İçeriğe atla

Rusya'nın federal bölgeleri

Rusya'nın federal bölgeleri (Rusçaфедера́льные округа́ federalnıye okruga), Rusya'nın federal bölümlerinin gruplandırılması sonucu oluşan bölgelerdir. Federal bölgeler, ek ya da daha yüksek düzeyde bir federal yapı olmayıp federal hükûmetin farklı federal bölümlerdeki faaliyetlerini organize etmekten sorumludurlar. Bölgelerin başında Rusya devlet başkanı tarafından atanan Rusya devlet başkanının tam yetkili temsilcileri bulunmaktadır. Bu kişiler her bir federal birimin başkanı ya da valisi üzerinde denetim yetkisine sahiptir.

Federal bölgeler, ilk olarak Mayıs 2000 tarihinde yedi bölge olarak kuruldular.[1][2] 19 Ocak 2010 tarihinde Kuzey Kafkasya Federal Bölgesi'nin Güney Federal Bölgesi'nden ayrılmasıyla bölge sayısı sekize yükseldi.[1] 2014 yılında Rusya'nın Kırım'ı ilhakından sonra Kırım Federal Bölgesi kuruldu.[3] İlk olarak ayrı bir federal bölge olarak kurulan ve uluslararası alanda hâlen Ukrayna'nın bir parçası olarak görülen[4] Kırım Federal Bölgesi, 28 Temmuz 2016 tarihinde alınan karar doğrultusunda Güney Federal Bölgesi'ne bağlandı ve bölge sayısı sekize düşürülmüştür.[5][6] 2018 Kasım'ında Putin tarafından verilen kararnameye göre Buryatya ve Zabaykalskiy Krayı, Sibirya Federal Bölgesinden alınarak Uzak Doğu Federal Bölgesine eklendi. Uzak Doğu Federal Bölgesi İdari Merkezi Aralık 2018'de Habarovsk'tan Vladivostok'a taşındı.[7][8]

Federal bölgeler

Federal bölge[9]İdari merkezYüzölçümü
(km²)[10]
Nüfus
(2010 sayımı)
Federal
bölümler
Merkez Federal BölgesiMoskova650.20538,438,60018
Güney Federal BölgesiRostov-na-Donu447,82116,141,100[DN 1]8
Kuzeybatı Federal BölgesiSankt-Peterburg1,686,97213,583,80011
Uzak Doğu Federal BölgesiVladivostok6,952,5556,291,90011
Sibirya Federal BölgesiNovosibirsk4,361,72719,254,30010
Urallar Federal BölgesiYekaterinburg1,818,49712,082,7006
Volga Federal BölgesiNijni Novgorod1,036,97529,900,40014
Kuzey Kafkasya Federal BölgesiPyatigorsk170,4399,496,8007
  1. ^ Kırım ve Sivastopol dahil.

Kaynakça

  1. ^ a b Президент Российской Федерации. Указ №849 от 13 мая 2000 г. «О полномочном представителе Президента Российской Федерации в федеральном округе». Вступил в силу 13 мая 2000 г. Опубликован: "Собрание законодательства РФ", №20, ст. 2112, 15 мая 2000 г. (Rusça)
  2. ^ "The Russian Federation". BackGround Places. Russia Profile. 6 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2018. 
  3. ^ "В России создан Крымский федеральный округ" (Rusça). RBC. 21 Mart 2014. 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2018. 
  4. ^ "NATO Secretary-General: Russia's Annexation of Crimea Is Illegal and Illegitimate". Brookings. 19 Mart 2014. 20 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2018. 
  5. ^ "Putin'den "Kırım Federal Bölgesi" kararı". Kırım Haber Ajansı. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2018. Putin'in 28 Temmuz 2016 tarihinde aldığı karar doğrultusunda Kırım Federal Bölgesi lağvedildi ve Güney Federal Bölgesi'ne dahil edildi. 
  6. ^ "Putin, Kırım ve Sivastopol'un birliğe alınma kararını imzaladı". 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2014. 
  7. ^ "Официальный интернет-портал правовой информации". publication.pravo.gov.ru. 4 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2018. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". meduza.io. 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2018. 
  9. ^ "Russia: Federal Districts and Major Cities". City Population. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2018. 
  10. ^ "1.1. ОСНОВНЫЕ СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКИЕ ПОКАЗАТЕЛИ в 2014 г". Regions of Russia. Socioeconomic indicators - 2015 (Rusça). Federal Devlet İstatistik Servisi. 26 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2018. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Rusya'nın federal bölümleri, Rusya Anayasası'na göre Rusya'nın en üst düzey idari bölümleri olan kurucu varlıklardır. Rusya, 85 adet federal bölüme ayrılmakta olup bu bölümler cumhuriyetler, kraylar, oblastlar, federal şehirler, özerk oblastlar ve özerk okruglar olmak üzere altı düzeyde toplanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Omsk Oblastı</span>

