İçeriğe atla

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali bağlamında Türk dış siyasası

24 Şubat 2022'de Rus ordularının Ukrayna kara sınırını geçmesi ile iki ülke arasında savaş patlak verdi. NATO üyesi olan Türkiye, Rus istilasını kınadı[1][2][3][4] ve Ukrayna'ya silah desteğinde ve insanı yardımda bulundu.[5] 28 Şubat'ta Türkiye, Möntro Sözleşmesini tarafsız bir şekilde uygulayarak, Boğazlar'dan bütün yabancı savaş gemilerinin geçişini yasakladı.[6] Bununla birlikte, Rusya'ya yaptırım uygulayan Batı ülkelerinin aksine, Moskova ile ilişkilerini sürdürdü ve iki ülke arasındaki müzakerelere hakemlik etti. Bu müzakereler, meyvelerini Birleşmiş Milletler denetiminde yürütülen Tahıl Antlaşması ve çok sayıda esir değişimi olarak verdi.[7][8][9] Türkiye, savaştan kaçan on binlerce Ukraynalı ve Rus mülteciye ev sahipliği yaptı.[10][11] Türkiye, Rusya'nın Güneydoğu Ukrayna'da gerçekleştirdiği toprak ilhakını tanımadı.[12] Cumhurbaşkanı Erdoğan, Batı ülkelerini Rusya'ya karşı kesin adım atamadığı için eleştirdiği gibi,[13] uluslararası krizin çözülebilmesi için, Rusya'ya karşı kışkırtıcı söylemlerden kaçınılması gerektiğini belirtti.[14]

Kaynakça

  1. ^ "Aggression against Ukraine : draft resolution" (İngilizce). Birleşmiş Milletler. 1 Mart 2022. 17 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  2. ^ SABAH, DAILY (27 Şubat 2022). "Turkey urges Russia to halt attacks on Ukraine, calls for talks". Daily Sabah (İngilizce). 28 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  3. ^ "Turkish foreign minister urges Russia to halt invasion". Financial Times. 26 Şubat 2022. 28 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  4. ^ "Erdoğan to Putin: Return Crimea to 'rightful owners'". POLITICO (İngilizce). 20 Eylül 2022. 28 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  5. ^ Pitel, Laura (24 Şubat 2022). "Turkey condemns 'grave violation of international law'". Financial Times. 26 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  6. ^ Pitel, Laura (1 Mart 2022). "Turkey warns foreign warships not to pass through straits". Financial Times. 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  7. ^ "Russia and Turkey close to trade deal after meeting between Putin and Erdoğan". Financial Times. 4 Ağustos 2022. 28 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  8. ^ "Ukraine war: Deal signed to allow grain exports to resume by sea". BBC News (İngilizce). 22 Temmuz 2022. 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  9. ^ "Ukraine war: Why Turkey's Erdogan wants to be the main peacemaker". euronews (İngilizce). 17 Mayıs 2022. 28 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  10. ^ "Erdogan steps up pro-refugee rhetoric as 20,000 Ukrainians come to Turkey". www.al-monitor.com (İngilizce). 17 Mart 2022. 28 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  11. ^ Tanis, Fatma (9 Ekim 2022). "Thousands of Russians continue to arrive in Turkey, fleeing conscription". NPR. 2 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  12. ^ Sabah, Daily (11 Ekim 2022). "Türkiye to condemn Russia's annexation of Ukraine at UNGA". Daily Sabah (İngilizce). 28 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  13. ^ Pitel, Laura (26 Şubat 2022). "Erdogan criticises west for failing to take 'more decisive step' against Russia". Financial Times. 26 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 
  14. ^ "Erdoğan accuses West of 'provocation' toward Russia". POLITICO (İngilizce). 7 Eylül 2022. 28 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Recep Tayyip Erdoğan</span> 12. Türkiye cumhurbaşkanı (2014–görevde)

Recep Tayyip Erdoğan, Türk siyasetçi, Türkiye Cumhuriyeti'nin 12. ve şu anki cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi'nin genel başkanıdır. Daha önce 1994-1998 yılları arasında İstanbul büyükşehir belediye başkanı ve 2003-2014 yılları arasında Türkiye başbakanı olarak görev yapmıştır. Cumhurbaşkanını halkın seçmesi referandumu sonrası 2014'te ilk defa doğrudan halk oyuyla cumhurbaşkanı olmuştur. 2018'de ikinci defa ve son kez 2023'te üçüncü defa cumhurbaşkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Putin</span> 2. Rusya devlet başkanı (1999–2008, 2012–görevde)

