İçeriğe atla

Rus Uyku Deneyi

Rus Uyku Deneyi, bir şehir efsanesinin temeli haline gelen, Sovyet döneminden kalma bir bilimsel deneyde, deneysel bir uykuyu engelleyen uyarıcıya maruz kalan beş test deneğinin hikâyesini anlatan viral bir korku hikâyesidir (bir "creepypasta")[1]

Kökenleri

Russia Beyond'a göre hikâye, kullanıcıları "en korkunç" şehir efsanesini "yaratmaya zorlayan bir forumdan kaynaklanmaktadır.[2] Snopes, News.com.au ve LiveAbout gibi pek çok haber kuruluşu, hikâyenin kökenini, şimdi Creepypasta Wiki olarak bilinen ve gerçek adı OrangeSoda adlı bir kullanıcı tarafından 10 Ağustos 2010'da yayınlanan Creepypasta web sitesine[3] kadar izler.[4][5]

Hikaye

Hikâye, 1940'ların sonlarında bir Sovyet laboratuvarında yapılan bir uyku deneyini anlatıyor. Askeri onaylı bir bilimsel deneyde, beş siyasi mahkum , denekleri arka arkaya 30 gün boyunca uyanık tutmak için sürekli olarak havadan verilecek gaz odasında tutulacaklar. Mahkûmlara, deneyi tamamlamaları halinde hapishaneden serbest bırakılacaklarına dair söz verildi.

Denekler ilk günlerde her zamanki gibi davrandılar, birbirleriyle konuştular ve araştırmacılara tek yönlü camdan fısıldadılar, ancak tartışmalarının giderek daha karanlık hale geldiği kaydedildi. Dokuz gün sonra, bir denek saatlerce kontrolsüz bir şekilde çığlık atmaya başladı, diğerleri ise onun çığlıklarına tepki vermedi. Adam o kadar uzun süre çığlık attı ki ses tellerini yırttı. Adamın neden çığlık attığını bilmiyordu. Sonunda felç geçirdi. İkincisi çığlık atmaya başladığında diğerleri, yırtık kitap sayfalarını ve kendi dışkılarını lumboz pencerelerine yapıştırarak araştırmacıların içeri bakmasını engelledi. Araştırmacılar içeriye bakmadan birkaç gün geçti, bu sırada oda tamamen sessiz kaldı. Araştırmacılar, deneklerin hala hayatta olup olmadığını test etmek için mikrofonları kullandılar ve bir denekten kısa bir yanıt aldılar.

15. gün, araştırmacılar uyarıcı gazı kapatmaya ve odayı yeniden açmaya karar verdiler. Denekler, uykuya dalacaklarından korktukları için gazın kapanmasını istemediler. Içeri giren araştırmacılar 1 deneğin öldüğünü gördü diğer denekler ölümcül yaralar almışlardı. Denekler ayrıca odadan ayrılmayı şiddetle reddediyor ve bilim adamlarına uyarıcıyı uygulamaya devam etmeleri için yalvarıyorlardı kendilerini çıkarmaya çalışan askerlere saldıran denekler bir askeri öldürdü ve diğerini ağır şekilde yaraladı. Sonunda odadan çıkarıldıktan sonra, tüm deneklerin aşırı güç, uyuşturuculara ve yatıştırıcılara karşı eşi görülmemiş bir direnç, ölümcül yaralanmalara rağmen hayatta kalma yeteneği ve uyanık kalmak ve uyarıcı verilmesi için umutsuz bir arzu sergiledikleri gösterildi. Ayrıca deneklerden herhangi birinin uykuya dalması durumunda öleceği de bulundu.

