod dinozor cinsidir. Tip türü, 2009 yılında Lu Junchang ve diğerleri tarafından tanımlanan R. giganteus'tur.[1][3]

Açıklama

Boyut karşılaştırması

Huanghetitan ve Daxiatitan ile birlikte Ruyangosaurus, Kretase Asyası'nda keşfedilen en büyük dinozorlar arasındadır. 2016'da Gregory S. Paul, türe, 30 metre (100 ft) uzunluk ve 50 tonun üstünde (55 kısa ton) ağırlık verdi. Bu da, onu bir 'mega-sauropod' yaptı.[4] Ruyangosaurus, 207 cm uzunluğundaki uyluk kemiği ve 127 cm uzunluğundaki sağ kaval kemiği ile kanıtlandığı gibi, muhtemelen yaklaşık 35 metre (115 ft) uzunluğundaydı.[5] 2020'de Molina-Perez ve Larramendi, canlınının 24.8 metre (81.4 ft) ve 34 ton (37.5 kısa ton) olduğu söyleyip, daha düşük bir tahmin verdi.[6]

Sınıflandırma

Uyluk kemiği
Sırt omurları
Kaval kemiği

Ruyangosaurus'u tanımlayanlar onu Andesauridae'ye atadı.[3] Bununla birlikte, Andesauridae monofiletik değildir ve bu nedenle artık kullanılmamaktadır.[7]

Ruyangosaurus'u içerecek en kapsamlı filogenetik veri kümesi, onu Andesaurus ve diğer bazal titanosaurlar ve titanosaur'a yakın somfospondiller ile bir politomide bulur ve orijinal açıklamanın onun ve Andesaurus'un filogenetik yakınlığı iddiasını destekler, ancak kesin taksonomik atama değildir.[8][9]

Macronaria

Tehuelchesaurus

Janenschia

Haestasaurus

Camarasaurus

Aragosaurus

Galveosaurus

Titanosauriformes
Brachiosauridae

Europasaurus

Vouivria

Brachiosaurus

Abydosaurus

Cedarosaurus

Giraffatitan

Lusotitan

Sonorasaurus

Venenosaurus

Somphospondyli
Euhelopodidae

Euhelopus

Erketu

Gobititan

Qiaowanlong

Phuwiangosaurus

Tangvayosaurus

Paluxysaurus

Sauroposeidon

Cloverly titanosauriform

Padillasaurus

Dongbeititan

Ligabuesaurus

Tastavinsaurus

Angolatitan

Chubutisaurus

Andesaurus

Huanghetitan liujiaxianensis

Huanghetitan ruyangensis

Ruyangosaurus

Wintonotitan

Baotianmansaurus

Dongyangosaurus

Savannasaurus

Diamantinasaurus

Daxiatitan

Xianshanosaurus

Lithostrotia

Ancak, tüm filogenetik analizler onun bir somfospondil olarak konumunu desteklememiştir. Daha küçük bir filogenetik veri seti, Ruyangosaurus'un tip lokalitesinden ek materyale dayalı olarak titanosauriform olmayan bir makronarian olduğunu buldu.[10]