Omsk Oblastı, Rusya Federasyonu'nun Sibirya Federal Bölgesi'nde bulunan oblast. Oblastın idarî merkezi Omsk'tur. 139.700 km² alana sahip olan Omsk Oblastı'nda 2.079.220 kişi yaşamaktadır. 1,1 milyon kişi ana şehir olan Omsk'ta yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Pavel Kolobkov</span> Rus Spor Bakanı

Pavel Anatolyeviç Kolobkov, Sovyetler Birliği ve Rusya adına yarışmış eski epe branşı eskrimcisi. 1988'den 2004'e kadar beş Yaz Olimpiyat Oyunları'nda bireysel kategoride 1 altın, 1 gümüş ve 1 bronz ; takım kategorisinde ise 1 gümüş ve 2 bronz madalya kazanmıştır. Halen Rusya hükûmetinde Spor Bakanı olarak görev yapmaktadır. Ayrıca daha önce Spor Bakanı Yardımcısı ve Spor, Turizm ve Gençlik Politikası Bakan Vekilliği de yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Federal Bölgesi</span> Rusya federal bölgesi

Kırım Federal Bölgesi, Rusya içerisinde yer alan dokuz federal bölgeden biri olarak 28 Temmuz 2016 tarihine kadar var olan ve Kırım yarımadası ile birebir örtüşen eski idari birim.

<span class="mw-page-title-main">Donetsk Halk Cumhuriyeti</span> Ukraynadan ayrılarak kurulan eski bir devlet

Donetsk Halk Cumhuriyeti (DHC), Donbass Savaşı'nda Ukrayna'dan ayrılarak kurulan de facto devlet. DHC, Ukrayna yönetimini sivilleri katletmek ve savaş suçu işlemekle itham edip bağımsızlığını gerekçe olarak göstermiştir. Donbass Savaşı sırasında 7 Mayıs 2014'te Ukrayna'da özerk, egemen bir cumhuriyet olarak kuruldu. 11 Mayıs'ta bağımsızlık referandumu yapıldı ve bağımsızlığı halk tarafından onaylandı. 12 Mayıs'ta resmen bağımsızlığını ilan etti. 24 Mayıs 2014'te ise Lugansk Halk Cumhuriyeti ile Novorossiya Federal Devleti adında bir konfederasyon oluşturmuştu ancak 1 Ocak 2015'te bu konfederasyonu feshettiler ve rafa kaldırdılar. 21 Şubat 2022'de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, hem Luhansk hem de Donetsk Halk Cumhuriyetlerini bağımsız devletler olarak tanıdığını açıkladı. 27 Eylül 2022 tarihinde yapılan referandum sonucunda 30 Eylül 2022 tarihinde Rusya tarafından ilhak edilmiştir.

Rusya Hükûmeti, belirli ülkelerin/bölgelerin sakinleri veya vatandaşlarına ikili veya çok taraflı anlaşmalara dayalı bir vize alarak Rusya'ya girmesine izin verir. Diğer ülkelerin vatandaşlarının Rus Büyükelçiliğinden vize almaları gerekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Özerk Cumhuriyeti</span> Ukrayna yasalarına göre Kırım Anayasası tarafından yönetilen özerk bir cumhuriyet

Kırım Özerk Cumhuriyeti,, Ukrayna'nın özerk cumhuriyeti. Sovyetler Birliği döneminde varlık gösteren Kırım Oblastı ile aynı sınırlara sahiptir. Kırım Oblastı 1954'te Rusya SFSC'den Ukrayna SSC'ye geçti. 20 Ocak 1991'deki referandumdan sonra Ukrayna SSC içerisinde bir özerk cumhuriyet hâlini aldı. Sovyetler Birliği dağıldığında ve Ukrayna bağımsızlığını elde ettiğinde, Kırım yeni kurulan Ukrayna'nın parçası olarak kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Kırım'ı ilhakı</span>

Kırım'ın ilhakı, Ukrayna'ya bağlı bir yarımada olan Kırım'ın, 18 Mart 2014'te Rusya tarafından ilhak edilmesi olayıdır. O tarihten beri yarımadada Kırım Cumhuriyeti ve Sivastopol federal şehri olmak üzere iki federal birim bulunmaktadır. Bu federal birimler 2016'ya kadar Kırım Federal Bölgesi'ni oluştururken günümüzde Güney Federal Bölgesi'nin parçasıdır. 2014 Doğu Ukrayna protestolarının bir sonucu olan ilhaktan önce, 2014 Ukrayna devriminin sonrasında Rusya'nın Kırım'a askerî müdahalesi gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Federasyonu Federal Meclisi</span> Rusya Federasyonunun yasama organı

Rusya Federasyonu Federal Meclisi, Rusya'nın çift meclisli ulusal yasama organıdır. Daha önceki Rusya Federasyonu Halk Temsilcileri Kongresi ile Yüksek Sovyeti'nin yerini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Federasyonu İç Birlikleri</span>