Şiddetli yaraları için bir şekilde tedavi edildikten sonra, hayatta kalan üç denek, askeri yetkililerin emriyle (araştırmacıların iradesine aykırı olsa da) gaz odasına dönmeye hazırlandı, Oda mühürlenmeden önce deneklerden biri uykuya daldı ve öldü ve konuşabilen tek kişi hemen odaya kapatılmak için çığlık attı. Askeri komutan, diğer üç araştırmacıya kalan iki deneğin odanın içinde kapatılmasını emretti. Araştırmacılardan biri hemen silahını çekerek komutanı ve cansız deneği başından vurarak öldürdü ve diğer personelin odadan kaçmasına neden oldu. Çaresizce deneğe ne olduğunu sordu, denek gülümsedi ve kendini ve diğer ölmüş denekleri, uyku eylemiyle kontrol altında tutulan insan zihninde doğal bir kötülük olarak tanımladı. Kısa bir aradan sonra araştırmacı, tutukluyu kalbinden vurdu ve soluğu yerde ölürken denek son sözlerini mırıldandı; "Yani ... neredeyse ... özgür. . . "

Popülerlik ve resepsiyon

Rus Uyku Deneyi, orijinal yayınıyla son derece popüler oldu. Bazıları tarafından şimdiye kadar yapılmış en büyük ve en çok paylaşılan creepypasta hikâyesi olarak görülüyor ve Dread Central'dan Josh Millican bunu "İnternet Çağının en şok edici ve etkileyici şehir efsanelerinden biri" olarak nitelendiriyor.[4][6] Çevrimiçi ve çevrimdışı tartışmaların çoğu, birçokları tarafından hikâyenin kurgudan ziyade gerçek olduğuna inanılıyor. Bu deneyin gerçek olmadığına dair pek çok makale bulunmaktadır.[3]

Kaynakça

  1. ^ Considine (12 Kasım 2010). "Bored at Work? Try Creepypasta, or Web Scares (Published 2010)". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 
  2. ^ Yegorov (21 Mart 2019). "What was the Russian Sleep Experiment?". Russia Beyond. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020. 
  3. ^ a b Mikkelson (28 Ağustos 2013). "Was the Russian Sleep Experiment Real?". snopes.com. 19 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2019. 
  4. ^ a b Fernando (15 Haziran 2016). "How the Russian Sleep Experiment became a global phenomenon". news.com.au. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2018. 
  5. ^ Emery (31 Aralık 2018). "The Russian Sleep Experiment Urban Legend". LiveAbout. 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020. 
  6. ^ "Video: The Infographics Show Explores THE RUSSIAN SLEEP EXPERIMENT". Dread Central (İngilizce). 6 Nisan 2020. 25 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İnsomnia</span> rahat uyuyamama

İnsomnia ya da uyuyamama hastalığı, bir uyku sorunudur. Uykuya dalamama ya da gece boyunca sürekli uyuyamama sorunlarını barındırır. Hastalar genel olarak, gözlerini birkaç dakikadan fazla kapalı tutamamaktan ya da yatakta bir o yana bir bu yana dönerek uyuyamamaktan yakınırlar.

<span class="mw-page-title-main">Uyku</span> doğal dinlenme biçimi

Uyku, bilincin değiştiği ve duyusal etkinliğin belirli bir dereceye kadar azaldığı, bilinçli zihinsel etkinliğin durduğu bir haldir. Uykuda kas ve çevre ile etkileşim azalır. Uyku, uyaranlara tepki verme yeteneği açısından uyanıklıktan farklı olsa da aktif beyin kalıplarını içerir ve bu da onu koma veya bilinç bozukluklarından daha duyarlı yapar.

<span class="mw-page-title-main">Gordon Freeman</span> kurgusal karakter

Gordon Freeman, Valve Software tarafından geliştirilen Half-Life video oyunu dizisinin hayalî baş karakteri.