Macronaria

Camarasaurus

Europasaurus

Yunmenglong

Ruyangosaurus

Titanosauriformes
Brachiosauridae

Brachiosaurus

Giraffatitan

Abydosaurus

Paluxysaurus

Cedarosaurus

Somphospondyli

Euhelopus

Qiaowanlong

Erketu

Titanosauria

Andesaurus

Sonidosaurus

Bor Guvé titanosaur

Lithostrotia

Yetişme ortamı

Restorasyonu

Ruyangosaurus, yaşam alanını, Xianshanosaurus, "Huanghetitan" ruyangensis, Yunmenglong, Luoyanggia ve Zhongyuansaurus ile paylaştı. Ruyangosaurus'un tip fosili başlangıçta "erken Geç Kretase"ye tarihleniyordu,[3] ancak son çalışmalar, omurgasız ve mikrofosil topluluklarının saha çalışması ve analizine dayalı olarak onu Apsiyen-Albiyen Çağına tarihledi.[11]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "Mindat.org". www.mindat.org. 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2021. 
  2. ^ "Ruyangosaurus". Mindat.org. 
  3. ^ a b c Lü (2009). "A new gigantic sauropod dinosaur from the Cretaceous of Ruyang, Henan, China". Geological Bulletin of China. 28 (1): 1-10. 
  4. ^ The Princeton Field Guide to Dinosaurs 2nd edition. Oxford: Princeton University Press. 2016. ss. 231. ISBN 9780691167664. 
  5. ^ Jinyou Mo, Jincheng Li, Yunchuan Ling, Eric Buffetaut, Suravech Suteethorn Varavud, Suteethorne Haiyan Tong, Gilles Cuny, Romain Amiot & Xing Xu (2020). New fossil remain of Fusuisaurus zhaoi (Sauropoda: Titanosauriformes) from the Lower Cretaceous of Guangxi, southern China. 31 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cretaceous Research: 104379 (advance online publication). doi: https://doi.org/10.1016/j.cretres.2020.104379 1 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  6. ^ Dinosaur Facts and Figures: The Sauropods and Other Sauropodomorphs. New Jersey: Princeton University Press. 2020. s. 261. 
  7. ^ Mannion (2011). "Anatomy of the basal titanosaur (Dinosauria, Sauropoda) Andesaurus delgadoi from the mid-Cretaceous (Albian-early Cenomanian) Río Limay Formation, Neuquén Province, Argentina: implications for titanosaur systematics". Zoological Journal of the Linnean Society. 163: 155-181. doi:10.1111/j.1096-3642.2011.00699.x. 
  8. ^ Mannion (2017). "The earliest known titanosauriform sauropod dinosaur and the evolution of Brachiosauridae". PeerJ. 5: e3217. doi:10.7717/peerj.3217. PMC 5417094 $2. PMID 28480136. 
  9. ^ Royo-Torres (2017). "Descendants of the Jurassic turiasaurs from Iberia found refuge in the Early Cretaceous of western USA". Scientific Reports. 7 (1): 14311. doi:10.1038/s41598-017-14677-2. PMC 5662694 $2. PMID 29085006. 
  10. ^ Osteology of the giant sauropod dinosaur Ruyangosaurus giganteus Lü et al., 2009. Pekin: Geological Publishing House. 2014. ISBN 978-7-116-09074-3. 
  11. ^ Xu, L., Pan, Z.C., Wang, Z.H., Zhang, X.L., Jia, S.H., Lü, J.C., Jiang, B.L., 2012. Discovery and significance of the Cretaceous system in Ruyang Basin, Henan Province. Geological Review 58, 601-613.

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Diplodocus</i> sauropod dinozor cinsi

Diplodocus, fosilleri ilk kez 1877'de SW Williston tarafından keşfedilen diplodocid sauropod dinozordur. 1878'de Othniel Charles Marsh tarafından konulan cins adı, Eski Yunanca "çift" (diplos) ve "kiriş" (dokos) sözcüklerinden türetilen bir Yeni Latince terimdir ve kuyruğun alt tarafındaki tanımlandığı zaman için benzersiz olan çift kirişli kemiklere gönderme yapar.

<i>Adamantisaurus</i> sauropod dinozor

Adamantisaurus, Geç Kretase devrinde, Güney Amerika’da yaşamış bir sauropod dinozor cinsidir. Sadece altı adet kuyruk kemiğinden bilinir; ama bir sauropod olduğu için, uzun boyun ve kuyruklu, çok büyük bir dinozor olduğu varsayılır.

<i>Abydosaurus</i>

Abydosaurus, yaklaşık 105 milyon yıl önce, Kretase döneminde yaşamış sauropod dinozor cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Sauropoda</span>

Sauropoda, Saurischia kladından bir dinozor grubudur. Kladın şimdiye kadar bulunan en büyük üyesi 37 metre uzunluğundadır. Bu hayvanların çok uzun boyunları, uzun kuyrukları, gövdeleri ile kıyaslandığında küçük kafaları ve kalın sütun gibi bacakları vardı. Bazı türlerinin ulaştığı muazzam boyutları ile tanınırlar ve bu grubun üyeleri içinde karada yaşamış en büyük canlılar bulunur. Tanınmış cinsler içinde Brachiosaurus, Diplodocus ve Apatosaurus sayılabilir. Sauropoda ilk olarak Trias Dönemi'nin sonlarında ortaya çıktılar ve bu dönemde Plateosauridae familyasından hayvanlara benziyorlardı. Kretase'nin sonuna kadar yaygın olarak yaşadılar. Antarktika dahil olmak üzere tüm kıtalarda fosil buluntularına rastlanır.