Vladimir Vladimiroviç Putin, Rusya Federasyonu'nun günümüzdeki devlet başkanı olan Rus politikacı ve eski istihbarat görevlisidir. Putin, 1999-2000 yılları arasında başbakanlık, 2000-2008 yılları arasında başkanlık, 2008-2012 yılları arasında tekrar başbakanlık görevini üstlenmiştir. Başbakanlığı döneminde, iktidar partisi Birleşik Rusya'nın genel başkanlığı görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna Savaşı</span> Rusya ve Ukrayna arasında Şubat 2014te başlayan uzun süreli çatışma

Rusya-Ukrayna Savaşı, bir yanda Rusya, Beyaz Rusya ve Rus yanlısı güçlerin, diğer yanda Ukrayna'nın dahil olduğu, sürmekte olan bir savaştır. Yevromaydan'ın ardından görevden alınan Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in Kırım'daki gerginlik nedeniyle Rusya'dan bölgeye asker göndermesini istemesinin ardından 2014 yılında başlayan ve Şubat 2022'de büyüyen askerî hareketliliktir. Bu savaşa Rusya'nın Kırım'ı ilhakı (2014), Donbass Savaşı (2014-günümüz), siber savaş ve siyasi gerilimler de dahildir. Rusya'nın bölgedeki jeopolitik çıkarlarını, vatandaşlarını ve konuşlandırılmış askerlerini koruduğunu iddia eden Devlet Başkanı Vladimir Putin, müdahale için parlamentodan onay almıştır. 21 Şubat 2022 de Rusya Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerini resmen tanıdığını açıkladı.24 Şubat 2022 tarihinde ise Rusya lideri Putin Ukrayna'yı istilaya başladıklarını televizyondan duyurdu. 2021'de diplomatik krizin ardından Ukrayna sınırlarına yakın bölgelere askeri yığınak yapan Rusya, 24 Şubat 2022'de geniş çaplı bir şekilde Ukrayna'yı işgal etmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Kırım'ı ilhakı</span>

Kırım'ın ilhakı, Ukrayna'ya bağlı bir yarımada olan Kırım'ın, 18 Mart 2014'te Rusya tarafından ilhak edilmesi olayıdır. O tarihten beri yarımadada Kırım Cumhuriyeti ve Sivastopol federal şehri olmak üzere iki federal birim bulunmaktadır. Bu federal birimler 2016'ya kadar Kırım Federal Bölgesi'ni oluştururken günümüzde Güney Federal Bölgesi'nin parçasıdır. 2014 Doğu Ukrayna protestolarının bir sonucu olan ilhaktan önce, 2014 Ukrayna devriminin sonrasında Rusya'nın Kırım'a askerî müdahalesi gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">2014 Ukrayna'daki Rusya yanlısı protestolar</span>

2014 Ukrayna'daki Rusya yanlısı protestolar veya Rus baharı, Şubat 2014 tarihinde Yevromaydan hareketi ile 2014 Ukrayna Devrimi'nin ardından Ukrayna'nın doğu ve güney bölgelerindeki büyük şehirlerde Rus yanlısı ve hükûmet karşıtı gruplar tarafından düzenlenen protesto gösterileridir. İlk aşamada Kırım bölgedeki kriz sonrasında askeri müdahale ve uluslararası eleştirilere neden olan bir referandum sonucunda Rusya tarafından ilhak edildi. Donetsk ve Luhansk oblastlarında protestolar silahlı bir ayrılıkçı isyana dönüşmüş olup Ukrayna hükûmetinin isyancılara karşı müdahalesi Donbass Savaşı'na neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Onur Devrimi</span> Ukrayna Devrimi

Onur Devrimi diğer isimleriyle Maidan Devrimi veya 2014 Ukrayna devrimi, 18 Şubat 2014 ila 23 Şubat 2014 arasında Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'e karşı düzenlenen ve sonunda Ukrayna hükûmetinin düşmesiyle sonuçlanan devrime verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Minsk Protokolü</span> Anlaşma