<span class="mw-page-title-main">Rüya</span> diğer adıyla düş, uykunun genel bir özelliği olup, uykunun REM evresi ile yakından ilgili, görsel ve işitsel algı ve duyulardır

Rüya ya da düş, uykunun genel ve karakteristik özelliklerinden biri olup, uykunun hızlı göz hareketi (REM) adlı evreleriyle yakından ilişkili bulunan, görsel ve işitsel algı ve duygulardır. Rüyaların biyolojik içeriği, işleyişi ve maksatları tümüyle anlaşılmış değildir. Rüyalara “duyusuz algı”nın bir türü veya nesnesiz algı olarak da bakılabilir. Çeşitli inanışlara ve tahminlere de neden olan rüyalar, her zaman için ilginç ve yoruma açık bir konu oluşturmuşlardır. Farklı psikoloji ekollerinin, parapsikologların ve deneysel spiritüalistlerin rüyaları farklı biçimlerde açıklama çabaları olmuştur. Rüyaların işleyişinin açıklanması bilimsel topluluğun genel kabulüne göre varsayımlar düzeyinden öteye pek gidememiş olup, rüyalar hâlen esrarını korumakta olan bir inceleme alanını oluşturmaktadır. Rüyaların bilimsel incelenmesi oneiroloji adını alır.

<span class="mw-page-title-main">Telepati</span> bireyler arasında duyulardışı algılama yoluyla düşünce, fikir, duyum veya görüntünün aktarılması

Telepati ya da uzaduyum, bireyler arasında bilinen beş duyunun yardımı olmaksızın gerçekleştiği ileri sürülen bilgi aktarımıdır. Bir başka deyişle, telepati parapsikolojide incelenen paranormal bir yetenek olup, bireyler arasında duyular-dışı algılama yoluyla düşünce, fikir, duyum veya imajların aktarılmasını sağladığı ileri sürülen tesir irtibatıdır. Terim eski Yunancadaki “uzak” anlamına gelen tele (τηλε) sözcüğü ile “etkilenme, tesir almış olma, hissetme” anlamlarına gelen patheia (πάθεια) sözcüğünün birleştirilmesiyle elde edilmiş olup önceden kullanılan “düşünce aktarımı” teriminin yerini almak üzere SPR’nin kurucularından Fredric W. H. Myers tarafından 1882’de ortaya atılmıştır. Birçok Doğu Bloğu ülkesinde telepati yerine "bio enformasyon" terimi kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Philadelphia Deneyi</span> Deney

Philadelphia Deneyi, 28 Ekim 1943 tarihinde Amerikan donanmasının Pensilvanya eyaletine bağlı Philadelphia şehri limanında yaptığı iddia edilen deneydir. İddiaya göre donanmaya ait bir koruma destroyeri olan DE 173 sınıfı 1240 tonluk USS Eldridge birkaç dakika içerisinde 600 km'den fazla bir uzaklığa gidip tekrar gelmiştir. Deneyin varlığı konusunda hiçbir delil bulunmamaktadır. Amerikan donanması da böyle bir deneyin kayıtlarda var olmadığını belirtmiştir. Al Bielek hariç deneye katıldığı iddia edilen tüm askerler bunu yalanlamış, hikâyenin bir aldatmaca olduğunu söylemişlerdir. Bielek'in hikâyesi de daha sonra yalanlanmıştır.

İnsan deneyleri, insanlar üzerinde uygulanan tıbbî deneyleri içerir. Tıbbî araştırmalar'ın önemli bir parçasıdır ve birçok insan tıbbi tedavi için muayenehane denemeleri'ne gönüllü olmaktadır. Bazı insanlar ayrıca basit medikal bilim ve biyoloji için de gönüllü olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Milgram deneyi</span>

Milgram deneyi, insanların otorite sahibi bir kişi veya kurumun isteklerine, kendi vicdani değerleriyle çelişmesine rağmen itaat etmeye ne ölçüde istekli olduklarını ölçme amacını güden bir deneyler dizisinin genel adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Stanford hapishane deneyi</span> 1971de yapılan psikolojik bir deney

Stanford hapishane deneyi, Ağustos 1971'de gerçekleştirilen bir psikolojik deneydi. Bu deney, bir hapishane ortamının iki haftalık bir simülasyonu olup, durumsal değişkenlerin katılımcıların tepkileri ve davranışları üzerindeki etkilerini inceledi. Stanford Üniversitesi psikoloji profesörü Philip Zimbardo, çalışmayı yürüten araştırma ekibini yönetti.