Rusya Federasyonu İç Birlikleri, Rusya hükûmetine bağlı jandarma benzeri paramiliter kolluk kuvveti.. 5 Nisan 2016'da iç yapısı değiştirilerek İç İşleri Bakanlığı'ndan ayrılmış ve Rusya Ulusal Muhafızları adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Federasyon Konseyi (Rusya)</span> Federal Meclisin üst kanadı

Federasyon Konseyi, Rusya Federasyonu Federal Meclisi'nin (parlamento) üst kanadıdır. 22 cumhuriyet, 46 oblast, 9 kray, 3 federal şehir, 4 özerk okrug ve bir özerk oblasttan oluşan 85 Rusya'nın federal yapılanması'nın her biri Konseye iki senatör gönderir ve böylece toplam 170 konsey üyesi görev yapar.

<span class="mw-page-title-main">Rusya devlet başkanı</span> Rusyanın devlet başkanı

Rusya Federasyonu başkanı, seçilmiş Devlet Başkanı, Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetlerinin Başkomutanı ve Hükûmeti yöneten Rusya Federasyonu'nun en güçlü yetkilisidir. Şu anki Rusya devlet başkanı 2012 yılında göreve başlayan Vladimir Putin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Cumhuriyeti</span> Rusyanın işgalindeki Ukrayna toprakları

Kırım Cumhuriyeti, Rusya'nın Kırım Yarımadası üzerinde bulunan bir federal birimi. Cumhuriyetin başkenti ve en büyük şehri olan Simferopol, Sivastopol federal şehrinden sonra Kırım'ın ikinci büyük şehridir. 2014 itibarıyla cumhuriyetin nüfusu 1.891.465'tir.

<span class="mw-page-title-main">Federal Hava Taşımacılığı Ajansı</span>

Federal Hava Taşımacılığı Ajansı veya bilinen adıyla Rosaviatsiya, Rusya'daki sivil havacılık endüstrisini denetlemekten sorumlu devlet kurumudur. Merkezi Moskova'dadır.

<span class="mw-page-title-main">2021 Rusya yasama seçimleri</span>

2021 Rusya yasama seçimleri, Rusya Federasyonu'nda 19 Eylül 2021 pazar günü Rusya'nın yasama organı Duma'nın 450 üyesini belirlemek amacıyla yapılacak olan genel seçimlerdir. Bir sonraki yasama seçimi, Federal Meclis'in alt meclisi olan Devlet Dumas'ının 8. toplantısı için 450 sandalyeyi seçmek üzere en geç 19 Eylül 2021'e kadar Rusya'da yapılacak. Seçimlere giren Birleşik Rusya, 2016 seçimlerini% 54,2 oy ve 343 sandalye ile kazandıktan sonra iktidar partisi oldu. Seçim günü, 7. toplantıya ait Devlet Duması'nın seçildiği anayasal sürenin sona erdiği ayın üçüncü Pazar günüdür. Devlet Duması'nın seçildiği anayasal dönem, seçildiği tarihten itibaren hesaplanır. Devlet Duması'nın seçim günü, oylama günüdür ve bunun sonucunda yetkili kompozisyonda seçilmiştir. Devlet Dumasının erken feshi durumunda, Başkan erken seçim çağrısı yapmalıdır. Bu durumda seçim günü, Devlet Duması'nın feshedildiği tarihten üç ay sonraki günden önceki son Pazar günü olmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Ulusal Muhafızları</span>

Rusya Federasyonu Ulusal Muhafızları veya Rosgvardiya Başkomutan, Güvenlik Konseyi Başkanı yetkilerini elinde bulunduran Rusya Devlet Başkanına doğrudan bağlı iç güvenlik askeri teşkilatı. Ulusal Muhafızlar, Rus Silahlı Kuvvetlerinden ayrı bir güçtür.

<span class="mw-page-title-main">2024 Rusya devlet başkanlığı seçimi</span>

2024 Rusya devlet başkanlığı seçimi, 15-17 Mart 2024 tarihleri arasında Rusya'da yapılan başkanlık seçimleridir. Görevdeki başkan Vladimir Putin, Sovyet sonrası Rusya'da bir başkanlık seçiminde en yüksek oy oranı olan %87 ile zafer kazandı ve yaygın olarak kesin sonuç olarak görülen seçimde beşinci dönemini kazandı. Putin'in 7 Mayıs 2024 tarihinde göreve başlaması planlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Askerî Bölgesi</span>

Güney Askerî Bölgesi, Rusya'nın bir askerî bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Omsk Saati</span> zaman dilimi

Omsk Saati (OMST), Rusya'da kullanılan bir zaman dilimidir. UTC'ye göre altı saat ileridedir (UTC+06.00) ve Moskova Saati'ne (MSK) göre üç saat ileridedir. Omsk Oblastı'nda kullanılmaktadır.