İçeriğe atla

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin süreci

İstilanın animasyonlu haritası

24 Şubat 2022'de Rusya, Ukrayna'yı işgal etti. Bu zaman çizelgesi hareketli bir çizelgedir, bu yüzden hiçbir zaman eksiksiz olmayabilir. Lütfen, bazı olayların yalnızca geriye dönük olarak tam olarak anlaşılabileceğini ve/veya keşfedilebileceğini unutmayın.

Arka plan

24 Şubat'ta Rusya, halihazırda devam eden Rus-Ukrayna Savaşı'nı bahane ederek Ukrayna’ya karşı kapsamlı bir istila başlattı. Çatışma, başlangıçta Mart-Nisan 2021 ve ardından Ekim 2021'den Şubat 2022'ye kadar büyük bir askeri yapı ile başladı. İkinci askeri yığınak sırasında Rusya, ABD ve NATO'ya taleplerde bulunarak, Ukrayna'nın NATO'ya katılmayacağına dair yasal olarak bağlayıcı bir söz ve bir azalma da dahil olmak üzere "güvenlik garantileri" olarak adlandırdığı talepleri içeren iki anlaşma taslağı geliştirdi.[1]

Olayların başlangıcı

10 Kasım 2021'de ABD, Rus birliklerinin Ukrayna sınırları yakınında olağandışı hareket ettiklerini bildirdi.[2] 28 Kasım’da Ukrayna, 92.000 Rus birliğinin Ukrayna sınırına konuşlandığını bildirdi.

  • 7 Aralık 2021'de ABD Başkanı Joe Biden, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırması durumunda "güçlü ekonomik ve diğer yaptırımlar" konusunda uyardı.
  • 17 Aralık 2021'de Putin, Ukrayna'nın NATO'ya katılmasının yasaklanması gibi NATO'nun doğu Avrupa'daki faaliyetlerine yasaklamalar önerdi ve teklifi reddedildi.
  • 17 Ocak 2022'de Rus birlikleri, askeri takibatlar için Rusya'nın müttefiki Belarus'a gelmeye başladı.
  • 19 Ocak 2022'de ABD, Ukrayna'ya 200 milyon dolarlık güvenlik yardımı yaptı.
  • 19 Ocak 2022'de ABD Başkanı Joe Biden bir basın toplantısında şunları belirtti: "Bence göreceğiniz şey, Rusya'nın istila etmesi durumunda sorumlu tutulacağıdır. Ve Rusya’nın ne yapacağıdır. Bu küçük bir saldırıysa biz ne yapıp ne yapmamamız konusunda bir kavgaya tutuşuruz, vb." Birçok eleştiri bu açıklamanın ABD başkanın, Rusya’nın istilası için kapıyı açık bıraktığını işaret etti.[3]
  • 24 Ocak 2022'de NATO, askerî birliklerini beklemeye aldı.
  • 25 Ocak 2022'de Ukrayna ve Kırım yakınlarındaki Rusya’ya ait 6.000 asker ve 60 jetin katıldığı bir Rus tatbikatları gerçekleştirildi.
  • 10 Şubat 2022'de Rusya ve Beyaz Rusya, 10 günlük askeri tatbikatlara başladı.
  • 17 Şubat 2022'de, Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçı bölgelerde çatışmalar tırmandı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Tétrault-Farber, Gabrielle; Balmforth, Tom (17 Aralık 2021). "Russia demands NATO roll back from East Europe and stay out of Ukraine". Reuters (İngilizce). 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2022. 
  2. ^ "Soldiers, Separatists, Sanctions: A Timeline Of The Russia-Ukraine Crisis". 24 Şubat 2022. 25 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  3. ^ "Remarks by President Biden in Press Conference". 19 Ocak 2022. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Putin</span> 2. Rusya devlet başkanı (1999–2008, 2012–görevde)

Vladimir Vladimiroviç Putin, Rusya Federasyonu'nun günümüzdeki devlet başkanı olan Rus politikacı ve eski istihbarat görevlisidir. Putin, 1999-2000 yılları arasında başbakanlık, 2000-2008 yılları arasında başkanlık, 2008-2012 yılları arasında tekrar başbakanlık görevini üstlenmiştir. Başbakanlığı döneminde, iktidar partisi Birleşik Rusya'nın genel başkanlığı görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna Savaşı</span> Rusya ve Ukrayna arasında Şubat 2014te başlayan uzun süreli çatışma