Psikofizik nicelik bakımından, fiziksel uyaranın ve etkilediği algı ve hislerin arasındaki ilişkiyi inceler. Psikofizik, "uyarıcı ile algının arasındaki ilişkinin bilimsel çalışmasıdır ya da tam olarak "anlayış sürecinin, öznenin deneyimlerinin veya davranışlarının değişken özelliklerinin bir veya birden fazla fiziksel boyutların uyarıcılığındaki analizidir." diye tanımlanmıştır." Psikofizik, ruhi olanla fiziki olan arasındaki münasebetleri, deneysiz olarak inceler. Psikofiziğe göre, beden ve zihin iki farklı ama birbiri ile etkileşim içinde olan; birbirini değiştiren/dönüştüren, bir yapıda hareket etmektedir.

İstem dışı körlük, dikkatsiz körlük veya algısal körlük, hiçbir şekilde görme bozukluğu ya da görme kusuru ile ilişkilendirilmeyen psikolojik bir dikkat eksikliği. İstem dışı körlük bir bireyin normal bir görüşte beklenmedik uyarıcıyı (stimuli) fark edemediği olay olarak da tanımlanabilir. Biri için tüm uyarıcılara dikkat etmek imkânsız olduğunda sonuç olarak istem dışı körlük anlamına gelen oldukça belirgin ve beklenmedik nesneleri görememe durumu oluşur. Terim, Arien Mack ve Irvin Rock tarafından 1992’de bulunmuştur ve içeriğinde olayın buluşunu ve onu tanımlamak için yöntemleri anlatan 1998’de MIT Press tarafından yayımlanan kitaplarının adı olmuştur. İstem dışı körlük üzerine yapılan çalışma, olayın bilişsel bozukluktan bağımsız olarak her bireyde ortaya çıkabileceğini belirtmiştir.

Otokinetik etki deneyi, algısal bir etki olan otokinetik etkiden faydalanarak grup içi sosyal normların oluşumunun incelemek üzere Muzaffer Şerif Başoğlu tarafından 1935 yılında gerçekleştirilmiş bir araştırmadır.

Uyku hijyeni, kişinin uyku kalitesini artırmak amacıyla önerilen davranışlar ve çevresel etmenlerin tümüdür. Hafif ve orta düzey insomnia bozukluğu yaşayan insanlara yardım etmek için 1970'li yılların sonunda ortaya çıkmış bir yöntemdir ancak 2014'ten beri araştırmalar, verilen önerilerin etkili olup olmadığı konusunda yeterli kanıt olmadığı ve daha çok çalışma yapılmaya ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir. Klinisyenler insomnia ve depresyon gibi uyku problemi belirtisi gösteren bozukluklarda kişinin uyku hijyenini değerlendirir ve bu değerlendirmeye göre kişiye uyku kalitesini artırmak için öneriler vermektedir. Uyku hijyeninin arttırılmasına yönelik uygulamalar şunları içerir: Düzenli bir uyku vakti belirleme, gündüz uykularının vakti ve süresi konusunda dikkatli olma, uyku saatine yakın fiziksel ve zihinsel yorucu faaliyetlerden kaçınma, kaygıyı azaltma, uykudan önceki saatlerde ışığa daha az maruz kalma, uyuyamadığında yataktan kalkma, yatakta yalnızca uyku ve seks için bulunma, yatma vaktine yakın bir zamanda alkol, nikotin, kafein ve diğer uyarıcıları tüketmeme ve uyku için güvenli, rahat ve karanlık bir çevre oluşturmaktır.

Kuleşov etkisi (Rusça. Эффект Кулешова; İng. Kuleshov Effect), Sovyet film yapımcısı Lev Kuleşov tarafından 1910'lu yıllarda keşfedilen bir olgudur. İzleyicinin, birbirini takip eden iki çekimlik bir sekanstan, tek bir çekime oranla daha fazla anlam çıkardığını kanıtlayan zihinsel bir fenomene işaret eder.

