İçeriğe atla

Russenorsk

Russenorsk, Norveç'in kuzey kıyısındaki Rus ve Norveçli tüccarların iletişimine hizmet eden karışık bir Rus-Norveç diliydi (bir Pidgin örneği).[1]

Norveç ve Rusya arasında tahıl ve balıkta aktif bir deniz ticaretinin olduğu XVII-XX yüzyıllarda kullanıldı.

Russenorsk'ta yaklaşık 400 kelime kaydedilmiştir, kelime dağarcığının yaklaşık % 50'si Norveççeden, % 40'ı Rusçadandır.[2] Kalan kelimeler İsveççe, Almanca, Fransızca, İngilizce, Fince ve diğer dillerden ödünç alınmıştır. Dilbilgisi ve fonetik, orijinal dillere kıyasla basitleştirilmiştir.[3]

Tarih

Troms ve Finnmark bölgelerinde 150 yıl boyunca Ruslar ve Norveçliler arasında ticaret vardı. Bu ticaret Norveç hükûmeti tarafından desteklendi ve Kral VII. Christian, bunu kolaylaştırmak için Tromsø gibi çeşitli yerleşimlere şehir statüsü verdi. Norveçliler çoğunlukla Ruslardan un ve buğday için balık ticareti yaptılar. Ticaret yılın güneşli ayları boyunca devam etti ve her iki taraf için de faydalı oldu; Norveçliler yazın ucuz balığa erişirken, Ruslar da buğday alıyordu.[4] Tüccarlar Murmansk ve Beyazdeniz yakınlarındaki bölgelerden, çoğunlukla Vardø, Hammerfest ve Tromsø'ya, bazen daha güneydeki Lofoten adalarına geldi.[5]

Russenorsk'un en erken kaydedilen örneği 1785'teydi. Ekvator pidginlerinin aksine, sadece iki dilden oluşuyordu; Norveççe ve Rusça. Ayrıca, bu diller Hint-Avrupa dillerinin aynı dalından değildir.[6] Ayrıca ekvator pidginlerinden farklı olarak, Russenorsk bir sosyal sınıftan oluşuyordu.

1850 yılına kadar Russenorsk, tüm sosyal sınıflar için sosyal olarak kabul edilebilirdi. 1850'de Russenorsk, Norveçli balıkçılarla daha sınırlı hale geldi, oysa Norveçli tüccarlar, Arhangelsk ve Rus ticaret merkezlerinde Rusçaya maruz kalarak dili öğrendiler.[7] Genellikle Rusçayı ilkel seviyede iletişim kurabilecek ölçüde öğrenselerde bu durum, Russenorsk'un sosyal statü açısından düşüşüne neden oldu.

1917'de Finlandiya'nın Rusya'dan bağımsızlık ilanı, Rusya-Norveç sınırının önemli ölçüde azalmasına neden oldu. 1919'da sınır tamamen ortadan kalktı.[8] Ayrıca, Sovyetler Birliği uluslararası teması önemli ölçüde sınırladı ve Norveçliler ve Ruslar arasındaki ortak dile olan ihtiyacı azalttı. Bu tür son Norveç-Rus ticareti 1923'te gerçekleşti.[9]

Sözdizimi

Russenorsk'un bir karakteristik sözdizimsel özelliği, cümlede zarf kullanımı olması durumunda fiilin sonda olmasıdır. Bu ne Rusçada ne de Norveççede bulunmaz.[10] Bir diğeri ise olumsuzlayıcının (ikke, njet) fiilden önce gelmesi, ancak fiilden ayrılabilmesidir. Bu, Rusça veya Norveççedeki olumsuzlamaya benzemez, ancak bu sözdiziminin muhtemel olduğu Fince'den gelmiş olabilir.[11]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 6 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. 
  5. ^ https://archive.today/20121127194357/
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. 
  9. ^ https://web.archive.org/web/20170108001735/
  10. ^ https://web.archive.org/web/20110605232020/
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 8 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tatarca</span> Tatarlar tarafından konuşulan Türk dili

Tatarca veya İdil Tatarcası, Türk dillerinin Kıpçak grubuna bağlı bir dildir. Aynı aileden bir lehçe olan Kırım Tatarcasından ayırmak için “Kazan Tatarcası” olarak da adlandırılır. Çoğunluğu, Rusya Federasyonu içindeki Tataristan'da yaşayan Tatarlar tarafından konuşulur. Tataristan Cumhuriyeti'nin Rusça ile birlikte iki resmî dilinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya</span> Doğu Avrupa ve Kuzey Asyada yer alan bir ülke

Rusya,

<span class="mw-page-title-main">Norveç</span> Kuzey Avrupada bir ülke

Norveç, resmî adıyla Norveç Krallığı, Kuzey Avrupa'da bulunan İskandinav Yarımadası'nın batısında bir ülke. Finlandiya, İsveç ve Rusya ile komşu olan ülkenin batıda Atlas Okyanusu'nun bir kolu olan Norveç Denizi'ne kıyısı vardır. Kıyıları binlerce fiyordla çizilidir.