<i>Gigantoraptor</i> maniraptoran dinozor cinsi

Gigantoraptor, Geç Kretase döneminde (Senoniyen) Moğolistan'da yaşamış, dev bir Oviraptorosaurian teropod dinozor cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Spinosauridae</span> teropod dinozor familyası

Spinosauridae, 10 ila 17 cinsten oluşan bir tetanuran teropod familyasıdır. Spinosaurid fosilleri Afrika, Güney Amerika, Avrupa ve Asya'da bulunmuştur. Kalıntılar genelde Erken Kretase ve Geç Kretase'nin başlarına tarihlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tyrannosauroidea</span> teropod dinozor kladı

Tyrannosauroidea veya tiranozorlar, Tyrannosauridae familyasını ve daha bazal akrabalarını içeren, teropod dinozor üst familyasıdır. Tyrannosauroidler, Jura döneminden itibaren Lavrasya süper kıtasında yaşadı. Kretase döneminin sonunda tyrannosauroidler, Kuzey Yarımküre'de devasa Tyrannosaurus ile bilinen baskın büyük yırtıcılardı. Fosil buluntuları; Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa, Asya ve Avustralya kıtalarında bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Mei long</span>

Mei, ilk olarak Çin'in Liaoning kentindeki Yixian Oluşumundan paleontologlar tarafından ortaya çıkarılan ördek boyutlu troodontid dinozor cinsidir. Mei, Erken Kretase döneminde yaşadı. Tek türünün iki terimli adı Mei long, uyuyan ejderha anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Caenagnathoidea</span>

Caenagnathoidea, şimdiki Asya ve Kuzey Amerika'da Kretase Dönemi'nden bir grup gelişmiş oviraptorosaurian dinozor grubu. Karakteristik olarak kısa, gagalı, papağan benzeri kafatasları ile ayırt edilirler ve genellikle başlarında kemikli tepeler bulunur. Büyüklükleri hindi büyüklüğündeki Caudipteryx'ten 8 metre uzunluğundaki 1.4 tonluk Gigantoraptor'a kadar değişiyordu. Grup kuşların atalarına yakındır. En eksiksiz örnekler, Oviraptorinae alt grubunun üyelerini temsil eden Asya'da bulundu. Kuzey Amerika'dan kayda değer ancak parça parça kalıntılar da bilinmektedir ve bunların neredeyse tamamı Elmisaurinae alt grubuna aittir.

<i>Chasmosaurus</i> kuş kalçalı dinozor cinsi

Chasmosaurus, Kuzey Amerika'nın Üst Kretase Dönemi'ne ait bir seratopsid dinozor cinsidir. Adı, fırfırındaki büyük açıklıklara (fenestra) atıfta bulunarak 'açılan kertenkele' anlamına gelir. 4,3–4,8 metre (14.1–15,7 ft) uzunluğa ve 1,5–2 ton ağırlığa sahip Chasmosaurus, ortalama büyüklükte bir seratopsiddi. Tüm seratopsiyenler gibi, tamamen otçuldu. Başlangıçta Protorosaurus olarak adlandırılacaktı, ancak bu isim daha önce başka bir hayvan için kullanılmıştı. Chasmosaurus'un tüm örnekleri, Kanada, Alberta'daki Dinozor Eyalet Parkı'nın Dinozor Parkı Oluşumu'ndan toplanmıştır. Atıfta bulunulan, C. russelli örnekleri formasyonun alt yataklarından, C. belli ise orta ve üst yataklardan gelmektedir.

<i>Austroraptor</i> teropod dinozor

Austroraptor, geç Kretase döneminde Arjantin'de yaşamış bir dromaeosaurid teropod dinozor cinsi. Sadece Achillobator, Dakotaraptor ve Utahraptor'un ona yaklaşması veya uzunluğunu aşması ile bilinen en büyük dromaeosauridlerden biridir.

Tengrisaurus Rusya'nın Erken Kretase (Barremiyen-Apsiyen) yaşlı Murtoi Oluşumu'ndan gelen bir lithostrotian sauropod cinsidir. 2017 yılında Averianov & Skutschas tarafından tanımlanmıştır. Tip türü T. starkovi'dir. Yeni kalıntılar 2021'de Averianov, Sizov & Skutschas tarafından tanımlandı.

Ibirania Brezilya'daki Geç Kretase (Santonian) yaşlı São José do Rio Preto Formasyonu'ndan bir saltasaurin titanosaur dinozor cinsidir. Tip türü Ibirania parva'dır.