<span class="mw-page-title-main">Bobo bebeği deneyi</span> 1961 ve 1963te Albert Bandura tarafından yetişkin bir modelin bir Bobo bebeğine (devrildiğinde kendi kendine kalkan bir oyuncak) saldırganca hareketlerini izledikten sonra çocukların davranışlarını incelediği zaman yapılan deneylerin kolekti

Bobo bebeği deneyi, nüfuzlu bir psikolog olan Albert Bandura tarafından yapılan deneylerin ortak adıdır. 1961 ve 1963 yıllarında bir yetişkin insan modelin Bobo bebeğine saldırgan bir şekilde davranmasını izledikten sonra çocukların davranışını gözlemlemiştir. Deneyin farklı varyasyonları vardır. En dikkate değer deney, insan modelinin ödüllendirildiğini, cezalandırıldığını veya Bobo bebeğini fiziksel olarak taciz etmenin bir sonucu olmadığını gördükten sonra çocukların davranışlarını ölçmekti. Bu deneyler Bandura'nın sosyal öğrenme kuramını test etmek için kullandığı ampirik yöntemlerdir. Sosyal öğrenme kuramı, insanların büyük ölçüde gözlemleyerek, taklit ederek ve biçimlendirerek öğrendiklerini söyler. Bu kuram insanların sadece kendilerinin ödüllendirildikleri veya cezaaman öğrenmediklerini, aynı zamanda başkalarının ödüllendirildiğini veya cezalandırıldığını izleyerek de öğrenebileceklerini gösterir. Bu deneyler önemlidir; çünkü gözlemsel öğrenmenin etkileri ile ilgili daha birçok çalışma ile sonuçlanmıştır. Çalışmalardan elde edilen yeni verilerin, örneğin çocukların şiddet içeren medyayı izleyerek nasıl etkilenebileceğine dair kanıt sunaraktan gerçekçi çıkarımları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Uyku döngüsü</span>

Uyku döngüsü, uykunun yavaş dalga ve REM arasındaki (paradoksal) fazları arasındaki bir salınımdır. Bazen uyku ve uyanıklık arasındaki sirkadiyen dönüşümden ayırt etmek için ultradian uyku döngüsü, uyku-rüya döngüsü veya REM-NREM döngüsü olarak adlandırılır. İnsanlarda bu döngü 1-2 saat sürer. İnsanlar genellikle gece 01:00 ile 15:00 arasında büyürler.

Sosyal deney, insanların belirli durumlara veya olaylara tepkisini test etmek için bir tür psikolojik veya sosyolojik bir araştırmadır. Deney, temel bilgi kaynağı kendi bilgileri ve bakış açıları olan insanlar olduğunda belirli bir sosyal yaklaşıma dayanır.

Pek çok hipotez, insanlarda uyku ve öğrenme arasındaki olası ilişkileri açıklar. Araştırmalar, uykunun beynin dinlenmesine imkan tanımaktan daha fazlasını yaptığını belirtiyor. Uyku, aynı zamanda uzun süreli belleğin pekiştirilmesine de yardımcı olabilir.

<i>Mara</i> (film)

Mara, 2018 yapımı bir Amerikan doğaüstü korku filmi. Filmde Olga Kurylenko, bir adamın öldürülmesini araştıran ve insanları uykularında öldüren isimsiz iblisin musallat olduğu adli psikolog Kate Fuller rolündedir. Filmin yönetmeni Clive Tonge ve yazarı Jonathan Frank filmin öyküsünü hem uyku felci hem de Brugada sendromunu çevreleyen koşullara ve mitolojiye dayandırdı. Film 7 Eylül 2018'de gösterime girdi. Eleştirmenlerden olumsuz eleştiriler aldı.

Creepypastalar, 2000'lerde ortaya çıkmaya başlamış, korku ögeleri içeren internet efsaneleridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.