<span class="mw-page-title-main">Knut Hamsun</span>

Knut Hamsun, Norveçli yazar ve 1920 yılı Nobel Edebiyat Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Norveççe</span>

Norveççe, Norveç'te konuşulan ve İskandinavca da denen Kuzey Cermen dil ailesine bağlı bir dildir. Norveççe, Danca ve İsveççe ile çok yakındır ve birini bilen bir kişi diğerlerini de anlayabilir. Özellikle bir Danimarkalı ve Norveçli birbirlerinin dillerini çok kolay okuyup anlayabilmektedir. Bunun temel nedeni ise iki dilin gramerinin tamamen aynı yapıda ve kalıpta olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rusça</span> Doğu Slav dili

Rusça, Hint-Avrupa dil ailesinin Slav dilleri koluna bağlı bir dil. Rusça, Belarus ve Ukrayna dilleri ile yaşayan üç Doğu Slav dilinden biridir. Yaklaşık 260 milyon konuşanı olan Rusça dünyanın en çok konuşulan dillerinden biri olup Rusya, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova (Gagavuzya) ile kısmî olarak tanınan Abhazya, Güney Osetya, Transdinyester'de resmî dil statüsündedir. Aynı zamanda Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biri ve Uluslararası Uzay İstasyonu'nun İngilizce ile birlikte kullanılan iki dilinden biridir. Orta Asya, Kafkasya, Ukrayna ve kısmen Baltık devletlerinde lingua franca olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Putin</span> 2. Rusya devlet başkanı (1999–2008, 2012–görevde)

Vladimir Vladimiroviç Putin, Rusya Federasyonu'nun günümüzdeki devlet başkanı olan Rus politikacı ve eski istihbarat görevlisidir. Putin, 1999-2000 yılları arasında başbakanlık, 2000-2008 yılları arasında başkanlık, 2008-2012 yılları arasında tekrar başbakanlık görevini üstlenmiştir. Başbakanlığı döneminde, iktidar partisi Birleşik Rusya'nın genel başkanlığı görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bergen, Norveç</span> Norveçte bir kent

Bergen, tarihsel ismiyle Bjørgvin, Norveç'in güneybatı kıyısında Hordaland eyaletine bağlı ve Norveç'in en büyük ikinci şehridir. 2019 sayımlarına göre nüfusu 283.929 kişidir. Bergen, Norveç'in en büyük ikinci şehri olan Bergen Bergenshalvøyen yarımadasında 465 kilometrekarelik bir alanı kaplar. Dağlarla çevrili olan şehir bu yüzden "yedi dağ şehri" olarak bilinir. Şehir dışı banliyölerin çoğu adalardadır. Bergen, Vestland ilçesinin idari merkezidir. Şehir Arna, Bergenhus, Fana, Fyllingsdalen, Laksevåg, Ytrebygda, Årstad ve Åsane olmak üzere sekiz ilçeden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Murmansk</span> Rusyada şehir

Murmansk, Rusya'nın kuzeybatısındaki Murmansk yönetim biriminin Oblast) idârî merkezi şehir. Şehrin Sovyet dönemindeki eski adı "Romanov-na-Murmane" idi. Murmansk, Barents Denizi'ne 12 km. uzaklıkta, Kola Yarımadası'nın doğusunda yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Silahlı Kuvvetleri</span> Rusya Federasyonunun askerî gücü

Rusya Silahlı Kuvvetleri, Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetleri olarak da bilinen Rus Silahlı Kuvvetleri, Rusya'nın ordusudur. Aktif personel açısından dünyanın beşinci büyük askeri gücüdür ve 1.15 milyon aktif personel ile en az iki milyon yedek personelden oluşmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri Merkezi İstihbarat Teşkilatı'na (CIA) göre, Rusya 2026 yılına kadar aktif personel gücünü 1.5 milyona çıkarmayı planlamaktadır ve bu, onu Çin ve Hindistan'dan sonra dünyanın üçüncü büyük askeri gücü yapacaktır. Ülkenin Kara Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri ve Hava-Uzay Kuvvetleri olmak üzere üç ana hizmet kolunun yanı sıra Stratejik Roket Kuvvetleri ve Hava İndirme Kuvvetleri adında iki bağımsız hizmet koluna sahiptir. 2013 yılında kurulan Özel Harekat Kuvvetleri Komutanlığı, muhtemelen 2022 yılında ilave destek personeliyle birlikte 1,000 kişilik bir güce ulaşacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Nefret söylemi</span> Kişi yada gruplara karşı nefret ifade eden konuşmalar

Nefret söylemi veya nefretli konuşma, ırk, cinsiyet, yaş, ulus, din ya da cinsel yönelim gibi konulara dayanarak, belirli bir grup ya da kişiye yönelik nefret ifadesi içeren veya bu kişilere şiddet uygulanmasını teşvik eden aleni konuşmadır. Yasal tanımı ülkeden ülkeye değişebilir.