<i>Volgatitan</i>

Volgatitan, Rusya'daki Ulyanovsk Oblastı'nın Erken Kretase'sinden bir titanosaurian sauropod dinozor cinsidir. Tip ve tek türü, tek bir bireyden yedi kuyruk omurundan bilinen Volgatitan simbirskiensis'tir. Kuzey yarımküreden bilinen en eski titanozordur ve Geç Kretase'de yalnızca Güney Amerika'dan bilinen bir grup olan Lognkosauria ile ilişkili olduğu için önemli sayılır. İlk olarak Kasım 2018'de Rus paleontologlar Alexander Averianov ve Vladimir Efimov tarafından tanımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Dinozor boyutu</span>

Boyut, hem genel kamuoyu hem de profesyonel bilim insanlarının ilgisini çeken dinozor paleontolojisinin önemli bir yönüdür. Dinozorlar, iki gram kadar hafif olabilen minik sinek kuşlarından 50-100 ton ağırlığa kadar çıkabilen soyu tükenmiş titanosaurlara kadar, herhangi bir kara hayvanı grubunun boyutlarında görülen en aşırı varyasyonlardan bazılarına sahiptiler.

<i>Shantungosaurus</i>

Shantungosaurus, Çin'deki Shandong Yarımadası'nın Geç Kretase yaşlı Wangshi Grubu'nda bulunan çok büyük bir saurolophine hadrosaurid dinozor cinsidir, tek bir tür, Shantungosaurus giganteus, içerir. Shantungosaurus'un stratigrafik aralığı, Xingezhuang Formasyonunun tepesinden Hongtuya Formasyonunun ortasına kadar, orta ila geç Kampaniyen arasında değişmektedir. Shantungosaurus şimdiye kadar dünyanın en büyük hadrosauroid taksonu olup 15 ile 16 metre uzunluğa ve 13 ile 16 metrik ton arasında bir beden ağırlığına ulaşmaktadır.

<i>Alamosaurus</i> sauropod dinozor cinsi

Alamosaurus, Geç Kretase'nin Maastrihtiyen çağında Kuzey Amerika'nın güneybatısında yaşamış ve tek türü Alamosaurus sanjuanensis olan, Opisthocoelicaudiinae alt familyasından bir titanozor cinsidir. Omurları ve uzuv kemikleri, onun Argentinosaurus ve Puertasaurus gibi dev sauropodlarla karşılaştırılabilir boyutlara ulaştığını gösteriyor; bu da onu Kuzey Amerika'da yaşamış en büyük dinozor yapıyor. Teksas'ta Kretase-Paleojen sınırının yalnızca birkaç metre altında bulunan genç bir Alamosaurus sanjuanensis'in örnekleri, onu hayatta kalan son kuş olmayan dinozor türlerinden biri hâline getiriyor. Alamosaurus, sauropodların Kuzey Amerika fosil kayıtlarında yaklaşık 30 milyon yıllık yokluğundan sonra Kuzey Amerika'da yaşadığı bilinen tek sauropoddur ve muhtemelen Güney Amerika'dan gelen bir göçmeni temsil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ornithomimidae</span>

Ornithomimidae, modern devekuşlarına yüzeysel benzerlik taşıyan bir theropod dinozor ailesidir. Ornitomimidler, Avustralya'nın Alt Kretase Wonthaggi Formasyonu'ndan da rapor edilmiş olmalarına rağmen, esas olarak Lavrasya'nın Geç Kretase Dönemi'nden bilinen hızlı, omnivor veya otçul dinozorlardı.

Protathlitis, İspanya, Castellón'daki Erken Kretase (Barremian) yaşlı Arcillas de Morella Formasyonundan bir spinosaurid dinozor cinsidir. Tip ve tek tür, parçalı bir iskeletten bilinen Protathlitis cinctorrensis'tir. Baryonychinae'nin temel bir üyesiydi. Onun keşfi spinosaurin Vallibonavenatrix'inkiyle beraber, İber Yarımadası'nın Erken Kretase döneminde çeşitli spinosaurid topluluklarına sahip olduğunu gösteriyor.

<i>Zhuchengtyrannus</i>

Zhuchengtyrannus, Çin'in Shandong Eyaletinde, Geç Kretase'nin Kampaniyen döneminden bilinen bir tyrannosaurid teropod dinozor cinsidir. Tyrannosaurinae alt familyasına aittir ve tek bir türü, Zhuchengtyrannus magnus, içerir.