Minsk Protokolü, Ukrayna'nın Donbass bölgesindeki savaşı durdurmak için Ukrayna, Rusya Federasyonu, Donetsk Halk Cumhuriyeti, Luhansk Halk Cumhuriyeti ve Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) temsilcileri tarafından 5 Eylül 2014 tarihinde imzalanan bir anlaşmadır. AGİT himayesinde Belarus'un Minsk kentinde yapılan kapsamlı görüşmelerin ardından imzalandı. Donbass'taki çatışmayı durdurmak için daha önce yapılan çok sayıda girişimin ardından gelen anlaşma, acil bir ateşkes uyguladı. Protokol, Donbas'taki savaşı durdurmayı başaramadı ve bunu 12 Şubat 2015'te kabul edilen Minsk II adlı yeni bir tedbir paketi takip etti. Minsk II'de çatışmayı durduramadı, ancak Minsk anlaşmaları, Normandiya Formatı toplantısında kararlaştırıldığı gibi, çatışmaya gelecekteki herhangi bir çözüm için temel olmaya devam ediyordu.

<span class="mw-page-title-main">2021-2022 Rusya-Ukrayna krizi</span>

2021-2022 Rus-Ukrayna krizi, Rusya ve Ukrayna arasında 2021 ve 2022 arasında gerçekleşmiş siyasi gerginliklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Ukrayna'yı işgali</span> 2022den bu yana Doğu Avrupada süregelen askerî mücadele

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, 2014 yılında başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı dahilinde yaşanan anlaşmazlıklar sonrası 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'da "özel bir askerî operasyon" ilan etmesiyle başladı. İşgal her iki taraftan on binlerce kişinin ölümüyle sonuçlandı ve Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşadığı en büyük mülteci krizine neden oldu. Mayıs ayı sonuna kadar tahminî 8 milyon insan ülke içinde yer değiştirdi ve 3 Ekim 2022 itibarıyla 7,6 milyon Ukraynalı da ülkeyi terk etti. İşgalden sonraki beş hafta içinde Rusya, 1917 Ekim Devrimi'nden bu yana en büyük göçünü verdi. İşgal ayrıca küresel çapta gıda kıtlığına neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Güney Ukrayna Taarruzu</span> Rusyanın Ukraynada 2022 askeri taarruzu

Güney Ukrayna Taarruzu, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında devam eden bir taaruzdur. Rusya Silahlı Kuvvetlerinin, Rus işgali altındaki Kırım'daki üslerinden, Güney Ukrayna'daki Herson Oblastı, Mikolayiv Oblastı ve Zaporijya Oblastı'na yönelik saldırısıdır. 24 Şubat'ta Rus kuvvetleri Ukrayna Silahlı Kuvvetleri ile çatışmaya girdi.

<span class="mw-page-title-main">Konotop Muharebesi (2022)</span> 2022 Rusyanın Ukraynayı işgalinde muharebe

Konotop Muharebesi, 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinde Kuzeydoğu Ukrayna'ya yaptığı saldırı sırasında Ukrayna'nın Konotop kentinde Rusya ve Ukrayna askerleri arasında olan muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında yapılan askerî harekâtlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu sayfa, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında kara, deniz ve hava harekâtlarının yanı sıra cepheler, operasyonlar, savunma hatları ve kuşatmaları kapsayan askerî harekâtların bir listesidir. Cepheler genellikle geniş bir bölgede ve uzun bir süre boyunca yürütülen daha geniş stratejik operasyonlara atıfta bulunur. Muharebeler genellikle belirli bir alana ve belirli bir süreye yayılan kısa süreli yoğun çatışmalara atıfta bulunur. Ancak, bu tür olayları adlandırırken terimlerin kullanımı tutarlı değildir.

<span class="mw-page-title-main">Vasilkiv Muharebesi</span> 2022 Rusyanın Ukraynayı işgalinde muharebe

Vasilkiv Muharebesi, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında 26 Şubat 2022'de Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasında askeri bir çatışmaydı.