<span class="mw-page-title-main">Kirkenes</span> Kuzey Norveçteki Şehir

Kirkenes, Norveç´te bir şehir.

<span class="mw-page-title-main">Norveçliler</span>

Norveçliler denilince genellikle Norveç'te oturan halk anlaşılır fakat başka tanımları da vardır.

Norveç kültürünü bilinenlerden ayıran bazı faktörler şöyle sayılabilirler: Birinci sırada "ait olma" duygusunun kuvvetliliği gelir; Bu en kolay Norveç ulusal günü 17 Mayıs kutlamalarında görülebilir. Sistemin adaletliliğine ve devlet yetkililerinin doğruculuğuna güven yüksektir. Bu da halkın polisle olan ilişkilerinde görülebilir; bunun kötü yan etkisi de benzeme ihtiyacı yani konformizmdir. Nüfusun az oluşu herhangi bir kişiyle tekrar karşılaşma, bir hatadan sonra kalabalıkta kaybolabilme gibi olasılıkları başka büyük toplumlardakine göre ters yönde etkiler. Bu yüzden herkesi biraz komşu gibi görmek, herkese biraz adaletli ve hoşgörülü, tehditsiz, hakaretsiz davranmak, olası çeliskileri ilişki azaltarak karşılamak kuraldır. Örneğin kadın erkek eşitliği dünyadaki en iyilerdendir denilebilir. Buna karşılık az riskli hayat, az sosyal sınıf farkı, yüksek ve herkesle benzeşir gelir seviyesi, devletin ve vatandaşlara sunulan sosyal hizmetlerin zenginliği, bütün bunlar kişiler arası sıkı fıkı ilişkileri azaltmış, kişisel sınırlara ve kişisel özgürlüğe verilen önemi çoğaltmış, yoğun yardımlaşma ve bağlılığı sadece yakın akraba ve tanıdıklar arasında makul bir hale getirmiştir. Yalnızlık, geliri ve sosyal statüsü düşük yaşlılar ve çalışma hayatı öncesi gençlerde belirgin bir şikayettir. İnsan ilişkilerinde hissiyat, şahsa tavır ve uzun vadeli çıkarlar önemlidir.
<span class="mw-page-title-main">Norveç Futbol Federasyonu</span> Norveç futbolunun yönetim organı

Norveç Futbol Federasyonu (NFF), Norveç futbolunun yönetim organı. Federasyon 1902 yılında kuruldu. Görevleri erkek ve kadın millî takımları yönetmek, ülkedeki ulusal lig ve kupaları organize etmektir. Norveç Futbol Federasyonu Başkanı Yngve Hallen'dir. 1 Ocak 2004 tarihi itibarıyla Norveç'te 373.532 kayıtlı oyuncu ve 1.814 kulüp bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kirsti Sparboe</span>

Kirsti Sparboe, Norveçli şarkıcı ve oyuncu. Eurovision Şarkı Yarışması'na üç kez katılmasıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Pomorlar</span>

Pomorlar, kuzey sınırı Beyazdeniz kıyıları ve güney sınırı Beyazdeniz'den güneye akan nehirlerin havzalarından ayıran bir havza üzerinde bulunan topraklarda yaşayan Rus yerleşimcilerin, özellikle de Veliki Novgorod'un soyundan gelen etnografik bir gruptur.

Rus Kültür Derneği, Rusya desteği ile 2004 yılında Ankara'da kurulan dernek.

<span class="mw-page-title-main">Romssa Arena</span>

Romssa Arena, Norveç'in Tromsø şehrinde ve Eliteserien takımı Tromsø IL takımına ev sahipliğinde bulunan futbol stadyumudur. Alfheim, 6.801 kişilik oturma kapasitesine ve yapay çim alana sahiptir. Avrupa futbolunda kullanılan en kuzeydeki stadyumdur.

<span class="mw-page-title-main">Roman Vlasov</span> Rus olimpik güreşçi

Roman Vlasov (Rusça: Роман Андреевич Власов; d. 6 Ekim 1990, Novosibirsk, Rusya doğumlu Rus Grekoromen stilde 77 kiloda kariyerini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Peipus Gölü Savaşı</span>

Peipus Gölü Savaşı veya Buz Savaşı, Peipus Gölünün buzunda Jülyen takvimine göre 1242 yılının 5 Nisan Cumartesi gününde Aleksandr Nevski önderliğindeki Novgorod Cumhuriyeti ve Vladimir-Suzdal Knezliği ile Livonya Tarikatı liderliğindeki Danimarka, Dorpat piskoposluğu ve Chud birlikleri arasında gerçekleşen bir savaştır. Savaşın onuruna, 18 Nisan günü Rusya'nın askeri zafer günü olarak kutlanmaya başlandı.