Rusya-Ukrayna Savaşı, bir yanda Rusya, Beyaz Rusya ve Rus yanlısı güçlerin, diğer yanda Ukrayna'nın dahil olduğu, sürmekte olan bir savaştır. Yevromaydan'ın ardından görevden alınan Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in Kırım'daki gerginlik nedeniyle Rusya'dan bölgeye asker göndermesini istemesinin ardından 2014 yılında başlayan ve Şubat 2022'de büyüyen askerî hareketliliktir. Bu savaşa Rusya'nın Kırım'ı ilhakı (2014), Donbass Savaşı (2014-günümüz), siber savaş ve siyasi gerilimler de dahildir. Rusya'nın bölgedeki jeopolitik çıkarlarını, vatandaşlarını ve konuşlandırılmış askerlerini koruduğunu iddia eden Devlet Başkanı Vladimir Putin, müdahale için parlamentodan onay almıştır. 21 Şubat 2022 de Rusya Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerini resmen tanıdığını açıkladı.24 Şubat 2022 tarihinde ise Rusya lideri Putin Ukrayna'yı istilaya başladıklarını televizyondan duyurdu. 2021'de diplomatik krizin ardından Ukrayna sınırlarına yakın bölgelere askeri yığınak yapan Rusya, 24 Şubat 2022'de geniş çaplı bir şekilde Ukrayna'yı işgal etmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Kırım'ı ilhakı</span>

Kırım'ın ilhakı, Ukrayna'ya bağlı bir yarımada olan Kırım'ın, 18 Mart 2014'te Rusya tarafından ilhak edilmesi olayıdır. O tarihten beri yarımadada Kırım Cumhuriyeti ve Sivastopol federal şehri olmak üzere iki federal birim bulunmaktadır. Bu federal birimler 2016'ya kadar Kırım Federal Bölgesi'ni oluştururken günümüzde Güney Federal Bölgesi'nin parçasıdır. 2014 Doğu Ukrayna protestolarının bir sonucu olan ilhaktan önce, 2014 Ukrayna devriminin sonrasında Rusya'nın Kırım'a askerî müdahalesi gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Rusya ilişkileri</span>

Çin ile Rusya arasındaki diplomatik ilişkiler, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından ve 1991'de Rusya Federasyonu'nun kurulmasından sonra oldukça düzelmiş hale gelmiştir. Amerikalı uluslararası ilişkiler araştırmacısı Joseph Nye şu argümanı ileri sürmektedir:

Sovyetler Birliği'nin çökmesiyle birlikte, fiili ABD-Çin ittifakı sona erdi ve bir Çin-Rusya yakınlaşması başladı. 1992'de iki ülke bir "yapıcı ortaklık" peşinde olduklarını ilan ettiler; 1996'ta "stratejik ortaklık"a doğru ilerlediler; 2001'de ise bir "dostluk ve işbirliği" antlaşması imzaladılar.
<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Rusya-Ukrayna ilişkileri, Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki ilişkileri ifade etmektedir. Şu anda iki ülke, Rusya'nın Kırım'ı Ukrayna'dan ilhak etmesinden sonra 2014 yılında başlayan Rus-Ukrayna Savaşı'nı sürdürüyor. Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki modern ikili ilişki, resmi olarak I. Dünya Savaşı sırasında eski Rusya İmparatorluğu'nun siyasi reform sürecinden geçmesiyle başladı. 1920'de, Ukrayna'nın Rus ve Polonya Kızıl Ordusu tarafından işgali ile iki ülke arasındaki ikili ilişkiler değişti. 1990'larda, hem Sovyet Rusya'nın hem de Sovyet Ukrayna'nın resmi olarak kurucu cumhuriyetleri olduğu Sovyetler Birliği'nin dağılmasının hemen ardından ikili ilişkiler yeniden canlandı. Savaş Devam Etmektedir Şu Anda Savaşta Hareketlilik Yoktur

<span class="mw-page-title-main">Minsk Protokolü</span> Anlaşma

Minsk Protokolü, Ukrayna'nın Donbass bölgesindeki savaşı durdurmak için Ukrayna, Rusya Federasyonu, Donetsk Halk Cumhuriyeti, Luhansk Halk Cumhuriyeti ve Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) temsilcileri tarafından 5 Eylül 2014 tarihinde imzalanan bir anlaşmadır. AGİT himayesinde Belarus'un Minsk kentinde yapılan kapsamlı görüşmelerin ardından imzalandı. Donbass'taki çatışmayı durdurmak için daha önce yapılan çok sayıda girişimin ardından gelen anlaşma, acil bir ateşkes uyguladı. Protokol, Donbas'taki savaşı durdurmayı başaramadı ve bunu 12 Şubat 2015'te kabul edilen Minsk II adlı yeni bir tedbir paketi takip etti. Minsk II'de çatışmayı durduramadı, ancak Minsk anlaşmaları, Normandiya Formatı toplantısında kararlaştırıldığı gibi, çatışmaya gelecekteki herhangi bir çözüm için temel olmaya devam ediyordu.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Rusya ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri-Rusya ilişkileri, dünyanın en güçlü iki ülkesi olan Amerika Birleşik Devletleri ile Rusya arasındaki ikili ilişkiyi ifade eder. Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya diplomatik ve ticari ilişkilerini sürdürüyor. Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin (1991-99) döneminde, 1999 baharında NATO’nun Yugoslavya Federal Cumhuriyeti’ni bombalamasına kadar ilişkiler genel olarak sıcaktı ve o zamandan beri önemli ölçüde kötüleşti. 2014 yılında ilişkiler, Ukrayna krizi, Rusya'nın 2014'te Kırım'ı ilhak etmesi, Rusya'nın Suriye İç Savaşı'na askeri müdahalesi ile ilgili farklılıklar ve 2016'nın sonundan itibaren Rusya'nın 2016 ve 2020 ABD seçimlerine müdahalesi iddiasıyla biraz kötüleşti.