<span class="mw-page-title-main">Kiev Taarruzu (2022)</span> Rusya’nın, Ukrayna’nın başkentine yaptığı işgal olayı

Kiev Taarruzu, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinda bir askerî sahaydı. 24 Şubat 2022'de Kiev ve çevresindeki bölgelerin kontrolü için Rusya-Ukrayna ve Belarus-Ukrayna sınırı boyunca Rusya'nın saldırılarını içeriyordu. Kiev çevresindeki Rus operasyonlarında, komşu Jıtomır Oblastı'nın bazı kısımları da işgal edildi. Kiev, Ukrayna'nın başkentidir ve Ukrayna Hükûmeti ve askeri komuta karargahına ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Herson Muharebesi</span> 2022 Rusyanın Ukraynayı işgalindeki çatışma

Herson Muharebesi, Rusya ve Ukrayna kuvvetleri arasında, 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Güney Ukrayna Taarruzu'nun bir parçası olarak 24 Şubat 2022'de başlayan bir muharebeydi.

Bu sayfa, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali için yapılan savaş düzenidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzeydoğu Ukrayna Taarruzu</span> Kuzeydoğu Ukraynada 2022 askeri taarruzu

Kuzeydoğu Ukrayna Taarruzu, Ukrayna'daki iki ilin (oblast) - Çernihiv Oblastı ve Sumı Oblastı - kontrolü için 2022 Rus istilasında devam eden bir askerî operasyondur - 4 Nisan 2022'de Ukrayna makamları, Rus birliklerinin çoğunlukla Sumı Oblastı'ndan çekildiğini ve artık o bölgedeki kasaba veya köyleri işgal etmediğini iddia etti. O akşamın ilerleyen saatlerinde Ukrayna makamları, Rus kuvvetlerinin Çernihiv Oblastı'ndan çekildiğini iddia etti ve bu iddia Pentagon tarafından 6 Nisan'da doğrulandı. 14 Mayıs'ta ISW, "Ukrayna böylece Harkov Muharebesi'ni kazanmış gibi görünüyor" dedi. Harkov Belediye Başkanı BBC'ye yaptığı açıklamada: "Son beş gündür kentte bombardıman olmadı. Ruslar, Harkov havaalanı yakınında şehri füze roketiyle vurmak için yalnızca bir girişimde bulundu, ancak füze Ukrayna Hava Savunması tarafından imha edildi." dedi.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'da Uluslararası Ceza Mahkemesi soruşturması</span> Uluslararası Suç Mahkemesi tarafından devam eden soruşturma

Ukrayna'da Uluslararası Ceza Mahkemesi soruşturması veya Ukrayna'daki Durum, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından 21 Kasım 2013'ten bu yana, Onur Devrimi, Rusya-Ukrayna Savaşı, 2014'te Kırım'ın Rusya Federasyonu tarafından ilhakı, Donbas'taki savaş ve 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında "açık bir şekilde" işlenmiş olabilecek savaş suçları ve insanlığa karşı suçlara ilişkin devam eden bir soruşturmadır. Tam soruşturma 2 Mart 2022'de yargı yetkisini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Kiev Muharebesi (2022)</span> 2022de Rusyanın Ukraynayı işgalinde muharebe

Kiev Muharebesi, Ukrayna'nın başkenti Kiev ve çevresindeki bölgelerin kontrolü için 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinde Kiev Taarruzu'nun bir parçasıydı. Savaşanlar Rusya Silahlı Kuvvetleri ve Ukrayna Kara Kuvvetleri unsurlarıydı. Muharebe 25 Şubat 2022'den 2 Nisan 2022'ye kadar sürdü ve Rus kuvvetlerinin geri çekilmesiyle sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">2022 Rusya ve Belarus boykotu</span> Boykot, Meydana Gelen Olayın Açıklaması

Belarus tarafından da desteklenen 2022 yılında Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline karşılık olarak, Avrupa, Kuzey Amerika, Avustralasya ve diğer birçok bölgedeki şirket ve kuruluşlar boykot kararı almıştır. Bu karar, Rusya'nın eylemlerini protesto etmek veya yaptırımlara uymak için Rusya'dan çekilen veya elden çıkarılan binlerce şirketi kapsamaktadır. Yale School of Management, bu yaptırımların bir sonucu olarak, 1.000'den fazla şirketin Rusya'dan çekildiğini veya elden çıkarıldığını bildirmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.