<span class="mw-page-title-main">2021-2022 Rusya-Ukrayna krizi</span>

2021-2022 Rus-Ukrayna krizi, Rusya ve Ukrayna arasında 2021 ve 2022 arasında gerçekleşmiş siyasi gerginliklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Ukrayna'yı işgali</span> 2022den bu yana Doğu Avrupada süregelen askerî mücadele

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, 2014 yılında başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı dahilinde yaşanan anlaşmazlıklar sonrası 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'da "özel bir askerî operasyon" ilan etmesiyle başladı. İşgal her iki taraftan on binlerce kişinin ölümüyle sonuçlandı ve Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşadığı en büyük mülteci krizine neden oldu. Mayıs ayı sonuna kadar tahminî 8 milyon insan ülke içinde yer değiştirdi ve 3 Ekim 2022 itibarıyla 7,6 milyon Ukraynalı da ülkeyi terk etti. İşgalden sonraki beş hafta içinde Rusya, 1917 Ekim Devrimi'nden bu yana en büyük göçünü verdi. İşgal ayrıca küresel çapta gıda kıtlığına neden oldu.

Hostomel Havalimanı Muharebesi olarak da bilinen Antonov Havalimanı Muharebesi, Hostomel, Kiev Oblastı'ndaki Antonov Havalimanı'nda, 2022 Rusya'nın Ukraynayı istilasının Kiev Taaruzu sırasında meydana gelen askeri bir çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzeydoğu Ukrayna Taarruzu</span> Kuzeydoğu Ukraynada 2022 askeri taarruzu

Kuzeydoğu Ukrayna Taarruzu, Ukrayna'daki iki ilin (oblast) - Çernihiv Oblastı ve Sumı Oblastı - kontrolü için 2022 Rus istilasında devam eden bir askerî operasyondur - 4 Nisan 2022'de Ukrayna makamları, Rus birliklerinin çoğunlukla Sumı Oblastı'ndan çekildiğini ve artık o bölgedeki kasaba veya köyleri işgal etmediğini iddia etti. O akşamın ilerleyen saatlerinde Ukrayna makamları, Rus kuvvetlerinin Çernihiv Oblastı'ndan çekildiğini iddia etti ve bu iddia Pentagon tarafından 6 Nisan'da doğrulandı. 14 Mayıs'ta ISW, "Ukrayna böylece Harkov Muharebesi'ni kazanmış gibi görünüyor" dedi. Harkov Belediye Başkanı BBC'ye yaptığı açıklamada: "Son beş gündür kentte bombardıman olmadı. Ruslar, Harkov havaalanı yakınında şehri füze roketiyle vurmak için yalnızca bir girişimde bulundu, ancak füze Ukrayna Hava Savunması tarafından imha edildi." dedi.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Rusya ilişkileri</span>

Belarus-Rusya ilişkileri, Belarus ve Rusya arasındaki ikili ilişkileri ifade eder. İki ülke bir kara sınırını paylaşıyor ve uluslarüstü Birlik Devletini oluşturuyor. İki ülke arasında ikili anlaşmalar imzalandı. Rusya, Belarus'un en büyük ve en önemli ekonomik ve siyasi ortağıdır. Her ikisi de Bağımsız Devletler Topluluğu, Avrasya Gümrük Birliği, Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü ve Birleşmiş Milletler dahil olmak üzere çeşitli uluslararası kuruluşların üyesidir.

Avdiyivka Muharebesi, bir yanda Rus Silahlı Kuvvetleri ile Donbas Ayrılıkçı Güçleri, diğer yanda Ukrayna Silahlı Kuvvetleri arasında devam eden bir askerî muharebedir. Donbas Bölgesi'ndeki Avdiyivka kasabası için savaşılıyor. Donbas'ta şiddetin yeniden patlak vermesiyle çatışmalar başladı ve 21 Şubat'ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Donetsk Halk Cumhuriyeti'ni tanıdı ve ayrılıkçılar Ukrayna ile yeniden savaşmaya başladı. Avdiyivka, 2017'de eski Avdiyivka Muharebesi'nin yapıldığı yerdi, ancak yine de Ukrayna kuvvetleri tarafından tutuluyordu. Daha sonra Rusya Ukrayna'yı istila ettiğinde, saldırıya ilk uğrayan yerlerden biri de Avdiyivka oldu.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Ukrayna ilişkileri</span>

Belarus-Ukrayna ilişkileri, Belarus ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Her iki ülke de Bakü Girişimi ve Orta Avrupa Girişimi'nin tam üyesidir. 2021'in son günlerinde, Ukrayna ve Rusya arasındaki ilişki hızla bozulmaya başladı ve Şubat 2022'nin sonlarında tam ölçekli bir istila ile sonuçlandı. Belarus; topraklarında Rus birliklerinin ve teçhizatının konuşlandırılmasına, topraklarının Kuzey Ukrayna'ya yönelik saldırılar için bir sıçrama tahtası olarak kullanılmasına izin verdi ancak Ukrayna'da Belarus birliklerinin varlığını reddetti.

<span class="mw-page-title-main">Almanya-Ukrayna ilişkileri</span>

Almanya-Ukrayna ilişkileri, Almanya ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Ukrayna ve Almanya arasındaki diplomatik ilişkiler aslen 1918'de Ukrayna Halk Cumhuriyeti ile Alman İmparatorluğu arasında kurulmuştu, ancak daha sonra Ukrayna'nın Kızıl Ordu tarafından işgali nedeniyle kısa süre sonra kesildi. Mevcut ilişkiler 1989'da konsolosluk ve 1992'de tam ölçekli diplomatik misyon düzeyinde yeniden başlatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline Çeçen katılımı</span>

Yaygın olarak Çeçenya olarak bilinen Çeçen Cumhuriyeti, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında çeşitli rollerde yer alan Rusya'nın federal bir cumhuriyetidir. Kadirovcu güçler Rus istila güçlerinin yanında savaştı. Dzhokhar Dudayev Taburu ise Ukraynalı savunucuların yanında savaştı. Bu sebeple uluslararası güçlerin istila ile Birinci ve İkinci Çeçen Savaşı arasında bir takım karşılaştırmaları var.

<span class="mw-page-title-main">İzyum Muharebesi (2022)</span> 2022 Rusyanın Ukraynayı işgalinde muharebe

İzyum Muharebesi, Rusya ile Ukrayna arasında, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Kuzeydoğu Ukrayna Taarruzu'nun ve Doğu Ukrayna Taarruzu'nun bir parçası olarak meydana gelen askeri bir çatışmaydı. Muharebe, şehrin bir ulaşım düğümü olarak önemi nedeniyle İzyum kasabasının kontrolü için Mart 2022'de başladı. Rus ordusu, Harkov Oblastı'ndaki kuvvetlerinin Donbas bölgesindeki birlikleriyle bağlantı kurabilmesi için İzyum'u ele geçirmek istedi.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Ukrayna ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri, 25 Aralık 1991'de Ukrayna'nın bağımsızlığını resmen tanıdı. Amerika Birleşik Devletleri, başkent Kiev'deki konsolosluğunu 21 Ocak 1992'de büyükelçilik statüsüne yükseltti. 2002'de, Kaset Skandalı sırasında yapılan kayıtlardan birinin, gelişmiş bir Ukrayna savunma sisteminin Ukrayna tarafından Saddam Hüseyin'in Irak'ına transfer edildiği iddiasının ortaya çıkmasıyla ABD ve Ukrayna arasındaki ilişkiler bozuldu.

2022 Ukrayna darbe girişimi, Rus Federal Güvenlik Servisi (FSB) tarafından Ukrayna hükûmetini devirmek ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında şehirleri Rus Ordusu'na teslim etmek amacıyla Ukrayna'nın çeşitli şehirlerinde Rus yanlısı bir yönetim kurmak için yapılan başarısız bir girişimi ifade etmektedir. Rus istihbarat teşkilatı FSB ve devşirilen ATO gazileri darbeyi 2022 Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin başlangıcında gerçekleştirecekti, ancak darbeye katılacak kişilerin Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) tarafından gözaltına alınması nedeniyle darbe planı nihayetinde iptal edildi.

<span class="mw-page-title-main">Özel bir askerî operasyon yürütmek üzerine</span>

"Özel bir askerî operasyon yürütmek üzerine" Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından 24 Şubat 2022'de, Rusya-Ukrayna Savaşı'nı büyük ölçüde tırmandıran Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden hemen önce yayımlanan bir televizyon yayınıydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.